جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از دیدگاه آیات و روایات، «توجه انسان به علم خدا» آثار نیک فراوانی برای او دربردارد. در میان این آثار، تاثیرهای اخلاقی این موضوع چشمگیرتر به نظر می رسد. «توجه به علم خدا»، هم سبب «پرهیز از رذائل» است و هم «آراستگی به فضائل». مقصود از «پرهیز از رذائل»، ترک «گناه، ظلم، هواپرستی و مانند آن» است. تعدادی از مصادیق جزئی تر این موضوع در آیات و روایات نام برده شده؛ مانند: پرهیز از بخل، بدگویی، تهمت، خیانت، خودستایی و ریا. با بررسی آیات و روایات، رابطه میان کلید واژه های این حوزه معنایی، قرار داشتن همه آنها در خویشتن داری انسان از گناهان و رذائل است. میان این حوزه معنایی و برخی دیگر از حوزه های معنایی، رابطه ای نزدیک وجود دارد؛ مانند رابطه «آثار توجه به علم خدا» و «آثار ذکر الله» که «عموم و خصوص من وجه» است.

نگارنده در این مقاله سعی داشته به این سوالات پاسخ دهد : کدام مسافر و با چه عنوانی از حکم قصر نماز استثنا شده است و آیا می توان یک عنوان جامع، هرچند انتزاعی پیدا کرد تا همه گروههای شغلی را در بر بگیرد? در پاسخ به این سوال می توان فقهای بزرگ شیعه را به سه دسته تقسیم کرد:1- کسانی که به عنوان جامع معتقدند و عنوان کثیر السفر را از روایات انتزاع کرده اند 2- کسانی که به عناوین مذکوره در روایات اقتصار می کنند و تنها مسافری را مشمول این استثنا می دانند که مصداق یکی از عنوان های شغلی نظیر: مکاری، ملاح ، برید، راعی و غیره باشد...

در میان انبوه روایاتی که در آن­ها سخنی درباره تورات و یا انجیل گفته شده، به طور خاص دو روایت هست که به نظر می‌رسد صریح‌ترین روایات حاکی از وقوع تحریف در کتب مقدس پیشین هستند. یکی از آن­ها روایت ویل از عثمان است که طبری ذیل آیه 78 سوره بقره نقل کرده است و دیگری روایتی منقول از ابن‌عباس است که مسلمانان را از رجوع به اهل کتاب نهی می‌کند. این مقاله با استفاده از روش تحلیل اسنادی ‌ـ‌ متنی و تحلیل منبع به دنبال پاسخ به این پرسش است که منشأ این روایات کدام دوره از دوره‌های تحریف‌باوری مسلمانان است. این بررسی‌ نشان می‌دهد که در خوش‌بینانه‌ترین حالت این روایات در قرن دوم هجری جعل و یا به گونه‌ای دستکاری شده‌اند که مضمونی تحریف‌باورانه یافته‌اند.

پیوست در منابع دیجیتالی

پیوست در منابع دیجیتالی

از آنجا که از سویی پیامبر خدادر طول 23 سال رسالت خویش، بارها بر این امر تأکید فرمودند که تنها راه هدایت پس از ایشان، کتاب خدا و عترت ایشان یعنی اهل بیت × است؛ و از سویی دیگر شرط رهایی از مردن به مرگ جاهلیت، شناخت نسبت به امام هر زمان است که :« من مات ولم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه »هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.لذا به منظور فهم بهتر قرآن کریم و نیز فهم کلی تر دین خدا و یافتن راه نجات، معرفت نسبت به امام و مقام امامت، ضروریِ اعتقادِ هر مسلمانِ مومن است.بی شک در این رابطه از مهمترین و با ارزش ترین اسناد امام شناسی، حدیث زیبا و پر مغز امام ابوالحسن الرضا ×به "عبد العزیز بن مسلم" دربار? مقام امام است. حدیثی که در آن نه تنها دریافت، بلکه توصیف حتی شأنی از شوون مقام امامت را، فراتر از عقول پرّان عالمان و موجب حیرت حکما معرفی شده است؛ این مقام جایگاهی است که جز به انتخاب و انتصاب از جانب خدای متعال، در هیچ فرد دیگری محقق نمی شود. در این پژوهش، سعی شده است تا عبارات نورانی این حدیث شریف، از لابه لای آیات قرآن، در روشنای احادیث نورانی اهل بیت و نشانه های قرآن یابیده شود و صحه ای بر حدیث نبوی گذارده شود که هر کدام از آن دو ـ یعنی قرآن و اهل بیت ×_ از دیگری خبر می دهند و از هم جدا نخواهند شد.واژگان کلیدی: قرآن کریم، امام معصوم ×، علم، عصمت، انتصاب الهی، حجت، وارث، هدایت

آیات بسیاری در قرآن به‌صراحت حاکی از تصدیق تورات و انجیل هستند. این آیات معمولاً در تضاد با آیاتی قرار می‌گیرند که ظاهرشان دلالت بر تحریف تورات و انجیل می‌کند. معمولاً عالمان مسلمان توجیهاتی دربارۀ چگونگی رفع این تعارض ارائه کرده‌اند که پذیرش هرکدام از آنها با چون‌وچراهایی همراه است؛ اما در سال‌های اخیر بسیاری از قرآن‌پژوهان مسلمان و غیرمسلمان با استناد به تحلیل متنی آیات تحریف استدلال کرده‌اند که قرآن اصولاً هیچ سخنی راجع به وقوع تحریف لفظی در تورات و انجیل نگفته است. پژوهش حاضر، در راستای تأیید این نظریه، نقطۀ تمرکز تحلیل‌ها را از آیات تحریف به آیات تصدیق منتقل می‌کند و تلاش می‌کند نشان دهد که اگر با استفاده از روش‌های پیشنهادشده در زبان‌شناسی کاربردی به بررسی این دسته از آیات بپردازیم، به لایه‌های پنهانی دست می‌یابیم که خود به‌تنهایی برای اثبات دیدگاه فوق، یعنی عدم اعتقاد قرآن به تحریف تورات و انجیل موجود در عصر نزول، کفایت می‌کند.****

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

اثر‌گذاری فهم مخاطب، در کیفیت بیان احادیث اعتقادی توسط پیشوایان دین (علیهم السلام)، منجر به در نظر گرفتن ظرفیت ادراکی مخاطب، در فرآیند فهم احادیث می‌گردد. بنابراین هدف از تحقیق، دست‌یابی به شیوه بیان اعتقادات توسط پیشوایان مکتب اسلام (علیهم السلام) بامحوریّت نقش فهم مخاطب، و همچنین به دست‌آوردن نظامی کارآمد، برای فهم متون دینی می‌باشد. در همین راستا افزون بر بررسی متون دینی، برداشت‌ها و تحلیل‌های عالمانی که به گونه‌ای با حوزه اعتقادات، ارتباط داشته‌اند مانند محدثان، متکلمان، فیلسوفان و عارفان نیز در دامنه‌ی تحقیق، جای گرفته‌اند. در گام نخستین با بیان نمونه‌هائی از اختلاف فهم مخاطبان حدیث، به اثبات این امر پرداخته‌شده، و بعد به بررسی تأثیر فهم مخاطب در کیفیت بیان معارف اعتقادی از طرف پیشوایان دین (علیهم السلام) برآمده، و در همین راستا به معرفی روش تمثیل و به کارگیری مَثَل، به عنوان یکی از بهترین شیوه‌های انتقال معانی و اعتقادات عالی به مخاطبانی که توانائی لازم برای دست‌یابی مستقیم به قله‌های معرفتی را ندارند، اشاره شده است.نتیجه به دست‌آمده این که، فهم دقیق احادیث اعتقادی که دارای شدت و ضعف بوده و گاهی مخالف یکدیگرند، متوقف بر شناخت دقیقی از جایگاه و رتبه ادراکی مخاطب آن حدیث، در مقام صدور می‌باشد. اما از آن‌جائی که شناخت مخاطبان پیشوایان دین (علیهم السلام) و تعیین درجه ادراکی آن‌ها، در این زمان امکان ندارد و از طرفی، منحصر کردن معارف اعتقادی مکتب اسلام، تنها به احادیثی که گزارشی از آن‌ها در جوامع روائی نقل شده، صحیح نیست زیرا در همان زمان صدور، افراد دارای ادراکات برتری نیز بوده‌اند که روایاتی از ائمه (علیهم السلام) به آنان رسیده، ولی به‌خاطر برخی از عامل‌ها مانند نهی امامان (علیهم السلام) از بیان آن احادیث به دیگران، یا نبود افراد شایسته برای پذیرش، آن احادیث منتقل نشده‌اند.بنابراین چاره‌ای از این نیست که به دنبال یافتن حقیقت گفتار پیشوایان دین (علیهم السلام) که پیراسته از تقیّد به مقدار فهم مخاطب است بوده، تا با دست‌یابی به آن گوهرمعنایی، هم به شناخت دقیقی از معارف اعتقادی دست‌یافته و هم حوزه اعتقادات در مکتب اهل بیت (علیهم السلام) را به عنوان حوزه‌ای نظام‌مند، به جهانیان شناساند. به همین منظور بایستی با به-کارگیری تمام ابزارهای ادراکی، تلاش کرده تا به این هدف دست پیداکرد.نتیجه‌ی حاصل از تحقیق انجام‌یافته، که در حوزه معرفتی و فرهنگی کاربرد دارد این است که، چون اعتقادات توسط پیشوایان دین (علیهم السلام) با ملاحظه‌ی مقدار فهم مخاطبان بیان-گشته، برای درک حقیقت آن‌ها می‌بایستی با توجه به موضوع گزاره‌ی اعتقادی، با نگرش عقلانی و معرفتی به مجموع احادیث، دنبال دست‌یابی به گوهرمعناییِ پیراسته از فهم مخاطبان بود، تا هم در فهم خویش از اعتقادات به خطا نرفته باشیم، و هم در مقام انتقال آن‌ها به اجتماع، با ملاحظه‌ی ظرفیت مخاطبان، به آن گوهرمعنایی لباس متناسب پوشاند.