آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

در این پایان نامه به تصحیح وتحقیق مبحث امامت از کتاب صمتشابه القرآن و المختلف فیه براساس مقابله چهار نسخه خطی و یک نسخه چاپ شده پرداخته شده است. مفسر آن صمحمد بن علی بن شهر آشوب، یکی از دانشمندان امامی مذهب قرن ششم هجری است که از محضر علمایی چون طبرسی، زمخشری، قطب راوندی، ابوالفتوح رازی و... کسب فیض نموده و با دو واسطه از جانب شیخ ابوجعفر طوسی روایت نقل کرده است. صمتشابه القرآن، تفسیری موضوعی بوده کهدر باب چهارم آن، طی ‎23 فصل، مؤلف خواسته با استشهاد به حدود ‎360 آیه قرآن امامت ائمه دوازده گانه(ع) را به اثبات برساند. وی در تفسیر این آیات از دلایل عقلی و نقلی بهره برده و در این مسیر بیشتر قصد داشته به روایاتی استناد کند که مورد اتفاق هر دو فرقه شیعه و اهل سنت باشد. در این مبحث، ابتدا به ضرورت وجود امام و لزوم عصمت او پرداخته و سپس به فضائل و مناقب امیرالمؤمنین(ع) و فاطمه زهرا(س) و اولاد آنان پرداخته است و در ادامه در راستای اثبات حقانیت امامت ائمه(ع) به آیاتی از قرآن که بیانگر شأن ویژه ایشان است، استناد کرده است. ضمن اینکه مؤلف درصدد است تا با استفاده از این آیات خلافت را امری مهم، حساس و ضروری نشان دهد که امت پیامبر(ص) و عقول آنان یارای انتخاب و اختیار رهبران دینی را نداشته و این امر تنها از مسیر وحی و نص صریح میسر است. پس از آن مؤلف شبهات وارد شده از سوی مخالفین را پاسخ گفته و در نقد ادعاهای مخالفین و ذم خلفای سه گانه به آیاتی از قرآن استناد کرده است. در این پایان نامه، ضمن گزارش اختلاف نسخ، آیات، اخبار و اقوال، تخریج شده و مواردی که لازم به توضیح بوده، در پاورقی آمده است. همچنین قبل از شروع متن اصلی، جهت آشنایی با شخصیت مؤلف، مختصری از شرح حال او گزارش شده است./

الذريعة إلی تصانيف الشيعة اثر عالم انديشمند شيخ آقا بزرگ طهرانى است كه با هدف ثبت نام آثار مؤلفان شيعه تأليف شده است. وى بر آن بوده تا فهرستى از آثار تأليفى شيعه را در هر زمينه و از هر زبان و منطقه، اعم از خطى و چاپى ارائه دهد. او افزون بر نام كتاب و نام مؤلف، اطلاعاتى از كتاب و در مواردى از موضوع آن جمع‌آورى نموده است.شيخ آقا بزرگ در طول قريب شصت سال (از سال 1330 قمرى تا 1389) نام هر كتابى را كه در فهارس كتابخانه‌هاى شخصى و عمومى و غير آن مى‌ديده يادداشت مى‌كرده و به مرور زمان، اين اطلاعات را تكميل كرده و در الذريعة ارائه نموده است. وى ضمن معرفى كتاب، در صورتى كه اثر مزبور مخطوط بوده و خود آن را ملاحظه كرده، افزون بر ارائه نخستين عبارت كتاب، محلى كه آن نسخه را در آنجا ديده ياد كرده است، به ويژه اگر نسخه مورد نظر، در دست شخص خاصى بوده نام او را آورده است.

‫موضوع اين پايان نامه شرح وتحليل متشابه القرآن ابن‏ شهر آشوب است. اين پايان نامه مشتمل بر يك مقدمه ودو بخش است. در مقدمه اين رساله به شرح حال ابن‏شهرآشوب مفسر قرآن (قرن ششم هجرى)، پرداخته شد. بخش يكم آن مشتمل بر ذكر معانى لغوى واصطلاحى محكم ومتشابه، فلسفه وحكمت وجود آيات متشابه در قرآن، ذكر اسباب تشابه واقسام آن، اهم كتبى كه در موضوع آيات متشابه نوشته شده ودر پايان اين بخش به بررسى كلى كتاب متشابه القرآن ومختلفه از جهت: مضمون، ويژگى، ابواب وفصول، مآخذ وطريقه مؤلف ونقاط ضعف او اشاره شده است. بخش دوم اين رساله شامل آيات متشابه‏اى است كه ابن‏شهرآشوب به تفسير وتأويل آن پرداخته است. سبك وروش ما در اين بخش عبارت است از: الف - طرح سؤال پيرامون آيه‏اى كه مورد ابهام واقع شده است. ب - پاسخ به سؤال با استفاده از كتب تفسيرى عصر مؤلف ومعاصرمان. ج - تأييد يا رد نظر مؤلف پيرامون آيه با استفاده از تفاسير ارائه شده. كليد واژه‏ها: محكم، متشابه، توحيد، نبوت، عدل، امامت، تجسيم، تشبه، تسبيح، تحريف.