آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

نگارنده در این کتاب با استناد به احادیث و روایات متعددی از منابع اهل سنت و شیعه به بررسی و رد دلایل اهل سنت درباره خلافت و امامت روی آورده به‌زعم خود برخی از اشتباهات و خطاهای آنان را متذکر می‌شود .احادیث و روایات مورد بحث ذیل این عناوین فراهم آمده است" .جفا به وصیت"، "نافرمانی، برابر فرمان الهی"، "اشتباه آشکار در فهم علم امام"، "بعضی از اشتباهات طرفداران ابوبکر"، "خطاها و اشتباهات بزرگ برادران اهل سنت در تقیه"، "ماهیت آیه غار"، "ماجرای فدک"، "ادعای انفاق "و "فضیلت‌های ساختگی ."

رساله اي است در اعتقتدات كه در پاسخ نامه دو نفر از مخالفان كه در آن پرسش ها با عنوان «فصل» و سپس پاسخ خا با عنوان «الجواب» بيان و در آن از ضمير تثنيه استفاده شده است در برگ 53 عبارت «اخبرني احد مشايخكما و اجل رواتكما ابو سعيد احمد بن محمد بن احمد المعروف بالماليني الهروي في جملة ما سمعته منه بمدينة الرملة في دويرة الصوفية في شوال سنه 410 قال ... » ديده مي شود گويا كراجكي ماليني را در بغداد ملاقات نموده است چنانچه خطيب بغدادي در تاريخ بغداد آورده كه ماليني واپسين باري كه وارد بغداد شده سال 409 ه بوده است. مرعشي نجفي، محمود [مرعشي 35/208؛ الذريعة: 5/180؛ معالم العلما: 118؛ طبقات أعلام الشيعة (قرن 5): 177؛ رياض العلماء و حياض الفضلا: 5/139؛ تاريخ بغداد: 4/371؛ ]

علامه ابوالفتح کراجکی (م ۴۴۹ ق) از نام‎آوران علوم عقلی و نقلی در قرن پنجم هجری، و دارای تألیفات فراوانی در این دو شاخه معرفتی است و از این دانش‎ها، در علم کلام فراوان استفاده کرده است. ایشان شاگرد بزرگانی چون شیخ مفید و سید مرتضی و شیخ طوسی است و به نقش و کارکرد عقل در مباحث کلامی اهتمام ویژه‌ای دارد. هرچند استدلال‎های کلامی وی شامل عقلی محض، نقلی محض و تلفیقی است؛ لکن سهم براهین عقلی بیشتر بوده و در مباحث عقلی - نقلی به براهین عقلی توجه ویژه‎ای دارد. ایشان از تفکر عقلی برای تأویل و توجیه آیات و روایات اعتقادی بهره فراوان برده است؛ با این حال، در مسائل کلامی- به ویژه مسائلی که صبغه نقلی آن‎ها غالب است- از ادله نقلی نیز بهره شایان برده است.

همان کتاب التفضيل است که از روي همين نسخه به کوشش سيد جلال الدين محدث درتهران به چاپ رسيده است. براي توضيح بيشتر در اين زمينه به مقاله « در جستجوي كتاب المعتمد كراجكي» منتشر شده در مجله علوم حديث (ش 18، 1379ش، ص 225) مراجعه كنيد. [الذريعة 21/213 که همين نسخه رامعرفي نموده است. ]

رساله مفصلي است و درباره اثبات آن است كه مسئله امامت از مسائل فرعي نبوده و در رديف اصول عقايد مذهبي است و با مسئله نبوت همدوش و از لحاظ دليل نزديك بيكديگرند مؤلف پس از بحث و استدلالي كه در اين باره ميكند براي تشريح موضوع. نمايشي از يك جلسه بحث ميان يك يهودي و يك مسلمان معتزلي و يك شيعي ترتيب داده است. (عبدالحسين حائري) دراثبات امامت ونبوت ومتساوي بودن طريق اثبات هر دو، ودرهر مجلس شخصي امامي ومعتزلي ويهودي را فرض کرده وبا يکديگر دراين دو مسأله احتجاج نموده اند. نامبوب، با عنوان قال الشيعي و قال اليهودي و قال المعتزلي هر يك از آغاز ميشود . كه گفتگوايست ميان سه تن : يكي يهودي ديگري معتزلي سومي شيعي امامي كه در روايت از شاگردان شيخ فقيه ابو الحسن محمد بن احمد بن علي بن شاذان قمي مولف ايضاح دقائق النواصب است در اينكه راه در اثبات نبوت و امامت يكي است و بهمان دليلهاييكه معتزلي در برابر يهودي نبوت محمد را ثابت مي كندشيعي امامت علي را در برابر معتزلي ثابت مي دارد . اين شيعي كه مولف رساله است همان ابي الفتح محمد كراجكي است و در نسخه ما ديباچه آن نيست . (محمد تقي دانش پژوه) آغاز كتاب: «الحمدلله علي ما منحه من ارشاده وهدايته والصلاة علي من بعثه ببرهانه وآيته سيدنا محمد صاحب شريعته ودلالته». انجام كتاب: «فقد أثبت يا أخي في هذا الکتاب من الابانة عن المماثلة في الاستدلال بين طريقي النبوة والامامة و ما فيه کفاية أولاً وآخراً ». ]الذريعة 1/57 و58 رقم 289 و 2/501؛ امام صادق قزوين 1/343؛ مجلس شورا 4/120 ؛ ادبيات تهران 2/41 ؛ حضرت شاهچراغ ص 130 ؛ دانشگاه تهران 16/473 ؛ ايضاح المكنون 1/8 و 2/352؛ تاسيس الشيعه 391؛ مرآة الكتب 2/5؛ هدية العارفين 2/70؛ مجله تراثنا، قم، 1416، س 11، ع 4-3 (43- 44) ص 396؛ معجم التراث الكلامي 1/98 ؛ دانشگاه تهران 11/2161 ؛ ذريعه 1/57 و 501 ؛ مستدرك 3/499 ؛ روضات 552 ؛‌ مجلس شورا 15/176 ؛ مكتبة اميرالمومنين 4/225[

ابوالفتح کراجکي طرابلسي، محدث، فقيه و متکلّم بزرگ شيعه در قرن پنجم هجري است. او از شاگردان ابوالصلاح حلبي، سلاّر بن عبدالعزيز ديلمي، شيخ طوسي و شيخ مفيد است. اين نوشتار، به معرفي نظريه‌هاي معناشناختي وي در بحث صفات خداوند مي‌پردازد. مسئله صفات الهي يکي از مسائل مهم خداشناسي در تاريخ تفکر اسلامي به‌شمار مي‌آيد و متکلّمان و فيلسوفان مسلمان، از زواياي گوناگون بدين بحث پرداخته‏اند؛ يکي از ابعاد اساسي اين مسئله، تحليل معنايي صفات الهي است. اين پرسش که آيا مي‏توان تفسيري معقول از صفات الهي ارائه داد يا نه، از ديرباز براي متکلمان مطرح بوده است و نظريه‏هاي گوناگوني در اين زمينه ارائه شده است؛ براي نمونه، گروهي دراين‌باره رأي به تعطيلي عقل داده و گروهي از تشبيه صفات الهي به صفات آفريدگان سردرآوردند و گروهي دست به تأويل صفات الهي زدند. آنچه از آثار برجاي‏مانده از کراجکي به‌دست مي‏آيد، اين است که از ديد ايشان صفات الهي معنادار بوده و بسياري از آن‌ها بر ‌معناي حقيقي خود حمل مي‏شوند و شماري از آن‌ها را نيز بايد بر معناي مجازي حمل کرد. به سخن ديگر، مسلک ايشان در باب تفسير صفات الهي اشتراک معنوي در برخي صفات و تأويل روايي در تفسير برخي صفات است.