جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پیش از پرداختن به مصاحبه اشاره به چند نکته ضروری است: ـ سؤالات به گونه ای گزینش شده اند که برطرف کننده دغدغه های مختلفی در عرصه ادب ولایی باشند؛ به همین جهت، پراکندگی موضوعات سؤالات نیز دو دلیل عمده دارد: یکی وجود دغدغه های متعدد و مجال اندک مصاحبه و دیگری حذف برخی سؤالات رابط بین موضوعات که علتش ذکر خواهد شد. ـ استاد گرمارودی حاضر به مصاحبه شفاهی نشدند؛ از آن جهت که مبادا در حین گفتار و از سر سهو سخنی را بر زبان آورند که مستند و صحیح نباشد. ـ از میان پرسشهای متعدد فصلنامه، استاد برخی را برگزیدند و پاسخ دادند؛ ایشان دلیل پاسخ ندادن به برخی پرسشها را چنین بازگو کردند: در دیگر عرصه ها خود را صاحب تخصص نمی دیدم یا اینکه حرف جدیدی نداشتم و بازگفت سخنان مکرّر فقط اتلاف وقت است. چنانکه خواهید دید، استاد پاسخ ها را با حوصله و دقت بسیار مرقوم فرمودند و برای پاسخ گویی صرفاً به حافظه اتکا نکرده اند و از کتب و مقالات مختلف بهره جستند و شاهد مثال آوردند. به گفته خودشان در نقل احادیث و روایات مقید بوده اند که جز از احادیث صحیح السند یا معتبر استفاده نکنند.

ابوحامد محمد غزالی از دانشمندان پرآوازه قرن پنجم هجری قمری که در آغاز قرن ششم بدرود حیات گفت. او به عنوان یک رفتار اخلاقی سعادتآفرین » عزلت « با طرح و معرفی الگوهای اخلاقی که عزلت گزیده و سعادتمند شده اند، به ارزیابی حرکت امام حسین علیه السلام پرداخته و می گوید: اگر امام حسین )ع( عزلت اختیار می کرد، گرفتار فاجعه خونبار کربلا نمی شد؛ ولی نصیحت خیرخواهان را نپذیرفت و برای رسیدن به حکومت راهی کوفه شد، سرانجام فاجعه کربلا به وجود آمد. در حالی که اگر عزلت گزینی مطلقاً پسندیده باشد، باید نسبت به هرگونه مفاسد اجتماعی غمض عین و چشم پوشی شود. فعل امام حسین )ع( حجت شرعی است که اگر در جامعه اسلامی مفسده عظمائی همانند بر حکومت نشستن یزید ملعون پیش آید، نه تنها عزلت حرام است که قیام و حرکت واجب است و امام حسین )ع( تکلیف شرعی و الهی خویش را با قیام به جا آورده است.

در میان وقایع بعد از ظهور اسلام؛ و به خصوص در میان وقایعی که برای شیعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، می توان از واقعه عاشورا نام برد. واقعه عاشورا به دلیل اهمیت سیاسی، مذهبی و فرهنگی که در طول تاریخِ حدودا 1400 ساله‌اش داشته است؛ همیشه مورد توجه مردم، علما، نویسندگان و اندیشمندان در این اعصار قرار گرفته بود. وقایع عاشورا شامل حوادثی بود که از آن برداشت های مختلفی می‌شده است تا بدانجا که هر کس به فراخور حوادث و نیاز زمانه خود از آن بهره ها برده است. هدف اصلی این پژوهش گزارشی از تألیفات شاخص دوران پهلوی با موضوع امام حسین، تحریفات واقعه عاشورا و اهداف ایشان از این قیام را بدست خواهد داد. با توجه به این موضوع و جریانات دوران پهلوی و جریان انقلاب اسلامی به این موضوع هم پرداخته شده است که آیا واقعه عاشورا بر جریانات آن زمان و همچنین بر نظر و تألیفات اندیشمندان آن دوران تاثیری گذاشته است؟ این پایان نامه به روش کتابخانه ای و مطالعه تألیفات مرتبط با موضوع پژوهش به جمع آوری اطلاعات پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش بر آن بوده است تا در میان تألیفات موجود در عصر پهلوی، به مهم ترین نظریه‌ها در مورد هدف امام حسین و همچنین تحریفات عاشورا بپردازد؛ که از مهمترین این نظریه‌ها می توان به نظریه شهادت سیاسی و قیام برای تشکیل حکومت اشاره کرد. در دوره پهلوی تألیفات مهمی در زمینه مبارزه با تحریفات عاشورا و شناساندن اهداف امام حسین از این قیام، به رشته تحریر درآمده بود. با توجه به برجسته‌تر شدن مسئله قیام و تاثیر دیانت در سیاست و مشارکت متدینین در سیاست، نگاه به عاشورا هم از نگاه اخلاقی و مصیبت‌گونه به یک نگاه سیاسی تبدیل شد و رویکرد غالب به امام حسین و عاشورا به نگاهی حماسی و ظلم ستیز مبدل گردید.

انسان، تنها موجودی است که امکان نیل به برترین جایگاه در عالم امکان را دارد. بازشناخت جایگاه انسان در منظومۀ خلقت و رابطه آن باخدا و سایر مخلوقات، یکی از مفاهیم بنیادی اندیشه بشری است. همواره در طول تاریخ و در همۀ جوامع، پرسش های مهمی درباره رابطه خدا، انسان وجهان مطرح ‌بوده است. وجوه متمایز انسان از سایر موجودات، ساحت های وجودی را شکل می دهد که منشأ سعادت وی تا رسیدن به مرتبه جانشینی خداوند هستند. نفس، ساحتی از وجود انسان است که محل باورها (عقاید)، احساسات، عواطف، هیجانات و خواست ها، گفتار و کردار آدمی و مایه تمایز افراد با یکدیگر است. بر این اساس، انسان می تواند با همه پدیده‌های هستی ازجمله خداوند ارتباط برقرار کند و چگونگی این ارتباطات قطع به‌یقین سعادت و شقاوت انسان را رقم می زند؛ بنابراین، بررسی دقیق این موضوع ابعاد گوناگونی دارد که عدم توجه به آن، امروزه زمینه ساز مسائل، بلکه بحران هایی در ارائه الگوی ارتباطی صحیح برای افراد جامعه شده است. تحقیق پیش رو به چگونگی روابط چهارگانه انسان باخدا، خود، دیگران و طبیعت در سیره و گفتار امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام می پردازد. این پژوهش با رویکرد تحلیلی- توصیفی درصدد تبیین روابط چهارگانه انسان از متن روایات امام حسن و امام حسین علیهماالسلام است. این بررسی حکایت دارد از این‌که در ادبیات توحیدی، انسان کامل انسانی است که روابطش در همه عرصه ها و ابعاد، روابطی سالم، سازنده، متعادل و موزون باشد و ارتباط او با خالق در سطح متعالی، ارتباط انسان را با خود، دیگران و جهان هستی به‌سوی کمال سوق می دهد