جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگارنده، به زبان عربی پس از ذکر مقدمه‌ای مفصل در معرفی کتاب و مولف (مولفان احتمالی) این مباحث را در خصوص تاریخ اهل بیت مطرح می‌کند: عمر پربار پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع)، فرزندان پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع)، نام مادران چهارده معصوم (ع)، القاب پیامبر (ص) و ائمه‌ی معصومین (ع)، کنیه‌ی پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع)، قبور اهل بیت، و ابواب و جانشینان آن معصومین (ع).

این پژوهش درنگی بر بافت افتتاحیه‌های خطبه‌های موجود و قابل دسترس امام حسن(ع) است، تا ضمن تحلیل عناصر گفتار، چگونگی تأثیر متکلم از طریق کاربرد اسلوب براعت استهلال بر مخاطب روشن شود. بدین منظور این جستار ابتدا به تعریف آرایه براعت استهلال و مفهوم آن در ادبیات پرداخته و سپس با تحلیل سبک و ساختار آغازین خطب موجود، تلاش نموده تا به توصیف آرایه براعت استهلال بپردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد خطبه‌ها علیرغم کوتاهی و بلندی که متناسب با شرایط مخاطب ایراد شده است برخوردار از اسلوب‌های متنوع تأکید، ندا، شرط می‌باشد. این تنوع در کلام به منظور تحریک احساسات و بیدارسازی فطرت خفته مردم انجام گرفته است.

یکی از مهم‌ترین حوادث صدر اسلام و شاید مهم‌ترین کنش سیاسی امام حسن(ع)، صلح ایشان با معاویة‌بن‌ابی‌سفیان است. از اساسی‌ترین چالش‌های موجود در گزارش‌های مرتبط با آن، تفاوت‌ها و تناقض‌های حاکم بر گزارش‌های مواد پیمان صلح است. محققان برای دستیابی به گزارش‌های اطمینان‌بخش در این حوزه، از شیوه‌های مختلفی بهره برده‌اند؛ ولی به نظر می‌رسد، از شیوه مطالعه تطبیقی بین‌المذاهب در تحلیل مواد و تعهدات مندرج در آن ـ که احتمال می‌رود بخشی از تشتت حاکم بر آن ریشه در گرایش مذهبی مورخان و گزارشگران صلح داشته باشد ـ تاکنون استفاده ‌نشده است. این مقاله، در صدد برآمد تا با شیوه‌ تطبیق بین‌المذاهب، گزارش‌های مرتبط با مواد پیمان صلح را تحلیل نموده، ضمن دستیابی به گزارش‌های همسو و یکنواخت و رفع تشتت حاکم بر گزارش‌ها، میزان نقش‌آفرینی گرایش مذهبی مورخان در پیدایش اختلافات را ارزیابی نماید و در نهایت، بررسی‌ها حکایت از آن داشت که با بازخوانی گزارش‌ها بر اساس گرایش مذهبی مورخان، تشتت حاکم بر آن‌ها مرتفع گردید و البته نشان داده شد که صلح از منظر مورخان شیعه و اهل‌سنّت، تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای دارد.

تاريخ امام حسین عليه‌السلام = موسوعة الإمام الحسين عليه‌السلام ، دانشنامه‌ای 24 جلدی پیرامون زندگی امام حسین علیه السلام، واقعه عاشورا و مباحث مرتبط با آن است. اگرچه عنوان و زبان کتاب، عربی - فارسی است، اما این موضوع تنها در مقدمه رعایت شده و مباحث متن کتاب ترجمه نشده است؛ لذا برای محققان بیشتر قابل استفاده خواهد بود. هدف از این تحقیق، گردآورى و دسته‌‏بندى همه مطالبى است که از قدیم تاکنون درباره واقعه عاشورا در کتب و مقاتل مختلف آمده است؛ تا به این ترتیب، نویسندگان، ادبا، محققان و خطبا بتوانند به‌آسانى و به‌‏طور مطلوب از آن استفاده کنند. کتاب در 24 جلد بدین‌ترتیب تألیف شده که در جلد اول پس از مقدمه ناشر و علامه جعفری تا جلد ششم به واقعه عاشورا پرداخته شده است. در جلد هفتم و هشتم قیام توابین و خروج مختار ذکر شده است. از جلد نهم تا چهاردهم اولاد امیرالمؤمنین، امام حسن و امام حسین علیه السلام و عقیل و مسلم بن عقیل معرفی شده‌اند. از جلد پانزدهم تا هفدهم ویژگی‌های اصحاب امام حسین علیه السلام بیان شده است. پس از آن تا جلد آخر کتاب اختصاصات و مطالبی که در منابع مختلف در رابطه با آن‌حضرت آمده، گردآوری و ارائه شده است. این کتاب به سه محور زیر تقسیم شده است: محور اوّل: بررسى تاریخ عاشورا و علل حوادث و پیامدهاى آن است. این‏ محور شامل دوره امامت امام حسین علیه السلام تا هلاکت معاویه، خلافت یزید و خوددارى امام از بیعت با وى و خروج از مدینه، هجرت از مکه به کربلا و حادثه عاشورا، مقتل سادات شهدا و سید الشهدا علیه السلام و حوادث پس از عاشورا تا بازگشت اهل‌بیت علیهم السلام به مدینه مى‏‌باشد. در انتهاى این محور، فصلى با عنوان «عقوبت قاتلان و خونخواهى مختار از آنان» گنجانده شده است. محور دوم: گردآورى اطلاعات در مورد احوال شخصیت‌هاست و شامل اهل‌بیت علیهم السلام، اصحاب سیدالشهدا علیه السلام و زنانى مى‏‌باشد که در جریان واقعه عاشورا با ایشان همراه بودند. محور سوم: حیات امام حسین علیه السلام از ولادت تا زمان حادثه عاشورا، فضایل و سیره سیدالشهدا علیه السلام و همچنین آیات و احادیثى را در بر می‌‏گیرد که در مورد آن ‌حضرت و یا مربوط به شهادت ایشان است. در آخرین جلد از کتاب نیز مطالبی چون فلسفه شهادت امام حسین علیه السلام، رفع شبهات حول شهادت آن حضرت، گریه و نوحه‌سرایی، استشفا به تربت و فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام مطرح شده است. جلد 21 در این جلد درباره خصائص، فضایل و معجزات امام حسن و امام حسین علیهما السلام می پردازد.