جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«توجیه» یکی از اجزای سه گانه تعریف یا تحلیل سه جزیی معرفت (باور صادق موجه) است. بر مبنای این تعریف، باورِ صادق (رای درست یا نظرِ مطابق با واقع) آن گاه معرفت است که موجه (مدلل) باشد. نظریه های توجیه، بر مبنای نوع دیدگاه معرفت شناسان در باب ارتباط باور با اراده، به دو گروه وظیفه گروانه و ناوظیفه گروانه تقسیم می شوند. نظریه وظیفه گروی به بینه جویی و درون گروی، و ناوظیفه گروی به برون گروی در توجیه می انجامند. درون گروی به مبناگروی و انسجام گروی، و برون گروی به وثاقت گروی و طبیعت گروی تقسیم می شوند. مقاله حاضر می کوشد ضمن تبیین فرایند شکل گیری نظریه های گوناگون در باب توجیه معرفت شناختی، به ارایه دسته بندی ای از این نظریه ها بپردازد.

باور موجه دارای چه شرایطی است؟ چگونه ما می توانیم در باورهایمان درباره جهان خارج موجه باشیم؟ برخلاف نظریه برون گرایانه، مبناگروی درون گرایانه براین باور است که ما انسان ها در رابطه با باورهایمان، الزامات و وظایف معرفتی یا عقلانی داریم که قبل از آن که به باورهای گزاره ای موجه اعتقاد پیدا کنیم باید آن ها را انجام دهیم. هدف این مقاله نقد نظریه درون گروی چیزم در مورد توجیه باورها است. هرچند دیدگاه درون گروی معقول تر از دیدگاه رقیب است، اما به تنهایی برای توجیه باورها کافی نیست، بلکه به یک بیان تکمیلی نیاز دارد تا برای توجیه باورها کافی باشد. در این مقاله نشان داده خواهد شد که رهیافت چیز م در مورد توجیه باورها با اشکالاتی مواجه است. از آن جاییکه غالب معرفت های ما معرفت های حصولی است بنابر این به یک پل ارتباطی میان ذهن و عین نیاز خواهیم داشت. با استفاده از فلسفه ملاصدرا و از طریق صورت های ذهنی می توان چنین پل ارتباطی میان ذهن و اعیان خارجی را ایجاد نمود. بر اساس علم حضوری، می توان یک بیان ساده و روشن از توجیه باورها در مورد جهان مادی، به ویژه در مورد تجربه های حسی ارایه نمود.