جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه به شرح زندگی امام جوادعلیه السلام اختصاص دارد و حاوی موضوعات ذیل است : زندگی امام رضاعلیه السلام پدر امام جوادعلیه السلام، مادر امام جوادعلیه السلام،نشانه های امامت او، رشد آن حضرت در خانه امام رضاعلیه السلام، القاب و کینه های او، ازدواج و فرندان او،فضائل اخلاقی از دیدگاه آن امام، کیفیت شهادت او،عبادت او، دیدگاه اهل سنت درباره او، یاران آن بزرگوار.

موضوع تحقیق مفهوم عزت نفس و کرامت در قرآن و سنت و پیامدهای فردی واجتماعی آن است. شناخت بیشتر مفهوم عزت نفس و کرامت و عوامل و موانع تربیت و پیامدهای فردی و اجتماعی آن در منظر قرآن و سنت و دیدگاه روانشناسان از اهداف پژوهش می باشد. تعریف و تبیین موضوع و اهمیت و جایگاه آن و بیان مراتب و شناخت منشا و سرچشمه، عوامل و موانع تربیت و پیامدها و آثار دامنه های تحقیق را تشکیل می دهد. منابع و مآخذ استفاده از این تحقیق قرآن، نهج البلاغه، کتب روایی و تالیفات معاصران و مجلات در موضوع مورد بحث می باشد. و روش تحقیق، روش کتابخانه ای است. این مجموعه بر چند فصل تدوین شده است. عزت نفس در لغت به معنای « حالتی است که مانع مغلوب شدن انسان می شود ور در تعریف کرامت، اسمی است که برای بخشش، بزرگواری و بزرگ منشی نهاده می شود و نیز همان نزاهت از پستی و فرومایگی است. و در منظر روانشناسان عزت نفس معمولا به عنوان ارزشیابی شخصی از « خود ارزشمندی» خویش تعریف می شود. آیات قرآن ناظر به دو نوع کرامت است: کرامت تکوینی که منزلت انسان به عنوان یک امر تکوینی مورد ملاحظه قرار می گیرد که اگر انسان فضیلتی هم دارد به اعتبار این است که متعلق تکریمان الهی است و کرامت ارزشی که در نتیجه افعال اختیاری به دست می آید. سرچشمه اصلی عزت خداوند است و تمام عزت ها از آن اوست. همان طور که خود در قرآن اشاره کرده و می فرماید: «مَن کانَ یریدُ العزه فلله العزه جَمیعا» « هر که طالب عزت است بداند که تمام عزت خاص خدا است.» و نیز عوامل و موانع پروش و تقویت عزت نفس به دو دسته قابل تقسیم اند: 1- عوامل و موانع درونی، که از قرآن و روایات گرفته شده. 2- عوامل و موانع بیرونی، که منظور محیط و آن دو محیط خانواده و مدرسه می باشد. عوامل درونی عبارت اند از: 1. طاعت و بندگی 2. تقوا 3. تمسک به قرآن و اسلام 4. ولایت مداری 5. جهاد و شهادت طلبی 6. گذشت و بخشش 7. انصاف 8. دوری از شرارت 9. راستگویی 10. حلم و بردباری 11. بصیرت و آگاهی 12. نیکی به خویشاوندان 13. چشم پوشی از دنیا 14. عدم درخواست نیاز از مردم 15. قناعت 16. وفای به عهد 17. درود و سلام عوامل بیرونی عبارت اند از: 1. محیط خانواده 2. محیط مدرسه از موانع تربیت عزت نفس و کرامت می توان به اتکا به غیر حق، 2. اسارت شهوات 3. گناه 4. دلبستگی به دنیا 5. درخواست نیاز از مردم 6. طمع 7. عدم همبستگی امت اسلامی 8. بازگو کردن درد و رنج در نزد دیگران 9. افراط در عذرخواهی 10. چاپلوسی 11. انتقام گیری نام برد. و از پیامدها و آثار فردی می توان به 1. تقوا 2. تواضع 3. علو همت 4. استغنا و بی نیازی 5. عدم وابستگی 6. اعتماد به نفس، و از پیامدهای اجتماعی به 1. کاهش رفتارهای مجرمانه وبزهکارانه 2. تسلیم ناپذیری در برابر حکومت ظلم 3. ارتباط با انسان ها نام برد. کرامت بهترین بستر و رشد و تربیت آدمیان است و تمام شئون تربیتی باید مبتنی بر حفظ کرامت ها باشد تا زمینه مناسب تعالی انسان ها فراهم شود و بر این اساس رمز بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نیز تکمیل مکارم اخلاق بشریت معرفی شده است. «بعثتُ لاُتَمم مَکارم الاخلاق» و هرگاه درباره موضوع « عزت و افتخار» سخن به میان می آید ناخودآگاه نظرها به سوی مردی از تبار آل رسول حضرت سیدالشهدا حسین بن علی علیه السلام جلب می شود که می گوید اصلا زندگی که با تو سری خوری و زیردستی باشد، مردن از آن بهتر است و مردنی که با پیروزی باشد بر چنین زندگی هزاران بار ترجیح دارد. و جمله معروف ایشان: «هیهات منا الذله» از آن جمله هایی است که تا دامنه قیامت از آن حرارت و نور می تابد، حماسه و کرامت و عزت و شرافت نفس می بارد. «والحمدلله اولا و آخرا»

موضوع پایان نامه حاضر در مورد آرمان ها و تلاش های زنان جهت دستیابی به برتری و رشد در بنای تمدن بشری از نگاه قرآن و سنت شریف نبوی است. این پایان نامه شامل دو بخش می شود. بکلی بخش اول به مقولات کلی می پردازد و در دو فصل ارائه می گردد. فصل اول: آرمان، معنا، اهمیت و ضرورت آن. فصل دوم: مباحثی چند در مورد بزرگداشت زن در قرآن و سنت شریف نبوی. و اما بخش دوم در مورد آرمان های شش گانه زن در قرآن و سنت نبوی است و شامل شش فصل می شود. فصل اول در مورد آرزوهای معنوی و اهمیت آن است. به علاوه مباحثی در تاکید بر روح معنویت نهفته در زن مسلمان آرمان خواه مطرح خواهد شد. فصل دوم درباره آرمان های اجتماعی زنان است و به شرح ضرورت حضور زن مسلمان و همراهی او در بنای جامعه و تمدن می پردازد. در فصل سوم به آرمان های علمی و فرهنگی زنان و پرده برداشتن از واقعیت علمی و فرهنگی زن مسلمان از دیدگاه قرآن و سنت نبوی پرداخته شده است. فصل چهارم به بیان آرمان ها و تلاش های سیاسی و شرح استعدادها و اقدامات سیاسی زنان مسلمان از دیدگاه قرآن و سنت می پردازد. فصل پنجم در مورد آرمان جهادگرایی زن و تاکید بر روحیه جهاد زن مسلمان در قرآن و سنت است. و آخرین فصل به آرمان ها و تلاش های تبلیغاتی زن و تاکید بر نقش تبلیغاتی زن مسلمان در قرآن و سنت می پردازد. در خاتمه به ذکر عوامل عقب افتادگی و نیز عوامل یاری دهنده رشد شخصیتی زن مسلمان پرداخته و گذری سریع خواهد داشت بر چند نمونه از متون قرآنی و حدیثی مربوط به زن.

در این پایان نامه آیاتی از قرآن که حاوی واژه«رشد» و مشتقات آن است، استخراج و با استفاده ازتفاسیر، توضیحات مربوط بیان شده است. نویسنده بخشی را به بررسی آیات مذکور و تفاسیر آنها درخصوص عوامل و موانع رشد اختصاص داده و بخشی دیگر را به نقل آرای روان شناسان درباره رشد و مسائل مربوط بدان اختصاص داده است

عنوان نوشتاری را که پیش رو دارید ، رشد از منظر قرآن کریم است و به بررسی مفهوم رشد، عوامل، آثار و موانع رشد انسان از دیدگاه قرآن می پردازد. هدف از این پژوهش ، گردآوری مطالبی منسجم از انواع رشد انسان و مسائل مربوط به آن از منظر قرآن کریم است ، که در اثر کم توجهی به چنین مسأله ی مهمی، ضرورت پژوهش درباره ی آن بیش از پیش احساس می شد. رشد به معنی راه یافتن به خیر و صلاح و قرار گرفتن در مسیر آن و به مقصد رسیدن است بنابراین می توان گفت رشد شاخص خردورزی است به طوری که فرد رشید دارای کمال عقل بوده و از هرگونه گمراهی و انحراف به دور می باشد. رشد و هدایت دو کلمه ای هستند که معمولا با هم به کار می روند ولی در معنا کمی با هم متفاوتند. رشد فقط در امور پسندیده کاربرد دارد، اما هدایت هم شامل امور پسندیده و هم شامل امور ناپسند می شود مثل هدایت به جهنم . بدین جهت می توان گفت هدایت اعم و رشد أخص از آن می باشد. غیر از آیه ی 6 سوره ی نساء که رشد جنبه ی اقتصادی را داراست در سایر آیاتی که رشد و صیغ و مصادر گوناگونش آمده منظور ، جنبه ی هدایت ، کمال راه و کمال عقل انسان است. شایان ذکر است که قرآن برای جنبه ی جسمی رشد این واژه را به کار نبرده ولی تا انسان مراحل خلقت را با موفقیت به پایان نبرد و به رشد خویش نرسد و همچنین تا با سلامتی عقل و روح به دنیا نیاید نمی تواند لیاقت و شایستگی گام نهادن در راه رشد و کمال را داشته باشد . جنین قبل از تولد یازده مرحله را طی می کند تا انسان کاملی شود بعد طی یک مرحله ی سخت و دشوار به دنیا می آید و پس از تولد هم مراحل گوناگونی را پشت سر می گذارد که بلوغ یکی از آنهاست. بلوغ در قرآن کریم انواع مختلفی دارد. از جمله ی آنها بلوغ اشدّ که در آن شخص به رشد عقلی رسیده است و در آیات مختلف ، متفاوت است مثلا رشد عقلی ای که برای اعطای علم و حکمت به پیامبری چون یوسف یا موسی ( علیهما السلام) لازم است با رشد عقلی ای که برای دادن مال به شخص یتیم مورد نیاز است خیلی فرق می کند. عوامل رشد دهنده ی عقل زیادند از جمله تحرک و فعالیت خود عقل ، رویارویی با مشکلات و... اما رشد عقلانیت از دیدگاه قرآن کریم در سایه ی حواس پنج گانه ، نظر ، تعقل ، تفکر و تذکر بدست می آید. رشد از دیدگاه فقها هم مورد بررسی قرار گرفته است. آنها معتقدند رشد ملکه ایست که شخص را از تباه کردن مال و خرج کردن آن در اموری که شایسته ی اعمال عقلانی است باز می دارد و سفیه را فردی می دانند که قدرت نگهداری دارائی و توجه به حال خود را ندارد و اموال خود را نابه جا مصرف می نماید طوری که معاملات او براساس زیرکی و جلوگیری از مغبون شدن نیست. رشد ملاکهایی هم دارد که عمده ی آنها عبارتنداز: شرع ، عقل و سیره ی عقلا. از جمله مطالب دیگری که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته عوامل زمینه ساز رشد خرد است که با کمک گرفتن از آیات کریمه ی قرآن می توان ایمان به خدا ، خود قرآن ، مشورت ، تقوا، گردش در زمین و... را نام برد و اموری را هم لازمه ی امر رشید دانسته که اطاعت و ولایت ، احاطه ی خبری و جامع نگری، انتخاب أحسن و ... مواردی از آن می باشد. هرچه افراد جامعه مؤمن تر و رشد یافته تر باشند روابط بین آنها سالم تر و انسانی تر می شود، به حقوق هم احترام می گذارند و جایی برای رذائل اخلاقی مثل حسد ورزیدن ، غیبت کردن ، تهمت زدن ، دروغ گفتن و... باقی نمی ماند. بر سر راه رشد ، موانعی هم در کمین انسان نشسته اند که از درون و برون او را مورد هجمه ی خود قرار می دهند مانند شرک، کفر ، شیطان ، تکبر ، فسق ، اسراف و .... مطالب فوق در چهار بخش و ده فصل سامان یافته است . عناوین بخشها عبارتنداز : مفهوم شناسی رشد، انواع رشد انسان در قرآن ، ملاکها و عوامل رشد، لوازم ، آثار و موانع رشد انسان در قرآن . نوع منابع استفاده شده عمدتا کتب لغوی مانند مجمع البحرین ، تفاسیر قرآن شیعه و اهل سنت از جمله التبیان فی تفسیر القرآن ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن ، جامع البیان عن تأویل آی القرآن ، الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل می باشد. روش تحقیق براساس نوع و هدف بنیادی،به اعتبار موضوع تحقیق دینی، به اعتبار روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای، براساس ماهیت و روش توصیفی و کمی تحلیلی است. فرضیه ها شامل این موارد می شود: اثرات رشد یافتگی در انسان تأثیر مستقیم در جامعه دارد. از لوازم رشد انسان اطاعت و ولایت، احاطه ی خبری ، جامع نگری و انتخاب احسن می باشد. بلوغ اشد امری نسبی است و با توجه به آیات کریمه ی قرآن در مورد حضرت موسی و یوسف ( علیهما السلام) و یتیم با هم متفاوت است که در طول پژوهش به اثبات رسیدند. در پایان لازم به تذکر است که نظر به اهمیت موضوع و کثرت شبهه ها و پرسشها پیرامون موضوع، ارائه ی تحقیقات مشابه ضروری می نماید.

این تحقیق تحت عنوان رشد جسمی و روانی از دیدگاه قران به انجام گرفت و هدف کلی در این پژوهش این بود که تعالیم تربیتی قران برای هدایت صحیح مسیر رشد جسمی و روانی بررسی گردد. در این پروژه به دنبال این پرسش ها بودیم که الف: مفهوم رشد و ابعاد گوناگون آن از دیدگان قران چیست؟ ب: مهمترین مراحل رشد و روشهای هدایت آن از دیدگاه قران و احادیث چیست؟ مهمترین منبع مورد استفاده در این پروژه قران مجید می باشد.همچنین از تفسیر ارزشمند المیزان نوشته سید محمد حسین طباطبائی،کتب معتبر روایی از جمله میزان الحکمه،گرد آورنده،محمد محمدی ری شهری،کتاب تعلیم و تربیت اسلامی نوشته علی شریعتمداری اسلام و روانشناسی نوشته محمود بستانی با ترجمه محمود هویشم،آموزش مفاهیم دینی همگام با روانشناسی رشد نوشته ناصر باهنر،روانشناسی رشد با نگرش به منابع اسلامی، نوشته جمعی از پژوهشگران حوزه و دانشگاه استفاده شده است. بررسی یافته ها و مطالب جمع آوری شده نشان می دهد که : الف(مفهوم رشد از دیدگاه قران، به کمال رساندن ابعاد مخلتف وجودی انسان و استعدادهای او که در بدو تولد به صورت بالقوه وجود دارند، می باشد که این امر توسط هدایت و در جهت رسیدن به اهداف والای انسانی می باشد و مهمترین ابعاد رشد عبارتند از: رشد جسمی،رشد عقلانی ، رشد اجتماعی ،رشد اخلاق و رشد عاطفی. ب) مهمترین مراحل رشد انسان نیز به دوره قبل از تولد(مرحله درون رحمی) و مرحله بعد از تولد تقسیم می شود.مهمترین دوران رشد بعد از تولد سنین 1 تا 21 سالگی می باشد که با توجه به تعالیم تربیتی که در مکتب اسلام در این زمینه وجود دارد، خود به سه مرحله،هفت سال اول با ویژگی سیادت،هفت سال دوم با ویژگی تعلیم و تربیت و اطاعت و هفت سال سوم با ویژگی وزارت تقسیم میشود.