جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این رساله پژوهشی پیرامون رویکرد اخلاقی مسکویه است. او از اندیشمندان قرن چهارم و اوائل قرن پنجم است و جایگاه او در حکمت عملی به آن پایه است که او را معلم ثالث لقب داده اند، خواجه نصیر الدین طوسی کتاب اخلاق ناصری خویش را ترجمه کتاب تهذیب الاخلاق او می داند. مسکویه با رویکردی فلسفی به اخلاق پرداخته است و در بسط و سامان بخشی به آن بسیار کوشیده است. مسکویه با توجه به قوای نفس و قانون حد وسط ارسطویی به دنبال تعدیل قوا و غلبه قوه عاقله بر دیگر قوای نفس استو فضایل را عفت، شجاعت، حکمت، عدالت، می داند و اطراف آنها را به عنوان رذیلت معرفی می کند. از آنجا که او سالیان متمادی در صحنه های سیاسی و اجتماعی حضور داشته است و مشکلات اجتماعی را بیشتر حس کرده است در نوشتارهای خویش بر عدالت و محبت تاکید نموده و به عنوان فیلسوفی مسلمان دغدغه خویش را نسبت به شریعت در آثارش نشان می دهد. و از آموزه های آن بهره برده است. او سعادت انسانی را در رسیدن به کمال عملی و علمی می داند و در سایه آن تعاون و همکاری انسان ها نسبت به یکدیگر می داند و گوشه گیری از جامعه ادعایی واهی می داند. او با قبول اصل، امکان تغییر خلقیات در انسان، به بحث تربیت پرداخته است و روشها و عوامل موثر در تربیت را مطرح نموده است. و با بیان اهداف تربیت والاترین هدف آن را تقرب به خداوند بیان می کند. قسمت دیگر این رساله تصحیح و مقابله نسخ خطی کتاب تهذیب الاخلاق مسکویه می باشد.