جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پژوهش در صدد روشن ساختن ارتباط ميان ضعف بنيانهاي اعتقادي مردم و رخداد عاشورا و حدّ و اندازه نقش بنيانهاي اعتقادي در بروز واقعه عاشوراست. نويسنده نخست به اعتقادات و عاشورا پرداخته است. سپس دوره بني اميه را واکاوي کرده و پس از آن به دگرگوني ارزشهاي اسلامي و پيامدهاي اين دگرگونيها پرداخته است. بنيانهاي اعتقادي، همان اصولي است که مسلمان بودن مسلمانان به آن بستگي دارد. تحول در خلافت اسلامي و روي کار آمدن بني اميه، مهمترين نقش را در بروز عاشورا داشته است. دودمان اموي تا زمان ظهور اسلام، با بني هاشم در ستيز بود؛ تا اينکه به اکراه اسلام آورد. آنها فاقد ارزشهاي اخلاقي و اعتقادي اسلام بودند و براي حفظ قدرت دم از اسلام ميزدند. ساختار اصلي حکومت آنها، فاصله زيادي با اسلام داشت و ارزشهاي جاهلي در دوران حکومت آنها به اوج خود رسيد. سه عامل اجتماعي، فرهنگي و سياسي در سلطه آنها نقش مهمي داشت. با استحکام حکومت اموي، آنها به بنيانهاي اعتقادي به شدت حمله کردند، آشکارا به منکرات روي آوردند، سنتها متروک شد و معيار حق و باطل دگرگون گشت. اين دگرگوني پيامدهاي مهمي را به دنبال داشت که اولين آنها مسخ هويت ديني مردم بود. دين فروشي، دوگانگي شخصيت، انحرافات و رواج بي بند و باري، به اوج خود رسيد و ديگر هيچ يک از مقدسات اسلام، حتي کشتن نوه پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم براي آنها محترم نبود. در چنين شرايطي، امام حسين عليه السلام به اين نتيجه رسيد که در صورت ادامه يافتن اين رويه، ديگر نامي از اسلام، باقي نخواهد ماند و در مقابل بني اميه قيام نمود، تا دشمن اسلام رسوا شده و اسلام زنده گردد. نويسنده در پايان، به آسيب شناسي تغيير ارزشها پرداخته و در آن، از جمله به آسيبهاي ديني در نگاه امام حسين عليه السلام، عامل اصلي استحاله ارزشها، بررسي جريان سقيفه، نقش خواص بي بصيرت، و لغرشگاههاي خواص پرداخته است.