جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از این مطالعه تحقیق در زمینه روابط موجود بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده (جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی) و اضطراب و افسردگی فرزندان است. همواره ارتباطات موجود در بین اعضای خانواده به عنوان اساسی ترین مکانیسم برای فهم بسیاری از رفتارهای روانی- اجتماعی از جمله اضطراب و افسردگی قلمداد می شود. پژوهش حاضر سرآغاز بررسی الگوهای ارتباطات خانواده در ایران می باشد. در این مطالعه از 326 دانش آموز (161 دختر و 165 پسر) که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای از بین دانش آموزان پایه های دوم و سوم دبیرستان های شهر شیراز انتخاب شده بودند، استفاده شد. شرکت کنندگان ابزار تجدید نظر شده الگوهای ارتباطات خانواده و فرم کوتاه مقیاس های افسردگی، اضطراب و فشار روانی را تکمیل کردند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از آن بود که جهت گیری گفت و شنود خانواده پیش بینی کننده معنادار اضطراب و افسردگی فرزندان است و اضطراب و افسردگی آن ها را به طور منفی پیش بینی می کند. هم چنین جهت گیری همنوایی خانواده به طور معنادار و مثبت اضطراب فرزندان را پیش بینی می کند اما پیش بینی کننده معناداری برای افسردگی آن ها نیست.

به طور کلی الگوهای ارتباطات خانواده در طول سه دهه گذشته تحقیقات بسیاری را در زمینه های گوناگون و در فرهنگ های مختلف برانگیخته اند. این در حالی است که بخش عمده این تحقیقات با استفاده از ابزار تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطات خانواده صورت گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی روایی و پایایی این ابزار در ایران بود. به این منظور 326 دانش آموز (161 دختر و 165 پسر) پایه های دوم و سوم دبیرستان های شهر شیراز ابزار مورد نظر را تکمیل کردند. بررسی روایی ملاکی این ابزار نشان داد بین ابزار تجدید نظر شده الگوهای ارتباطات خانواده و ابزار پیوند والد ـ فرزندی همبستگی وجود دارد.نتیجه تحلیل عامل محتوای این ابزار به شیوه مولفه های اصلی استخراج دو عامل جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی بود.بررسی همسانی درونی نشان داد سوالات مربوط به هر عامل با نمره کل آن عامل بیشترین همبستگی معنادار را دارند. همچنین بین نمرات مربوط به هر عامل و نمره کل نیز همبستگی معناداری وجود داشت. بررسی پایایی این ابزار به روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و شیوه آزمون بازآزمون حاکی از پایایی این ابزار بود. در مجموع، نتایج نشان داد ابزار تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطات خانواده از ویژگیهای روان سنجی مناسبی برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری روا و پایا در مورد دانش آموزان ایرانی به کار برده شود.