جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
تعقل(معرفت شناسی)
>
تحلیل عقلی((تصوری و تصدیقی)، قسیم ترکیب عقلی و تقسیم ذهنی)
>
استدلال((اصطلاح وابسته)، قسیم تحلیل خارجی و تحلیل ذهنی و خارجی)
>
مبادی استدلال((اصطلاح وابسته)، قسیم دور و مصادره به مطلوب)
>
مسلمات (معتقدات و ماخوذات)
>
معتقدات
>
الواجب قبولها
>
بدیهیات ثانویه
>
مجربات
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 16
عنوان :
تحلیل تطبیقی ویژگی های تجربه و استقراء در فلسفه ابن سینا و پوپر
نویسنده:
قدرت الله قربانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منطق سینوی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه علم
,
مجربات
,
استقراء (اصطلاح وابسته)
,
تجربه (اصطلاح وابسته)
,
ابطال پذیری(اصطلاح وابسته)
,
فلسفه تطبیقی
کلیدواژههای فرعی :
اصل علیت ,
قاعده اتفاقی ,
ابطال پذیری پوپر ,
الاتفاقی لایکون دائمیاً و لا اکثریاً (اصطلاح وابسته) ,
برهان خفی در استقراء ,
کاربرد استقرا ,
تفاوت تجربه و استقرا ,
ابطال پذیری تجربی ,
الاتفاق لایکون دائمیا و لا اکثریا ,
اصل شباهت ,
یقیین تجربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
استقراء و تجربه از مسائل مهم فلسفه علم در جهان معاصر است که در فلسفه ابن سینا و پوپر همواره مورد توجه بوده است. ابن سینا با استناد به مواردی چون اخذ ذاتی، قاعده اتفاقی و قیاس خفی، تلاش نمود تا تجربه را از استقراء جدا کند و برای آن یقین و کلیت مشروط خاصی را لحاظ کند؛ ضمن اینکه تقسیم او از استقراء به تام و ناقص نیز اهمیت خاص خود را دارد. پوپر با نظر به مشکل عدم امکان استنباطات کلی در استقراء، تلاش نمود با طرح اصل انتقال و نشان دادن همسانی نگرش منطقی و روانشناسی گری، مشکل استقراء را حل کند و سپس با معرفی معیار ابطال پذیری، معیاری کلی و تجربی برای تأیید نظریات علمی ارائه دهد. شباهت دیدگاه ابن سینا و پوپر، مواجهه نقادانه با مسئلۀ استقراء و تجربه و تلاش برای تبیین ابعاد معرفتی آنها در علم و زندگی عملی بشر است، اما در نهایت ضمن اینکه هر دو، روش علمی را در تجربه و استقراء محدود نمی کنند، پوپر درحالی تجربه را بعنوان یکی از معیارهای تفکیک علم از غیر علم می داند که برای تجربه هیچ مبنای محکمی درنظر نمی گیرد، ولی ابن سینا تأکید دارد که تجربه از بدیهیات اولیه است و بنابراین در شکل گیری مجموعه معرفت بشری نقش مهمی دارد. در نوشتار حاضر، با تبیین و تحلیل تطبیقی دیدگاههای ابن سینا و پوپر در باب تجربه و استقراء، تلاش می شود توانمندهای رویکرد ابن سینا نشان داده شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آیا قضایای «تالیفی پیشینی» در نظریه معرفت کانت، واقعا پیشینی اند؟
نویسنده:
محمد اصلانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضیه تالیفی پیشینی
,
فلسفه کانت
,
معرفت شناسی کانت
کلیدواژههای فرعی :
ادراک حسی ,
حساسیت ,
مفاهیم فاهمه ,
روند تشکیل معرفت ,
تجربه حسی ,
نقد عقل محض کانت ,
قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی) ,
قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی) ,
مجربات ,
شهود حسی(قسیم شهود عقلی و محض) ,
شهود عقلی(قسیم شهود حسی و محض) ,
شهود محض(قسیم شهود حسی وعقلی) ,
قضیه فلسفی ,
شهود بسیط ,
حکم فلسفی ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
کانت مبدع قضیه تالیفی پیشینی است و این مساله در فلسفه وی از جایگاهی ویژه و اساسی برخوردار است. در این مقاله ابتدا تقسیم قضایا به تحلیلی و تالیفی، پیشینی و پسینی مورد بررسی قرار می گیرد. منظور از این بررسی فهم دیدگاه خاص کانت نسبت به این مساله است. سپس تحقیقی در خصوص مفهوم پیشینی از دیدگاه کانت صورت می گیرد. حاصل این تحقیق این است که قضیه تالیفی پیشینی مرادف با کلیت، ضرورت و ماخوذ نبودن از تجربه است. پس از آن روشی که کانت برای حصول معرفت یا قضیه تالیفی پیشینی اتخاد کرده (روند تشکیل معرفت از دیدگاه کانت)، مورد بررسی قرار می گیرد. و در آخر به سوالی که در عنوان مقاله مطرح شده پاسخ داده می شود. چکیده پاسخ این است: روندی را که کانت برای تشکیل معرفت ارایه می نماید، از صدور قضایای تالیفی پیشینی ناتوان است، چرا که محصول این روند، جزیی غیر قابل انفکاک دارد که ماخوذ از تجربه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد ارتباط بداهت با دو عنوان «وضوح» و «یقین»
نویسنده:
محسن جوادی، احمد غفاری قره باغ
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بداهت تصورات
,
وضوح
,
امور بدیهی
,
یقین (به معنی اخص)، قسیم تصدیق شبیه به یقین و تصدیق ظنی)
,
بداهت((اصطلاح وابسته)، مقابل ادراکات فطری)
کلیدواژههای فرعی :
بدیهیات اولیه ,
مجربات ,
فطریات ,
حدسیات ,
متواترات ,
مشاهدات (وجدانیات و حسیات) ,
فطری((سرشتی)، اصطلاح وابسته) ,
قضایای نظری ,
یقین ذاتی ,
یقین موضوعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برای بداهت شناخت، چهار تعریف در فلسفه اسلامی ارایه شده است که تعریف رایج آن «عدم احتیاج به تلاش فکری» است.تبیین نوع ارتباط مفهومی و مصداقی بداهت با عناوین «وضوح» و «یقین»، می تواند ما را از خلط حیثیات مختلف معرفت شناختی با یکدیگر مصون بدارد.در این نوشتار، هر کدام از تعریف های بداهت، از حیث مفهومی، با این دو عنوان مقایسه شده و به این نتیجه رهنمون گردیده است که تعریف رایج، در حیث مفهومی، ارتباطی با یقینی بودن و واضح بودن ندارد؛ هر چند این وضع درباره تعاریف غیر رایج به گونه ای متفاوت است.همچنین از مجموعه قضایای بدیهی، فقط وجدانیات هستند که با عنوان «وضوح» و «یقین» گره خورده اند؛ و فقط اولیات، وجدانیات و حدسیات هستند که با «یقین» ملازمه دارند؛ و سایر بدیهیات، ملازمه ای با این عناوین ندارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 33
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه ای میان استنتاج بهترین تبیین و حدس
نویسنده:
فرشته نباتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حجت
,
فلسفه علم
,
حدسیات
,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته)
,
فکر(اصطلاح وابسته)
,
استنتاج از راه بهترین تبیین(اصطلاح وابسته)
,
استدلال های نا همگن
کلیدواژههای فرعی :
اصطلاحنامه منطق ,
یقینیات ,
تمثیل(منطق) ,
استقرا ,
قیاس ,
فلسفه منطق ,
صدق ,
مجربات ,
تبیین(اصطلاح وابسته) ,
اصل آزمون پذیری(اصطلاح وابسته) ,
برهان خفی در استقراء ,
ملاک بهترین تبیین ,
تفاوت حدس و تجربه ,
یقینی بودن حدسیات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از زمان ارسطو سه نوع استدلال شناسایی شده است؛ قیاس، استقرا و تمثیل . از این میان تنها قیاس می تواند نتیجه یقینی به بار آورد و به همین دلیل از سوی ارسطو به عنوان شیوه استدلالی قابل اتکا معرفی شده است . منطقیون پس از ارسطو این نظر او را پذیرفتند و بنابراین در باب استدلال ( حجت ) بیش از همه به قیاس پرداختند. از سده هفدهم به بعد به دنبال انقلاب علمی و رشد خیره کننده علوم تجربی، استقرا ( و در کنار آن تمثیل ) مورد توجه بیشتری قرار گرفت و شایسته بحث و فحص افزونتری شناخته شد و از اواسط سده بیستم، شیوهای استدلالی تحت عنوان «استنتاج بهترین تبیین» شناسایی شد. در این شیوه با مفروض گرفتن مجموعه ای از اطلاعات، بهترین نظریهای که بتواند آن را تبیین کند، نتیجه گرفته می شود . این شیوه شباهت های بسیاری با آنچه منطقیون قدیم آن را «حدس» نامیده اند، . دارد مهمترین تفاوت میان این دو آن است که «قضایای حدسی» در نگاه متقدمان در زمره «یقینیات» قرار می گیرد ولی در نظر متأخران این قضایا که حاصل است دلالهای ناهمگن یا نسخ پذیر هستند، قضایایی محتمل می باشند که ممکن است با افزایش معلومات، کذب آنها آشکار شود. مقایسه این دو منظر، بصیرت هایی در مورد سیر ذهنی انسانها هنگام حدس و نتایج حاصله از این سیر به ما می دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 8 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاک تمایز علوم برهانى از علوم غیر برهانى
نویسنده:
محمد بیدهندى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اقسام علوم
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه ارسطو
,
علم حقیقی(مقابل علم اعتباری)
,
علم اعتباری(مقابل علم حقیقی)
,
علم شناسی فلسفی(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
ضرورت ذاتی ,
مقولات عشر ,
اصطلاحنامه منطق ,
کلیات خمس ,
یقینیات ,
بدیهیات اولیه ,
مجربات ,
فطریات ,
حدسیات ,
متواترات ,
مفهوم علم ,
مفهوم عوارض ذاتی ,
عرض باواسطه ,
عرض بی واسطه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
چکیده :
علوم حقیقى برخلاف علوم اعتبارى، علومى هستند که موضوعشان واقعیت عینى و نفس الامرى است. متاخرین از فلاسفه، علوم حقیقى را علوم برهانى نیز نامیده اند. این اعتقاد مبتنى بر بیان معلم اول، ارسطو، در باب مبانى ششگانه یقینى است، چه در آنجا علاوه بر اولیات و فطریات، مجربات و حدسیات و محسوسات نیز جزو یقینیات شمرده شده اند. در این مقال به اثبات خواهید رسید که چنین نیست که تمام علوم حقیقى، برهانى و یقینى باشند. امروزه کمتر کسى یافت مى شود که تمامى مبانى ششگانه ارسطویى را یقینى بداند. با نقض قاعده «الاتفاقى لا کیون دائمیا و لا اکثریا» که تکیه گاه ارسطوئیان در حل مشکل استقراء مى باشد. مجربات و به تبع حدسیات و محسوسات و متواترات از زمره گزاره هاى یقینى بیرون خواهند رفت. بنابراین مى توانیم در تقسیم نخست، مجموعه علوم را به دو دسته علوم حقیقى و علوم اعتبارى تقسیم کنیم و سپس علوم حقیقى را به دو دسته علوم حقیقى برهانى و علوم حقیقى غیربرهانى تقسیم نماییم. همچنین مى توان به صورت خلاصه علوم را به دو دسته علوم برهانى و یقینى و علوم غیربرهانى و غیریقینى (علوم اعتبارى و وضعى) تقسیم نمود. در این نوشتار برآنیم که با تبیین خصوصیات علوم برهانى و یقینى، ملاکى براى تمایز این علوم از علوم اعتبارى ارائه دهیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقرر فی توضیح منطق المظفر مع متنه الصحاح و اجوبه تمارینه المجلد3
نویسنده:
السید رائد الحیدری
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: منشورات ذوی القربی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه منطق
,
صناعات خمس
,
کتب منطق
,
منطق قدیم
کلیدواژههای فرعی :
یقینیات ,
مظنونات ,
مشهورات (منطق) ,
برهان ( صناعت ) ,
جدل ,
شعر ,
مغالطه (منطق) ,
خطابه ,
سفسطه (منطق) ,
برهان لمّ (مقابل برهان انّ) ,
مجربات ,
فطریات ,
حدسیات ,
متواترات ,
مشاهدات (وجدانیات و حسیات) ,
مبادی برهان(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدرضا مظفر
کد کنگره:
BC 7023 /م6 م5
چکیده :
این کتاب که به زبان عربی نوشته شده شرح و توضیح عبارات و اصطلاحات کتاب "منطق" تالیف شیخ محمدرضا مظفر است که شارح توضیحات خود را به صورت پاورقی ذیل متن اصلی کتاب آورده است. این مجلد شامل مباحث مدخل (منطق و تعریف آن، علم و تعریف و انواع آن) مباحث الفاظ، مباحث کلی (کلی و جزئی، متواطی و مشکک، مفهوم و مصداق)، معرف، و موضوعات مربوط به تعریف و اقسام آن است. موضوع مجلد حاضر درباره صناعات خمس می باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت میان علم تجربی و شناخت خدا
نویسنده:
میثم توکلی بینا
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
راههای خداشناسی
,
علم تجربی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
مجربات
,
empirical religious sciences
,
نسبت میان علم تجربی و شناخت خدا
,
علم تجربی و شناخت خدا
چکیده :
نوشتار پیش رو، نسخه به تحریر در آمده یک نشست علمی است. ارائه دهنده ابتدا به تبیین مبادی تصدیقیه علوم تجربی میپردازد و با تشریحی نقّادنه نسبت به این اصول و مبادی، بحث را پیش میبرد و در ادامه میگوید: علوم تجربی خود در مواردی از این اصول دست کشیده و گاها در مواجه با آنها دچار تناقض رفتاری شده اند. در ادامه خواهد آمد که شاخه خدا شناسی از علم کلام- که گاها از پدیده های طبیعی بهره جسته اند – وابستگی به علوم تجربی و تجربه گرایی نداشته و صرفا از طبیعت به عنوان مقدمه برای وصول به ماوراء طبیعت استفاده شده. از مطالب مهم این جلسه سمت علم طبیعی و علم الهی نسبت به یکدیگر است که علم طبیعی- نه تجربی تجربه گرایی- علاوه بر منفعت ذاتی خود در زندگی مادّی انسان، یکی از مهم ترین علل استعدادی برای صعود علم به مراتب الهی آن است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دفاعی از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود در تولید علم دینی
نویسنده:
محمد تقی موحد ابطحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی دین
,
علم دینی
,
دین و معرفت شناسی
,
رویکرد تهذیب علوم موجود
,
رویکرد تکمیل علوم موجود
کلیدواژههای فرعی :
اسلام ,
علوم انسانی ,
نظریه ,
معارف دینی ,
علوم جدید ,
علم تجربی ,
اسلامی سازی علم ,
اسلامی سازی علم و معرفت ,
وظیفه گرایی معرفتی ,
روش شناسی علمی ,
وظیفه معرفتی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
علم طبیعی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
بررسی و شناخت اسلام ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
علوم انسانی (سایر) ,
اسلامی شدن علوم ,
مجربات ,
وظیفه معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
فهم دین ,
ناهمسازی علوم ,
تطبیق تکلف آمیز ,
احساس بی نیازی کاذب ,
وهن اسلام ,
دین گرایی علمی ,
معرفت شناسی وظیفه گرا ,
باور منسجم دینی ,
تکلیف معرفتی ,
تعبیر دینی ,
تعبیر الحادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
0
چکیده :
هدف تحقیق: ارائه تقریری مناسب از فرایند تهذیب و تکمیل علوم موجود، بهگونهای که نقدهای ملکیان و باقری بر آن وارد نباشد. روش تحقیق: در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانهای و در ارزیابی آرا از روش تحلیل فلسفی استفاده شده است. یافتههای تحقیق: 1. میتوان قرائتی مناسب از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود ارائه و از آن در چارچوب وظیفهگرایی معرفتی دفاع کرد. 2. در شرایطی که رویکردهای تأسیسی علم دینی موفق به تولید نظریه علمی نشده، استفاده از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود بهترین گزینه است. 3. تأمل در نحوه استفاده از این رویکرد در تمدن اسلامی که به تولید فلسفه اسلامی انجامید، میتواند به ارائه الگویی مناسب برای مواجهه با علوم جدید منتهی شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطهری و نسبت میان علم و دین
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتضی مطهری
,
رابطه علم و دین
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
تعارض علم و دین
,
ستیز علم و دین
کلیدواژههای فرعی :
ایمان ,
خلقت ,
هبوط ,
قرون وسطی ,
رنسانس ,
حکمت یونان باستان ,
عالم طبیعت ,
تورات ,
یونان باستان ,
گزاره دینی ,
علوم جدید ,
علم تجربی ,
روش قیاسی ,
گزاره های علمی ,
زبان خدا ,
تورات (عهد عتیق) ,
روش استقرایی ,
شجره ممنوعه ,
نظریه تکامل انواع ,
فلسفه یونان ,
نظام طبیعت ,
جمود ,
تحجر و جمود ,
جهالت ,
هبوط انسان (آموزههای دین مسیحیت) ,
مجربات ,
ایمان ,
نظریه تبدل انواع ,
کشف قوانین طبیعت ,
شناخت قوانین طبیعت ,
علوم قدیم ,
منشأ تعارض علم و دین ,
نظریه حدوث انواع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
0
چکیده :
علم و دین هر دو گزارههایی در باب طبیعت دارند. دانشمندان علوم طبیعی ادعا میکنند که کشف و شناخت قوانین طبیعت بر عهده علم است، در حالی که عالمان دین از حقانیت بلامنازع گزارههای دینی درباره طبیعت دفاع میکنند. این امر موجب طرح مسئله نزاع علم و دین شده است که هم در میان دانشمندان و هم در میان عالمان دین بازتاب یافته است و هر کس که دغدغهای در این باب داشته است، کوشیده است پاسخی درخور برای آن عرضه کند. استاد شهید مرتضی مطهری به عنوان یک روشنفکر مسلمان در راستای ارائه تفسیری از اسلام که هماهنگ با پیشرفتهای بشری باشد، کوشیده است نبودِ تضاد را میان این دو نشان دهد. ایشان گاهی از نیاز انسان به این دو و عدم تعارض میان آنها از این حیث، سخن میگوید و گاهی میکوشد با بحث تفصیلی عدم تعارض را نشان دهد، چنانکه درباره نظریه تبدل انواع این کار را میکند و گاهی نسبیت قوانین علمی و جاودانگی آموزههای دینی را مبنایی برای دفاع از دین و تأویل علم قرار میدهد. در این مقاله ابتدا تقریری از خاستگاه مسئله و به دنبال آن دیدگاه استاد در این زمینه تحلیل و بررسی خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استقراء و تجربه
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
تجربه حسی
,
اصطلاحنامه منطق
,
استقراء
کلیدواژههای فرعی :
ادراک محسوسات ,
شی ء محسوس ,
عقل(منطق) ,
قیاس ,
احساس (معرفت شناسی) ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
بدیهیات اولیه ,
مجربات ,
فطریات ,
حدسیات ,
متواترات ,
قضایای نظری ,
حدود تجربه ,
قضایای اکتسابی ,
قاعده استحاله غلبه و دوام اتفاق ,
اخذ ما بالعرض به جای ما بالذات ,
اخذ علت ناقصه به جای علت تامه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
,
سید محمدباقر صدر
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
برای تبيين جايگاه استقراء و تجربه به خصوص در معرفتشناسی پيشينيان، ناگزيريم به اجمال نگاهی به قضايای بديهی در منطق ارسطوئی بيندازيم. منطق ارسطويی شش دسته از قضايا را بديهی می شناسد: اوليات، مشاهدات، مجربات، حدسيات، متواترات و فطريات. اين قضايا در يك سطح بديهی نيستند؛ بلكه به اولی و ثانوی تقسيم می شوند. بديهی اولی آن است كه صرف تصور موضوع و محمول كافی است در اينكه عقل به ايجاب يا به سلب حكم كند. اما در بديهيات ثانويه، برای دادن حكم ايجابی يا سلبی علاوه بر، تصور موضوع و محمول به امور ديگری نيازمنديم كه بر حسب تفاوت آن امور، اقسام مختلف بديهيات ثانويه پديد می آيند. همه اقسام ششگانه در اين جهت مشتركند كه عقل در تصديق آنها نيازی به جستوجوی حد وسط و تشكيل قياس ندارد. هرچند در بعضی از آنها عملياتی مانند احساس و آزمون انجام می گيرد؛ و اگر به مدد قياسی محتاج باشند آن به صورت خفی انجام می گيرد. به علاوه ممكن است تصورات اين قضايا نظری و اكتسابی باشند. در این بحث پیرامون موضوعات اساسی معرفت شناسی: مجربات، محسوسات، غلبه بر مشکل محسوسات و حدود تجربه بحث خواهد شد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 16
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید