جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 70
القرآن و العقل المجلد 3
نویسنده:
نور الدین حسینی عراقی (اراکی)
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بنیاد فرهنگ اسلامی، حاج محمد حسین کوشان پور,
چکیده :
تفسیر «القرآن و العقل» اثر آیت الله السيد نور الدين العراقي می باشد. این تفسیر در سه جلد چاپ شده است. در این تفسیر مفسر سعی کرده است با رویکرد عقلی از ابتدای سوره بقره تا سوره احزاب را تفسیر کند. نگاه مفسر کاملا عقلانی بوده است و تلاش می‌کردند یک فهم عقلانی از قرآن را ارائه بدهد و در بحث‌ها و برداشت‌های عقلانی که از قرآن داشتند به امور یقینی تمسک می‌کردند و معمولا از مباحث عقلی بهره می‌گرفتند که یقینی باشد. پس باید بگویم تکیه گاه مولف بر محور عقل و تدبر بود وکوشیده است تا از حدس و گمان و تخمین‌هاى نابجا دورى کند و بریقین‌ها اکتفا کند. سراسراین تفسیر شامل نکته هاى جالب عرفانى و فلسفى است که تقریبا همه تازه ابتکاری‌اند و براى آشنایان به علوم عقلى بهره‌هاى فراوان دارد. مرحوم نورالدین اراکی سعی کردند در تفسیر خود به دفع شبهات توجه ویژه‌ای داشته باشند. و در واقع می‌توان گفت انگیزه مولف ازنوشتن این تفسیردفع شبهه‌هاى است که از جانب ملحدان پیرامون قرآن مطرح کرده بود. ایشان درباره انگیزه نگارش این تفسیر مى‌نویسد: «برخى از دوستانم و از جمله فاضل و دوست کامل، سید عبدالرسول یزدى - ساکن شهر کاظمیه - از من تقاضا کرد در ردّ برخى از شیاطین غربى که ادعا نموده‌اند: «قرآن بر خلاف برهان است»، چیزى بنویسم. لذا تصمیم گرفتم در قرآن نگریسته و مضمون آنچه را که از ظاهر آن به دست مى‌آید، به رشته تحریر در آورم که ملاحظه کردم تمام آیات مطابق انصاف بوده و بر استوانه‌هاى حکمت استوار است.» علامه‌ طباطبایی درباره این تفسیر گفتند : در میان تفسیرهاى مسلمان‌ها چه در بین شیعیان و اهل سنت بر چنین تفسیرى دست نیافتم که حقا براى دفع ایرادهاى خیالى زمان ما سودمنداست. البته قطعا منظور علامه رویکرد عقلی است که مرحوم اراکی نسبت به قرآن داشتند. جلد 3 در این جلد تفسیر و شرح آیاتی از سور ذیل می پردازد: رعد
بررسی دیدگاه‌های مختلف در باره مکی یا مدنی بودن آیات سوره إسراء با استفاده از نظریه سیاق علامه طباطبایی
نویسنده:
پدیدآور: مریم صابری افتخار استاد راهنما: سهیلا پیروزفر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قرآن با اینکه به تدریج در فاصله زمانی بیست و اندی سال نازل شد، متنی فرازمانی و متعلق به همه دوران‌ها است. آشنایی با گفتمان حاکم در عصر نزول و تعیین مکی و مدنی آیات، می تواند به فهمِ صحیحِ آیات الهی کمک کند. با تأمل و بررسی درباره مکی و مدنی آیات مشخص شد در قرن اول سخنی از تداخل آیات مکی و مدنی در یک سوره وجود ندارد. در قرن دوم به جز نمونه‌هایی که در تفسیر منسوب به مقاتل بن سلیمان وجود دارد، سخنی از آیات مستثنیات به میان نیامده است. بعد از آن به مرور بر تعداد آن افزوده شد. در حالی که نه تنها دلایل قابل قبولی برای استثناء شدن این آیات وجود ندارد بلکه در بسیاری از موارد، با دقت در سیاق آیات، بافت متن، اسلوب کلام، پیوستگی لفظی و پیوستگی موضوعی میان آیات، مشخص می‌شود آیات استثناء شده نمی‌تواند جدا از آیات قبل یا بعد از خود نازل شده باشد. با توجه به این که سوره مکی إسراء از جهت تعداد آیاتی که بر اساس گزارش‌ها، استثناء شده‌ یعنی هفده آیه نسبت به سور پیش از خود قابل توجه است، تعیین مکی و مدنی آیات سوره اسراء بر اساس سیاق آیات و ساختار سوره و تحلیل و بررسی دیدگاه‌ها با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه‌ای به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و تطبیقی در تفاسیر، کتب علوم قرآنی، جوامع حدیثی و کتب روایی صورت گرفت و مشخص شد از عوامل ایجاد تصور وجود آیات مدنی در سوره إسراء علاوه بر احتمال جعل و دس در روایات، و خطای راوی در روایت، و خطای مفسر در برداشت از آیه، عدم توجه به وحی بیانی در روایات مورد استناد برای تعیین مکی و مدنی آیات به ویژه روایات سبب نزول است. سپس با توجه به سیاق آیات، اسلوب کلام، موضوع و مضمون آیات و پیوند لفظی و معنایی آیات، نزول تمام آیات سوره إسراء در دوران مکی دانسته شد.
تحلیل و نقد آراء مفسران فریقین در تبیین آیه شانزدهم سوره اسراء
نویسنده:
مهدی کامران کوهانستانی ، کاظم قاضی زاده ، کاوس روحی برندق ، نصرت نیل ساز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
آیات مربوط به اراده و مشیت الهی، ازجمله آیات تأمل‌برانگیز قرآن کریم به شمار می‌آید که همواره محل بحث مفسران بوده است. آیه شانزدهم سوره اسراء: «وَ إِذا أَرَدْنا أَنْ نُهْلِکَ قَرْیَةً امرنا مُتْرَفیها فَفَسَقُوا فیها فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْناها تَدْمیراً» ازجمله این آیات است که به سبب شبهه اراده عذاب از سوی خداوند قبل از استحقاق بندگان و متعلق "امرنا "، در زمره آیات مشکل قرار گرفته است. مفسران برای رفع تعارض آن با آیات و ادله دیگر، تلاش زیادی نموده‌اند که به آراء مختلفی منتهی شده است اما فقدان نتیجه واحد، نشان از حل نشدن مسأله دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با رویکرد تحلیلی- تطبیقی در دامنه تفاسیر شیعه و سنی، به این پرسش‌ها درباره آیه فوق پاسخ داده شود: بر اساس ظاهر آیه، اراده عذاب قبل از ارتکاب معصیت چگونه قابل توجیه است؟ آیا متعلق "امرنا " در جمله "امرنا مترفیها ففسقوا "، فسق است یا طاعت؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که اراده عذاب در آیه به سبب گناهان متقدم آنان است نه گناهی که در آیه ذکر شده و منظور از " امرنا "، امر تکوینی است و لذا امر در معنای حقیقی به‌کاررفته و متعلق آن فسق است.
دلالت و مصداق «ولی دم» در آیه 33 سورۀ اسراء
نویسنده:
محمدجواد توکلی خانیکی ، فهیمه مرادی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
ارزیابی تطبیقات مطرح‌شده برای آیات وعید بنی‌اسرائیل در سوره مبارکه اسراء
نویسنده:
علی رضایی کهنمویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
آیاتی از سوره مبارکه اسراء از دو افساد، و به‌تبع آن، دو عقوبتِ موعود برای بنی‌اسرائیل سخن گفته است؛ مفسران پیشین و معاصر، کم‌وبیش سعی نموده‌اند مراد عینی این وعید الهی را ارائه نمایند؛ قدما عموماً آیات شریفه مزبور را به حوادثی در دوران پیش از اسلام تطبیق نموده‌اند اما در دوران معاصر و بعد از تشکیل دولت اسرائیل، تطبیقات جدیدی در این خصوص مطرح شد که علیرغم تشتت، وجه مشترک‌شان، مرتبط ساختن وعید مزبور با فتنه فعلی اسرائیل است؛ همین ادعای مرتبط بودنِ آیات با چالش مهم دوران معاصر، اهمیت کشفِ حقیقت در خصوص آن را دوچندان می‌کند. مقاله حاضر درصدد است با تمرکز بر مُفاد حاصل از نگاه جامع به آیات، روایات و گزارش‌های تاریخی مرتبط با بحث، و به روش تحلیلی _ انتقادی، به ارزیابی تطبیقات ارائه‌شده توسط قدما و معاصرین در این مورد بپردازد. اجمالاً به نظر می‌رسد تطبیق افساد اول به افساد کنونی اسرائیل و افساد دوم به دوران آینده و تطبیقِ عقوبت‌کنندگانِ بنی‌اسرائیل در هر دو وعده به مجاهدانِ مؤمن، قابل‌قبول است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 104
بعد اجتماعی در سوره اسرا و کهف از منظر تفسیر الکاشف وتفسیر من وحی القرآن
نویسنده:
نویسنده:حیدر ثامر سلمان الخفاجی؛ استاد راهنما:علی اسدی اصل
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
جوانب اجتماعی یاد شده در قرآن جالب توجه است، در قرآن جوانب اجتماعی متعددی یاد شده است. قرآن به عنوان کتاب راهنما برای مردم توجه ویژه‌ای به بیان همه زمینه‌ها می‌دهد، از جمله حوزه اجتماعی که به گستردگی شناخته می‌شود. جنبه اجتماعی، جنبه‌ای است که به امور جامعه، روابط اجتماعی و متعلقات آن می‌پردازد. و مراد از ان آیاتی از قرآن است که به امور مختلف اجتماعی می‌پردازد، از جمله آن ایاتی که در سوره اسرا و کهف ذکر شده‌اند. تفسیر‌ها با توجه به امور مختلف و توجهات گوناگون مفسرین و عقاید مختلف آنها رویکردهای متفاوتی به خود گرفتند، برخی توجه کمتری به حوزه‌های اجتماعی داشته‌اند و برخی دیگر بیشتر، در حالی که زمینه‌های تربیتی، اخلاقی و حرکت هدفمند جنبه‌های مورد نیازی است که خدمت‌های بزرگی به جامعه ارائه می‌دهند. از جمله تفاسیری که به حوزه‌های یاد شده پرداخته تفسیر (الکاشف) شیخ محم‍د جواد مغنیه و تفسیر (من وحی القرآن) سید محمد فضل الله هستند. این امر مرا به سوی انتخاب این موضوع برای پایان نامه هدایت کرد، تا بتوانم نظرات آنها را درباره تفسیر سوره‌های اسرا و کهف را بیان کنم. بنابراین محور اصلی این پایان نامه تفسیر و رویکرد آنها در تفسیر این دو سوره است. در این پایان‌نامه از رویکرد تحلیلی وصفی برای مقارنه بین دو تفسیر و استنباط جوانب اجتماعی استفاده کردیم. در آخر به این نتیجه رسیدیم که قرآن کریم (مخصوصا دو سوره اسرا و کهف) مملو از جوانب اجتماعی است که با زندگی اجتماعی انسان مرتبط است، و این که قرآن یک قانون اساسی کامل است که راهنمای مهمی برای رفتار فرد در جامعه را در بر دارد و همینطور رفتار جمعی یک جامعه به تکامل رسیده، جامعه‌ای که خداوند با ارسال پیامبران و کتب آسمانی سعی در ارتقای انسان به آن سطح دارد، در فصل آخر این پایان‌نامه خلاصه همه آن جوانب ذکر شده است.
علل نزول بلا در قرآن در سوره یونس و اِسراء با تاکید بر تفسیر المیزان و قاسمی
نویسنده:
نویسنده:حمیده زنگنه؛ استاد راهنما:مصطفی جلالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
از آن جایی که آزمایش یک سنت همگانی الهی است و تأثیر بسزایی در سعادت و شقاوت و پاداش و کیفر انسان ها دارد، لازم است که زوایای این بحث از نظر قرآن بررسی شود تا همه انسان ها از حقیقت آزمایش آگاه و با راه های صحیح برون رفت از آزمایش الهی آشنا گردند. هدف از انجام پژوهش حاضر آن است که به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی علل نزول بلا در قرآن در سوره یونس و اسرا با تاکید بر تفسیر المیزان و قاسمی یپردازد. یافته های این پژوهش نشان می دهد؛ درباره امتحان و ابتلاء حضرت یونس توسط خداوند متعال مهمترین علت ناشکیبی آن حضرت در مقابل مردمش بوده است و نزول بلا که همان گرفتار شدن حضرت در شکم ماهی بوده است؛ باعث نزدیک شدن حضرت یونس به مردمش شد؛ این مساله در تفسیر المیزان و قاسمی ذیل آیه 98 سوره یونس نیز تصریح شده است. همچنین در سوره اسراء نیز مساله ابتلا و امتحان ذیل آیه 60 این سوره در قالب «رویای پیامبر» و مسال «شجره ملعونه» مطرح شده است و آن را امتحان و ابتلای خداوند می شمارد؛ علامه طباطبایی در تفسیر این آیه شجره ملعونه را « بنی امیه» نامیده است که بسیاری از مفسران نیز آن را تصریح کرده اند؛ اما در تفسیر قاسمی سعی بر تضعیف این عقیده شده است. از هر دو سوره در می یابیم امتحان و ابتلا تنها برای مردم عادی نیست و مقربان به خداوند را نیز شامل می شود.
تفسیر ساختاری سوره اِسراء  بر پایه نظریه سوره شناسی
نویسنده:
نویسنده:مهدیه علی‌آبادی راوری؛ استاد راهنما:فرزاد دهقانی؛ استاد مشاور :جواد سلمانزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از روش‌های تفسیری که در سده‌های اخیر مورد توجه مفسران، دانشمندان و قرآن پژوهان قرار گرفته است توجه به ساختار آیات هر سوره از قرآن و ارتباط و تناسب میان آن‌ها است که از آن به عنوان تفسیر ساختاری یاد شده است و این امر علاوه بر کشف ارتباط لفظی آیات، به غرض سوره نیز می‌پردازد، اگر تفسیر ساختاری بر پایه زیر شاخه‌ی خود یعنی سوره-شناسی تکمیل شود، نتایج دقیقتری از سوره کشف می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری داده‌ها به روش اسنادی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای و با نگاهی تحلیلی به آیات همچنین با توجه به موضوع‌یابی، عوامل پیوستگی ادبی و معنایی آیات هر سیاق و با اثبات گسستگی سیاق‌ها از یکدیگر، ساختار سوره اسراء شناخته می‌شود. این پژوهش با پیمودن روش‌های خاص خود و توجه به سور زوج و مجاور و سور مسبحات به دنبال کشف غرض اصلی سوره می‌باشد تا فهم دقیقتری از سوره شناسایی شود و نکات جدید و ارزشمندی در تفسیر از سوره‌ی مورد نظر استخراج گردد. حاصل پژوهش حاضر ارائه ساختاری متفاوتی از سوره اسراء و کشف غرض اصلی آن می‌باشد سوره اسراء به دوازده سیاق (معراج، نزول تورات، نزول قرآن و تاکید بر موضوع معاد، بیان احکام امر و نهی الهی، عدم پیروی از نادانی و شرک، تبیین عقاید باطل مشرکان، نفی الوهیت، ناسپاسی بندگان خدا، برتری انسان بر سایر مخلوقات الهی، انکار توحید و معاد، اعجاز قرآن و اعراض مشرکان از معجزات الهی ) تقسیم شده است و با توجه به اینکه در تمامی سیاق‌های سوره به مسئله‌ی توحید و نهی از شرک پرداخته شده است لذا بندگان خداوند را باید از پذیرش مشرکان و عقاید آن‌ها به شدت نهی کرد و تنها خدا مورد پرستش قرار داده شود و با هرگونه عقاید باطل مشرکان به شدت مبارزه کرد.
تفسیر البیان الصافي لکلام الله الوافي المجلد 3 (الانفال - العنکبوت)
نویسنده:
محمد حسن قبيسي عاملي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: مؤسسة البلاغ,
چکیده :
تفسير البيان الصافي لكلام الله الوافي، اثر شيخ محمدحسن قبيسى عاملى (متوفى قرن 15)، از تفاسير موجز و امروزى قرن اخير است كه به زبان عربى نوشته شده است. كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در پنج فصل، تنظيم شده است. نويسنده در اين كتاب، به تفسير مختصر و جزئى آيات پرداخته و در بعضى موارد، به‌مناسبت مطالب، مباحث موضوعى را نيز مطرح كرده است. در مقدمه، مطالب مفصلى پيرامون اهميت تدبر، جايگاه قرآن، دفاع از قرآن و مباحث بسيار متنوع در زمينه موضوعات مختلف قرآن بيان گرديده است. مفسر در آغاز كتاب، قرآن را به 7 دسته سوره‌ها تقسيم كرده و معتقد است اسامى و عناوين سوره‌ها، از اين هفت قسم خارج نيست: يا در زمينه كائنات و موجودات طبيعى است كه بيشترين سوره‌ها با اين عنوان آمده و 32 سوره را تشكيل مى‌دهد؛ يا در زمينه عقيده و مبدأ فكرى انسان است كه 29 سوره را تشكيل مى‌دهد، قهراً مباحث مجتمع و سياست و اصناف اجتماعى مانند احزاب، مؤمنون، شورى، نساء و صف را تشكيل مى‌دهد؛ يا در زمينه جامعه و طبقات اجتماعى و سياسى است كه 27 سوره هستند و يا تاريخ و فلسفه تاريخ، كه 17 سوره و اخلاق و سلوك 4 سوره و مسائل مادى و اقتصادى 4 سوره و عبادات و شعائر دينى مانند حج، سجده است كه 2 سوره مى‌باشد. جلد سوم، تفسير سوره‌هاى انفال، توبه، يونس(ع)، هود(ع)، يوسف(ع)، رعد، ابراهيم(ع)، حجر، نحل، اسراء، كهف، مريم(س)، طه، انبياء، حج، مؤمنون، فرقان، شعراء، نمل، قصص و عنكبوت را در خود جاى داده است.
تفسير عبدالرزاق المجلد 2 (المائدة - القصص)
نویسنده:
عبدالرزاق بن همام صنعانی؛ محقق: محمود محمد عبده
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الکتب العلمیة,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
تفسیر ابن همام صنعانی اثـر‌ امـام حـافـظ کـبـیر ابوبکر عبدالرزاق بن همام بن نافع حمیری یمانی، از مفسران و محدثان امامیه و از اصحاب می‌باشد. این تفسیر، به صورت ناپیوسته، آیه‌هایی از هر سوره را به با آوردن یک یا چند نقل کوتاه تفسیر کرده است؛ مثلا در تفسیر سوره حمد، تنها یوم الدین را به روز جزا، و المغضوب علیهم را به یهود و الضالین را به نصاری تفسیر کرده است و بقیه سوره رها شده است. همچنین در هیچیک از دیگر سوره‌ها استیعاب نشده است و بیشتر جنبه توضیحی _در قالب جمله‌هایی کوتاه_ دارد تا تفصیل؛ چه رسد به تحقیق و نقد آراء. این همان شیوه تفسیر در قرن اول و دوم است که مفسران در آن دوره به مسائل یا مباحث متنوع نمی‌پرداختند. شیوه تفصیل و تنوع و نقد و ترجیح از قرن سوم آغاز شد و بهترین و جامع‌ترین تفسیر این دوره، تفسیر محمد بن جریر طبری است. در این تفاسیر، کاملا به مساله شان نزول و ناسخ و منسوخ توجه شده و نوعا تکیه بر روایات منقول از صحابه و تابعان است و امروزه از ارزش والایی برخوردار است؛ زیرا بسیاری از آیات با آگاهی از شان نزول قطعی آن که در تفسیر، نقش ارزنده‌ای را ایفا می‌کند قابل فهم است. در این تفسیر، احیانا به اسباب النزول آیه‌ها برخورد می‌کنیم، و کاملا مختصر و فشرده شکل گرفته است. این تفسیر در سه جلد، مکررا در بیرون به چاپ رسیده است: یک بار با تحقیق و استخراج عبدالمعطی امین قلعچی، بار دیگر با تحقیق و استخراج دکتر محمود عبده (به سال ۱۴۱۹ ق/ ۱۹۹۹ م) و همچنان در دست چاپ و تکثیر است. نسخه‌های متعددی از تـفـسـیـر ابـن همام امروزه در دست است، کهن‌ترین تفسیر شیعی مـی‌بـاشـد که از گزند حوادث در امان مانده و چند نسخه از این تفسیر در فهرست کتابخانه‌های مصر و هندوستان و عراق ذکر شده است. کـارل بـروکـلمان در تاریخ الادب العربی نسخه مصری را از فهرست تذکرة النوادر (۱۵) معرفی کرده است. فرات کوفی از علمای شیعه در عصر غیبت صغری در تفسیر آیه ۸۱ سوره طه و نیز در تفسیر آیات دیگر از مفسر نقل کرده است. و‌ ایـن تـفـسیر از جمله تفسیرهائی است که به شیوه روائی می‌باشد و روایات زیادی را از ابی عروة معمر بن راشد صنعانی بصری از اصحاب امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) و دیگر اصحاب ائمه (علیهم‌السّلام) هنگام تفسیر آیات قرآن کریم نقل می‌نماید. این تفسیر چنانکه کارل بروکلمان اظهار می‌دارد در حیدرآباد دکن به چاپ رسیده است. در جلد دوم سوره های مائده، انعام، اعراف، انفال، توبه، یونس، هود، یوسف، رعد، ابراهیم، حجر، نحل، اسراء، کهف، مریم، طه، انبیاء، حج، مؤمنون، نور، فرقان، شعراء، نمل و قصص تفسیر شده است.
  • تعداد رکورد ها : 70