جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حیث تعلیلی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 11
عنوان :
معیارى براى تمایز مواد ثلاث منطقى از وجوب و امکان فلسفى : سال يازدهم، شماره اول : معرفت فلسفی
نویسنده:
اصغر پوربهرامى , رضا اکبریان , محمد سعیدى مهر , على افضلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان وجودی
,
حیث تعلیلی
,
احکام مواد ثلاث
,
امکان ذاتی
,
علیت
,
احکام وجوب
,
برهان صدیقین
کلیدواژههای فرعی :
نیازمندی معلول به علت ,
ضرورت ازلی ,
وجود محمولی ,
تشان ,
محمول نبودن وجود ,
فلسفه (خاص) ,
امکان فقری ,
اصالت وجود ,
برهان امکان ,
اصطلاحنامه منطق ,
قضیه هلیه بسیطه ,
انتقادات کانت به برهان وجودی ,
فلسفه منطق ,
قضیه تحلیلی ,
ضرورت مطلق ,
تفکیک ضرورت فلسفی و منطقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
چکیده :
چهار نظریه براى بحث در باب لزوم تمایز یا عدم تمایز مواد ثلاث در منطق و فلسفه مطرح شده که برخى اساسا هرگونه تمایزى را براى مواد ثلاث انکار، و برخى دیگر حیطه هاى کاربرد مواد ثلاث را تعیین مى کنند. گروه سوم نیز این تمایز را لازم دانسته، معیارى پیشنهاد مى کنند. این مقاله درصدد است که با طرح نظریه پنجم، براى حل دو مسئله راهى بجوید: نخست آنکه چرا باید میان مواد ثلاث در منطق و وجوب و امکان در فلسفه تمایزى قایل شد؟ دوم آنکه معیار این تمایز در منطق و فلسفه چیست؟ در پاسخ به مسئله نخست آمده است که بر برهان هاى مابعدالطبیعى مانند برهان وجودى، وجوب و امکان و صدیقین اشکال هاى مهمى ازجمله اشکال هاى هیوم و کانت وارد شده است. راه رهایى از این اشکال ها تمایز مواد ثلاث منطقى از وجوب و امکان فلسفى است. در پاسخ به مسئله دوم اثبات شده است که معیار مواد ثلاث در منطق بدین صورت است که هر قضیه اى که محمول آن ذات یا یکى از ذاتیات یا یکى از لوازم ذات موضوع آن باشد، واجب است. هر قضیه اى که محمول آن نقیض ذات یا نقیض یکى از ذاتیات یا نقیض یکى از لوازم ذات موضوع آن باشد، ممتنع است؛ و هر قضیه اى که محمول آن امرى غیر از ذات و نقیض ذات و غیر از یکى از ذاتیات و نقیض یکى از ذاتیات باشد یا غیر از یکى از لوازم ذات و نقیض یکى از لوازم ذات موضوع باشد، ممکن است؛ اما معیار وجوب و امکان در فلسفه، بى نیازى از علت براى وجوب، و نیازمندى به علت براى امکان دانسته شده است. ازآنجاکه تحلیل فلاسفه از علیت متفاوت است، در این بحث تحلیل ابن سینا و صدرالمتألهین در باب این معیار تمایز بررسى شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 155
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی اشكالات مطرح شده به برهان حكيم قمشهای درباره اثبات وجوب وجود خداوند
نویسنده:
رضا حصاری، سید مجتبی میردامادی، ابوالفضل رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت شخصی وجود
,
وحدت وجود
,
عرفان اسلامی
,
براهین خداشناسی
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
فصوص الحکم: ابن عربی
,
شرح فصوص الحکم: داود قیصری
,
تمهید القواعد: ابن تُرکه
,
بررسی انتقادی اشکالات مطرح شده به برهان حکیم قمشهای درباره اثبات وجوب وجود خداوند
کلیدواژههای فرعی :
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) ,
ولی کامل ,
واجب الوجود من جمیع الجهات ,
انسان کامل (کلام) ,
وجوب بالذات ,
حیث تعلیلی ,
حیث تقییدی ,
حکمت متعالیه ,
شریک الباری ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
حیثیت اطلاقی ,
واجب الوجود من جمیع الجهات ,
انسان کامل ,
برهان وجودی(فلسفه دین) ,
چکیده :
براي اثبات وحدت شخصي وجود، براهين مختلف و گوناگوني اقامه شده است. بيشتر اين براهين كه توسط عارفاني همانند داود قيصري، حمزه فناري و ابنتركه بيان شدهاند، با اشكالاتي مانند خلط ميان مفهوم و مصداق مواجه است. در اين ميان حكيم محمدرضا قمشهاي در حاشية خويش بر كتاب تمهيد القواعد و ذيل مبحث براهين اثبات وحدت شخصي وجود، برهاني ارائه كرده كه اثبات ضرورت ازلي خداوند را بهمراه دارد. در عين حال، چهار اشكال به اين برهان وارد شده است. اشكال نخست در مورد معناي طبيعت اطلاقي وجود است كه بصورت مبهم بيان شده است. اشكال دوم دربارة خلط ميان مفهوم و مصداق است. بخش نخست اشكال سوم، به تماميت اين برهان بر مفروض بودن تحقق اصل طبيعت باز ميگردد و بخش دوم اشكال، سازگاري تحقق اصل طبيعتِ وجود با وجودهاي مقيد را هدف قرار داده است. اشكال چهارم، به نبود نوآوري و ابتكار در ارائة اين برهان پرداخته است. مقالة حاضر با روش تحليلي ـ تطبيقي، هر يك از اين اشكالات را بررسي نموده و به سه اشكال نخست پاسخ داده است. از اين جهت، برهان حكيم قمشهاي تمام و صحيح تلقي ميشود كه در اين نوشتار بتفصيل تبيين شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امکان انتزاع مفاهیم کثیر از حیثیت واحد در مسئله توحید صفات از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد حسین وفائیان، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
توحید ذات
,
توحید صفات
,
توحید صفاتی
,
توحید نظری
,
صفات خدا
,
حکمت متعالیه
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
توحید صفاتی(فلسفه))
,
انتزاع مفهوم کثیر
کلیدواژههای فرعی :
کثرت اسما و صفات ,
عینیت ,
معقول ثانی ,
عینیت اسماء الله با ذات ,
مفهوم ,
مصداق ,
رابطه مفهوم و مصداق ,
کثرت اسمایی و صفاتی ,
نسب اربع ,
هلیات بسیطه ,
حیث تعلیلی ,
حیث تقییدی ,
عینیت صفات ذاتیه ,
معقول ثانیة فلسفی ,
کثرت اسماء و صفات ,
کثرت صفات ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
هلیه بسیطه(مقابل هلیه مرکبه) ,
انتزاع مفهوم کثیر ,
حیثیت اطلاقیه ,
حیثیت حکایتگری ,
کثرت مجازی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایه انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئله اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می گردد. از این روی، در این جستار ابتدا دیدگاه او درباره ارجاع صفات الهی به معنا و حیثیت واحد بیان گردیده و سپس به تشریح مناقشه انتزاع کثیر از واحد و تناقضی که صدرا نیز بدان ملتفت است، پرداخته می شود. در ادامه با مداقه در حیثیات اطلاقی و تعلیلی و تقییدی و انواع آن ها از منظر حکیم ملاصدرا، امکان انتزاع مفاهیم کثیر از واحد بما هو واحد در بحث صفات باری تعالی، به شیوه ای تحلیلی توصیفی اثبات گردیده و کثرتِ صفات در خارج، به کثرتی مجازی با حیثیتی واحد در خارج، ارجاع داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ذاتگرایی در عرفان اسلامی
نویسنده:
یدالله یزدانپناه، محمدعیسی جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت وجود
,
کثرات
,
عرفان اسلامی
,
وحدت وجود
,
عرفان اسلامى
,
ذات گرایی عرفان اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
الله ,
شهود عرفانی ,
اسماء الهی ,
صفات الهی ,
واحدیت ,
آموزه های عرفانی ,
طبیعت وجود ,
صفات خدا ,
حیثیت تقییدی شانی ,
حیث اطلاقی ,
حیث تعلیلی ,
اعیان ثابته ,
وجود حق تعالی (اسماء ذات) ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
تعین ثانی ,
حیثیت تقییدی اندماجی ,
حیثیت تقییدی نفاذی ,
حیثیات وجودی اسماء ,
انتشار اسماء ,
حقیقت اعیان ,
صفات اندماجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
پیوند بین وحدت (وجودی) و کثرت (اعیانی)، از مهمترین مشکلاتی است که فراروی عارفان قرار دارد. طرح وجود یگانه و نفی وجود از دیگر موجودات، این پندار را به وجود میآورد که در عرفان، وجودات خارجی، چیزی جز هیچ و پوچ بودن، به دست نمیدهند. با توجه به مبانی مسلم عارفان در هستیشناسی عارفانه و با تکیه بر منابع اصیل عرفانی، به دست میآید که پندار یادشده، با واقعیت همگونی ندارد. در اثبات این مدعا، پس از نگاه اجمالی به دیدگاههای ذاتگرایانه برخی مکاتب دیگر، در آغاز، تبیین وجود محض (حق تعالی) مطابق دیدگاه هستیشناسی عرفانی، ضروری مینماید. سپس در مرتبه نازلتر، حیثیات و شؤون آن وجود، یعنی اسماء الاهی، حلقه واسطه میان وجود صرف و ذوات و ماهیات (اعیان ثابته) معرفی میشوند؛ و در نهایت، پیوند و رابطه ذوات و ماهیات با وجود مطلق، تبیین میگردد. در نتیجه، به دست میآید که عارفان مسلمان با مبانی خاص خود، ذاتگرایی را در تفسیر منحصربهفرد میپذیرند؛ که این ذاتگرایی، هم با وجود محض بودن حق تعالی (وحدت شخصی وجود) سازگار و هم با لوازم دیدگاه عرفانی، همسو است. عارفان با تبیین دقیق هستی، برای ذوات، نفسالأمر قائل میشوند و آنها را هیچ و پوچ نمیدانند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستى آفرینش از نگاه ملاصدرا
نویسنده:
مرتضى رضائى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
خلقت
,
تجلی حق تعالی در عالم
,
وجود رابط
,
وحدت شخصی وجود
,
01. خداشناسی (کلام)
,
تشان
,
تشکیک خاصی
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
خداشناسی ,
فیض مقدس ,
عالم البرزخ ,
اصل علیت ,
مفهوم وجود ,
مرتبه ذات حق ,
ذات احد ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
خیال منفصل ,
خیال متصل ,
واحدیت ,
اعتبارات وجود ,
وجود مقید ,
فاعلیت وجودی ,
فاعلیت طبیعی ,
وجود لابشرط مقسمی ,
نظام عرفانی ,
تعینات خلقی ,
حیث اطلاقی ,
حیث تعلیلی ,
حیث تقییدی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
داشتن تصویرى روشن از حقیقت آفرینش، هم درکى صحیح از چگونگى ارتباط انسان با آفریدگارش به دست مى دهد و هم مى تواند زمینه بندگى بهتر در برابر او را فراهم آورد. با عنایت به جامعیت فلسفه ملاصدرا، پرسش این است که وى چه تصویرى از حقیقت آفرینش ارائه مى دهد؟ آنچه از مطالعه آثار ملاصدرا به دست مى آید این است که وى، در پرتو نظریه وحدت شخصى وجود، آفرینش را در قالب نظریه «تجلى» تصویر مى کند. برپایه این تصویر، وجود مطلق، که داراى همه کمالات وجودى است، مخلوقات را با فرایند تنزل و تجلى پدید مى آورد. آنچه در جریان تجلى و ظهور روى مى دهد، ظاهر شدن صفات و کمالات پنهان وجود مطلق است؛ مطلقى که خود در دل تعینات و ظهورات حضور دارد؛ ولى ذات مطلقى که تعینى را پذیرفته، و از مقام اطلاق و بى تعینى تنزل یافته است. به این ترتیب حقیقت آفرینش، در نگاه ملاصدرا، چیزى جز مقید و متعین شدن ذات یگانه و مطلق الهى نیست، و مخلوقات، تعینات همان وجود مطلق به شمار مى آیند. البته خداى سبحان عین ذات هیچ مخلوقى نیست و هیچ مخلوقى نیز عین ذات خداوند شمرده نمى شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 39
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه معرفت شناختی ملاصدرا در بوته توجیه
نویسنده:
بیوک علی زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
مدعا
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
اضافه
,
دلیل((اعم از استدلال)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
وجود رابط ,
اتحاد عالم و معلوم ,
برهان تضایف ,
حیث تعلیلی ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
اصالت وجود ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
رابطه نفس و صور ادراکی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در فلسفه اسلامی، معرفت شناسی، پیش از ملاصدرا به طور خاص مورد عنایت فیلسوفان نبوده است؛ و آنچه در این باب آورده بودند، به تبع مسایل دیگر بوده است. ملاصدرا برای اولین بار بطور جدی این مساله را مطرح نمود و پس از نقد و بررسی اقوال فیلسوفان سلف، در باب آن، نظریه پردازی کرد. نظریه معرفت شناختی ملاصدرا، متشکل از سه مولفه اساسی است: صور علمی (= معلوم بالذات)، فاعل شناسا (= نفس) و نسب و روابط دوسویه ای که صورت های علمی در فرایند شناخت واجد آنها می شوند.صورت های علمی از یک سو حاکی از ماورای خود بوده و واسط علم ما به اشیای دیگر هستند و از سوی دیگر مرتبط با فاعل شناسا و حاصل در نفسند. ملاصدرا در باب هر سه مولفه یاد شده نوآوری هایی دارد؛ و از مجموع آنها نظریه ای ابتکاری و توانمند در باب شناخت و معرفت ساخته و پرداخته است.ملاصدرا در مقام نظریه پردازی در این باب و متلائم کردن آن با دستگاه فلسفی خود بسیار قوی ظاهر شده است، اما در مقام استدلال و توجیه نظریه خود، سخنان او قدرت و انسجام لازم را ندارد. این امر سبب تشتت آرا شارحان نظریه او و ارایه تقریرهای متعارض از سوی آنان شده است. مفروض این مقال آن است که نظام فلسفی صدرا ابزار و امکانات لازم را برای توجیه نظریه او دارا می باشد. از این رو در این مقاله، نخست به معرفی کوتاه نظریه معرفت شناختی ملاصدرا می پردازیم و ضمن مقایسه آن با نظریات فیلسوفان پیشین در حوزه اندیشه اسلامی، دلایل آن را بازخوانی و بازسازی می کنیم. گفتنی است که بخشی از نظریه صدرا که بیشتر از بخش های دیگر چالش برانگیز بوده است؛ یعنی رابطه صورت های علمی با نفس، مورد توجه اصلی این مقاله است و تنها دلایل این بخش باز تولید شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امکان وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه
نویسنده:
حسین سوزنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
ملاصدرا
,
وحدت شخصی وجود
,
حکمت متعالیه
,
وحدت
,
وحدت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
ذات الهی ,
برهان عدم تناهی واجب الوجود ,
قاعده فرعیه ,
حیث تعلیلی ,
علیت ,
اصالت وجود ,
تساوق شیئیت و وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
وحدت وجود یکی از مهم ترین مدعیات عرفاست که همواره با بحث ها و چالش های فراوانی همراه بوده است. در میان نظام های فلسفی در جهان اسلام، ملاصدرا، که توجه خاصی به آرای عرفانی داشت، بر این باور بود که اولین کسی است که توانسته وحدت وجود را تبیین فلسفی کند. اما بعدها در شرح مراد ملاصدرا اختلافاتی پدید آمد؛ در اینکه وی توانسته بود وحدت تشکیکی وجود را اثبات کند، بحثی نبود، اما بحث بر سر این بود که آیا وحدت تشکیکی وجود همان وحدت وجود موردنظر عرفاست؟ برخی از پیروان این نظام فلسفی بر این باور بودند که تنها تبیین معقول از وحدت وجود، همان وحدت تشکیکی وجود است و دسته دوم قایل شدند که مدعای اصلی عرفان بیش از این است و ملاصدرا در نظام فلسفی خود توانسته است از وحدت تشکیکی وجود گذر کند و به مدعای اصلی عرفان، یعنی وحدت شخصی وجود برسد.یک راه مهم برای قضاوت بین این آرا، بررسی فلسفی ادله و لوازم سخن موافقان و مخالفان امکان وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه است. در این مقاله ابتدا به سه دلیل طرفداران گذر از وحدت تشکیکی وجود به وحدت شخصی وجود پرداخته می شود؛ سپس براهینی که به عنوان مناقشه بر پذیرش وحدت شخصی وجود در نظام حکمت متعالیه قابل طرح است، بررسی خواهد شد و در نهایت، قضاوت می شود که آیا در حکمت متعالیه و با استفاده از ادله عقلی فلسفی می توان وحدت شخصی وجود را به عنوان امری فراتر از وحدت تشکیکی وجود پذیرفت یا خیر.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 87
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی چیستی مفهوم خدا از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
قاسم اخوان نبوی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اثبات واجب الوجود
,
ابن سینا
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
مفهوم واجب الوجود
,
احکام وجود(عرفان نظری)
,
مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
وجود رابط ,
صرف الوجود ,
واسطه در عروض ,
حیث تعلیلی ,
حیث تقییدی ,
فلسفه مشاء ,
علیت ,
برهان بسیط الحقیقه ,
قرآن ,
مفهوم ممکن الوجود ,
اوصاف کمالی واجب الوجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
این مقاله بنا دارد که دیدگاه های ملاصدرا و ابن سینا را در مقام تحلیل مفهوم واجب الوجود بررسی و تطبیق نماید. از نظر ابن سینا «واجب الوجود» ذاتی است که صرف الوجود باشد، اما ملاصدرا معتقد است برای وجوب وجود شرط است که موجود، علاوه بر حقیقی بودن، حیثیت تقییدیه، و واسطه در عروض نداشتن، بی نیاز از «حیثیت تعلیلیه» نیز باشد. با توجه به قابلیت انفکاک این دو حیثیت، واجب الوجود موجودی است که هم «بذاته» و هم «لذاته» است و لذا ملاصدرا در تعریف او این دو قید را لحاظ می کند. بر این مبنا استدلال این دو فیلسوف برای اثبات واجب الوجود نیز تفاوت خواهد کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 39
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیثیت تقییدی
نوع منبع :
مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
وب سایت عرفان شیعی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حیثیت تعلیلیه
,
حیث تعلیلی
,
وحدت وجود
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیثیت اطلاقی
نوع منبع :
مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
وب سایت عرفان شیعی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حیث تعلیلی
,
حیثیت اطلاقی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 11
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید