جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 11
خطر النزعة التاريخية على ثوابت الإسلام
نویسنده:
محمد عمارة
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
 مكتبة وهبة للطباعة والنشر السلسلة: الإصلاح بالإسلام,
انکشاف ابدیت؛ ضد تاریخی گرایی اساطیری
نویسنده:
حکمت نصراله, دانیالی عارف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اسطوره، نه صورت ابتدایی و خام بینش بشری، بلکه منطق غالب بشر جاویدان و مقدس است؛ منطق «خاستگاه» و «تکراری» که در ساختار دقیق و یکپارچه اش، هر امر جزیی را به مرتبه «دال ابدیت» بر می کشد. ضرورت و قطعیت این منطق، تنها در قیاس با پارادایم تاریخی فهم می شود.«خاستگاه باوری» اساطیری در پی آنست که کثرات و تفاوتها را در یک اصل و سرچشمه گردآورده و بدین ترتیب آنها را به هویت های جاودانه و نمونه های مثالی بدل سازد؛ هویاتی که همان طبایع یا راز بی زمان اشیا هستند. هر رویداد همان نادره نخستین است. همین رجعت و بازگشت به منشایی واحد، در سرشت خود، اشتیاق به «وحدت» و «کل» را مستور ساخته است. برهم نهاد این «خاستگاه باوری» و «وحدت گرایی»، دست یابی به نگرش «ضد تاریخی» در چشم انداز اسطوره ای است؛ در چنین جهانی، انکشاف ابدیت با «انکار تاریخ» پیوند می خورد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 112
بررسی انتقادی نظریه علوم انسانی ویلهلم دیلتای از منظر حکمت صدرایی
نویسنده:
قاسم جعفرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علوم انسانی از منظر های مختلف معرکه آرا بوده است. در مورد تعریف این علوم، اهداف ، موضوع و روش بررسی و معرفت بخشی آن، مباحث مختلفی مطرح شده است. ویلهلم دیلتای از اندیشمندانی است که ضمن تعریف خاص خود از علوم انسانیبرای این علوم روش تفهمی هرمنوتیکی را پیشنهاد کرد و تلاش نمود، تا نشان دهد، ارزش معرفتی علوم انسانی همپای علوم تجربی بوده و از عینیت نیز برخوردار است. وی ضمن رد مابعد الطبیعه ارسطویی و متافیزیک به عنوان مبنای معرفتی برای علوم انسانی،روش شناسی خاص تاریخی برای این علوم در نظر گرفت. در این پایان نامه با نگاه به نظریه علوم انسانی دیلتای ابتدا مبانی علوم انسانی که در نظریه وی مطرح است را بیان کرده، سپس به بازگویی این مبانی در حکمت متعالیه صدرایی پرداختیم و مبانی هستی شناسی و انسان شناسی و معرفت شناسی صدرایی را بیان کردیم، سپس ضمنبررسی تطبیقیدو نگاه، به نقد مبانی دیلتای از منظر حکمت متعالیه نشستیم و نشان دادیم که بسیاری از اشکالاتی که دیلتای بر مابعد الطبیعه ارسطویی وارد کرده، بر مابعد الطبیعهصدرایی وارد نیست و صدرا با مبانی مهمی همچون اصالت وجود، حرکت جوهری و تشکیک وجود ضعف ارسطوئیان و مشائیان را جبران کرده و مکتب فلسفی خاصی را پایه گذاری نموده و پایه معرفتی بنا نهاده که اشکالات وارد شده توسط امثال دیلتای نتوانسته بر آن خللی وارد نماید. در نقطه مقابل بر مبانی اندیشه دیلتای از منظر حکمت متعالیه انتقاد های مهمی وارد است؛ به عنوان مثال در اینجا تاریخی گرایی، فرایند رسیدن به معنا ، مقولات فاهمه و دلایل نقد مابعد الطبیعه دیلتای از نگاه حکمت متعالیه مورد نقد قرار گرفته است.
هرمنوتیک فلسفی و بنیادهای معرفتی تاریخ
نویسنده:
سید ابوالفضل رضوی,سید علاءالدین شاهرخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
چنانچه فهم مؤثر و کارآمد درباره گذشته، فهمی که معطوف به زمان حال و برای شرایط موجود جامعه مفید باشد به دغدغه اصلی مورخین تبدیل شود، تاریخ را به علمی پویا تبدیل می کند که در بهتر شدن شرایط اجتماعی و معرفتی جامعه مؤثر است. علم تاریخ حاصل بینش و نگرش مورخین است و هرمنوتیک فلسفی با تأکید بر هستی شناسی فهم و مهم تر از آن مفسرمحوری در تحقق فهم، با برداشت های سوبجکتیویستی در تاریخ هم خوانی زیادی دارد. در پرتو نظریه پردازی های خاص اندیشمندان این رهیافت هرمنوتیکی، می توان شئون معرفتی تاریخ را بالا برد و در تبیین هستی شناسی و روش شناسی تاریخی از آن بهره برد. ازاین روی، هرمنوتیک فلسفی می تواند به منزله دانش معین تاریخ، موجب غنی تر شدن جنبه های معرفتی تاریخ شود. مقاله حاضر با توجه به سیر تحول هرمنوتیک فلسفی می کوشد به بررسی تأثیر این رهیافت بر چگونگی تحقق معرفت تاریخی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
نقش آموزه معاد در روش علوم انسانى دستورى
نویسنده:
حسن محیطى اردکان، على مصباح
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این پژوهش، با پذیرش اثرگذارى آموزه هاى دینى بر علوم انسانى در سه حوزه هدف، روش و مسائل، علوم انسانى را به دو بخش توصیفى و دستورى تقسیم کرده و به بررسى نقش آموزه معاد در روش علوم انسانى دستورى پرداخته ایم. در همین راستا با نقد روش هاى موجود در مطالعه علوم انسانى از جمله اثبات گرایى، ابطال گرایى، تاریخ گرایى، هرمنوتیک دیلتاى و رئالیسم انتقادى و بیان ناسازگارى آنها با اعتقاد به جهان آخرت، روش متناسب با آموزه معاد را بررسى کرده و به این نتیجه رسیده ایم که در علوم انسانى دستورى، علاوه بر روش عقلانى، بهره گیرى از روش وحیانى نیز لازم است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 163
میرچا الیاده و انسان شناسی
نویسنده:
قربان علمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
این نوشتار آرای میرچا الیاده درباره انسان را بررسی می‌کند. الیاده که با روش هرمنوتیک تاریخی - دینی به کشف معانی و تأویل پیام‌های پنهان اسطوره‌ها، آیین‌ها و نُمادها می‌پردازد پرسش از وضعیت انسان را پرسشی راستین و اساسی می‌داند. وی انسان‌ها را از لحاظ نگرش به هستی به دو دسته تقسیم می‌کند: انسان جوامع سنتی که قطعاً انسان دینی است و انسان مدرن. فهم الیاده از انسان در دو بخش بررسی می‌شود: اول، وضعیت انسان در حالت هبوط‌کرده؛ دوم، انسان به مثابه انسان دینی. موضوع هبوط‌کردگی، تحلیل هوشمندانه الیاده از جنبه‌های منفی وجود نامقدس عرفی را از سه جنبه آشکار می‌کند: هبوط از بهشت، سکولاریزاسیون و هبوط به درون زمان و تاریخ. هبوط از بهشت به معنای از دست رفتن آن کمال اصیل آغازین است. سکولاریزاسیون هبوط در فرهنگ سکولار و کیهانِ تقدس‌زدایی‌شده است. هبوط در تاریخ عبارت است از زندگی در زمان نامقدس که از لحاظ هستی‌شناختی واقع‌بودگی در عدم است. انسان دینی از زندگی معنادار و وجه بودن مقدس در تاریخ لم‌یزرع برخوردار است. او دقیقاً همان چیزی است که در زمان آغاز به او داده شده است. او دغدغه معنابخشی به زندگی را دارد. برای او فقط اعمال و کرداری واقعی‌اند که مقدس باشند. هر عملی باید تکراری از نمونه ازلی و مثالی‌اش باشد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
بررسی و نقد تاریخ‌گرایی و ساختارگرایی در اندیشه محمدعابد ‌جابری
نویسنده:
فرامرز میرزازاده احمدبیگلو
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
محمدعابد ‌جابری برای یافتن راه‌کاری به‌منظور برون‌رفت از فضای فکری مسدود عربی ـ اسلامی به تحلیل «سنت» و «گذشته» آن روی‌ آورد و با نگرشی تاریخی و ساختارمند و در چهارچوب عقلانیت انتقادی سه نظام فکری بیانی، عرفانی، و برهانی را در ساختار آن تشخیص داد. روش‌شناسی تاریخ‌گرایانه و ساختارگرایانه به فکر وی سمت و سویی داده است که ضمن ساختارشکنی در تحلیل فضای فکری عربی ـ اسلامی، ساختارهایی را نیز بر آن تحمیل می‌کند. در این مقاله پس از بررسی روش و تفکر جابری، به این نتیجه رسیده‌ایم که تاریخ‌گرایی و ساختارگرایی تفکر جابری به این منجر شده است که نگرش وی برای رسیدن به مطلوب خود ایدئولوژیک باشد؛ ایدئولوژی‌ای که از علم‌گرایی مدرن، تاریخ‌گرایی، و ساختارگرایی نگرش وی نشئت می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 101 تا 120
هرمنوتیک و فهم معرفت تاریخی
نویسنده:
سید ابوالفضل رضوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
ماهیت و اهمیت تفسیر در تاریخ، امری که پژوهش های مختلف تاریخی را از هم متمایز کرده و جنبه های نسبی و سیال بودن دانش تاریخ را نشان می دهد، مبحث مهمی است که مورخان را در فهم بیشتر موضوعات تاریخی و مهم تر از آن، در فهم بستر فرآیندی آن یا همانا ساختار متداوم جوامع انسانی، کمک شایان توجه می کند، به شرط این که فرایند درک و ضبط داده های تاریخی و به اصطلاح مقوله «فاکتولوژی» در پژوهش های تاریخی، با رعایت شروط علمی، برای تمامی پژوهش گران عرصه تاریخ یک معنا داشته باشد و بتوان حدود و ثغوری منطقی در جمع آوری داده های موثق تاریخی قایل شد، بحث مهمی که تاریخ را از ماهیت آنتولوژیک (نظری) و داده های محض مربوط به یک افق گفتمانی خاص خارج می کند و برخورداری آن را از دانشی در خدمت انسان و جامعه، ممکن می سازد، تفسیر و چگونگی این تفسیر در قالب گفتمانی بوم – زیست محقق است. بدون تردید، هم چنان که گردآوری و تنقیذ داده های تاریخی، راه کار و رهیافت های خاص خود را دارد، فرایند فهم و چگونگی درک و تفسیر داده های قابل وثوق نیز رهیافت های خاصی می طلبد. اگر فرایند فهم و تفسیر داده های تاریخی را با دانشی دیرپا و علم نوظهوری که با عنوان «هرمنوتیک» از آن یاد می شود یکی بگیریم، این مقاله در پی آن است که با بررسی لفظ و معنا و سیر تاریخی دانش هرمنوتیک، ارتباط متقابل هرمنوتیک و علم تاریخ و چگونگی رهیافت های هرمنوتیکی در تاریخ را با تکیه بر آرای مشهورترین اندیشمندان هرمنوتیک مورد بحث قرار دهد و تاثیر آن را در معرفت تاریخی به عنوان علم شناخت و تحلیل کنش های جمعی انسان، بررسی کند.
صفحات :
از صفحه 103 تا 146
تبیین و نقد رویکرد متنی و ابرمتنی به فهم دینی و دلالتهای تربیتی آن در تربیت دینی
نویسنده:
محمد ترمس
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
درعصر حاضر با ظهور اینترنت تحولات عظیمی در عرصه های زندگی بشر پدید آمده است. یکی از این عرصه های مهم تعلیم و تربیت است. پژوهش حاضر در صدد تبیین نظریه ابرمتن و نقش آن در عرصه تعلیم و تربیت دینی است. طرفداران این نظریه –به خصوص جورج لاندو- مدعی اند که ابرمتن با نظریه پست مدرنیسم و پساساختارگرایی همگرایی دارد و اینکه ابرمتن معرفت شناسی این نظریه را محقق و عملی می کند. بدین ترتیب، طرفداران این نظریه ابرمتن را به عنوان نماد عصر پسامدرنیسم در مقابل متن چاپی به عنوان نماد عصر مدرنیسم قرار دادند. نظریه های پست مدرنیسم و پساساختارگرایی با نقد مدرنیسم، هر نوع فراروایت و وجود حقیقت مطلق را رد کرده و در مقابل فضایی از نسبی گرایی و کثرت گرایی مبتنی بر اصالت زبان را به وجود آورده اند. حتماً این چنین فضایی فهم دینی و تربیت دینی را با چالش های اساسی مواجه می کند. در این پژوهشاولاً همگرایی جبرگرایانه بین ابرمتن و نظریه پست مدرنیسم و پساساختارگرایی مورد نقد قرار گرفته، و به نظریه های رسانه –ابزار گرایی و تقدیرگرایی- اشاره شده است. سپس رویکردهای هرمنوتیک عینی گرایی و تاریخ گرایی نسبت به فهم دینی، صرف نظر از قالب متنی – چه متن چاپی چه ابرمتن، و امکان ایجاد رویکرد تلفیقی مورد بررسی واقع شده اند. بدین ترتیب، به دلالتهای رویکرد هرمنوتیکی تلفیقی(بین رویکرد هرمنوتیکی عینی گرایی و تاریخ گرایی) برای تعلیم و تربیت دینی پرداخته شده است. اما با اینکه رابطه ماهیت گرایانه ابرمتن و نظریه پساساختارگرایی رد شده، نباید از اقتضائات آن به عنوان فناوری و پیامدهای آن برای تعلیم وتربیت دینی غافل شد. در این رساله همچنین به چالشهایی که ابرمتن می تواند برای تربیت دینی به وجود آورد، اشاره می شود.
عقم المذهب التاريخي
نویسنده:
كارل پوپر؛ مترجم: عبدالحمید صبره
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
منشأة المعارف,
چکیده :
این کتاب ترجمه‌ ای است از کتاب فقر مکتب تاریخ گرایی نوشته كارل ريموند پوپر. موضوع اصلی این کتاب، ردّ روش تاریخ گرایی به عنوان روش علمی نظریه پردازی در علوم و به ویژه علوم اجتماعی است. مولف در پی اثبات این گفته است که اعتقاد به سرنوشت تاریخی انسان بر خرافات و موهومات صرف مبتنی است. پیش بینی یا پیش گویی روند تاریخ بشر با روش علمی یا هر روش استدلالی دیگر ممکن است. پوپر در این کتاب تلاش داشته تا ارتباط بین تاریخی گری و توتالیتاریانیسم را برجسته کند و آن را مورد نقد قرار دهد و در این جهت انتقادات تندی علیه افلاطون، مارکس و هگل داشته است. او با مبنا قرار دادن مارکسیسم، آن را نمونه عالی تاریخی گری معرفی می کند و تلاش دارد آن را مورد انتقاد قرار دهد و آنچه او تحت عنوان ردیه بر مکتب تاریخ گرایی آورده است، در اصل ردیه ای بر مکتب مارکسیسم است. پوپر در انتقاد خود از مکتب تاریخ گرایی، منطق علوم اجتماعی و تاریخ را با منطق علوم طبیعی یکی دانسته و از همین دریچه تاریخی گری را عقیم معرفی کرده است. در بخش اول کتاب، نویسنده از آموزه هایی نام برده که متعلق به تاریخ گرایی است و طبیعت گرایانه نیست. تعمیم، نوآوری، تجربه، پیچیدگی، نادرستی پیش بینی و پیش گویی، واقعیت مشهود و تقویم، کلیت گرایی، ادراک مستقیم و غیراستدلالی، روش های کمی و ماهیت گرایی عناوینی هستند که در این باره مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. در بخش دوم به آموزه هایی از تاریخ گرایی پرداخته که طبیعت گرایانه است و کوشیده تا با بررسی این آموزه ها نشان دهد که تاریخ گراها در بعضی از موارد متاثر از آموزه های طبیعت گرایانه هستند و سعی می کنند که این موارد را در جامعه شناسی به کار برند. سنجش با علم هیئت و نجوم، شالوده مشاهده ای، نیروهای جنبشی اجتماعی، قوانین تاریخی، پیش گویی پیامبرگونه تاریخی در برابر مهندسی اجتماعی، نظریه توسعه تاریخی، ترجمه و تفسیر کردن در برابر برنامه ریزی و نتیجه تحلیل مواردی هستند که در این فصل به آن پرداخته شده است. بخش سوم کتاب به نقد آموزه های روش شناسانه تاریخ گرایی اختصاص یافته است. در بخش پایانی کتاب پوپر به نقد آموزه هایی از تاریخ گرایی پرداخته که در نظرش طبیعت گرایانه است. این عناوین عبارتند از: قوانین و گرایش ها، توضیح علی، پیش بینی و پیش گویی، یگانگی روش، علوم نظری و علوم تاریخی، منطق وضعی در تاریخ و نظریه سازمان ترقی.
  • تعداد رکورد ها : 11