جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خلافة محمد صلی الله علیه و آله، پژوهشی پیرامون خلافت نخستین نوشته ویلفرد مادلونگ، اسلام‌پژوه، محقق و مستشرق مسیحی است. وی با استفاده از منابع فراوان، کتاب را درباره جانشینی پیامبر (ص) و بررسی خلیفه واقعی ایشان تألیف کرده است. این کتاب از ماجرای بیعت با ابوبکر آغاز شده و تا آغاز دوره مروانیان را دربرمی‌گیرد. مادلونگ، انگیزه خود را در تألیف کتاب، تجدید نظر در بی‌اعتمادی شدید اغلب مورخان غربی به منابع اسلامی مربوط به صدر اسلام و افسانه کهن شمردن آنها و نگاهی دوباره به تحلیل این رخدادها بر پایه نزدیکترین منابع به آن دوره معرفی و به کوشش خود برای ایجاد توازن مناسب بین اختصار و وفادار بودن به متون و روایات تصریح کرده است. مؤلف ابتدا با نگاهی به موضوع خویشاوندی در قرآن به نقش خانواده‌های پیامبران پیشین در حمایت از انبیاء و هم وراثت آنان می‌پردازد و و نتیجه می‌گیرد که بر اساس قرآن، جانشین طبیعی پیامبر (ص) نمی‌تواند ابوبکر باشد. وی می‌نویسد: تا آنجا که قرآن، افکار محمد (ص) را بیان می‌کند روشن است که او در نظر نداشت أبوبکر جانشین طبیعی او باشد و نه به انجام این کار رضایت داشت. مادلونگ در ادامه مقدمه، دیدگاه‌های دو شاهد واقعه یعنی عایشه و عبدالله بن عباس را بررسی کرده است. این بحث او در حقیقت واکنشی است به گفتار آن دسته از محققان غربی که گزارش‌های این دو را تعصب‌آمیز و تحت تأثیر حب و بغض‌ها معرفی کرده‌اند و مواردی را که به نفع شیعیان است، از جعلیات دوره‌های بعدی دانسته‌اند. وی همچنین در ابتدای کتاب، دو شجره از خاندان هاشم و امیه و همچنین سه صفحه گاهشمار حوادث مهم تاریخ صدر اسلام ارائه می‌دهد. کتاب در ۴ فصل و یک خاتمه ادامه می‌یابد: ابوبکر: جانشین رسول خدا و خلافت قریش. مادلونگ در این فصل، بازگو کننده حوادثی است که در سقیفه بنی ساعده گذشت و به چگونگی انتخاب ابوبکر و دیگر حوادت، مفصلا اشاره می‌کند. عمر: امیر مؤمنان، شایسته سالاری اسلامی، شورا و امپراتوری عربی. مؤلف در این بخش بیشتر درباره چگونگی توزیع قدرت سیاسی از سوی عمر به ویژه در ارتباط با بنی هاشم و علی (ع) بحث کرده است و البته اشاراتی هم به مسائل مهمی جون ماجرای قتل خلیفه و مسأله فتوحات دارد. عثمان: خلیفه خدا و فرمانروایی بنی عبد شمس. محور اصلی مطالب این بخش، مسأله زمینه‌ها و مسائل مربوط به ماجرای قتل خلیفه است که در ذیل دو بخش «اعترافات علیه خلیفه» و «بحران و شورش» سامان یافته است. مؤلف در این بین به دیگر حوادث عصر عثمان اشاره دارد. علی: واکنش بنی هاشم نسبت به خلافت. این بخش با عنوان «اختلاف در جانشینی و جنگ جمل» و با بحث درباره چگونگی به خلافت رسیدن علی (ع) و سپس ورود به ماجرای جنگ جمل آغاز می‌شود و با عنوان «معاویه و صفین» که طبعا ویژه بررسی واقعه صفین است تداوم می‌یابد و سرانجام با بحثی تحت عنوان «حکمیت، شورش خوارج و سرانجام کار» بررسی درباره حوادث عصر امیرمؤمنان و شهادت آن حضرت به پایان می‌رسد. خاتمه: بازگشت نظم به جامعه و تشکیل سلطنت خودکامه. بررسی چگونگی بیعت با حسن بن علی و چاره‌اندیشی معاویه برای روی کار آمدن و حوادث عصر اموی تا مرگ نخستین خلیفه مروانیان مطرح شده است.

این کتاب ارزشمند یک کتاب شیعه شناسی است که به طور منصفانه و مستدل نوشته شده است و مسائل زیادی از جمله بحث خلافت رسول ، جریان کربلا و... را به خوبی تشریح کرده و به شبهات پاسخ داده است.

في ھذه الحقبة من الزمن، أزمة ذات بعدين: أولھما: ھوية الذات وتحققھا على مستوى الفعالیة التاريخیة، وثانیھما: وعي الدين الإسلامي وعیاً يتیح ھذا الزمان. ويرى أن الخلافات المزمنة، إمكانیة تطبیق الشريعة الإسلامیة في ھذا الزمان. ويرى أن الخلافات المزمنة، بین أھل السنة والشیعة، دلیل على وجود تلك الأزمة، وبخاصة أنھا تتمثل، في كثیر من الأحیان، في اتھامات قائمة على عدم معرفة حقائق الأمور، ما يقتضي بیان ھذه الحقائق، في اتھامات قائمة على عدم معرفة حقائق الأمور، ما يقتضي بیان ھذه الحقائق بغیة تجاوز ھذه الأزمة والوصول إلى حوار يفضي إلى الوعي والنھوض. تعود ھذه الخلافات، في أساسھا، إلى القضیة المركزية، وھي (الإمامة)، وقديماً قال محمد بن عبد الكريم الشھرستاني: (وأعظم خلاف بین الأمة خلاف الإمامة، إذ ما سل سیف في الإسلام، على قائدة دينیة، مثل ما سل على الإمامة في كل زمان). يخاطب الباحث، في ھذا كتاب، كل من يتطلع بشوق إلى تجاوز الأزمة، وإقامة خلافة راشدة وظھور إمامة حق في ھذا الزمان، فیبحث (أزمة الخلافة والإمامة وآثارھا المعاصرة)، فیعود إلى جذور الخلاف، منذ ظھوره، بعد وفاة النبي صلى لله وعلیه وآله مباشرة، ويتتبع مساره التاريخي، ما يتیح تبین آثاره المعاصرة وسبل تجاوزه. يتبع الباحث، في عرضه وتحلیله الھادفین إلى معرفة حقائق الأزمة وأدلتھا المقنعة، منھجاً تاريخیاً نقدياً، موضوعیاً، يستند إلى المصادر الأصلیة في تقديم الأدلة والبراھین، ويعتمد خطة بحث واضحة متماسكة ولغة سلسة توصل المعاني إلى القارئ بیسر لا يخلو من إمتاع يؤتیه عمق الخطاب ودفته وسھولته.

کتاب حاضر همانگونه که از عنوان آن هم پیداست درباره جانشینی پیامبر و رهبری امت بعد از رسول می باشد. بحثی که در همان لحظات بعد از رحلت نبی مکرم اسلام دچار اختلاف و البته تحریف شد و به جای اینکه خلیفه رسول را از نص رسول تعیین کنند دست به بدعتی در دین زدند و به وسیله انتخاب و شورایی آن را تحویل شخصی دادند که نه نصی بر خلافتش بود و نه لیاقتش را داشت... به هر حال کتاب حاضر به این بحث مهم می پردازد و بیش از پیش باعث روشنتر شدن قضیه و اثبات حقانیت ولایت امیرالمومومنین علی علیه السلام می کند.

البيعة و ولاية العهد و الشوری و آثارها في تنصيب الخليفة اثر سامی غریری، کتابی است پیرامون بررسی آثار بیعت، ولایت و شورا در نصب خلیفه که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. در مقدمه، به این نکته اشاره گردیده که امامت و خلافت، از مهم‌ترین اسباب و عللی است که با ورود نظرات مختلف در آن، باعث اختلاف میان مسلمین و بروز تفرقه و ایجاد فرق و مذاهب مختلف، پس از وفات پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) تا عصر حاضر گردیده است. در عنوان نخست به دنبال پاسخ به این سؤال است که چه کسی رئیس دولت را انتخاب می‌کند؟. نویسنده در ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی بیعت و استعمال این واژه در میان اعراب مورد بحث و بررسی قرار داده و سپس به‌منظور بیان اهمیت این امر، به سه نمونه از سنت نبوی در گرفتن بیعت از مسلمین، اشاره کرده است. در عنوان دوم، چگونگی بیعت با ابوبکر و قضایای مربوط به سقیفه بیان و ضمن بررسی نظریه سقیفه و مقدمات سقیفه (ازجمله روز وفات پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) و دفن آن حضرت)، سقیفه به روایت عمر بن خطاب تعریف گردیده است. سپس به موضع برخی از صحابه، ازجمله امام علی (علیه السلام)، حضرت زهرا (سلام الله علیها)، اسامه بن زید، ابن عباس، فضل بن عباس، عتبه بن ابولهب، خالد بن سعید اموی، ابوذر غفاری، سلمان فارسی، ابوسفیان، فروه بن عمرو، سعد بن عباده، ام‌مسطح بن اثاله (سلمی دختر ابورهم بن مطلب بن عبدمناف)، نعمان بن عجلان زرقی انصاری و عمر بن خطاب پیرامون این واقعه، اشاره شده است. در عناوین بعدی کتاب، به ترتیب، بیعت عمر بن خطاب؛ بیعت عثمان بن عفان و بیعت مردم با امام علی (علیه السلام)؛ امام حسن (علیه السلام)؛ مسلم بن عقیل به نیابت از امام حسین (علیه السلام)؛ امام رضا (علیه السلام) به ولایت‌عهدی و بیعت مردم با حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در عصر ظهور، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

کتاب ارزشمند موتمر السقیفه راجع به سقیفه می باشد. زمینه های شکل گیری سقیفه، اتفاقات بعد از سقیفه ، حقانیت امام علی در خلافت بعد از نبی و... از جمله موضوعات کتاب می باشد.

کتاب مختصر حاضر مشروح مناظره نویسنده با هوری درباره امامت و بحث مهم خلافت بعد از رسول و دفاع جانانه وی از امامت امام علی علیه السلام می باشد.