جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف این پژوهش تعیین رابطه سرمایه اجتماعی و عمل به باورهای دینی با وضیعت تحصیلی دانش آموزان بود. روش تحقیق از نوع همبستگی و نمونه مورد مطالعه، تعداد 145 نفر از دانش آموزن مقطع متوسطه در شهر صائین قلعه بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و پرسش نامه های سرمایه اجتماعی و عمل به باورهای دینی بر روی آنها اجرا شدند. برای اندازه گیری وضیعت تحصیلی، از معدل تحصیلی دانش آموزان استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین عمل به باورهای دینی و وضیعت تحصیلی دانش آموزان و نیز بین سرمایه اجتماعی و وضیعت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتیجه تحقیق نشان داد که 37 درصد از تغییرات (واریانس) متغیر وضیعت تحصیلی توسط دو متغیر عمل به باورهای دینی و سرمایه اجتماعی توضیح داده می شود و 63 درصد نیز وضیعت تحصیلی به تغییرات سایر متغیرها و عوامل است.

ترجمه ماشینی: نشان داده شده است که وابستگی مذهبی و حضور در جنبه های مختلف سلامت روان، از جمله تمایل به کمک گرفتن از سلامت روان، تأثیر می گذارد. با این حال، اطلاعات کمی در مورد اینکه چگونه باورهای الهیاتی بر ارزیابی افراد از گزینه های کمک بهداشت روان مذهبی و سکولار تأثیر می گذارد، شناخته شده است. تحقیقات قبلی با استفاده از محافظه کاری الهیاتی (باورهایی در مورد کتاب مقدس، گناه و نجات) این دیدگاه را به عنوان طرح واره ای که در آن ابعاد به صورت پشت سر هم عمل می کنند، مفهوم سازی کرده است. با این وجود، با توجه به ماهیت شخصی‌سازی شده سلامت روان، این مطالعه این دیدگاه را به‌عنوان سه بعد مرتبط، اما کاملاً متفاوت از یک نظام اعتقاد دینی مفهوم‌سازی کرده است. این مطالعه با استفاده از داده‌های موج‌های سال‌های 2006 و 2018 (N = 2563) NORC General Social Survey (GSS)، رویکردی پربار اما کم استفاده را برای سنجش ادراکات کمک به سلامت روان از طریق استفاده از خطوط موقعیتی که ارزیابی پاسخ‌دهندگان نظرسنجی از مجموعه‌های مختلف را تحریک می‌کند، ارائه می‌کند. شرایط و راه حل های ممکن مختلف این مطالعه از این فرضیه حمایت می‌کند که محافظه‌کاری الهیاتی پیش‌بینی‌شده با دیدگاه مطلوب‌تری از حمایت مذهبی از سلامت روان در مقایسه با منابع کمک سکولار مرتبط است. همچنین حمایت قابل توجهی از این فرضیه وجود داشت که بعد نجات این جهان بینی جدا از بعد کتاب مقدس و گناه تأثیری را نشان می دهد. این تحقیق جنبه ای از دین را که مورد مطالعه قرار نگرفته در رابطه با پذیرش اشکال متمایز درمان سلامت روان روشن می کند و جهت گیری های بالقوه برای تحقیقات آینده را برجسته می کند.

ابن حزم اندلسی دو رویکرد به مسأله معرفت شناسی دارد. رویکرد اول مبتنی بر منطق ارسطویی است و رویکرد دوم بر مبانی فکری ظاهریه استوار است. تأکید او در رویکرد اخیر، بر طریق چهارم از راه های تحصیل معرفت است. بر­اساس­ آن آدمی با تصدیق پیامبر (ص) و ایمانی که خداوند در دل او می­ آفریند، به کسب معارفی خاص نائل می­گردد. او، بر­طبق روش معناشناسی ­اش، راه چهارم را از عبارات وحیانی و باورهای مبتنی بر آن گرفته است. با مراجعه به اندیشه­ های ظاهریه حزمیه مشخص می­شود که آنچه از طریق ایمان به پیامبر بدست می ­آید، مجموعه­ای کامل، متناهی، مشخص و تضمین­ کننده سعادت آدمی است و قابل حصول از طرق دیگر نیست. با وجود ­این، او وحی را نخستین منبع همه معارف به ­حساب نمی­ آورد. از نظر او باور مرتبه­ای بالاتر از معرفت می ­باشد و تفاوت تعداد راه ­های کسب معرفت در دو رویکرد را باید در این نکته جستجو کرد. این دیدگاه او را «ایمان­گروی اعتدالی» نام نهاده ایم.

یکی از موضوعات پرمناقشه در حیطه معرفت شناسی، عقلانیت باورها است که در فلسفه جایگاه ویژه ای دارد.‌ در پاسخ به این مناقشه رهیافت های گوناگوی اتخاذ شده است. دلیل‌گرایی رهیافت نافذ‌ دوران روشنگری در باب عقلانیت باورهاست که با ورود به حوزه دین، باورهای دینی را به چالش کشیده است. و در مقابل کسانی چون پلنتینگا و ولترستورف هم بودند که به جای روی آوردن به دیدگاه دلیل‌گرایان، اساسا نظر آنها را رد می‌کنند، و ایمان به خدا را با وجود غیر عقلانی بودن هم قابل پذیرش می‌دانند. ریچارد سویین برن از فیلسوفان ممتاز دین و از معرفت شناسان معاصر است؛ وی با تکمیل و تنقیح برخی از براهین سنتی اثبات وجود خداوند و نیز ارائه تقریرهای جدید از این براهین تلاش کرده است تا نشان دهد اعتقاد به خداوند و باورهای دینی امری است که از طریق عقل می‌توان بدان دست یافت. او معتقد است که در هر باور دینی، دلایلی عقلانی موجود است، زیرا برای یک مومن ضروری است که دینی را که انتخاب نموده صادق و حقیقی بداند. او در واقع فیلسوفی عقل‌گراست و از این روی با ایمان‌گرایی یعنی دیدگاهی که نظامهای اعتقاد دینی را موضوع ارزیابی عقلانی نمی داند، موافق نیست. و در عین حال، همچون کلیفورد، همیشه و همه جا و برای هرکس باور به چیزی بدون قرینه کافی را غلط می داند.سویین برن به طور کلی معتقد است که انسان در مورد باورهایش نمی تواند دست به انتخاب بزند چرا که باور چیزی است که برای انسان پدید می آید نه کاری که انسان آن را انجام می دهد. اگر باور تحت کنترل ما بود، آن وقت باورهای پایه و درجه اعتماد به باورها نیز تحت کنترل ما در می آمد وحتی استاندارد برهان استقرایی نیز به میل و اراده ما می شد. در عین حال که باور زاییده اراده ما نیست و به اراده ما هم زایل نمی شود، اما ما می توانیم با موجه ساختن خود با دلایل و شواهد دیگر زمینه از دست دادن باوری و جایگزین شدن باور دیگر را تدارک ببینیم. با این وجود اگر بدانیم میل ما به سوی نتیجه گیری خاصی است، نتیجه حاصل را نمی توانیم باور بنامیم.

عفت و حیای زن ـ که یکی از مهم ترین عوامل حفظ و بقای عفت عمومی است ـ نه تنها در تمام ادیان و مذاهب الهی بر آن تأکید شده، بلکه عقل بشری نیز آن را تأیید میکند. بر همین اساس، این پژوهش درصدد است تا ضمن مفهوم شناسی این دو فضیلت والای اخلاقی، به جنبه های شباهت و تفاوت این دو پرداخته، سپس این نکته را بیان کند که با وجود برخی تفاوت های ظاهری، این دو مقولة اخلاقی به شدت بهیکدیگر نزدیک اند؛ تا آنجاکه در متون دینی، جلوه های یکسانی را برای هردو میتوان یافت.رابطه حیا و عفاف با جنسیت و نیز راهکارهای پیشنهادی در جهت توسعه و تقویت فرهنگ حیا و عفاف در بین بانوان از مسائل دیگر این مقاله است. این راهکارها به ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، روانی و سیاسی تقسیم می گردد که هر کدام نقش سازنده ای در بهبود حیا و عفاف جامعه دینی دارد.

انتقال باورهای دینی، فرآیندی است که به‌صورت عمده در چارچوب خانواده صورت می‌گیرد و خانواده بیشترین نقش را در این انتقال دارند. خانواده‌ای که در دوره مدرن و عصر حاضر زندگی می‌کند، ممکن است تحت تأثیر فرآیند نوسازی توسعه قرار گیرد و این فرآیند، تأثیرات مثبت و منفی بر کارکردها و وظایف خانواده بگذارد. یکی از مهم‌ترین کارکردهای خانواده نیز انتقال باورهای دینی است و ممکن است جریان نوسازی توسعه این کارکرد خانواده را تحت تأثیر قرار دهد. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع نظریه زمینه‌ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام والدین ایثارگر شهر تهران در سال ۱۳۹۵ بود. روش نمونه‌گیری پژوهش حاضر نمونه‌گیری هدفمند بود که طی آن تعداد ۱۵ نفر والد ایثارگر برای مشارکت در پژوهش انتخاب شدند و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از روش تجزیه‌وتحلیل اشتراوس و کوربن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه در ارتباط با نقش نوسازی توسعه بر باورهای دینی فرزندان منجر به شناسایی ۷ مضمون اصلی (خلل در تعهد دینی، بحران هویت دینی، شکل‌گیری نگرش منفی نسبت به معنویت و دین، گرایش به ادیانِ دیگر و معنویت‌های نوپدید، دنیاگرایی، عقلانی شدن باورها و شکاف اعتقادی بین والدین و فرزندان) و در ارتباط با نقش نوسازی توسعه بر انتقال باورهای دینی از والدین به فرزندان منجر به شناسایی ۳ مضمون اصلی (کاهش تأثیرپذیری از والدین، تفردطلبی دینی، افزایش نفوذ رسانه‌ها در انتقال باورهای دینی،) شد. یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر تخریب باورهای دینی فرزندان و کاهش قدرت والدین در انتقال باورها و ارزش‌های دینی را به فرزندان متأثر از فرایند نوسازی توسعه نشان می‌دهد که به‌خوبی ضرورت تدوین و به‌کارگیری برنامه‌هایی پیشگیرانه، آموزشی و حتی درمانی را در این حوزه با بهره‌گیری از یافته‌های این پژوهش آشکار می‌سازد.