جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«اساس البلاغة» اثر مفسر و لغت شناس ایرانی، ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری از بنیان گذاران ادبیات عرب و از متکلمان و مفسران قرن ششم هجری است که در موضوع لغت در یک جلد به زبان عربی منتشر شده است. مولف از آنجا که در اصول ، معتزلی مذهب بوده، در این کتاب سعی کرده است که با توجه به جنبه ادبی، اعجاز بلاغی و لغوی قرآن را نشان دهد.

در قالب پی دی اف

بحث متشابهات قرآن از جمله مباحثی است که برخی ها را دچار سردرگمی و باعث بروز اختلاف میان برخی شده است . کتاب حاضر به این موضوع مهم پرداخته و سعی می کند بحث متشابهات را از طریق مسائل فنی کلام عرب(قواعد عربی) حل و اثبات نماید.

نهاية الأرب في فنون الأدب تألیف احمد بن عبدالوهاب نویری فرهنگ نامه يا دائرةالمعارفى است جامع و از تمامى علوم و معارف اسلامى و فرهنگ عصر خويش و از صدر اول تا عصر تأليف سخن مى‌گويد. اجمالى از مطالب كتاب اين مجموعه كار خود را از آغاز آفرينش آسمان آغاز كرده و پيرامون هيئت آسمان و فلك ادامه مى‌دهد و در هواشناسى و كهكشان شناسى و چگونگى شكل- گرفتن برف و باران و آذرخش و قوس و قزح و اساس آتش و آتش‌خانه‌ها و ضرب المثل‌هاى مربوط به آتش و بيان شب‌ها و روزها و ماهها و سال‌ها و فصول و اعياد و كوه‌ها و درياها و جزاير و نهرها و چشمه‌ها و آبگيرها. به حقيقت كمتر علمى است كه نشانى از آن در اين مجموعه ديده نشود. تاريخ، ادبيات، فرهنگ شناسى، مردم شناسى و... آنقدر اين دانشنامه را آكنده است كه وجود آن را براى پژوهشگران تاريخ علم مرجعى گريز ناپذير مى‌سازد.اين مجموعه عظيم در بيش از 30 جلد تنظيم گشته و دانشهاى گوناگون را آنقدر به تفصيل برگزار كرده است كه تنها چند جلد آن مرجعى پربار براى تحقيقات ادبى و بلاغى است.

چکیده ندارد.

بررسی آثار ادبی به صورت تطبیقی اگرچه بیشتر یادآور آثار ادبی در زبان های متفاوت است ، ولی می تواند درمیان آثار ادبی موجود در یک زبان نیز مورد توجه قرار گیرد. پژوهش حاضر با عنوان تاثیر غزلیات سعدی و خواجو بر غزلیات حافظ با دیدگاه دوم یعنی تاثیر پذیری شعر حافظ ازسعدی و خواجو به انجام رسیده است.این پژوهش با توجه به همانندی ها وتاثیر پذیری های حافظ از دو شاعر پیش از خود در پنج فصل مطرح شده است ؛فصل نخست ؛ تاثیر پذیری زبانی: در این فصل به ترکیب ها و جمله ها یا مصرع ها وبیت هایی است که همانندی نزدیکی با شعر سعدی وخواجو داشته اندفصل دوم ، تاثیر پذیری آوایی و موسیقایی: در این فصل به همانندی های وزنی ، قافیه و ردیف پرداخته شده است.فصل سوم ؛ تاثیر پذیری تصویری: در این فصل به تصویرهایی توجه شده که به گونه ای میان تصویرهای سعدی وخواجو و حافظ همانندی داشته است.فصل چهارم ؛ تاثیرپذیری مضمونی: در این فصل نوع مضمون و تعبیرهایی که میان این سه شاعر همسان بوده مورد توجه قرارگرفته است.فصل پنجم ؛ تضمین : در بخش پایانی سعی شده است که تضمین های گونه گون حافظ از شعر سعدی و خواجو ارائه شود.

پژوهش پیش‌رو به بررسی استعاره‌های زمان و استعاره‌های ‌جهتی از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی و نظریه معاصرِ استعاره در کتاب آسمانی قرآن‌کریم می‌پردازد. زمان را به وسیله مکان، شی، دوری و نزدیکی و جان بخشی می‌توان مفهوم سازی کرد و در قالب‌های متفاوت شیئی مورد بررسی قرار داد. زمان دارای قابلیت‌های متفاوتی از جمله حرکت کردن رفتن و آمدن است و این امر در آیاتی که سخن از آمدن روز قیامت دارد نمود یافته است.بر طبق آیات قرآن کریم انسان گاه نسبت به زمان ثابت است و گاه در حال حرکت است که این امر قابلیت‌های استعاره زمان را هرچه بیشتر آشکار می‌سازد. همچنین به بررسی جهت در قرآن‌کریم پرداخته‌ایم و با ارائه داده‌هایی از آیات قرآن مجید نشان دهیم که در قرآن‌کریم جهت به صورت‌های مختلف و با کلمات متفاوت بیان شده است و دارای بازنمودهای زبانی است که در زبان روزمره ما فارسی زبانان در ضرب المثل‌ها و نیز در زبان‌های دیگر نمود پیدا کرده است که در این جستار در حد امکان به این ضرب المثل‌ها و بازنمودهای زبانی اشاره کرده‌ایم.در این پژوهش نشان می‌دهیم که مفاهیم استعاری همجون قدرت و تسلط داشتن، توانایی، در اوج بودن و در پستی بودن می‌توانند با مفاهیم جهتی بیان شوند. و باز نمود زبانی این استعاره‌ها را در زبان‌گفتار و ضرب‌المثل‌های فرهنگ‌های متفاوت مشاهده نمود و علم هرمنوتیک در تبیین تفسیر صحیح از آیات و درک بهتر می‌تواند راه‌گشا باشد.

در این رساله استعاره (که تمامی ساخت های استعاری در زبان را در برمی‌گیرد و درفرایند آموزش و پرورش انسان تأثیر شگرفی دارد) از منظر مولوی درمثنوی معنوی بررسی و تحلیل می شود و مهمترین اهداف مترتّب بر آن به شرح ذیل است:- به کاربردن استعاره به ویژه استعاره های مثنوی معنوی در فضای تعلیم و تربیت.- شناسائي ساخت‌های مهم استعاری در مثنوی معنوی و مهمترین ساخت یا تصویری که مولوی بیشتر آن را در فرایند آموزش و پرورش مخاطبان گوناکون و فراوان به کار می برد.- شناساي ابزارها و منابع معرفت همانند عقل، عشق و شهود از منظر مولوی در مثنوی معنویعمده ترين سئوالات پژوهش مورد نظر به اين شرح است:1- اصلی‌ترین تصویرهای زبانی و کلان استعاره‌ها در مثنوی معنوی کدامند ؟2- کارکردهای‌تربیتی استعاره‌های مثنوی معنوی کدامند ؟3- مولانا درمثنوی معنوی بیشتر از کدام تصویر زبانی و برای چه مقصودی استفاده می‌نماید؟در اين پژوهش، روش بيشترخاصيت ابداعی دارد تا خاصيت تنظيمي؛ بنابراین، پژوهشگر برای پاسخ به پرسش های مطرح شده، پس از مطالعۀ کتاب‌ها و مقالات نماد‌پردازی در آثار مولوی و پاره ای از شرح های مثنوی و... چندکلان استعاره را گزینش نمود و سپس با مطالعۀ عمیق در مثنوی معنوی، این استعاره ها از آن استخراج و ثبت و ضبط شد و نهایتاً، هر یک از کلان استعاره‌ها به طور مستقل بررسی، تحلیل و نتایج، بر اساس کارکردهای استعاره تدوین ونگارش یافت.در پاسخ به سؤال اول می توان گفت که اصلی ترین تصویر های زبانی مثنوی، تشبیه، استعاره، تمثیل و نماد و برخی از کلان استعاره های مثنوی نی، آفتاب (خورشید) ، آینه، دریا، نردبان، کوه، آب، آتش، باد، خاک، طوطی، شیر، روباه و اسماءحسنی هستند.در پاسخ به دوّمین سؤال رساله می توان گفت که عمده ترین کارکردهای تربیتی استعاره، کارکردهای انگيزشي، اقناعي، گسترش معني، تأكيد بر معنی و برجسته‌سازی، اكتشافي، پوشيده‌گویي، تأويلي، شناختي تزييني، ابداعي و. . . . می‌باشند. در پاسخ به سوّمین پرسش پژوهشی این رساله می‌توان گفت که مولوی در مثنوی ساخت تمثیلی دارد و از آن برای اقناع مخاطبین خود بهره می‌گیرد. به طور کلّی مولانا دو ساحت ذهنی دارد:1.ساحت نظری: مولوی در این ساحت کلان استعاره‌هایی را انتخاب و با بهره‌گیری از ساخت‌های مهم زبانی دیدگاه‌های جهان‌شناسی خود را تبیین می‌نماید و نظر، هدف و منظور خود را بیان می‌کند.2. ساحت عملی:مولوی این ساحت را در فرایند آموزش و پرورش مخاطبان و هنگام تعامل با آن‌ها و بیان دیدگاه‌های نظری خویش به کار می‌برد. او تلاش می‌کند با تمثیل نحوه‌ی تحقّق یا نیل به آرمان‌ها یا اهداف کلّی که در ساحت نظری بیان نموده است را به مخاطب القا نماید و ضمن این‌که او را اقناع می‌کند او را برانگیزد تا آن روش‌ها را برای نیل به آن اهداف به کار ببرد.