جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از این تحقیق، بررسی دیدگاههای قرآن پیرامون انسان و رهبری است. تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام یافته و مباحث آن در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول، طی شش بخش به بررسی دیدگاه قرآن پیرامون انسان می پردازد که به ترتیب عبارتند از: انسان درآراء، نظریه ها و مکتبهای روانشناسی، خلقت مادی انسان، خلقت غیر مادی انسان، فطرت، امانت و نهایتا" سیمای رفتار انسان. براساس نتایج این فصل، آنچه درخلال نظریه ها و مکاتب در مورد انسان بیان شده یا گوشه ای از حقیقت انسان است و یا گوشه ای است که به افراط و تفریط کشانده شده است و یا باحقیقت انسان منافات دارد. آنچه در کلام فیلسوفان چون ارسطو و افلاطون آمده بیشتر تائید و تاکید بر جنبه غیر مادی و روحانی انسان است که در کل مورد تائید قرآن نیز می باشد. افراط در نظریه شرطی بودن رفتار انسان نیز از نظرات افراطی اسات که نمی توان آنرا به تمامی رفتارهای انسانن گسترش داد. مضاف بر اینکه بسیاری از گرایشهای انسان مثل محبت با این نظریه قابل تفسیر نبوده است. همچنین تاکید بر تاثیر بیش از حد روابط اجتماعی در انسان نیز از نظریات افراطی به شمار می رود. اگرچه نمی توان منکر تاثیر اجتماع و روابط اجتماعی در رفتار فردی شد، اما اینطورنیست که کنترل تمامی رفتار آدمی را به چگونگی روابط اجتماعی نسبت داد. دراین مورد قرآن، هم به فرد اصالت داده و هم به اجتماع. اما فصل دوم،اختصاص به رهبری دارد. جایگاه رهبری در علوم اجتماعی و رهبری در قرآن مهمترین بخشهای این فصل را تشکیل می دهند. براساس نتایج این فصل، رهبری از موضوعاتی است که به روشهای مختلف و در زمینه های مختنلف در علوم مطرح شده. اما قرآن این موضوع را به سطح ضرورت تکامل ارتقاء می بخشد. قرآن بشر و زمینه های رهبری را از یکسو در نیاز اجتماعی و زمینه اختیار و کمال طلبی انسان می بیند و از سوی دیگر ضرورتی است در کمال انسانها. آنچه بیشتر درعلوم انسانی درمورد رهبری و مدیریت بدان پرداخته می شود حول دو محور است : ‎۱- خصوصیات روحی و روانی ‎۲- وظائف و ویژگیهای هدایت و رهبری. محور اول در روانشناسی و روانشناسی اجتماعی و محور دوم در علم مدیریت و سازمان مطرح است. قرآن رهبری و مدیریت را در همان چارچوبی مطرح می کند که نبوت و امامت را، اما درسطح پائین تر. آنچه اساس و هدف نهایی رهبری و مدیریت اسلامی را تشکیل می دهد، تکامل و رسیدن و رساندن انسانها به اهداف خلقت است و این منافاتی با اهداف ثانوی از جمله بهره برداری بیشتر و بهتر از نیروی کارندارد. آنچه در علم مدیریت به عنوان هدف نهایی مطرح در مدیریت اسلامی جزء اهداف ثانوی و متوسط است .