جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ادبیات تطبیقی باهم‌سنجی شاخه‌ای از نقد ادبی است که از روابط ادبی ملل و زبان‌های مختلف و از تعامل میان ملّت‌ها با یکدیگر سخن می‌گوید و به دیگر سخن ادبیات تطبیقی بازشناخت خود از زبان دیگری است. براساس این تعریف در این پژوهش سعی شده است تشابه و تفاوت طرز تفکر و اندیشه‌های دو شاعر معاصر ایرانی و آمریکایی یعنی محمدحسین بهجت تبریزی و رابرت لی فراست بررسی‌شده تا هم نوعی ارتباط فرهنگی میان ادبیات معاصر ایران و آمریکا برقرار کرده و هم تأثیر هریک بر دیگری را مورد بررسی قرار دهد. و به این ترتیب جایگاه شعری هریک از این شاعران بزرگ با تأکید بر الهیات و فلسفه، طبیعت، عشق و وطن مشخص گردد. چراکه در نگاه اول در کلام استاد شهریار به‌عنوان شاعر معاصر شرق و رابرت لی فراست به‌عنوان شاعر غرب ازلحاظ توجه به طبیعت، زندگی ساده‌ی روستایی ـ عشق و وطن و نیز افکار فلسفی و عرفانی تشابهاتی به چشم می‌خورد. و این عوامل باعث شده تا هم نوعی تخیلی شیرین به اشعار این دو شاعر حاکم شود و هم شعرشان ساده و نزدیک به فهم عامه مردم باشد و در دل و روح مردم تأثیر عمیق بگذارد و نام و آوازه‌ی شهریار و فراست را علاوه بر ایران و آمریکا به خارج از مرزهای این دو کشور نیز ببرد و این نشان می‌دهد باوجودی که این دو شاعر از دو فرهنگ و در سرزمین مختلف هستند گاه نزدیکی اندیشه‌هایشان مرزهای دو کشور را کم‌رنگ‌تر می‌کند. ولی گاه نیز تفاوت‌های معناداری در اشعار شهریار و فراست به چشم می‌خورد که نشان می‌دهد این دو شاعر ازنظر ایدئولوژی و جهان‌بینی و به‌طورکلی فلسفه‌ی نظام هستی باهم متفاوت‌اند و چنین می‌نماید که این تفاوت دیدگاه‌ها از نوع زندگی ـ محیط اجتماعی و مذهب آن‌ها سرچشمه می‌گیرد. زیرا که استاد شهریار به الهیات و عرفان بیشتر اهمیت داده و بیشتر شعرهایش در هاله‌ای از عرفان قرار دارد ولی این درون‌مایه در اشعار فراست کم‌رنگ‌تر است و یا نوع نگرش دو شاعر به طبیعت و یا توجه آن‌ها به اوضاع اجتماعی و وطن‌ متفاوت می‌نماید. و پژوهشگر این اثر تمام اهتمام خویش را در نشان دادن این شباهت‌ها و تفاوت‌ها که تعیین‌کننده‌ی جایگاه دو شاعر است صرف کرده است.