جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
ابژه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 11
عنوان :
معرفت شناسی تطبیقی مفهوم «زن» در جهان متنی شعر شاعران زن معاصر (پروین، فروغ، صفارزاده و راکعی)
نویسنده:
علی پور پوران (صدیقه)
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژههای اصلی :
زن
,
ابژه
,
سوبژه
,
عناصر معرفتی
,
شاعران معاصر زن ایرانی
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
چکیده :
معرفت شناسی یکی از شاخه های فلسفه است که از دیدگاه مدرنتیه اروپا با هرمنوتیک تاویلی همسان خوانده شده است و به واسطه آن می توان روابط متنی را در یک فضای نشانه ای، مورد بررسی قرار داد. از آنجایی که یکی از مقولات نقد ادبی، تبیین و روشن نمودن ساختار مفهومی و محتوایی درون متنی است، منتقد ادبی می تواند به کمک معرفت شناسی، گستره وسیع جهان متنی را کاوش نموده و ابژه ها و سوبژه های موجود در آن را استخراج و تاویل نماید.یکی از موضوعات مهمی که در دهه های اخیر، منتقدین را به بحث و پژوهش واداشته است، مفهوم زن در ادبیات است که از دیدگاه های مختلفی مورد تحلیل واقع گردیده است. این مقاله می کوشد تا با توجه به رویکرد معرفت شناسی در تاویل متون ادبی، ابتدا به تشریح خاستگاه مفهومی زن در مبانی نظری پرداخته و سپس، ضمن ترسیم یک نمودار ساختاری معرفت شناسانه، عناصر ابژه ای و سوبژه ای موجود در جهان متنی برخی از شاعران زن ایرانی را، از آغاز مشروطه تا دهه اخیر، بررسی کند و با ذکر نمونه ها، مفهوم «زن» را به صورت تطبیقی در اشعار ایشان، مورد تحلیل قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 229 تا 259
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شوپنهاور و گذار از روش استعلایی کانت
نویسنده:
سیدحمید طالب زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شوپنهاور
,
کانت
,
روش استعلایی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه کانت
,
معرفت شناسی کانت
کلیدواژههای فرعی :
فاهمه ,
معرفت پیشینی ,
سوبژکتیویسم ,
ادراک حسی ,
ابژه ,
ایدئالیسم استعلایی ,
معرفت یقینی ,
شاکله سازی ,
شاکله ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
شی ء فی نفسه ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
فنومن((اصطلاح وابسته)، مقابل نومن) ,
ابژه استعلائی ,
ایده آلیسم تجربی ,
ابژه تمثیل ,
استدلال استعلایی ,
شرایط استعلایی ,
دیالکتیک فیشته ,
امکان معرفت یقینی ,
حساسیت استعلایی ,
حیث ابژکتیو ظهورات ,
ابژه نامتعین ,
صور پیشینی ,
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
«کانت» با آگاهی از دشواری هایی که معرفت شناسی عقلی مذهبان و به دنبال آنها تجربی مذهبان به بار آورد، راه تازه ای را در فلسفه پیش گرفت و به جای اینکه از روش به دست آوردن معرفت یقینی آغاز کند، از امکان معرفت یقینی آغاز کرد. او از تحقیق در روش شناخت یقینی که وجهه همت عقلی مذهبان بود، منصرف شد و در نتیجه، از حدود معرفت شناختی فراتر رفت و به جای آن به جستجو برای تاسیس بنیانی برای معرفت شناختی پرداخت و این مهم را با روش استعلایی به انجام رسانید. روش استعلایی که به طور عام رسیدگی به شرایط پیشینی امکان معرفت یقینی را محور تحقیق خود قرار داد، اگرچه کاستی های معرفت شناختی را برطرف کرد، اما به نوبه خود به نقاط ضعفی مبتلا بود که بی درنگ اعتراض پیروان کانت را برانگیخت و باعث شد تا در عین وفاداری به او، پیمان شکنی کنند و در عین نزدیکی با وی، فاصله بگیرند. "فیشته" روش استعلایی را به دیالکتیک متحول کرد و "شوپنهاور" با بازگشت مجدد به بارکلی روش استعلایی کانت را ویران نمود. این نوشتار به چگونگی گذار شوپنهاور از روش استعلایی کانت می پردازد و نشان می دهد که شوپنهاور اگرچه شرایط استعلایی کانت را می پذیرد ولی با استدلال های استعلایی کانت -که کانت مدعی است از منابع محض سوژه استعلایی بدست آورده است- مخالف است، همچنین شئ فی نفسه و ابژه تمثل را نیز به چالش می کشد و نهایتا شیوه مستقیم بارکلی را در ایده ئالیسم تجربی برمی گزیند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 26
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سوبژکتیویسم دکارت: نقطه عزیمت فلاسفه عصر جدید
نویسنده:
سیمین اسفندیاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کوگیتو
,
سوبژکتیویسم
,
فاعل شناسا
,
فلسفه غرب
,
فلسفه دکارت
,
معرفت شناسی مدرن(از دکارت تا قبل از قرن حاضر)
کلیدواژههای فرعی :
ابژه ,
خودگرایی ,
متعلق شناخت ,
ایدئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه هگل ,
فلسفه کانت ,
خودآگاهی (معرفت نفس) ,
معرفت شناسی کانت ,
تأملات (کتاب) ,
احکام تالیفی ,
من اندیشنده ,
کانت و سوبژکتیویسم ,
هگل و سوبژکتیویسم ,
خودگرایی و سوبژکتیویسم ,
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
در مقاله حاضر، ابتدا به توضیح مختصر «کوگیتو» دکارت و تاثیر آن در اصالت و قوام بخشی انسان پرداخته می شود. در واقع، دکارت با تاسیس اصل «کوگیتو» و تفسیر آن به عنوان بنیاد تزلزل ناپذیر هستی، یگانه «سوژه» حقیقی را «من» انسانی از آن جهت که فکر می کند، می داند. بر اساس تلقی دکارت، انسان به مثابه ماشینی است که برخورداری از نفس او را از سایر موجودات ممتاز می سازد. این وجه ممیزه، یعنی نفس، که ذات آن اندیشه است، همان است که در کل تفکر عصر جدید به صورت های مختلف مورد تامل قرار گرفته است. به علاوه، همین اصل مشهور دکارت، یعنی «میاندیشم، پس هستم» است که «سوبژکتیویسم» را در دل نظام فلسفی خود قرار میدهد؛ برای همین، «سوبژکتیویسم» یکی از مباحث اساسی و مهم فلسفه غرب است که در مراحل تکاملی آن، علاوه بر دکارت در عصر جدید، فلاسفه ای چون کانت و هگل آن را از لحاظ معرفت شناسی بررسی کرده اند. بالاخره به اندیشه «خودگرایی» به عنوان حد افراطی «سوبژکتیویسم» پرداخته می شود که البته دکارت از اینکه از سوبژکتیویته او برداشتی خودگرایانه به معنای ایدئالیستی شود، می گریزد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی علم و معرفت از منظر هوسرل و صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد تقی شاکری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
ظهورشناسی
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
هوسرل
,
حیث التفاتی (پدیدار شناسی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
پدیدار شناسی ( نهضت فلسفی هوسرل )
,
انشای نفس
,
حکمت متعالیه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
معرفت شناسی هوسرل
,
فلسفه هوسرل
,
درباره هوسرل
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
عوالم سه گانه ,
انسان شناسی ,
معقول ثانی ,
حقیقت ذات اضافه ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم ماده ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ابژه ,
سوژه ,
تاریخ علم ,
نظریه ابصار ,
صورت خیالی ,
حقیقت ذات اضافه ,
صورت حسی ,
درجات التفات نفس ,
مفهومسازی ,
ابصار ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
تخیل(مراتب علم) ,
منزلت انسان از حیث انضمامی ,
منشأ معلومات ,
حیثیت اضافه ,
تجربه التفاتی ,
پدیدار محض ,
متعلق شناسایی ,
حضور متجسد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
ماهیت و چیستی علم مانند دیگر موجودات، متعلق پرسش قرار میگیرد. در این مقاله تلاش بر این است که چیستی علم از نگاه ادموند هوسرل، فیلسوف نامدار غربی قرن بیستم ـ که تفکر فلسفی قرن بیستم متأثر از اوست ـ و صدرالدین محمد شیرازی فیلسوف شهیر اسلامی و مؤسس حکمت متعالیه ملقب به صدرالمتألّهین، بررسی شود. هوسرل چیستی علم و معرفت را با حیث التفاتی توضیح میدهد و صدرالمتألّهین با استفاده از انشای نفس، پرده از ماهیت آن برمیدارد. طرح مقاله برای یافتن صرف مشابهت و اختلاف بین این دو فیلسوف نیست، بلکه برای یافتن پاسخ به پرسش اصیل از چیستی علم و معرفت است. فرضیه اصلی این است که غیر از تشابه فکری بین دو فیلسوف در صورت ظاهر مسأله و با وجود اختلاف فکری و فرهنگی و بسترهای مختلف اجتماعی و سنتهای گوناگون تاریخی، راه حل هر دو به توجه به مقام و منزلت «انسان» از حیث انضمامی (نه حیث انتزاعی) منتهی میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 151 تا 189
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واژه استعلایی در فلسفه کانت
نویسنده:
محمد محمدرضایی,عقیل فولادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابژه
,
آزادی
,
فلسفه کانت
,
استعلایی
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق ,
قوه حکم ,
منطق استعلایی ,
نقد عقل محض کانت ,
نقد عقل عملی ,
شناخت استعلایی ,
چکیده :
واژه «استعلایی» از مفاهیم کلیدی تفکّر کانت است که اساساً نظام فلسفی خویش را با آن میشناساند [ایدئالیسم استعلایی]. با وجود این، واژه مذکور در فلسفه کانت در معنای یکسانی به کار نرفته است. با توجه به اینکه در گفته ها و نوشته های راجع به کانت، عمدتاً یک معنا برای آن ذکر میشود [شرایط تجربه ممکن]، لذا روشن سازی معنای این اصطلاح، جهت جلوگیری از بدفهمی آنْ لازم می نماید. دستاورد این پژوهش ـ که اساساً با هدف رفع ابهام از ترکیب «آزادی استعلایی» صورت گرفته ـ این است که «استعلایی» در ترکیب مذکور و نیز موارد دیگری در فلسفه کانت ـ که در مقاله آمده است ـ به معنای «شرایط تجربه ممکن» نبوده و به معنای «متعالی» است؛ یعنی بنا به توجیهاتی که بیان شده است، کانتْ «ترانسِندنتال» را معادل «ترانسِندنت» به کار برده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کانت و نظریه ایده های فطری؛ آیا کانت فطری گرا است؟
نویسنده:
سید حمید طالب زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مغاهیم استعلایی
,
شهود عقلانی
,
دکارت
,
ایده های فطری
,
فطری گرایی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه کانت
,
معرفت شناسی غربی(مقابل معرفت شناسی شرقی)
,
معرفت شناسی کانت
,
نظریه ایده های فطری
,
فطری گرایی معرفتی
کلیدواژههای فرعی :
علم نفس ,
ابژه ,
سوژه ,
وضوح و تمایز ,
شهود عقلانی ,
مقولات فاهمه ,
ایده ,
قضیه کوژیتو ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
فطریات ,
نظریه انطباع(اصطلاح وابسته) ,
انطباع حسی ,
مقولات محض فاهمه ,
اعتبار ادراک واضح و متمایز ,
ایده های جعلی ,
ماهیات عقلی ,
شهود عقلانی من ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
فلسفه در دوره جدید با عقلی مذهبان آغاز شد، نظریه ایده های فطری، که بنیاد معرفت شناسی آنان است، توسط دکارت مطرح گشت، و دیگر فلاسفه عقلی مذهب، مثل اسپینوزا و لایب نتیس، آن را بسط دادند. این نظریه بعدا تحت عنوان «فطری گرایی» به شکل دیگری به کانت نسبت داده شد و در نوشته های برخی از شارحان فلسفه غرب، کانت نیز به حلقه فطری گرایان منسوب گشت. این نوشته می کوشد نشان دهد اندیشه کانت، برخلاف پندار یاد شده، نه تنها فطری گرا نیست، بلکه او راهی جدا از فطری گرایان پیموده است و قرار دادن کانت در این دسته بندی کمکی به فهم فلسفه او نمی کند. فطری گرایی یا نظریه ایده های فطری فقط مقدمه ای است برای کانت تا افق تازه ای در اندیشه غرب بگشاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اومانیسم ساتر در نگاه هیدگر
نویسنده:
زهرا خزاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دازاین
,
ژان پل سارتر
,
ابژه
,
سوژه
,
هایدگر
,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی)
,
اگزیستانسیالیسم
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
چکیده :
در نوشتار حاضر به شرح و نقد اومانیسم از دیدگاه دو فیلسوفی پرداخته شده است که از مشهورترین فلاسفه وجودی هستند.اومانیسم که قدمت آن به یونان عهد باستان بر میگردد در طول تاریخ، تفاسیر متعددی داشته است. سارتر در کتاب اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، صورتی از اومانیسم را میپذیرد که در نامه درباره اومانیسم مورد انتقاد شدید هایدگر قرار گرفته است.از نظر هایدگر تمام تقریرهای پیشین از اومانیسم از نقصی مشترک رنج میبرند.رویکرد هایدگر به اومانیسم، رویکردی جدید بوده که بر پایه مبانی فلسفی او درباره وجود و دازین قابل تفسیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 147
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش بلیک در فلسفه اخلاق هیر : سال پنجم، شماره 15 : پژوهشنامه اخلاق
نویسنده:
محمدحسین مهدوی نژاد, مهدی زمانی, علیرضا اژدر, رضا تقیان ورزنه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عینیت
,
سوبژکتیویسم
,
عینی انگاری اخلاق
,
احکام اخلاقی
,
گزاره اخلاقی
,
گزاره دینی
,
بلیک
,
استدلال در اخلاق
,
اصل تعمیم پذیری
,
دانش فرا شناخت اخلاقی (فرا اخلاق)
,
مکاتب اخلاقی
,
ابطال ناپذیری گزارههای دینی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
معرفت شناسی اخلاقی
,
عینیت گرایی(اصطلاح وابسته)
,
شهود گرایی(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
احساس گرایی ,
ابژه ,
سوژه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
بحث معناداری و اثبات پذیری گزاره های دینی ازجمله مسائل مهم در حوزه مباحث کلام جدید و فلسفه دین است. مطرح شدن دیدگاه های پوزیتیویستی درباره گزاره های دینی و احکام اخلاقی واکنش های مختلفی به دنبال داشت. یکی از این واکنش ها دیدگاه فیلسوف اخلاق معاصر، ریچارد مروین هیر در این باره است. او اثبات ناپذیری، ابطال ناپذیری و غیر شناختاری بودن مدعیات دینی را می پذیرد؛ درعین حال بر آن است که گزاره های دینی فرض های غیر قابل اثبات و ابطال ذهنی هستند که نوعی تفسیر ژرف از عالم و نیز بینش و بصیرتی را برای آدمی به ارمغان می آورند که سراپای حیات و ازجمله اخلاقیات وی را دربرگرفته و به آن جهت می دهند؛ ازهمین رو در عمل مفیدند. از طرفی هیر در دیدگاه فرا اخلاق خود که به «توصیه گرایی» نامبردار شده، تلاش کرده است تا برای فراهم آوردن سازوکارهای امکان استدلال در اخلاق، خود را معتقد به عینیت اصول اخلاقی معرفی کند. به اعتقاد هیر، قابلیت صدق و کذب و تعمیم پذیری از شرایط لازم عینیت در اخلاق هستند و بر آن است که نظریات او این شرایط را برآورده می سازند. اما به نظر می رسد آموزه «بلیک» به ذهنیت گرایی و نسبی گرایی که مهم ترین آفات استدلال در اخلاق است، منجر می شود و بیانگر ناسازگاری و ناهمخوانی مبانی مکتب اخلاقی توصیه گرایی هیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیالکتیک روشنگری و اسارت انسان
نویسنده:
ذوالفقار ناصری صدر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
ابژه
,
سوژه
,
دیالکتیک منفی
,
دیالکتیک روشنگری
,
اسارت انسان
,
فلسفه روشنگری
چکیده :
عقلانیت خودبنیاد که اساس عصر روشنگری را پایه نهاد، عقلانیّتی ریاضی وار و ابزاری بود. از این رو، کاملاً در خدمت جنبه های مادی و طبیعی انسان قرار گرفت و از ابعاد الوهی او به بهانة نفی اسطوره های حاکم بر سوژة انسانی احتراز جست. این عقلانیت ابزاری و کمیّت محور، که نخست در فلسفة دکارت و نظریة ثنویت گرایانة او (سوژه ابژه) خودنمایی کرد و سپس در فلسفه کانت به اوج والایی خود رسید، عقل آدمی را دارای ساختاری نظام مند می پنداشت که به شناخت منطقی ابژه ها قادر بود، ولی در فرجام عصر روشنگری بواسطة ریاضی وار نگریستن و اندیشیدن، سوژه و ابژه هر دو در چنبرة کمیّت و ابزاروارگی گرفتار شدند و حتی سوژه ای که باید اعمال نظر و عمل می کرد، خود ناخواسته و ناخودآگاه به ابژة عملِ سوژه های گفتمان حاکم (لیبرال سرمایه داری) بدل شد و حتی آزادی و اختیار خویش را نیز کاملاً از کف نهاد. منتقدان مدرنیته، به ویژه متفکران مکتب فرانکفورت، اغلب از این زاویة دید، عقلانیتِ تکنیک محور روشنگری را به نقد کشیده اند. در این مقاله، با تکیه بر آرای دو تن از برجستگان این مکتب انتقادی، یعنی آدورنو و هورکهایمر، اسارت انسان را در نتیجةِ اعمال عقلانیت ابزاری عصر روشنگری به تصویر کشیده ایم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر هایدگر از شماتیزم و خیال در فلسفه استعلایی کانت
نویسنده:
پرویز ضیاء شهابی,پریش کوششی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
شماتیزم
,
مغاهیم استعلایی
,
ابژه
,
کانت
,
هایدگر
,
شیء فی نفسه و پدیدار (نومن و فنومن)
,
فلسفه کانت
,
تخیل(مراتب علم)
,
استعلایی
,
استعلایی
,
درباره هایدگر
چکیده :
در فلسفه کانت داده های حسی هنگام ورود به فاهمه اندکی از کثرت فاصله گرفته اند اما هنوز آمادگی کامل برای اطلاق و اعمال صورتهای پیشین فاهمه را ندارند. از آنجا که صورتهای پیشین فاهمه عملی شبیه به مفهوم سازی دارند، در واقع، به یک واسطه نیاز است که این داده های حسی را برای اعمال صورتهای پیشین فاهمه مهیا کند. کانت معتقد است این واسطه چیزی نیست جز قوة خیال؛ عمل حاصل از این قوه همان است که اصطلاحاً کانت آن را «شماتیزم» (شاکله سازی) میخواند. در حقیقت قوة خیال میکوشد بین دو قوة حس و فاهمه که سنخیت و تجانسی با هم ندارند پیوند و اتصال برقرار کند. بنظر هایدگر در فلسفه کانت همکاری میان حس و فاهمه، یا بعبارت دیگر زمان و مقولات، نسبت به اجزاء آن پسینی نیست بلکه بنحو تام پیشینی است. اصلیترین سؤال هستیشناسی از نظر هایدگر این است که چرا اشیاء بجای اینکه نباشند، موجود شده اند؟ شاکله سازی بنحو اصیلی نزد انسان صورت میگیرد و متعلق به ابژه خارجی نیست و این یعنی آنکه هر نوع شناخت از موجودات، مستلزم نوعی پیش شناخت است. از دید هایدگر تخیل، قوة اصلی شناخت است و حس و فاهمه نیز ریشه در تخیل دارند. همچنین تخیل با زمان نیز ارتباط دارد و به این دلیل ریشه و منشأ مابعدالطبیعه است؛ یعنی هم منشأ عقل نظری به تخیل بازمیگردد و هم ریشة عقل عملی. در نتیجه، میتوان گفت تلاش هایدگر بطور کلی ارتقای مباحث معرفت شناسی کانت به درجة هستیشناسی است. از نظر هایدگر ایدة استعلایی به جایگاهی اشاره دارد که شرایط پیشین امکان شناخت را مشخص میکند. هایدگر معتقد است که مفاهیم نمودهای محض هستیشناختی هستند نه صرفاً پدیدارهای ذهنی.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 11
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید