جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفهوم انسجام به منظور درک بهتر روابط معنایی بین جملات ارائه شده است تا آن‏ها ‏را به مثابه ‏یک متن، از غیر متن جدا کند. این نوشتار با تکیه بر نظریه انسجام هلیدی و حسن، دعای شریف «ابوحمزه ثمالی» را از سه بُعد دستوری، واژگانی و پیوندی و به روش توصیفی – تحلیلی مورد واکاوی قرار داده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‏گویی به این سؤالات است که: الگوی انسجــام تــا چه اندازه در متن‏بودگی دعای ابوحمزه ثمالی نقش دارد؟ آیا می‏توان مؤلفه‏های انسجام را بر متن این دعا منطبق دانست؟ یافته‏های پژوهش حاکی از این است که عنصر ارجاع، هم‏معنایی، تکرار و از میان ادات پیوندی، ادات افزایشی، تأکیدی و موصولات بیشترین بسامد را در متن دعا داشته‏اند و زمینه ‏ایجاد کلامی به این جامعیت و گستردگی، با بند‏های فراوان را برای تحقق بخشیدن به معرفت خداوند و نشان دادن راه سعادت و نجات بشر فراهم کرده است و توانمندی امام سجاد7 را در هنر شناخت کلام به خوبی نشان می‏دهد.

شاعر متعهد فلسطینی، محمود درویش از پیشگامان شعر مقاومت فلسطین است که شعرش را یکسره وقف آرمان فلسطین نموده و به شرح دردها و آرزوهای هموطنان خویش پرداخته است، اوضاع تاسف بار آوارگان فلسطینی در اردوگاه ها و کشورهای عربی یکی از مضامین اصلی شعر او به شمار می رود که بخش وسیعی از دفترهای شعری شاعر را به خود اختصاص داده است. اشعار درویش در یک نگاه کلی آیینه ای تمام نما از احساسات مردم آواره و ستمدیده ای است که تمام حقوق انسانیشان پایمال شده و اینک او در مقام یک شاعر در پیشگاه افکار و وجدان عمومی بشر از این درد سخن می گوید. درویش برای رساندن فریاد مظلومیت ملت آواره فلسطین به گوش مخاطبان تلاش نموده از تمام ظرفیت های شعر عربی، به ویژه میراث بهره گیرد. او عاشق وطن و دردمند از آه و ناله ستمدیدگان و آوارگان فلسطینی است، اما شخصیتی سوداوی مزاج و متشائم نیست و رنج و اندوه تنها بر صلابت و پایداری و مبارزه طلبی او افزوده است. با توجه به اینکه شعر درویش پژواک دردها و آرزوهای مردم زمانه خویش و نبض تپنده ادبیات مقاومت فلسطین است، در این مقاله سعی بر آن است تا بر مبنای روش توصیفی - تحلیلی، بازتاب رنج و اندوه آوارگان فلسطینی در شعر وی مورد بررسی قرار گیرد.