آفات دین کدامند؟ | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
آفات دین کدامند؟
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
آفات دین کدامند؟
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
عرفان عملی و اخلاق
,
آفات دین
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
سوال:
آفات دین کدامند؟
پاسخ اجمالی:
دین، امری قدسی و الاهی است که در آن خطا و اشتباه و آسیب و آفت راه ندارد. خطاپذیری و اشتباهکاری مربوط به امور بشری است و آسیب و آفت در بحث آسیبشناسی دین و دینداری، به حقیقت دین باز نمیگردد، بلکه به نحوۀ رویکرد مردمان به دین و فهم و تلقّی انسان از دین و نوع معرفت دینی و شیوۀ دینداری باز میگردد. آفات دین، دارای شاخههای مختلفی است؛ زیرا یک دسته از آفات دین آفاتی است که متوجه ایمان شخص دیندار و متدیّن است که همین آفات گاهی در مرحلهی شناخت و معرفت دین است (آفات دینپژوهی) و گاهی در مرحلهی عمل به احکام و دستورات و رعایت احکام و حدود و حقوقی است که دین رعایت آنها را واجب نموده است؛ مانند حسد، عجب و فخر. دسته دیگر از آفات دین آفاتی است که در مسائل اجتماعی دین مطرح است؛ نظیر خرافات، تحریفات و اِعمال سلیقهها که حفظ و صیانت و گسترش دین را تهدید میکند.
پاسخ تفصیلی:
دین، زیباترین جلوهی رحمانیت حق برای هدایت نوع بشر است و دینداری رویکرد به این رحمانیت و سیر در مسیر هدایت است. در این مسیر پیوسته رهزنانی به صورت آفات دین و دینداری ظهور کرده است که شناخت آنها و پرداختن به بهداشت دینداری از آداب مهم در چنین سیری است.
البته دین، حقیقتی متعالی و امری قدسی است و از این وجه، فراتر از آسیب و آفت است. به عبارت دیگر، در امور الاهی خطا و اشتباه و آسیب و آفت راه ندارد. خطاپذیری و اشتباهکاری مربوط به امور بشری است و آسیب و آفت در بحث آسیب شناسی دین و دینداری، به حقیقت دین باز نمیگردد، بلکه به نحوۀ رویکرد مردمان به دین و فهم و تلقی انسان از دین و نوع معرفت دینی و شیوه دینداری باز میگردد. این امور پیوسته محل اختلاف و در معرض آسیب و آفت است. دینداری هم شامل مرحلهی شناخت، معرفت و نظر و هم شامل عرصهی عمل؛ یعنی در برگیرندهی اندیشه، معرفت، باور و ایمان دینی و نیز اقرار، کردار، رفتار و سلوک دینی است.
به سبب آسیب دیدن و آفت یافتن دینداری، حریمهای انسانی و مرزهای سلوک اجتماعی متزلزل میشود و انواع تعدّیها و حرمت شکنیها و تباهیها ظهور میکند. عدم دینداری عاملی برای ظهور خیانت ورزی در امور گوناگون است؛ زیرا از شئون دین، این است که آدمی را در عرصههای گوناگون حفظ مینماید و از فرو افتادنش در تباهی و نابودی جلوگیری مینماید. اگر دین به سلامت باشد، به بهترین وجه انسان را صیانت میکند و او را در مسیر درست راه مینماید و حفظ میکند. هر چه دین از سلامت و قوت بیشتری برخوردار باشد، سلامت و قوت انسان در زندگی بیشتر خواهد بود. با شکسته شدن حریمهای دین و دینداری، همه چیز آدمی در معرض آسیب و آفت قرار میگیرد.
با توجه به این نکته، در یک تقسیمبندی کلی میتوان آسیبهای دین و دینداری را به دو بخش تقسیم کرد:
1. آفاتی که متوجه ایمان شخص دیندار و متدین است.
پیامبر اکرم(ص) در تعریف ایمان شخصی افراد فرمودهاند: «ایمان، شناختن به دل و اقرار به زبان و عمل با اعضاء و جوارح است».[1]
این وجوه؛ یعنی اندیشه، باور و ایمان دینی و نیز اقرار، کردار، رفتار و سلوک دینی همه در معرض آسیب و آفت قرار میگیرند. آسیب یا آفت در این مباحث، به مفهوم ظهور عیب و نقص و خارج شدن از وضع طبیعی و پیدایش تباهی است. در بیانات پیامبر اکرم(ص) و امیر مؤمنان علی(ع) و دیگر ائمه معصومین(ع) امور متعددی به عنوان آفات و آسیبهای دین معرفی شده است که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
أ. هوی پرستی: پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «هوی، آفت است».[2]
ب. دنیا پرستی: پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «تباهی دین، دنیا پرستی است».[3]
ج. سوء ظن: حضرت علی(ع) فرمودند: «آفت دینداری، بدگمانی (به خدای تعالی) است».[4]
د. دروغ: حضرت علی(ع) فرمودهاند: «بسیاری دروغ، دین را تباه میکند».[5]
هـ. حسد و کینه: حضرت علی(ع) فرمودهاند: «حسد، دروغگویی و کینه را واگذار که به یقین آنها سه خصلتند که دین را معیوب میکنند».[6]
و. عجب و فخر: امام صادق(ع) فرمودهاند: «آفت دین، حسد، عجب و فخر است».[7]
روشن است که این روایات با هم منافاتی ندارند و مواردی که در این احادیث به عنوان آفت دین برشمرده شده انحصاری نیست؛ یعنی منظور امام چنین نبوده که فقط سوء ظن یا حسد یا عجب یا فخر فروشی و ... از آفت دین است و چیز دیگری نیست، بلکه آنچه در این روایات ذکر شده است نمونههایی از آفات است و در واقع باید گفت هر چیزی که به نوعی دین را در معرض خطر و نابودی قرار دهد آفت دین است و در احادیث به مهمترین موارد آن اشاره شده است.
2. آفاتی که در عرصهی اجتماع، دین را به خطر میاندازد و چهرهای غیر واقعی از دین به نمایش میگذارد. به عنوان نمونه، فهم نادرست از زهد در دین، موجب خارج شدن انسان از وضع طبیعی زندگی و فرو افتادن در دام افراط یا تفریط در زندگی میشود ... همچنین است فهم نادرست از قضا و قدر، توکّل، انتظار فرج، صبر، شفاعت، تقیّه و امور دیگر که سبب آسیب به دین و دینداری شده است. آسیب به معنای یادشده دارای وجوه مختلف و مراتب گوناگون و شدّت و ضعف است به طوریکه میتوان صورتهای زبر و مانند آن را با در نظر گرفتن مراتب و شدّت و ضعف لحاظ نمود:
عدم فهم عمیق دین و سلوک دینی، دریافت نادرست از مفاهیم دینی، ضعیف شدن باورها و رفتارهای دینی، سست شدن بنیادهای اخلاقی، بیارزش شدن ارزشهای دینی، بیاعتقاد شدن به دین و امور مذهبی، اباحهگری مذهبی، گریز از هر امر دینی و مذهبی.
پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «آفات دین سه چیز است: 1. دانشمند بد عمل، فاسق و فاجر، 2. رهبر و پیشوای ستمکار، 3. شخص مقدّس نادان».[8] همچنین وارد کردن خرافات و بدعتها در دین، تنگ نظریها، عدم تحمّل نظرات فرق دیگر اسلامی و متّهم کردن آنان به انحراف و شرک و کفر، نمایش چهرهای خشن و غیر واقعی از دین و... از آفات و آسیبهای بسیار خطرناک ابقاء و گسترش و توسعه دین در جوامع بشری است.
همین آسیبها و آفتهای دین و دینداری را میتوان به یک اعتبار دیگر نیز به آسیبهای درون دینی، و آسیبهای برون دینی تقسیم کرد. مراد از آسیبهای درون دینی، آنهایی است که به نحوۀ رویکرد به دین و فهم و تلقّی از دین و نوع معرفت دینی و شیوۀ دینداری مربوط میشود؛ مانند: اکراه و اجبار در دین، بد فهمیدن دین، عدم تدرّج و تمکّن در هدایت و تربیت و مانند اینها و مراد از آسیبهای برون دینی، آنهایی هستند که به عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیوند خورده با دین مربوط میشوند.
صاحب محتوی:
اسلام کوئست نت
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa1606
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پرسش و پاسخ های عرفان و اخلاق اسلام کوئست نت
یادداشت :
[1]. «... عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) الْإِیمَانُ مَعْرِفَةٌ بِالْقَلْبِ وَ إِقْرَارٌ بِاللِّسَانِ وَ عَمَلٌ بِالْأَرْکَانِ»؛ شیخ صدوق، الخصال، محقق و مصحح: غفارى، على اکبر، ج 1، ص 178، ح 239، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، 1362ش.
[2]. کنزالعمال، خبر 44121.
[3]. مجلسى، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق و مصحح: رسولى محلاتى، هاشم، ج 10، ص 287، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1404ق.
[4]. «آفَةُ الدِّینِ سُوءُ الظَّن»؛ آقا جمال خوانسارى، محمد بن حسین، شرح آقا جمال الدین خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: حسینى ارموى محدث، جلال الدین، ج 3، ص 101، دانشگاه تهران، تهران، چاپ چهارم، 1366ش.
[5]. «کَثْرَةُ الْکَذِبِ تُفْسِدُ الدِّینَ وَ یُعْظِمُ الْوِزْرَ»؛ تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: درایتى، مصطفى، ص 221، ح 4421، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ اول، 1366ش.
[6]. «دَعِ الْحَسَدَ وَ الْکَذِبَ وَ الْحِقْدَ فَإِنَّهُنَّ ثَلَاثَةٌ تَشِینُ الدِّینَ وَ تُهْلِکُ الرَّجُلَ»؛ تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص 299، ح 6780.
[7]. «آفَةُ الدِّینِ: الْحَسَدُ وَ الْعُجْبُ وَ الْفَخْر»؛ کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 748، دار الحدیث، قم، چاپ اول، 1429ق.
[8]. کنزالعمال، خبر 28954.
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
مخاطب :
بزرگسال , تخصصی
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات کامل فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت