جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
07. افعال Acts
>
افعال الهی
>
مخلوقات
>
صادر اول
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 34
عنوان :
مقایسۀ «عقل اوّل» در فلسفۀ ابن سینا، با «روح پیامبر اکرم(ص)»، و «عقل»، به عنوانِ «نخستین مخلوقات» در آموزههای اسلامی
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پیامبر شناسی
,
صادر اول
,
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شیخ الرئیس ابوعلی سینا، «صادر اوّل» در فلسفۀ خود را «عقل اوّل» مینامد و برای آن اوصاف خاصّی قائل است. از سوی دیگر در دین تعابیر مختلفی دربارۀ «نخستین مخلوق» آمده است، که از آن جمله، «عقل» و «روح رسول اکرم؟ص؟» است. ابن سینا، برای نشان دادنِ سازگاری نظریۀ خود با آموزههای دینی، روایات مربوط به «اوّلیّتِ عقل» را شاهد صحّتِ نظریۀ «اوّلیّتِ عقل اوّل» میآورد. نگارنده در این مقاله به موضوع ادعای مطابقتِ «عقل اوّل» با دو تعبیر دینیِ مذکور پرداخته و کوشیده ثابت کند که: اوّلاً معنای اصطلاح «عقل» در نظامِ آفرینش فلسفۀ ابن سینا، با معنای آن در آیات و روایات، و نیز معنای «اوّلیّتِ عقل» در این دو نظام، کاملاً با هم متفاوتاند و از اینرو این دو غیر قابل تطبیق با یکدیگرند. ثانیاً ابن سینا هیچ ذکری از احادیث نخستین مخلوق بودنِ «روح پیامبر اکرم؟ص؟» نمیکند و نمیکوشد روح آن حضرت را با «عقل اوّل» تطبیق دهد، زیرا چنین تطبیقی مستلزم اشکالات متعددی است، و چه بسا وی به برخی از آنها آگاه بوده که ادعای آن را نکرده است. عمدهترین این اشکالات، مسألۀ «تقدم نفس بر بدن» است که شیخ الرئیس آن را قبول ندارد، در حالی که روایاتِ متواتر، به صراحت بر آن دلالت دارند. از اینرو نمیتوان ادعا کرد که «عقل اوّل» _ که در فلسفۀ بوعلی بر همۀ مخلوقات تقدم دارد _ همان «روح حضرت رسول؟ص؟ » است، که شیخ آن را حادث به حدوثِ بدن، و نه مقدم بر آن میداند. در متن مقاله، بعضی دیگر از اشکالات مطابقتِ «عقل اوّل» با «روح» آن حضرت و ناسازگاری این ادعا با آموزههای وحیانی نشان داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 89
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قضا و قدر و ارتباط آن با مسئله اختیار
نویسنده:
عسکر دیرباز، قاسم امجدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اختیار انسان
,
قضا و قدر
,
علیت
,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
تصادف در خلقت ,
فعل انسان ,
03. انسان شناسی Human nature ,
اشاعره (اهل سنت) ,
سنت الهی ,
معتزله (اهل سنت) ,
صادر اول ,
تفویض ,
خالقیت الهی ,
اراده انسان ,
انسان ,
سرنوشت انسان ,
عقل اول ,
قضاء ذاتی ,
قضاء غیر حتمی ,
قضاء فعلی ,
قرآن ,
حدیث کنز مخفی ,
واحد و کثیر ,
اختیار مطلق ,
مبدئیت خداوند ,
حوادث عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
نوشتار حاضر با بیان هدف و نحوه خلقت عالم و اینکه خداوند خالق عالم است نه فاعل عالم، توحید افعالی خداوند که به معنای نفی فاعلیت تام از ماسوی اله است را مورد بررسی قرار می دهد و بعد از تشریح این مساله که تنها موثر حقیقی در عالم خداوند است، به تبیین معنای قضا و قدر و نقش انسان در رخدادها و رویدادهای حادث در زندگی او می پردازد. در پایان نیز این نتیجه را به دست می دهد که حوادث عالم وجوب و حتمیت خود را از جانب خداوند و بر طبق قانون علیت دریافت نموده، هرگونه صدفه و اتفاقی منتفی است و از جمله عللی که در افعال انسان موثر است و در واقع مکمل تامیت انسان در افعالش می باشد، اختیاری است که طبق قضا و قدر الهی برای انسان حتمیت و وجوب یافته و انسان را قادر ساخته تا در طول تاثیر خداوند موثر در افعالش گردد؛ لذا نه جبری در کار است و نه اختیار مطلق.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه لوگوس مسیحی (حقیقت عیسوی) و حقیقت محمدی
نویسنده:
حسین اترک
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان کامل (کلام)
,
حقیقت محمدی
,
لوگوس(اصطلاح وابسته)
,
لوگوس مسیحی
کلیدواژههای فرعی :
واسطه فیض الهی ,
مشیت الهی ,
علم مطلق الهی ,
نظام آفرینش ,
صفات الهی ,
نبوت ,
تجلی الهی ,
ازلیت ,
صادر اول ,
عالم عقول ,
ولی (اسماء افعال الهی) ,
لوح محفوظ ,
انجیل ,
تورات ,
خلیفه الهی ,
پسر خدا ,
کلام مسیحی ,
عرفان اسلامی ,
فلسفه یونان ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
تثلیث مسیحی ,
دین یهود (ادیان غرب) ,
عرفان مسیحی ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
تجلی اسم الله ,
عالم ناسوت ,
خالق جهان ,
حضور مطلق ,
عیسای انسانی ,
الحق الخلق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
امام خمینی
چکیده :
در کلام مسیحی برای لوگوس مسیحی که در این مقاله به آن «حقیقت عیسوی» اطلاق می کنیم، اوصافی ذکر شده است که بسیار به اوصاف «حقیقت محمدی» در عرفان اسلامی مشابه است. لوگوس، همذات و همجوهر با خدا، موجودی نامخلوق، ازلی و ابدی، خالق جهان هستی و حاکم بر آن، مدبر و ناظم آن، تجلی شایسته خداست. در مقابل حقیقت محمدی، الحق الخلق (اولین مخلوق خدا که جهت حقانی یافته)، واسطه فیض الهی بر مخلوقات، خالق جهان و مدبر آن، تجلی اعظم خدا، دارای مقام ولایت و نبوت مطلقه است. هرآنچه برای حقیقت محمدی در عرفان اسلامی ذکر شده است، در کلام مسیحی نیز برای حقیقت عیسوی ذکر شده، جز اینکه حقیقت محمدی مخلوق است و حقیقت عیسوی غیر مخلوق.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاملی در مبانی اختلاف نظر ابن سینا و ملاصدرا پیرامون صادر اول و انطباق آن با حقیقت محمدیه (ص)
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پیامبر شناسی
,
صادر اول
,
انسان کامل (کلام)
,
ابن سینا
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
عالم ( امکانی )
کلیدواژههای فرعی :
نظام آفرینش ,
علم نفس ,
اهل بیت(ع) ,
حیات قبلی نفس ,
عقل کل ,
افراد محسوس ,
افراد معقول ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
مرتضی مطهری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
فلاسفه، مبدا سلسله عقول؛ یعنی «عقل اول» را صادر نخستین می دانند و عرفای مسلمان، حقیقت محمدی (ص) را اولین مخلوق می خوانند و در روایات از عقل، قلم، روح و نور پیامبر (ص) به عنوان مخلوق اول یاد می شود. این مقاله به تبیین دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مورد صادر اول می پردازد و در این مسیر توجه خود را بر این مساله معطوف می کند که آیا واقعیت همه این تعابیر مختلف، بر هم منطبق است و به طور خاص، آیا حقیقت و باطن پیامبر خاتم (ص) می تواند مصداق صادر اول باشد یا خیر؟ نویسنده می کوشد مبانی اختلاف نظر ابن سینا و ملاصدرا در این موضوع را روشن کند و معتقد است که این اختلاف مبتنی بر رد یا قبول اصالت و تشکیک وجود، حیات قبلی نفس و متفاوت یا برابر دانستن ذات و ماهیت پیامبر (ص) با ذات و ماهیت سایر انسان هاست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اسطوره آفرینش از نگاه اسماعیلیه و اصطلاحات آن
نویسنده:
غلامرضا دهبد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ناصر خسرو
,
اخوان الصفا
,
02. جهان شناسی Religious cosmology
,
عقاید اسماعیلیه
,
صادر اول
,
آفرینش جهان
,
حدهای روحانی و جسمانی
,
اندیشه های اخوان الصفا
,
عقل و دین
,
فلسفه نوافلاطونی
,
فلسفه فیثاغورث
,
خلق ( ایجاد )
,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع)
,
فاطمیان(اسماعیلیه)
,
عرفان یهودی
کلیدواژههای فرعی :
واسطه فیض الهی ,
فلوطین ,
01. خداشناسی (کلام) ,
ابداع ,
حدوث عالم جسمانی ,
انبعاث ثانی ,
فیثاغورس ,
تدبر ,
رسائل اخوان الصفا ,
عقل کلی و نفس کلی ,
فلسفه فیثاغورث ,
آفریدگار جهان (اسماء فعل) ,
حد ( معرف ) ,
تاثیر اسماعیلیه بر ناصر خسرو ,
فلسفه اسماعیلی ,
حروف علوی ,
چکیده :
اندیشههای اسماعیلیان درباره آفرینش با توصیفی اسطورهای آغاز میشود و بعدها با بهکارگیری شیوه و زبان فیثاغورسیان، نوافلاطونیان، اصحاب قبالا و اخوانالصفا، به صورت آمیختهای از اعداد رازآمیز، نظریه مُثُل و موازیسازیهای متعدد بین پدیدههای طبیعی و برابرهای آسمانی آنها و سپس یافتن برابرهای آن در دین که مؤید باورهای دینی آنها و حقانیت چهرههای اعتقادیشان است، شکل میگیرد. در این شیوه، مفهوم حدّ یک اصطلاح کلیدی و شامل حدّهای دوگانه، پنجگانه و هفتگانه است. بیشتر از همه حدّهای پنجگانه برای توجیه و توصیف آفرینش به کار گرفته شدهاند. پژوهش حاضر به بررسی آرای اسماعیلیان و دیدگاه ناصرخسرو درباره اسطوره آفرینش اختصاص دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رحیق مختوم بخش پنجم جلد 2
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: اسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
کتب فلسفی
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
شرح منظومه: سبزواری
,
فصوص الحکم: ابن عربی
,
کشف المراد: علامه حلی
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
شفاء: ابن سینا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
فتوحات مکیه: ابن عربی
,
شرح فصوص الحکم: داود قیصری
,
شرح گلشن راز: لاهیجی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
تفسیر صافی (روایى)
,
مواقف: قاضى عضدالدین ایجى
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
گوهر مراد: ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
الغدیر: علامه امینی
,
نهایة الحکمة: علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
ادراک عقلی ,
صادر اول ,
برهان نظم ,
رؤیت قلبی خدا ,
ماهیت ,
حرکت جوهری ,
امکان فقری ,
افلاک ,
وحدت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
الهام(القاء در نفس) ,
مسأله شر(فلسفه دین) ,
مسئله واحد و کثیر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه( بخش پنجم جلددوم) جلد دوم این بخش به شرح مرحله پنجم و بخشی از مرحله ششم جلد دوم اسفار میپردازد. در این مجلد، در آغاز وحدت و کثرت و فصول آن را به تفصیل شرح میدهد. در مقدمه به تقسیم سهگانه مباحث فلسفی اشاره میکند و پس از آن نه فصل این مرحله را تبیین میکند. عناوین این فصول عبارتند از: ۱ ـ واحد و کثیر و مفهوم و اقسام آن ۲ ـ هوهویت و اقسام سهگانه حمل ۳ ـ استحاله اتحاد دو وجود مستقل ۴ ـ برخی احکام وحدت و کثرت ۵ ـ تقابل و تعریف و اقسام آن ۶ ـ اصناف و احکام تقابل ۷ ـ تقابل واحد و کثیر.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاصدرا و جمع دیدگاه عرفا و حکما در صادر اول : پژوهش نامه عرفان
نویسنده:
محمد موسوی ، غلامعلی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام هستی
,
صادر اول
,
عرفان اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
عقل اول
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
خلق ( ایجاد )
,
تعیّنات (عرفان نظری)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط)
کلیدواژههای فرعی :
امتناع صدور کثرت از وحدت ,
ارواح فلکی ,
تشان ,
هستی شناسی اسلامی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
حکمت متعالیه ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
حرکت جوهری ,
علیت ,
وحدت عددی ,
وحدت وجود ,
توحید عوام ,
اعیان ثابته ,
احکام اعیان ثابته(عرفان نظری) ,
استهلاک در حق(اعیان ثابته) ,
امتناع صدور ماده جسمانی از قوه جسمانی (مطلقا ) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
صادر اول از مسائل مهم فلسفی نزد قائلان به ترتیب در آفرینش است. مکاتب مختلف الهی و بشری در این باره سخن گفته اند، در حوزۀ معارف اسلامی عرفا وجود منبسط و حکما عقل اول را به عنوان صادر اول معرفی نموده اند، ملاصدرا به روشی خاص، میان نظر عرفانی و حکمی در این مسئله جمع نموده و به وحدت این دو دیدگاه رأی داده است، در این مقاله به روش تحلیلی- انتقادی مواضع سلبی و ایجابی وجه جمع او را دربارۀ صادر اول بررسی کرده ایم. حرکت علمی او در این باره از موضعی سلبی در همراهی با حکمت متعارف، آغاز و با رویکردی ایجابی به حکم به اتحاد عقل و وجود منبسط به عنوان صادر اول ختم می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 205 تا 224
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت صادر اول با مخلوقات عالم از منظر شیخ اشراق با تأکید بر تناظر مفهوم فیزیکی و متافیزیکی نور
نویسنده:
علی حقّی، عباس جوارشکیان، حسین بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صادر اول
,
نورالانوار
,
عقل
,
نور اقرب (حکمت اشراق)
,
نور(اسماء اول، عرفان نظری)
چکیده :
چکیده بیتردید شیخ اشراق بزرگترین حکیم نوری در عرصه و قلمرو اندیشۀ اسلامی است. درک عمیق او از حِکم نوری قرآن و نیز تکیه بر حکمت نوری ایران باستان، جریان نوافلاطونی و همچنین تأثیر از حکمةالمشرقیینِ حکمای بلندمرتبهای چون ابنسینا، نظام منسجم و بسیار فکورانهای از نور در تاریخ حکمت و فلسفۀ اسلامی بهجای گذاشت که نه پیش از او سابقهای داشت و نه پس از او. در این مقاله با محوریت صادر اول در نظام فکری شیخ اشراق، نخست به بررسی تناظر میان نور در مفهوم فیزیکی خود با معنای متافیزیکی آن پرداختهایم و سپس بیان و شرح ابعاد نسبت صادر اول با موجودات و مخلوقات عالم منجمله نسبت ربوبیت، حُبّی، معادی و مشکات در جهانبینی شیخ اشراق را هدف قرار دادهایم. مسئلۀ اصلی تحقیق کاهش فاصلۀ میان محسوس و معقول یا نور محسوس و نور معقول است. از همین رو سعی شده است که بحث، از مفهوم فیزیکی نور آغاز شود و در حقیقت با شرح این معناست که در حکمت اشراقی ظاهر، مقابل باطن نیست. فیزیک در تقابل با متافیزیک نیست، بلکه آخرین سطح ظهور باطن یا امر متافیزیکی است. در نظام مراتب نوری شیخ اشراق، هستی، وجود واحدی است که گرچه در مراتب، سیر نزولی دارد، در این فرآیند هرگز حقیقت نوری خویش را از دست نمیدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 443 تا 463
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و نقد قاعده الواحد در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
زینب آقامحمدی رنانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نقد
,
صادر اول
,
معارف اسلامی
,
قاعده «الواحد»
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
سنخیت علی معلولی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
پرسش از نحوه ارتباط کثرات به وحدت و تبیین نظام خلقت را میتوان در آثار فلاسفه یونان تا فلاسفه مسلمان مشاهده کرد. در این میانفیلسوفان مسلمان با اثبات واجبتعالی به عنوانمنشأ ایجادی عالم که از تمام انحاء کثرت مبرّی است، به قاعده الواحد تمسک کرده و اوّلین امر صادر شده از علّت واحد را عقل اوّل دانستند. این عقل بر مبنای سنخیت بیشترین مسانخت را با علّت خود داشته و از جهت معلولیّتدارای حیثیّت امکان بالذات و از جهت انتساب به علّت خود دارای وجوب بالغیر است که از آن فلک وعقل دیگر صادر میشود. نظر به اهمّیت بحث این تفسیر از تبیین خلقت همواره مخالفانی داشته، چرا که تببین این جهات در اولین امر صادر شده از واجب را منافی قاعده الواحد و وحدت عقل اوّل میدانستند. در این میان ملّاصدرا در مواجهه با این مهم، با رویکردی نوین خود، مبنی بر اوّل بلاثانی چهرهای جدید به این قاعده بخشیده و صادر اوّل بلاثانی را وجود منبسط امکانی معرفی میکند. وجود منبسطی که تمام کثرات را به نحو تشکیک در بردارد. ملّاصدرا در اثبات وجود منبسط امکانی، آن را فاد ماهیت دانسته و به این وسیله بین واجبتعالی و صادر اوّل سنخیت برقرار میکند. وی در ادامه نحوه ارتباط وجود منبسط و وجودات مقیّدی را که دارای ماهیتند مورد مداقّه قرار داده، ایشان ماهیت را ظهور وجود در خارج دانسته و همین امر انتقادات فلاسفه بعد از وی را در پی داشته است چرا که بنا بر وحدت شخصی وجود، وجود منبسط امکانی به عنوان صادر بلا ثانی ظهور وجود است نه خود وجود، گویی ملّاصدرا گامهای محکم خود را نتوانسته تا آخر مسیر ادامه دهد و دچار مجاز در مجاز شدهاست.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعۀ تطبیقی عقل اول و وجود منبسط در حکمت مشاء و عرفان
نویسنده:
علی حسینی شریف , غلامعلی مقدم
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صادر اول
,
هستی شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
چکیده :
ترتیب نظام هستی و کیفیت صدور و ارتباط آن با مبدأ، از مسائل مهم هستیشناسی عرفانی و فلسفی است. عرفا در این باره به وجه واحد و وجود منبسط، و مشاء به عقول مترتبه قائلاند. فلسفه و عرفان هر دو داعیهدار حکایت معارف خود از واقعاند و اصالتِ وحدتِ واقع به همگرایی آنها در این مسئله حکم میکند. نگاه رایج، توفیق این همآوایی را به ملاصدرا منسوب کرده و حکمت مشاء را کمتر مورد توجه قرار داده است. در این مقاله با روش تطبیقی تحلیلی نشان دادهایم که اگرچه حکمت مشاء در این مسئله، زمینۀ تلاقی و برخورد مستقیم با عرفان نظری را نداشته، با نظر به اصول و مبانی حاکم بر اندیشۀ آنها میتوان قابلیت همسویی آن را با عرفان اثبات نموده، مٶیدات آن را نشان داد و به موانع و اشکالات احتمالی در این باره پاسخ گفت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 34
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید