جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: پیتر آدامسون مقدمه ای جذاب و گسترده به متفکران و جنبش های دو فرهنگ بزرگ فکری ارائه می دهد: بیزانس و رنسانس ایتالیا. او ابتدا پیشرفت فلسفه را در جهان مسیحیت شرقی، از شخصیت های اولیه مانند جان دمشقی در قرن هشتم تا دانشمندان اواخر بیزانس در قرن پانزدهم، دنبال می کند. او چهره‌های مهمی مانند مایکل پسلوس، آنا کومننه و گریگوری پالاماس را معرفی می‌کند و اهمیت فلسفی پدیده‌های فرهنگی مانند شمایل‌بازی و مفاهیم جنسیت را بررسی می‌کند. ما سنت های کمتر شناخته شده فلسفه را به زبان های سریانی، ارمنی و گرجی کشف می کنیم. این فصل ها همچنین به بررسی ادبیات علمی، سیاسی و تاریخی بیزانس می پردازند. ارتباط نزدیکی با نیمه دوم کتاب وجود دارد، زیرا متفکران شرق یونان به جرقه جنبش اومانیستی در ایتالیا کمک کردند. آدامسون داستان تولد دوباره فلسفه در ایتالیا در قرن پانزدهم و شانزدهم را روایت می کند. ما با نام‌های معروفی چون کریستین دو پیزان، نیکولو ماکیاولی، جووردانو برونو و گالیله مواجه می‌شویم، اما مثل همیشه در این مجموعه کتاب، شخصیت‌های مهمی در کنار معاصرانی که چندان شناخته شده نیستند، از جمله چهره‌های جذابی چون لورنزو والا، جیرولامو ساوونارولا خوانده می‌شوند. و برناردینو تلسیو. موضوعات مهم تاریخی عبارتند از: تعامل اومانیستی با ادبیات باستانی، ظهور زنان اومانیست، شکوفایی حکومت جمهوری خواه در ایتالیای رنسانس، ادامه فلسفه ارسطویی و مکتبی در کنار اومانیسم، و پیشرفت در علم. همه حوزه‌های فلسفه، از نظریه‌های اقتصاد و زیبایی‌شناسی گرفته تا گزارش‌های ذهن انسان، برجسته هستند. این جلد ششم از تاریخ فلسفه آدامسون بدون هیچ شکافی است که ما را به آستانه دوران اولیه مدرن می برد.

در این کتاب، نصرالله حکمت پس از نقد وضعیت موجود تاریخ فلسفه اسلامی که به زعم او بسیار اسفبار است به ترسیم سیمایی مطلوب و مورد نظر، از تاریخ فلسفه اسلامی که بر تفکر و اندیشه مستقل فیلسوفان مسلمان، منطبق باشد، پرداخته است و پس از آن، تفاوت ساختاری و ماهوی فلسفه اسلامی و فلسفه یونان را نشان داده است. بنابراین می‌توان گفت که او در این کتاب پیش‌فرض‌ها، رویکردها، معانی، مفاهیم و اصطلاحاتی را که در نگارش یک تاریخ فلسفه اسلامی درست، به آن‌ها نیاز داریم، مورد بحث قرار داده‌ایم. وی با انتقاد از کتاب‌های تاریخ فلسفه موجود می‌گوید: بنده با ضرس قاطع اعلام می‌کنم و براساس متن آثار فلاسفه مسلمان، نشان می‌دهم که آنچه در این تاریخ فلسفه، در مورد فلاسفه اسلامی نوشته شده، با صرف نظر از اغراض و نیت‌ها، به هیچ وجه با چهره راستین حکمای مسلمان انطباق ندارد. این تاریخ فلسفه، مسخ فلسفه اسلامی و فیلسوف مسلمان است. در پشت جلد این اثر در معرفی آن آمده است: تاریخ فلسفه اسلامی موجود، روایتی جعلی و قلابی اما شکیل و شاید برای عده‌ای پذیرفتنی از جریان فلسفه و تفکر اسلامی است. این روایت که براساس آن، پارادایمی مسلط پدید آمده، مولود مطالعات و پژوهش‌های مستشرقان در این یکی دو قرن اخیر است. بنده حقیر، الحال پس از سال‌ها مطالعه و تحقیق و تدریس به این نتیجه رسیده‌ام که این روایت، گرچه در پاره‌ای از اجزایش با آرا و اقوال فیلسوفان مسلمان، انطباق دارد اما در کل خود هیچ گونه انطباقی با حقیقت و روح فلسفه اسلامی ندارد و یک روایت کاملاً مجعول است. کتاب درآمدی به تاریخ فلسفه اسلامی تألیف نصرالله حکمت استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه شهید بهشتی به همت انتشارات الهام وارد بازار نشر شد.