تعیین رزق و تلاش | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
تعیین رزق و تلاش
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
تعیین رزق و تلاش
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
قضا و قدر
سوال:
اگر رزق وروزي افراد تعيين شده است پس چرا عده اي رزق وروزي زيادي دارند وعده اي كمتر واينكه نقش تلاش افراد در اين باره چيست؟
پاسخ تفصیلی:
مقدمه اول: رزق و روزي كه خداوند آنرا بعهده گرفته و ضمانت كرده عبارتست از سهم و نصيبي كه بايد به مخلوقات برسد تا بتوانند به وجود و بقاء خود ادامه دهند. البته تعهد و ضمانت الهي و رزاقيت و روزيرساني كه بذات اقدس پروردگارنسبت ميدهيم با تعهدات و ضمانتها و تكفلهاي انساني متفاوت است. اينكه در قرآن كريم آمده: «و ما مِن دابة فيالارض الا علي الله رزقها؛ رزق و روزي هر جنبندهاي بر عهده خداونداست» (سوره هود، آيه 6) بايد در نظر داشت كه آنكه ماجراي رزق جنبندگان را به عهده گرفته است الله است نه يك مخلوق. الله يعني آنكس كه آفريننده نظامهاي هستي و خالق موجودات است و لذا تعهد الهي تفاوت دارد با تعهد مخلوقي كه جزئياز همين نظام و تحت تأثير موجودات اين نظام است.
شناختن فعل خدا و رزّاقيت خدا شناخت نظامات عالم است. ما خود جزء عالميم و مانند ساير اجزاء عالم وظيفهاي داريم. وظايفي هم كه ما در عالم درباره ارزاق و حقوق داريم و قانون خلقت ما را موظف به آن وظايف كرده است و يا قانون شريعت ما را به آن موظف ساختهاست از شئون رزاقيت خداوند است.
قوه جذب و تغذّي كه در گياهان است همينطور جهازات تغذيه، ميلها و غريزههائي كه در جانداران است و آنها را بسوي مواد غذايي ميكشاند همه از مظاهر رزاقيت حضرت حق است. خداست كه هر جانداري را بوسيله يك سلسله ميلها و رغبتها مسخر كرده كه در پيمايحتاج خود برود. و براي ارضاي اين ميلها هميشه در تلاش باشد. همين انديشه و تلاش و كوشش جد و جهد در اين زمينه به موجب رزّاقيت خداوند است و رزاقيت اوست كه روزي و روزي خوار. رزق و مرزوق را عاشق يكديگر قرار داده و در پي هم واداشته است. در متن واقعپيوستگي خاصي بين اجزاء خلقت وجود دارد كه آنها را به يكديگر تطبيق ميدهد. تا طفل طفل است و قادر به تحصيل روزي و تهيه آن نيست، روزي او را آماده و مهيا در اختيار او قرار داده است و تدريجا كه او قدرت بيشتري پيدا ميكند و با كنجكاوي ميتواند روزي خود را بدستآورد ديگر روزي او به آسودگي در اختيارش نيست مثل اينكه روزي او را بر ميدارند و در نقطهاي دور دست ميگذارند تا برود و آنرا پيدا كند و استفاده نمايد. بطور كلي يك تناسبي است ميان آمادگي روزي و مقدار توانايي روزيخوار و مقدار هدايتي كه بسوي روزي خود شدهاست.
انسان چون نسبت به گياهان و حيوانات موجودي عاليتر و راقيتر است و آنچه براي زندگي گياهان و حيوانات كافي است براي او كافي نميباشد مسئله تحصيل روزي او شكل و وضع ديگري دارد. فاصله بين روزي و روزيخوار در عرصه زندگي انسان بيشتر است. از اينرووسائل زيادتري در اختيار او قرار داده شده و دستگاه هدايت در وجودش تقويت گشته به او عقل و عمل و فكر داده شده. وحي و نبوت به يارياش آمده و برايش وظيفه و تكليف مقرر شده و همه اينها از شئون رزاقيت خداوند است. و لذا اينكه گفته شده:
مخور هول ابليس تا جان دهد هر آنكس كه دندان دهد نان دهد
توانا است آخر خداوند روز كه روزي رساند تو چندين مسوز
نگارنده كودك اندر شكم نويسنده عمر و روزي است هم
(سعدي)
سخن درستي است اما نه به اين معني كه دندان داشتن كافي است كه نان پخته و آماده بر سر سفره انسان مهيا شود. بلكه به اين معني كه در دستگاه خلقت بين نان و دندان رابطه است. اگر نان نبود دندان نبود و اگر دندان و صاحب دندان نبود نان نبود. بين روزي و روزيخوار ووسائل خوردن و هضم و جذب روزي و وسائل هدايت و راهنمايي به سوي روزي در متن خلقت ارتباط است. آن كس كه انسان را در طبيعت آفريده و به او دندان داده نان يعني مواد غذايي قابل استفاده را هم در طبيعت آفريده و انديشه و فكر و نيروي عمل و تحصيل و حسن انجاموظيفه را هم آفريده است همه اينها توأما مظهر رزاقيت خداوند است.
(ر.ك: بيست گفتار، آيتالله مطهري، گفتار ششم، ص 127 تا 137)
مقدمه دوم: در واقع ما دو گونه رزق و روزي داريم. رزقي كه بسراغش ميرويم. و رزقي كه بسراغمان ميآيد.
امام علي(ع): اِن الرزق رزقان رزق تطلبه و رزق يطلبك فان انت لم تأته اتاك
(نهجالبلاغه، نامه 31)
رزق طالب (كه به سراغ ما ميآيد) رزقي است كه همواره ما را تعقيب ميكند حتي اگر از آن فرار كنيم ما را رها نميسازد همان طور كه رهايي از چنگال مرگ ممكن نيست. حضرت رسول اكرم(ص): لو اَنَّ ابنَ آدم فَرَّ من رِزقِه كما يَفِرُّمن المَوتَ لادركه كما يدركه الموت
(مكارمالاخلاق 2/377)
اين گونه رزق ريشه در قضاي الهي دارد و هيچ گونه تغيير و تحولي در آن صورت نميگيرد. در اين زمينه مرحوم علامه طباطبايي ميفرمايد: روزي و روزيخوار متلازم همند و معني ندارد كه روزيخوار در مسير زندگي طالب بقاء باشد اما رزقي برايش نباشد همينطور ممكننيست رزقي محقق باشد و روزيخواري در بين نباشد و نيز رزق از مايحتاج روزيخوار افزون باشد و لذا رزق داخل در قضاي الهي است.
(الميزان، ج 18، جزء 27، ص 377، عربي)
اما قسم ديگر روزي (رزق مطلوب) رزقي است كه براي طالب آن مقدّر شده است. اگر آنرا طلب نمائيم و مشروط و علل لازم وصول به آنرا مراعات نمائيم چنين رزقي را بدست ميآوريم و در واقع تلاش ما در جهت رسيدن به اينگونه روزي، جزءالعلّة است و اگر در كنار ديگرعلل مهياي عالم غيب قرار گيرد مسلما دستيابي به آن حتمي است.
در اين باره مولي اميرالمؤمنين علي(ع) ميفرمايد: طلب نمائيد روزي را كه مضمون و مقدر است اما براي طلبكننده آن اطلبوا الرّزق فانّه مضمون لطالبِه (الارشاد، 1/303) همانطور كه طلببدون ضمانت بيمعني است تضمين رزق بدون طلب نيز در اين قسم (روزي مطلوب) ناممكن است. و لذا از اين دو قسم روزي كه از ناحيه خداي بزرگ براي بندگان معين گشته است قسمي از آن بدون قيد و شرط و به عبارتي رزق طالب و قسمي ديگر مشروط است و مطلوب. روزيبيقيد و شرط در هر حال انسان را طلب مينمايد و تا پيمانه قابليت انسان از اينگونه رزق پر نگردد اجل و مرگ انسان فرا نميرسد. حضرت رسول اكرم(ص): الا و اِنّ الرُّوحَ الاَمينَ نَفَتَ في روعِي اَنَّه لن تَموتَنَفْسٌ حَتّي تستكمل رزقها
(الكافي، 2/74/2).
اما روزي مطلوب و مشروط حتميت و ضرورتش مشروط به انجام اموري و در نظر گرفتن مسائلي است كه بدون ترتيب و انجام شرائط محقق نميگردد.
رزق در لغت به معناي چيزي است كه از آن بهره برده ميشود. (الرزق ما يُنْتَفع بِه ـ اقرب الموارد) حال روزي طالب و محتوم همان روزي وجود و هستي، عمر، امكانات و محيط و خانواده و استعداد... است كه از ناحيه اين قسم (روزي طالب) توان و نيروي لازم و دقت وهوشياري براي تلاش و انجام كار پديد ميآيد و در سايه اين امور دَرِ روزي مطلوب و مشروط گشوده ميگردد. در باب روزي مطلوب هر كس به شكلي بايد دست نياز و در عين حال جديت و تلاش را بسوي رزاق مطلق (حضرت حق) بلند كند حتي طفل شيرخوار كه تلاشش همانگريه و ناله و فرياد اوست كه در پس اينگونه افعال به روزي مطلوبش (شير مادر) دست پيدا ميكند. اما چون در بستر رشد باليد و به مقطعي بالاتر رسيد تلاش و جدّيت او شكلي ديگر پيدا ميكند و به صورت تفكر و انديشه و فعل و حركت اعضا و جوارح نمود مييابد و كميّت وكيفيت روزي نيز تغيير ميكند.
نتيجه اينكه: در پي روزي طالب و محتوم و بيقيد و شرط تلاش و انديشه و كار و فعاليت آفريده ميشود و در پي تلاش و فعاليت و طلب روزي مطلوب و مشروط پديدار ميگردد. روزي محتوم و طالب قابل تغيير و تحول و كاهش و فزوني نيست كه نه حرص انسان حريصآنرا به جريان مياندازند و نه افسردگي انسان بيميل آنرا باز ميدارد. حضرت رسول اكرم(ص): ان الرِّزقَ لا يجُرُّهُ حرص حريصٍ و لايَصْرِفُه كراهية كارِهٍ
(البحار،77/68/7)
اما بر اثر چگونگي انجام مقدماتِ روزي مطلوب و كيفيت تركيب و نحوه ترتيب و چينش آنها ميتوان روزي مطلوب را كاهش يا افزايش داد. براي نمونه حسن نيت و دوام بر طهارت از اموري است كه روزي مطلوب را افزايش ميدهد. عنه(رسولالله صليالله عليه و آله) لما قيل لَه: اُحِبُّ ان يُوَسِّعَ عَليَّ في الرّزق؟ دُمْ علي الطَّهارة يُوَسَّعْ عليك في الرزق
(كنزالعمال،44154)
امام علي(ع): من حَسُنَت نيّته زيدَ في رزقه
(البحار، 103/21/18)
پس بر ما لازم است كه بعد از آنكه رابطه روزي و روزيخوار را دانستيم و آشنا شديم كه وسائلي براي رسيدن روزي به روزيخوار آفريده شده و تكليفي هم براي تحصيل آن متوجه ما است كوشش كنيم و ببينيم بهترين و سالمترين راه براي رسيدن به روزي چيست و قوايخود را در آن راه بكار گيريم و به خداوند كه خالق اين راه است توكل كنيم.
نقش افراد:
ما دو گونه رزق و روزي داريم. رزقي كه همچون سايه ما را تعقيب ميكند چه بخواهيم و چه نخواهيم كه نام آن رزق طالب و محتوم است. و قسم دوم روزي و رزقي است كه بايد آنرا طلب نمود و صرفا براي طالبش مقدر شده است كه نام آن رزق مطلوباست.
حال روزي طالب و محتوم روزي وجود و هستي و عمر امكانات و قوي و شكل و هيئت و محيط و خانواده است. و از ناحيه اين قسم روزي طالب. قسم دوم روزي (مطلوب) آفريده ميشود يعني توان و نيروي لازم و دقت و هوشياري براي تلاش. و لذا در پي روزي بخش اولاگر تلاش و كوشش همراه نباشد انسان به روزي مطلوب دست پيدا نميكند.
با توجه به اين كه همه امور بدست خداست اما منظور از روزي قسمت شده همان روزي طالب است و آن قسم روزي كه در دست انسان است همان روزي مطلوب است.
به نقل از اداره پاسخگويي آستان قدس رضوي
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//node/2343
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت