جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: عبدالله احمد النعیم، محقق حقوقی، در طول زندگی حرفه‌ای برجسته‌اش، کوشیده است هویت خود را به‌عنوان یک مسلمان با تعهدش به حقوق بشر جهانی تطبیق دهد. او در کتاب «مسلمانان و عدالت جهانی» موضوع عدالت جهانی را از منظر اسلامی مطرح می‌کند و نقشی را که مسلمانان باید در توسعه یک چارچوب عمل‌گرایانه و مبتنی بر حقوق برای عدالت بازی کنند، مورد بررسی انتقادی قرار می‌دهد. النعیم این مجموعه مقالات را با فصلی درباره دوگانگی اسلامی در قبال خشونت سیاسی باز می کند و نشان می دهد که چگونه مسلمانان مدت ها قبل از حملات 11 سپتامبر شروع به دست و پنجه نرم کردن با این مشکل کردند. مقالات دیگر نیاز به بهبود مشروعیت فرهنگی حقوق بشر در جهان اسلام را برجسته می کنند. همانطور که النعیم استدلال می کند، برای اینکه تعهد به حقوق بشر واقعاً جهانی شود، باید بیاموزیم که طیفی از دلایل مختلف برای اعتقاد به این حقوق را در نظر بگیریم. علاوه بر این، نویسنده معتقد است، ایجاد یک چارچوب موثر حقوق بشر برای عدالت جهانی مستلزم این است که ما به سمت یک رویکرد مردم محور به حقوق حرکت کنیم. چنین رویکردی مهم‌تر از همه توانمندسازی بازیگران محلی را به‌عنوان راهی برای مذاکره در مورد پارادوکس یک سیستم حقوق بشری که بر خود تنظیمی توسط دولت متکی است، ارزش می‌دهد. مسلمانان و عدالت جهانی با احتساب بیش از دو دهه کار نعیم در مورد این موضوعات حیاتی، رویکرد نظری ارزشمندی را به چالش تحقق عدالت جهانی در دنیایی با تفاوت های عمیق مذهبی و فرهنگی ارائه می دهد. عبداللهی احمد النعیم، استاد حقوق چارلز هوارد کندلر در دانشگاه اموری است. او نویسنده مشروطیت آفریقایی و نقش اسلام و ویراستار حقوق بشر تحت قوانین اساسی آفریقا: تحقق وعده برای خودمان است که هر دو در انتشارات دانشگاه پنسیلوانیا در دسترس هستند.

موانع تحقق عدالت جهانی از دیدگاه امام خمینی (ره)، در سه بخش موانع فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش فردی- فرهنگی، عدم تحقق عدالت فردی- نفسانی، جهل و ناآگاهی، جداسازی رابطه عدالت و معنویت و روحیه ظلم پذیری ملت ها در برابر ظالمان جهانی؛ در بخش سیاسی، توزیع نابرابر قدرت و جدایی اخلاق و سیاست؛ در بخش اقتصادی، حاکمیت معیارهای سرمایه داری، از موانع ایجاد عدالت جهانی هستند. به تناسب، راهکارهای رسیدن به عدالت مطلوب جهانی از دیدگاه امام خمینی (ره)، در سه بخش راهکارهای فردی- فرهنگی (تحول فردی و اجتماعی)، راهکارهای سیاسی (تعدیل قدرت) و راهکارهای اقتصادی (اعتلای معنوی انسان ها در کنار ترقی مادی، توزیع عادلانه ثروت و استقلال اقتصادی)، دسته بندی شده است.

مقایسه نظرات امام خمینی (ره) به عنوان نماد گفتمان الهی پیرامون مسایل بین المللی از جمله موضوع عدالت جهانی با دانشمندان حوزه روابط بین الملل به ویژه اندیشمندان معترض به نظم فعلی از قبیل کاکس، لینک، لیتر و گیل، محور اصلی این تحقیق را تشکیل داده است. در این پژوهش با اشاره به محورهایی کلیدی از اندیشه امام خمینی (ره) پیرامون سیاست، روابط و نظام بین الملل به مقایسه اندیشه ایشان به ویژه در باب عدالت جهانی و لزوم تحول در نظام بین الملل با نظریه پردازان مکتب انتقادی روابط بین الملل و به ویژه بررسی مشابهت های موجود در این دو دیدگاه پرداخته شده است.

طرح مباحثی چون گفت‌وگوی ادیان، مسبوق به سابقه است؛ امّا زمان طرح دوباره این موضوع، حکایت از نیازمندی‌های جدید برای بشر، بررسی و تفکر مجدد در مورد آن را ضرور ساخته است. واقعیت این است که ماحصل تکاپوهای بشری در دهه 1990 در قالب «گفت‌وگو» صورتی خاص یافت و با افول جذابیت‌های ایدئولوژی‌های پرمدعای مادی و تزلزل مطلق‌انگاری علم و عقلانیت، گرایش به دین در عصر جهانی شدن افزایش یافت. از این روی این پرسش مطرح می‌شود که در فضای محیطی متأثر از فرایند جهانی شدن، گفت‌وگوی ادیان دارای چه نقش و جایگاهی در روابط متقابل انسان‌ها و مجتمع‌های انسانی نظیر دولت ـ ملت‌ها است. در این مقاله سعی شده است با تمرکز بر رشد جریان‌های ضد سکولار و گرایش به درکی نو از فرهنگ در سطح بین‌الملل، جایگاه گفت‌وگوی ادیان در فضای موسوم به جهانی شدن تبیین گردد.

امروزه مبارزه با پدیده تروریسم به یک امر مبتلا به نظام بین المللی مبدل گردیده است، چرا که وضعیت نابه سامان ناشی از وقوع آن نه تنها موجب خدشه دار شدن امنیت انسانی شده، بلکه صلح و امنیت ملی و بین المللی را مورد هجمه خود قرار داده است. بنابراین با چنین شرایطی به نظر می رسد تنها عزم راسخ جهانی می تواند به مثابه راهبردی ویژه در مبارزه با تروریسم تلقی گردیده و موجبات رفع شکاف های موجود در این رابطه باشد. با این حال، یکی از مسائلی که همیشه از دید اذهان جهانی مورد اهتمام بوده و متاسفانه هیچ گونه هنجار موثری در مبارزه با نقض آن مقرر نگردیده، مساله ی«صلح عادلانه جهانی» می باشد که با تهدیدات ناشی از ارتکاب اقدامات تروریستی اغلب با چالش هایی مواجه است. از این رو، تحقق صلح عادلانه جهانی زمانی قابل دسترسی است که در بسیاری از چالش های بین المللی به ویژه تهدیدات ناشی از تروریسم، دولت ها ضمن توافق نظر در امر مبارزه، و ضمن مساعدت و همکاری با سازمان های بین المللی، شکاف موجود را از طریق اجماع در پذیرش اسناد بین المللی در نیل به جهانی عاری از هرگونه ناامنی و تهدید مرتفع کنند. به علاوه، امروزه تحقق صلح عادلانه جهانی به مثابه حلقه مفقوده در چالش ها و هنجارهای بین المللی مستلزم توجه بیش از پیش به آن است که این امر نه تنها موجب رفع ناهنجاری های ملی و بین المللی بوده، بلکه با اجرای آرمان ها و اصول مقرر در منشور ملل متحد شرایط تحقق صلح عادلانه جهانی را فراهم می آورد. همچنین، لازم به ذکر است در این راستا نظام اسلامی به دلیل عدالت محور بودن آموزه های متقن خود، دارای راهبردهایی جهت استقرار صلح عادلانه بوده که به عنوان غایت و هدف در تعیین شیوه ها و مجاری تنظیم روابط جمعی به شمار می آید و از نظر تحلیلی جلوه ای بارز در تبیین و تصدیق گفتمان صلح عادلانه محسوب می گردد. از این رو، صلح عادلانه جهانی در صورت اتکا بر پایه آموزه های اسلام به مثابه صلح اسلامی تلقی شده که رسالتی فراگیر در کل جامعه بشری دارد.