اجتهاد امامان(ع) | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
اجتهاد امامان(ع)
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
اجتهاد امامان(ع)
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
ویژگی های امام
سوال:
آيا معصومين(ع) هم اجتهاد مي نمودند؟ چگونه؟
پاسخ تفصیلی:
مقدمه : «اجتهاد» در لغت به معناى تلاش و كوشش تا سرحد توانايى است ؛ به گونهاى كه با تحمل رنج و سختى همراه باشد. در اصطلاح فقه عبارت است از: «به كار بردن تلاش و كوشش خويش در راه به دست آوردن احكام شرعى از راهها و منابعى .
اين منابع عبارت است از: كتاب، سنت، اجماع و عقل.كه نزد فقيهان اسلام، معمول و متعارف است». در نتيجه مجتهد كسى است كه بتواند احكام را از روى دليل به دست آورد و طبق رأى و نظر خويش عمل كند .لسان العرب، ماده، جهد ؛ التنقيح فى شرح العروة الوثقى، (الاجتهاد و التقليد )، ص 20.(
پيداست كه همين اجتهاد و استنباط و استخراج جزئيّات و تفصيلات از اصول و كلّيّات ، در هر عصري هم موجب رشد فكري محققين وهم مانع از ركود فكري جامعه مي شود.
خود اهل بيت (ع) نيز در روايات متعدّدي به اين حرکت تشويق نموده فرموده اند:« علينا الاصول و عليكم التفريع ــ بر ماست بيان اصول و بر شماست استخراج فروعات » و امام صادق (ع) فرمودند: « انّما علينا ان نلقي اليكم الاصول و عليكم ان تفرعوا ـــ آنچه بر عهده ي ماست فقط همين است كه اصول را به شما القاء نماييم و بر عهده ي شماست استخراج فروعات» و امام رضا (ع) فرمودند: « علينا القاء الاصول اليكم و عليكم التفريع ــــ بر عهده ي ماست القاء اصول به شما و بر عهده ي شماست استخراج فروعات » (ميزان الحكمه ، ج1 ، ص549) فقهاي بزرگوار شيعه در طول تاريخ بر اساس همين سيره ي عملي اهل بيت (ع) باب اجتهاد را در علم فقه الاحكام همواره باز نگه داشته و دائماً آن را ترقّي داده اند و از فقه بسيط اوّليّه ، كه فتاوا را به صورت ذكر متن حديث بيان مي كرد ، تا فقه پيشرفته ي امروزي ، با پشتوانه عظيمي به نام علم اصول فقه ، آن را پيش برده اند.
اما در جواب سوال بايد گفت كه اجتهاد به معناي بالا در مورد ائمه احتمالا معنا ندارد چرا كه ايشان از طرق مختلفي به حقايق دين و دستورات واقعي الهي دسترسي دارند و ظاهرا نيازي به استنباط فروع از اصول ندارند . با توجه به روايات زير اين معنا معلوم مي شود .
از جمله راههاي ارتباطي امامان معصوم با حقايق دين، نظارت و راهنمايي يكي از بزرگترين ملائكه الهي به نام روح است چنانكه در كتاب شريف كافي آمده است: جابر حنفي از امام باقر (ع) در مورد علم امام پرسيد امام فرمود: يا جابر ان في الانبياء و الاوصياء خمسه ارواح؛ روح القدس و روح الايمان... (امام فرمود: اي جابر براي پيامبران و امامان پنج روح وجود دارد 1 ـ روح القدس 2 ـ روح الايمان و ...) (اصول كافي ج يك كتاب الحجه ح 2)
در حديثي ديگر از امام صادق (ع) نقل شده است كه به مفضل بن عمر فرمود:
خداوند براي پيامبر و آل او پنج روح قرار داده است: ... آخرين آنها روح القدس است كه بعد از آنكه خداوند روح پيامبرش را قبض نمود روح القدس در خدمت امام است كه اين روح القدس نمي خوابد و نه غفلت مي كند و نه كار بيهوده مي كند و نه خيال باطل مي كند. (همان، حديث 3)
در جاي ديگر امام صادق (ع) در مورد روح فرموده است: خلق من خلق الله عز و جل اعظم من جبرئيل و ميكائيل كان مع رسول الله صلي الله عليه و آله يخبره و يسدده و هو مع الائمه من بعده (روح فرشته اي بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل است كه همراه رسول خدا بود كه او را خبر مي داد و راهنمايي مي كرد و بعد از پيامبر با امامان است. (اصول كافي ج يك كتاب الحجه ح1)
در حديثي ديگر از امام علي (ع) در مورد اين فرشته آمده است كه روح غير از جبرئيل است. (همان حديث 6)
غير از روح ، امامان معصوم از يك نيروي غيبي كه الهام نام دارد هم بهره مند بوده اند بطوريكه خداوند پاره اي از حقايق را از اين طريق در اختيار آنان قرار داده است.
از حسن بن عباس مدائني نقل شده از امام صادق (ع) پرسيدم: هنگامي كه از سوالي از امام مي شود چگونه (با چه علمي) جواب مي دهد. فرمود: گاهي به امام الهام مي شود و گاهي از فرشته مي شنود و گاهي هر دو. (بحارالانوار ج26 ص 58)
آيت الله مصباح يزدي گفته اند: امامان معصوم از نوعي علوم غير عادي مثل الهام ، تحديث برخوردار بوده اند نظير آن الهامي كه به ذوالقرنين و خضر و حضرت مريم شده (كهف/65 ـ آل عمران/42 ـ مريم/17 ـ طه/38 ـ قصص/7) (آموزش عقايد، ج 2، ص 158)
امامان ما معلمان معمولی مثل آنچه در مکتب و مدرسه رسم است نداشته اند بلکه معلم علی علیه السلام پیامبربوده است که از راه تنویر درونی هزاران باب علم را به او آموخته و علی (ع)و امام حسن و هر امامی به امام بعد از خودش علوم الهی را از راه تنویردرونی انتقال داده اند و بخشی از علوم نیز از راه الهام به انها اعطا شده است.
طبق نصوص فراواني علم ائمه اطهار (ع) عين علم نبي اكرم (ص) است و خود آن بزرگواران تصريح نموده اند كه علم خود را نسل به نسل از نبي اكرم (ص) گرفته اند .و شاگردان ايشان به اين لحاظ كه ائمه از احكام واقعي الهي ( نه نظر اجتهادي خودشان ) خبر مي دهند سوالات فقهي خود را مطرح مي نمودند .
بايد توجه داشت كه استناد ائمه به قران ، بيانگر اجتهاد ايشان نيست بلكه علامت هماهنگي معلومات امامان با قران است چنان كه مباحثات اصحاب با ائمه در چگونگی استنباط احکام شرعی از کتاب خدا، شاهد بر اجتهاد ائمه نيست . چنانکه استدلال امام در جواب از سوال زراره این مطلب را نشان می دهد.
زراره از امام می پرسد از کجا ميتوان فهمید مسح سر و پا به قسمتی از پا و قسمتی از سر صحیح است؟ امام، در استدلال نسبتا طولانی می فرماید : فعرفنا حین قال برووسکم ان المسح ببعض الراس لمکان الباء. [1] قرآن دستور به مسح سر داده است با عبارت برووسکم . از باء جاره معلوم می شود که مسح به بعض عضو هم صحیح است.
[1] - وسائل الشیعه – جلد 1 صفحه 291 . به عبارت ديگردر اين گونه از احاديث ؛علاوه بر اين كه روش اجتهاد را ائمه به اصحاب خود تعليم ميدادند هماهنگي علوم عترت با قواعد متعارف صرف و نحو وبا ظاهر قران را هم گوشزد مي كردند .
منابع بيشتر :
2- امام شناسي - علامه تهراني
2- ادوار فقه - جناتي
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//node/4267
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت