جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ارتباطات میان فردی، از جمله گسترده‌ترین و اجتناب ناپذیرترین ارتباطات انسانی است و در این بین، آنچه از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بوده و مورد تحقیق قرار گرفته است؛ عناصر پایداری ارتباطات میان فردی است که با توجه به آموزه‌های اصیل اسلامی، در قرآن و روایات بررسی شده است. روش تحقیق ما در این نوشتار، توصیفی تحلیلی بوده و از بین حجم گسترده روایات معصومین : پیرامون نحوه ارتباطات انسانی، عناصر پایداری ارتباط تحت مبنا و اصول پایداری ارتباط، بیان شده است. مبانی ارتباطی مانند فرآگرد بودن ارتباط، عملکردی بودن، نظام وارگی و هدفمندی و... و مبانی انسان‌شناسی مانند دلبستگی انسان، وابستگی ذاتی انسان، کرامت انسانی، ظرفیت‌های انسانی و ... از جمله مبانی پایداری ارتباط میان فردی در این تحقیق بیان شده است.بر اساس مبانی ذکرشده، اصول پایداری ارتباط بیان شد و تحت این اصول، عناصر پایداری ارتباط مانند گزینش دوست، آزمایش دوست، ادای حقوق متقابل، اهل حلم و صبر، کنترل کلام، رعایت انصاف، سودمند و مفید بودن، حفظ و رعایت حریم، محبت قلبی، اعلام محبت، درک محبت، اهل احسان بودن، حسن خلق، گذشت از لغزش‌ها، پوشاندن عیب، عذرتراشی و پذیرفتن عذر، حسن ظن، از دل آیات و روایات، استخراج شده است. این مبانی، اصول و عناصر پایداری، همه نتیجه نوع دیدگاه اصیل انسان الهی به جهان و انسان بوده و با دیدگاه انسان مادی، به جهت تفاوت در نگرش ها، متفاوت بوده است. تفاوت در جهان بینی انسان الهی و مادی؛ تفاوت در هدف، انگیزه، نیت و نوعو محور ارتباطات انسانی را به دنبال دارد و پایداری یا ناپایداری ارتباط میان فردی را موجب می‌شود.

در حال حاضر در آموزش زبان دوم توجه به شیوه و روش تدریس گریزناپذیر است. ترکیب متون درسی با نوارهای ویدیویی، CD و اینترنت بر کیفیت آموزش زبان می افزاید. تا هنگامی که هدف از زبان آموزی برقراری ارتباط است هرگونه ابزاری ارزش تحقیق و بررسی را دارد. وسایل ارتباط جمعی و اینترنت توانایی این را دارند که بر آموزش زبان تاثیر زیادی بگذارند. اینترنت می تواند محدودیت های فیزیکی کلاس درسی را از میان بردارد و نه تنها امکان دسترسی به منابع گوناگون اطلاعاتی را فراهم می کند، بلکه ارتباط واقعی را نیز امکان پذیر می سازد. در حال حاضر روش تدریس زبان دوم با چالش های مهمی مواجه است. ما به عنوان مربیان آموزش زبان دوم، باید ارکان و اجزای روش تدریس که آموزش و یادگیری زبان دوم را تداوم و بهبود می بخشد مورد تحقیق، بررسی و ارزیابی قرار دهیم. علاوه بر این، مهم است که کارایی و اثربخشی روی تدریس زبان را کنترل و بررسی کنیم. در این مقاله به اطلاعات و روش های ارتباطی جدید اشاره شده است و هدف اصلی در این جا استفاده مناسب از وسایل و ابزار آموزش زبان در عصر حاضر است.

این مقاله به روش اسنادی، ضمن تبیین آراء و نظریات دو تن از جامعه شناسان مؤثر در نظریه کنش متقابل نمادین (جورج هربرت مید و هربرت بلومر)، ارتباط نظریه با حوزه ارتباطات را مشخص نماید. همچنین با توجه به اصول حاکم بر نظریه، سعی می کند با استخراج مبانی هستی شناختی، انسان شناختی و معرفت شناختی نظریه، به نقد و بررسی آن بپردازد. اجمالا می توان گفت: نظریه کنش متقابل نمادین، نظریه ای است خرد که هیچ تفسیر کلانی برای جامعه ارائه نمی دهد؛ زیرا جامعه، دولت و نهادهای اجتماعی در این نظریه، مفاهیم انتزاعی و ذهنی هستند. در مقابل، تأکید اصلی در این نظریه بر افراد و کنش های آنها با یکدیگر است. می توان جایگاه نظریه کنش متقابل نمادین را در ارتباطات میان فردی دانست.

با وجود نقش و اهمیت بسزایی که زبان یا ارتباط کلامی در تداوم حیات فردی و اجتماعی ما انسان ها دارد؛ با این همه، باید اذعان نمود که ارتباطات انسانی محدود به ارتباط کلامی نمی شود، بلکه بخش چشمگیری از ارتباطات انسانی از طریق ارتباط های غیرکلامی صورت می پذیرد. ارتباطات غیرکلامی، تمام پیام هایی است که انسان ها در ارتباطات میان فردی و عمدتا در تعاملات حضوری و چهره به چهره از طریق نشانه ها و علائم غیر زبانی به گونه ای مستقل و یا اغلب همراه با پیام های کلامی به یکدیگر ارسال می دارند. ارتباط های غیرکلامی طیف متنوعی از کنش ها و معانی رفتارها از حالات چهره، نوع نگاه، رنگ رخسار، تا نوع راه رفتن و نشستن، طرز لباس پوشیدن و نظایر اینها را شامل می شود که هر یک به صورت خواسته یا ناخواسته پیام هایی را به دیگران انتقال می دهند و مبنای شکل گیری برداشت ها و داوری های دیگران درباره ما می گردند. با این توصیف، درنگ در فرهنگ اصیل روابط اجتماعی اسلام و بررسی بخش مهمی از آیات قرآنی و روایات دینی، نشان می دهد که آموزه های جامع تربیتی و اخلاقی شریعت اسلام، قرن ها پیش از یافته ها و پژوهش های صورت گرفته دانشمندان، در کنارتوجه شایانی که به رفتارهای کلامی و زبانی داشته، بر اهمیت و نقش رفتارهای غیرکلامی از جمله گشاده رویی و حسن خلق به نیکی واقف بوده و در تحلیل ماهیت و همچنین به کارگیری شایسته آنها در مناسبات انسانی اهتمام و تاکید بلیغ داشته است. اهمیت این بررسی در پیوند با مأموریت های نیروی انتطامی از آنجاست که این نیرو یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی است که ارتباط مداوم و تعامل گسترده ای با اقشار گوناگون مردم دارد؛ از همین رو، توجه افزون تر به مهارت های اجتماعی کارکنان ناجا و آموزش این مهارت ها از جمله رفتارهای غیرکلامی می تواند نقش بارزی در انجام شایسته تر وظایف و مأموریت های این نیرو، ایفا نماید.

این پژوهش با رویکرد توجه به منابع اسلامی در علم ارتباطات، به بررسی قرآن و استخراج هنجار‌های ارتباطات میان فردی از قرآن می پردازد. قرآن هنجار‌های قابل توجهی در حوزه ارتباطات میان فردی بیان کرده است. به بسیاری از رفتار‌های ارتباطی در قرآن کریم امر شده و از بسیاری رفتار‌ها نهی شده است. به شهادت آیات قرآن، ایمان مفهومی است در مقابل کفر، و مومن در مقابل کافر بوده و ملزوماتی همچون اسلام، تقوا، هدایت و عمل صالح با آن همراه است. البته از مفهوم نفاق و منافق نیز به عنوان مفاهیم مقابل ایمان نباید غافل شد.مسئله این پژوهش این است که ادبیات موجود ارتباطات میان فردی فارغ از دیدگاه‌ها و هنجارهای دینی است و انبوه دستاورد‌های این حوزه نمی تواند در فرهنگ وارتباطات اسلامی- ایرانی راهگشای جامعه و آحاد جامعه اسلامی باشد. حال آنکه میراث عظیم فرهنگ و ارتباطات اسلامی پیش روی ما قرار دارد، ولی برای جامعه ایمانی هنوز هنجار‌های ارتباطی آن به درستی استخراج نشده است. لذا باید دید هنجار‌های ارتباطات میان فردی بین مومنان در قرآن کریم کدامند؟ و آیا می‌توان دسته بندی مناسبی از این هنجار‌ها ارائه داد؟برای پاسخ به این سوال ابتدا نیاز به تعریفی عملیاتی از هنجار‌های ارتباطات میان فردی مومنان احساس می-شود. همچنین روش معنی شناسی ایزوتسو برای فهم معنای ایمان و مومن در قرآن به کار رفته است. پس از ارائه تعریف عملیاتی، استخراج و دسته بندی هنجار‌ها صورت گرفت. آنگاه پس از جمع بندی از فصول، نتیجه‌گیری و تحلیل یافته‌ها، در ضمن ارائه یافته‌ها به سوال پژوهش پاسخ داده شد که چه دسته بندی از هنجار‌های ارتباطات میان فردی مومنان در قرآن می‌توان ارائه داد. در دسته هنجار‌های گفتاری به هنجار‌های خاص ارتباط با رسول خدا و اولیاء الهی و نیز هنجار‌های گفتاری مرتبط با مومنان پرداخته شد. در مورد مومنان نیز دو دسته ی «هنجار‌های سخن نیکو» و «اجتناب از سوء کاربرد زبان» مد نظر قرار گرفت.اما در هنجار‌های رفتاری، پس از برشمردن آداب ارتباط با رسول خدا و اولیاء الهی، در ارتباط با مومنان دو دسته خانواده و جامعه شکل گرفت. در دسته خانواده، به هنجار‌های شکل گیری و انحلال خانواده (ازدواج و طلاق)، روابط با والدین، همسران و فرزندان، و نزدیکان اشاره شد. در دسته جامعه نیز هنجار‌های معاشرت با سایر مومنان، هنجار‌های ناظر به اجتماع و با غایت تعالی اجتماعی، هنجار‌های دوستی، حجاب و عفاف و هنجار‌های میهمان شدن آمد. سپس در انتها پیشنهاد‌هایی برای پژوهش‌های آتی مطرح می‌شود.

مقاله حاضر تاثیر تلفن همراه را در ارتباطات میان فردی جوانان (با مطالعه دانشجویان دانشگاه های تهران) مورد مطالعه قرار می دهد. درواقع این تحقیق قصد دارد تا مشخص کند که آیا عمق و گستره ارتباطات میان فردی به وسیله تلفن همراه تغییری یافته است یا خیر؟در این پژوهش ارتباطات با واسطه تلفن همراه 387 دانشجوی دانشگاه های سراسری سطح تهران به روش پیمایش بررسی شده است.بعد از جمع آوری داده ها و بررسی آن ها، مشخص شد ویژگی های شخصی دارندگان تلفن همراه تاثیری در گستره و عمق ارتباطات میان فردی آنان ندارد. اما میزان آشنایی آنان با فناوری های نو (سواد (IT در میزان استفاده آنان از تلفن همراه تاثیر دارد. هم چنین نتایج این پیمایش نشان داد که میزان استفاده از تلفن همراه در گستره و عمق ارتباطات میان فردی پاسخ گویان تاثیرگذار بوده است. البته این تاثیر در گروهی دیده شد که جوانان دانشجو علاوه بر ارتباطات چهره به چهره با آنان، ارتباطات موبایل واسط نیز داشته اند.