جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دین بعنوان سنت و روشی که خداوند برای انسان و به منظور نیل به سعادت دنیا و آخرت تشریع نموده است از جامعیتی به وسعت تمامی ابعاد انسان برخوردار می باشد و هر آنچه را که انسان به آن نیازمند است در برمی دارد و از بیان هیچ چیز فروگذار نکرده است و این انسان است که با اختیار خود و حسن انتخاب خویش دین را بعنوان الگوی زندگی برمی گزیند و آن را در تمامی حوزه های زندگی خویش جاری می سازد و این تطبیق کنش و منش با دین، همان«دینداری» نامیده می شود که برای آن شاخصها و ملاکهایی می توان ذکر نمود تا انسان دینداری خویش را با آن ملاکها بسنجد و در جهت کمال و رفع نقایص برآید، از این رو در این رساله سعی شده است پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی دین و اثبات ضرورت آن در حیات بشری، به بررسی رویکرد دین حول سه محور اعتقادات، اخلاق و اعمال پرداخته شود و در هر یک از این محورها به دیدگاههای قرآن به عنوان منشور آخرین شریعت الهی، اشاره شده است و پس از آن در فصل پایانی کتاب به بررسی«اخلاص» که شاخص اصلی دینداری می باشد در سه حوزه«اخلاص در نیت» «اخلاص در فکر» و«اخلاص در عمل» پرداخته شده است و در انتها به شاخصهای ملموسی در زمینه ارتباط انسان با خدا(عبادات) و ارتباط انسان با خود(شخصیت فردی اخلاقی)، ارتباط انسان با دیگران(رفتارهای اجتماعی) اشاره شده است.

در حالی که پارادایم مسلط در تحلیل های جامعه شناختی، با طرح «سوالاتی از جنس چرایی» یا تبیینی و با تاکید بر اندازه گیری، عینیت، پیش بینی پذیری و مداخله بهتر و کاراتر در مسایل اجتماعی، آن ها را همچنان کم و بیش امری داده شده، کمی و عینی تلقی می کند، این مقاله ضمن تاکید بر ماهیت ذهنی، تعریفی، مبتنی بر اقامه دعوی و بر ساخت گرایانه مسایل اجتماعی، به طور مشخص از فرایند پزشکی شدن مسایل اجتماعی سخن می گوید. با الهام از برخی جامعه شناسان بر ساخت گرا، این مقاله در پی آن است که تا چه حد طرح «سوالاتی درباره فرآیند و چگونگی» تعریف، سنخ بندی و برساخت مسایل اجتماعی فی نفسه می تواند برای علم جامعه شناسی و قضایای برخاسته از آن اساسی باشد. با اتخاذ چنین رویکردی، مقاله می کوشد نشان دهد که در یک سده گذشته چگونه یا به چه رویه ها و سازوکارهایی شمار زیادی از مسایل، تجربیات و وقایع حیاتی انسان که زمانی نرمال و عادی تلقی می شدند و یا در حیطه ها و علوم غیرپزشکی تعریف و مدیریت می شدند، وارد قلمرو اقتدار، تعریف و مداخله پزشکی شده اند؛ فرایندی که در این مقاله «پزشکی شدن جامعه» نامیده شده است. در نهایت، این مقاله برای اولین بار استعاره جامعه شناختی «بازی پزشکی شدن» را به منظور ارایه تصویری راستین از ماهیت پدیده پزشکی شدن و تحولات احتمالی آن مطرح می کند.

مطالعات سازمان و مدیریت نشان داده است که تحت تاثیر رویکردهای متعدد و گاه متضاد دستخوش تحولات عمدهای قرار گرفته است و دلیل آن، تحول در منابع و روش های معرفتی است که همواره به عنوان عوامل ناپایدار در محیط پیرامون مطالعات سازمان و مدیریت اتفاق افتاده است. از رویکرد مکانیکی و آشوب تا رویکرد اثباتی و معنایی که تحول اساسی در حوزه های معرفت شناسی، هستی شناسی، روش شناسی و ... را در پی داشت؛ همگی بیانگر تاثیرپذیری مطالعات سازمان و مدیریت از این تحولات است. در این مقاله سعی شده است بخشی از تحولات روشی و معرفتی در مطالعات سازمان از دریچه رویکرد معناگرایی بررسی شود. این تحولات زمانی آغاز شد که عنصر معنا در فهم و تفسیر رفتار عاملان اجتماعی جایگاه ویژه ای پیدا کرد. اینکه این تحولات چگونه مطالعات سازمان و مدیریت را تحت تاثیر قرار داد، سوال مهمی است که مقاله به دنبال بررسی و پاسخ به آن است. بررسی به روش توصیفی ‐ تحلیلی و با مراجعه به منابع اصلی انجام پذیرفته است.

کلیله و دمنه از جنبه های مختلف در تاریخ تمدن هند، ایران و جوامع اسلامی اهمیت داشته است. این کتاب بخوبی نگرش به انسان و اجتماع را در جامعه سنتی (پیش از عصر بیداری) منعکس می کند. این کتاب به علت امتزاج با فرهنگ های مختلف شرقی از لایه های متعدد برخوردار است. به طوری که حداقل نقش، سه تمدن بزرگ شرق؛ هند، ایران و عرب در آن قابل مشاهده و بررسی است.بیشتر داستان های کلیله و دمنه تمثیلی و به زبان حیوانات است. احتمالا دلیل عمده استفاده از شخصیت های حیوانی، محتوای سیاسی آن است. این شخصیت ها نویسنده را قادر ساخته، مسائلی را بیان کند که طرح آن در قالب شخصیت های انسانی، مشکلاتی را ایجاد می کرد. داستان های کلیله و دمنه غالبا انعکاس هرم قدرت در جامعه شرق (هند، ایران و جهان اسلام) است؛ بنابراین به بهترین وجهی ساز و کار فرهنگ سیاسی، منشا قدرت و چگونگی رفتار و تاثیر آن را بر طبقات دیگر نشان می دهد. با تجزیه و تحلیل متن می توان ساختار فرهنگ سیاسی و تاثیر آن را بر رفتارهای فردی و اجتماعی کشف و بررسی کرد.آرا و عقاید نظریه پردازان مدرن و پست مدرن، خصوصا میشل فوکو این واقعیت را آشکار می سازد که قدرت و فرهنگ سیاسی منشا بسیار پیچیده دارد و بر تمام شئون زندگی فردی و اجتماعی تاثیر می گذارد. چگونگی به وجود آمدن قدرت و کنش و تعامل آن با جامعه و نهادهای اجتماعی، موجب بروز رفتارها و اندیشه هایی می شود که در تمایز رفتارهای مردم یک جامعه از دیگر جوامع تاثیرگذار است. به عبارت دیگر در پرتو این نظریه و نظریه های دیگر می توان ادعا کرد، فرهنگ سیاسی در یک جامعه رابطه معناداری با نوع روابط انسانی دارد. در اینجا با بررسی قدرت، فرهنگ سیاسی و پیامدهای آن در کلیله و دمنه، در حد امکان رفتارها و باورهای انسان شرقی را در این اثر که به تعبیری ملتقای فرهنگ هند، ایران و جهان اسلام است، بررسی خواهیم کرد.

آموزه های دینی به صور مختلف به اثر مشاهده و هم نشینی بر رفتار انسان اشاره دارد. همچنین ارزش اعمال را وابسته به نیت و قصد انجام عمل می داند. متفکرانی چون بوعلی سینا این اثر را توضیح داده اند.دستاوردهای علمی جدید در زمینه نوروفیزیولوژی با شناخت گروهی از نورونهای قشر خاکستری مغز اثر مشاهده عمل را در ایجاد رفتارهای مشابه به خوبی اثبات نموده اند. شایان ذکر است که این تحقیقات نشان می دهد که این نوع از نورون ها به «قصد» یعنی نیت انجام عمل حساسند و عملا توانایی درک افکار و عواطف دیگران (همدلی) را به ما می دهند.اهمیت کارکرد این نورون ها در شکل گیری رفتار به گونه ای است که جمعی از نوروفیزیولوژیستها اختلال در عملکرد این نورون ها را عامل ایجاد بیماری اوتیسم می دانند.در این راستا به محققان و مسولان تربیتی و رفتاری بررسی نقش و تاثیر سلول های آینه ای مغز در رفتارهای انسانی توصیه می شود؛ زیرا با شناخت حیطه عملکرد این سلول ها و استفاده از آموزه های دینی می توان با بهره گیری و استفاده صحیح از آن در زمینه آموزش و ایجاد مهارت در افراد یاری گرفت و نیز از اشاعه رفتارهای نامناسب اجتماعی پیشگیری نمود.