هفت اسمان | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
هفت اسمان
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
هفت اسمان
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
مراتب نظام هستی
سوال:
خدادرقران مي گويدماهفت اسمان خلق كرده ايم،ماالان دراسمان چندم قرارداريم؟فرشتگان دراسمان چندم هستند؟اسمان هاي ديگه محل وجايگاه چه كساني اند
پاسخ تفصیلی:
1ـ آيات و رواياتي كه در مورد آسمانهاي هفتگانه وارد شده اند بسيار زيادند به طوري كه اگر روايات مربوط به آن يكجا جمع شوند كتابي حجيم را تشكيل مي دهند. تفسير اين گونه آيات و روايات نيز كار آساني نيست و اكثر مفسّرين از تفسير شايسته ي اين گونه آيات و روايات فرومانده اند. برخي از مفسّرين معتقدند كه اين آسمانها ، آسمانهاي مادّي هستند و هر كدام ، آن را به گونه اي تبيين كرده اند. مثلا برخي گفته اند مراد از هفت آسمان ، هفت طبقه ي جوّ است ؛ و برخي ديگر نيز بر اساس نجوم قديم ، گفته اند مراد از آن ، هفت سياره ي منظومه شمسي مي باشد ؛ كه با چشم غيرمسلّح ديده مي شوند؛ يعني خورشيد، عطارد، زهره، ماه، مريخ، زحل و مشتري . برخي نيز گفته اند: مراد از هفت آسمان ، هفت فلكي هستند كه اين اجرام هفتگانه روي آنها مستقرّند. برخي از انديشمندان نيز گفته اند هفت سياره مثل زمين ، در عالم وجود دارند كه هر كدام نيز آسماني براي خود دارند، برخي نيز گفته اند كلّ عالم ما كه متشكّل از ميلياردها كهكشان است آسمان اوّل مي باشد ؛ و اين عالم ما ،خود داخل يك عالم مادّي ديگري است ؛ آن عالم نيز داخل در عالم مادّي ديگري است ؛ تا برسد به عالم هفتم ؛ اين تفسير ، شبيه فرضيه عوالم پيازي است ، كه زماني در كيهان شناسي مطرح بوده است. برخي نيز احتمال داده اند كه آسمان اوّل ، همين عالم سه بعدي ما و آسمان دوم ، عالمي چهاربعدي است و آسمان سوم، پنج بعدي و ... و آسمان هفتم،عالمي 9 بعدي مي باشد ؛ و چون هربُعد برتري بر بُعد پايينتر يك نحوه احاطه دارد ، بنا براين آسمانهاي هفتگانه به نحو خاصّي تو درتو خواهند بود ؛ اما نه مثل تو درتو بودن دو شيء سه بعدي ؛ البته ممكن است طبق نظريه نسبيّت عامّ اينشتين در فيزيك و فلسفه حكمت متعاليه ملاصدرا ، زمان را هم جزء ابعاد شمرده اين عالم محسوس ما را چهاربعدي دانست ؛ كه در آن صورت آسمان هفتم ده بعدي خواهد بود ؛ و جالب اين است كه امروزه در فيزيك نظري بحث عالم ده بعدي نيز مطرح شده و از نظرات جدّي و زنده بين فيزيكدانهاي امروزي است.همه ي اين نظرات كه بيان شدند ، مبني بر اين هستند كه ما آسمانهاي هفتگانه را آسمانهاي مادّي بدانيم ؛ لكن هيچكدام اين نظرات به صورت قطعي اثبات نشده اند و اكثر آنها با ظاهر آيات و روايات ناسازگارند. در بين اين نظرات ، دو نظريه ي اخير ( عوالم پيازي و عالم نه يا ده بعدي ) از اين جهت كه آسمانهاي دوم به بالا را خالي از ستاره مي دانند و آسمانها را طبقه، طبقه و محيط به هم مي دانند، تطابق بيشتري با آيات و روايات داشته و قابل تأمّلند ؛ البته برخي از وجوه ديگر نيز شواهد روائي قابل توجّهي دارند ؛ و بعيد نيست كه كلمه ي هفت آسمان ، در آيات و روايات ، به چندين معني بكار رفته باشد. به هر حال تا زماني كه اين نظرات به صورت قطعي اثبات نشده اند نمي توان آنها را بر آيات قرآن تطبيق نمود ؛ حتي اگر اين نظرات اثبات هم بشوند باز معلوم نيست كه منظور از هفت آسمان مطرح در آيات قرآن ،صرفا همين آسمانها باشند. ــ البته فيزيكدانهايي كه اين دو نظريه ي اخير را مطرح كرده اند اشاره اي به تعداد عوالم (آسمانها ) نكرده اند. ــنظريه ي دوم در باب آسمانهاي هفتگانه اين است كه اين آسمانها ، عوالمي مجرّد(غيرمادّي ) مي باشند. در اين نظريه نيز برخي گفته اند كه آسمان اوّل مادي و شش آسمان ديگر مجرّدند ؛ ولي برخي ديگر ، همه آسمانهاي هفتگانه را مجرّد (غير مادّي ) دانسته اند. همچنين برخي ، اين آسمانها را فقط آسمانهاي مثالي (برزخي ) مي دانند ؛ ولي عدّه اي ديگرگفته اند: برخي از آسمانهاي هفتگانه برزخي و برخي ديگر فوق برزخي و مربوط به عالم عقولند ــ عالم عقول عالمي است كه نه تنها غير مادّي است بلكه حتي شكل و رنگ ومقدار و ديگر آثار ماده را هم ندارد؛ بر خلاف عالم مثال (برزخ( كه در عين غير مادّي بودن برخي از آثار مادّه مثل شكل ورنگ و مقدار را دارا است ؛ موجودات مثالي (برزخي ) شباهتي به موجوداتي دارند كه ما در خواب مي بينيم ـــ . همچنين برخي متفكّرين قائل به اين هستند كه هم هفت آسمان مادّي موجود است هم هفت آسمان مجرّد ؛ و يك نحوه ارتباط بين اينها وجود دارد.2ـ با بررسي آيات و روايات مربوط به آسمانهاي هفتگانه چنين به نظر مي رسد كه در برخي موارد ، مراد از آسمانهاي هفتگانه، آسمانهاي مادّي است ؛ و در برخي موارد ديگر مراد از آنها ، آسمانهاي معنوي و مجرّد(غير مادّي) مي باشد . لذا به نظر مي رسد كه بين اين دو گونه روايات و آيات بايد جمع كرد؛ كما اينكه گاه در خود روايات نيز بين اين دو مطلب جمع كرده اند. كسي از اميرالمؤمنين(ع) پرسيد: فاصله ي بين زمين و آسمان چه اندازه است. امام (ع) فرمودند: « مدّالبصر و دعوة المظلوم ــــ به اندازه ي برد چشم و دعاي مظلوم.» در اين حديث ، حضرت علي(ع) حكم هر دو آسمان را بيان فرمودند. يعني فاصله ي آسمان محسوس تا زمين به اندازه برد بينايي انسان و فاصله آسمان معنوي تا زمين به اندازه برد دعاي مظلوم است. علامه طباطبايي در جمع بين اين دو گونه آيات و روايات فرموده اند: « جمع ميان اين دو حكم از آن جهت است كه آن دو در حقيقت با يكديگر متّحدند و نسبت ميان آنها ، نسبت ظاهر و باطن است.»(ترجمه رسائل توحيدي ؛ ص 189) همچنين فرموده اند:ظاهر اين است كه همه ي آسمانهاي هفتگانه ي مورد نظر قرآن كريم ، آسمانهاي جسماني هستند ؛ كه به صورت طبقه طبقه قرار گرفته اند و تنها آسمان زيرين كه آسمان قابل مشاهده ماست داراي ستاره مي باشد. لكن از آنجا كه در آيات و روايات ، آسمانهاي هفتگانه محل رفت و آمد ملائكه معرّفي شده اند مي توان نتيجه گرفت كه بين ملائك و اين آسمانها يك نحوه ارتباط است . براي ملائكه ، هفت عالم ملكوتي وجود دارد كه غير مادّي بوده و با اين آسمانها يك نحوه ارتباط دارند.(ر.ك: الميزان ، علامه طباطبايي ، ذيل آيه 12 سوره سجده)با مبنايي كه علامه طباطباي اتخاذ نموده اند (وجود هفت آسمان مادّي و هفت آسمان مجرّد ) مي توان سه احتمال را در مورد آسمانهاي هفتگانه مطرح نمود.الف ـ اينكه زمين ما اوّلين زمين و آسمان ما (كلّ كيهان ) آسمان اوّل باشد ؛ كه به زينت ستارگان آراسته شده است ؛ و زمين دوم ، زميني است كه از حيث وجودي در پايين ترين مرتبه ي عالم مثال (برزخ) است و آن زمين ، باطن و حقيقت اين زمين مادّي بوده و خود غيرمادّي و مجرّد مي باشد. آن زمين برزخي نيز آسماني دارد كه آن هم غيرمادّي بوده و باطن آسمان مادّي است. خود آن زمين و آسمان دوم نيز باطني دارند كه مجرّدتر از زمين و آسمان دوم هستند ، و آن ، زمين و آسمان سوم است و به همين ترتيب هفت زمين و هفت آسمان وجود خواهد داشت كه به ترتيب باطن همند ؛ و هفتمين زمين و آسمان در اوج تجرّد بوده و جايگاه ـ نه مكان ـ ملائك عظام مثل جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل است ؛ و بر همه ي عوالم پايين تر از خود احاطه وجودي دارد. رابطه ي اين هفت عالم ، با همديگر ، مثل رابطه صور ذهني ، ذهن و روح است. ذهن ما بر صور ذهني ما احاطه وجودي دارد ؛ و روح ما بر ذهن ما محيط است ؛ به همين صورت ، آسمان هفتم بر همه آسمانها احاطه ي وجودي دارد ؛ و آسمان ششم نيز بر پنج آسمان پايين تر از خود احاطه وجودي دارد و ... . لذا نسبت اين آسمانها به همديگر مثل نسبت كرات تو درتو نسبت به همديگر نيست. اين نظر ، مشهورترين و مقبولترين نظر در ميان حكماست.ب ـ زمين و آسمان مادّي (كلّ كيهان) زمين اوّلند ؛ و پايين ترين مرتبه ي برزخ آسمان اوّل است . باز كلّ كيهان به علاوه ي پايين ترين مرتبه برزخ (آسمان اول) ، زمين دومند و مرتبه بالاتر برزخ ، آسمان دوم است و به همين ترتيب هر آسماني نسبت به آسمان بالاتر از خود زمين محسوب مي شود. چون هر محيطي نسبت به محاط ، آسمان است و هر محاطي نسبت به محيط ، زمين محسوب مي شود. بنابراين تمام عالم نسبت به آسمان هفتم ، زمين هفتم خواهد بود. ج ـ عالم مادّه داراي هفت زمين و هفت آسمان مادّي است. ـــ يا به صورت مدل جهان پيازي يا به صورت مدل جهان 9 يا 10 بعدي يا هر مدل ديگر ـــ و هر زمين و آسماني داراي باطني مجرّد است ؛ و چون هر آسمان مادّي بزرگتر و محيط بر آسمان كوچكتر است ، باطن آن آسمان نيز بر باطن آسمان كوچكتر احاطه وجودي دارد. البته توجّه شود كه اين احاطه ، احاطه ي فلسفي است نه فيزيكي. اينها پاره اي از نظريات بود كه خدمت شما بيان گرديد ؛ ولي واقع مطلب اين است كه هنوز فهم قطعي در مورد هفت آسمان براي بشر امروزي حاصل نشده است ؛ و هنوز اين بحث نياز به كنكاش جدّي و فراگير دارد. ولي متأسفانه در اين باب كار تحقيقي چنداني نشده است و البته تحقيق در اين موضوع نيز كار آساني نيست. حدود 10 جلد از كتاب بحارالانوار درباره آسمان و جهان مي باشد ؛ و اگر كسي بخواهد حرف نهايي را در اين باب بزند بايد تمام اين 10 جلد روايت را مورد پژوهش جدّي قرار دهد و افزون بر آن ، بايد با علم فيزيك نوين ، فلسفه و عرفان نيز به حدّ كافي آشنايي داشته باشد. اميد است كه نسل هاي بعدي به اين كار مهم و سخت اقدام نمايند. امروزه بحثي بين انديشمندان حوزه و دانشگاه مطرح است با عنوان علوم تجربي اسلامي ، كه اگر اين بحث به ثمر مناسبي برسد مي توان اميدوار بود كه از متن آيات و روايات هفت آسمان ، اسرار علمي فراواني استخراج گردد.
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//content/%D9%87%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت