جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده این تحقیق در مورد محکم و متشابه از دیدگاه علامه طباطبایی از مفسران گران قدر قرن معاصر شیعه و دیدگاه شیخ محمد عبده مفسر معاصر اهل تسنن می باشد. البته محمد عبده پیش تر از علامه طباطبایی می زیسته است و به قول آیت الله معرفت، تفسیر المیزان تکمیل و تصحیح، تفسیر عبده و المَنار و سایر تفسیرهای معاصر است. در این تحقیق ما موضوع مورد بحث را در 4 فصل مورد نقد و بررسی قرار دادیم. فصل اول، کلیات است. بحث اصلی فصل دوم، تعریف مفاهیم از دیدگاه این دو مفسر است. ظاهراً شیخ محمد و علامه طباطبایی در تعریف محکم توافق نظر دارند، در تعریف متشابه هم تا حدودی این توافق به چشم می خورد. فصل سوم درباره حکمت متشابه است. شیخ محمد عبده سه دلیل برای این حکمت می آورد که علامه هر سه آنها را رد می کند و خود ایشان سه دلیل دیگر برای حکمت متشابه ذکر می کند. در فصل چهارم که درباره تأویل متشابهات است باز با یکدیگر اختلاف نظز دارند، علامه طباطبایی معتقد است تأویل متشابهات قابل دست یابی است اما شیخ محمد عبده می گوید: متشابهات دو دسته اند، یک دسته که تأویل آنها را جز خدا کسی نمی داند مانند کیفیت صفات خداوند، بهشت، دوزخ و ...و دسته ای دیگر که تأویل آنها با تلاش و کوشش قابل دست یابی است. البته علامه طباطبایی معتقد است که این مخالف منطوق دسته ای از آیات قرآن است که بپذیریم تأویل دسته ای از متشابهات دست یافتنی نیست. در فصل پنجم که گستره دانایان به متشابهات از دیدگاه این دو مفسر بررسی شده است باز با یکدیگر اختلاف نظر دارند البته نه در مورد گستره دانایان به متشابهات بلکه در این مورد که آیا می شود ازآیه 7 آل عمران دریافت که راسخان در علم هم تأویل متشابهات را می دانند یا نه؟شیخ محمد عبده می گوید از این آیه می توان این مسئله را دریافت اما علامه طباطبایی می گوید هر چند از این آیه نمی شود اما از آیات دیگر می توان این نکته را استنباط کرد اما هر دوی ایشان معتقدند که دانایان به متشابهات افرادی عادی هم می توانند باشند آنان که تأویل متشابهات را می دانند.