جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
مثنوی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 160
در پرتو انوار معنوی (تحلیلی ازساختار تجربه عرفانی عرفا در باب نماد نور)
نویسنده:
وفایی عباسعلی, نزهت بهمن
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
مثنوی , نور , مولانا , نماد
چکیده :
نماد «نور» نشانه اصلی و کلید معنایی در فهم متون عرفانی است. یافتن دلالت معنایی نشانه های متون عرفانی به خاطر مناسبات منطقی ومنظم درونی نشانه ها، درک ژرفای معانی را آسان می کند. به گمان در تفاسیری که عرفا از «نور خدا» ارایه می دهند اندیشه عرفانی «اتحاد با مطلق» سر مشق مفسران بوده است. معانی و مفاهیم نمادین «نور» بنا به تجارب عرفانی و روحانی صوفیه مختلف است، لیکن مسایل و موضوعات بنیادینی چون، «خود شناسی»، «خداشناسی» و «وحدت وجود» در چارچوب اساسی تجربه عرفانی آنان نیز مشاهده می شود. در این نوشته سعی شده  است که ضمن بسط و تحلیل ساختار معنایی و محتوایی تجارب مشایخ بزرگ و برجسته عرفان در مورد «نور خدا»، بازتاب اندیشه های خداشناسانه عرفای نخستین نیز در گفتارهای آنان تشریح گردد.
صفحات :
از صفحه 169 تا 198
مشخصات اثر
وحدت قوا در اشعار مولانا
نویسنده:
محبوبه مباشری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
مثنوی , مولانا , وحدت قوا
چکیده :
شرح بیتی از مثنوی معنوی که در آن به وحدت قوا یا یکسانی ادراکات نفسانی اشاره شد موضوع این پژوهش است که ضمن بحث مفصلی در باب اینکه چگونه و در چه مرحله ای از معرفت این ادراکات - شنیدن، گفتن و دیدن - یکی می شوند و اینکه ماهیت روح چیست و چگونه و در چه مرحله ای از تجرد همه اندام های آدمی یکسان عمل می کنند، بیت مورد نظر را از سه دیدگاه ادبی، فلسفی و عرفانی مورد بررسی قرار می‌دهد. از میان این سه دیدگاه، دیدگاه عرفانی بیش تر مطمح نظر است. نیز برای تفسیر و تبیین هر چه بیشتر این موضوع شواهدی از تجارب مربوط به وحدت قوا از ابن فارض مصری، میرداماد، فلوطین و نیز شواهدی از آربری ذکر شده و در پایان این جستار ادبیاتی از مثنوی و دیوان شمس تبریزی که در آنها به تلویح یا به تصریح به این موضوع اشاره شده، برای تأکید بیشتر یادآوری شده است.
مشخصات اثر
توصیف پدیدارهای روانی در مثنوی مولوی
نویسنده:
آفاق ملکیان استاد راهنما: عبدالکریم سروش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
مثنوی
چکیده :
بسیاری از تئوری‌ها و دستاوردهای علمی از فرهنگ سرچشمه گرفته‌اند. با برقرار کردن پیوند میان ذخایر فرهنگی گذشته و دانش امروز می‌توان امکان پیشرفتهای جدید را افزونی بخشید. این تحقیق که به بررسی برخی از مفاهیم روانشناسی در مثنوی می‌پردازد و با الهام از نظریات مولانا طرحی تازه، به صورت نظری، در زمینهء روان درمانی درمی‌افکند می‌تواند گامی در جهت این مقصود به حساب آید. این تحقیق مشتمل بر پنج فصل است که مطالب مندرج در آنها بدین شرح است : در فصل اول با نگاهی گذرا به رویکردهای روانشناسی سیر تحول و تطور این دانش از آغاز جدایی از فلسفه تا امروز دنبال می‌شود. فصل دوم دربردارندهء انواعی از یادگیری در مثنوی و نمونه‌هایی برای این مفهوم است . در فصل سوم با عنوان انگیزش سلسله مراتب انگیزه‌ها، تعارض آنها و تبدیل انگیزه‌ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت . فصل چهارم به برخی از موضوعاتی که در روانکاوی مورد بررسی قرار می‌گیرد مانند: خواب ، رویا، ناخودآگاه، امیال سرکوفته و مبحث مهم مکانیزم‌های دفاعی می‌پردازد. فصل پنجم اگر چه ما آن را به عنوان کلی درمان می‌خوانیم ولی موضوعات مختلفی دربردارد. در همین فصل است که پیشنهاد ما و طرح جدید در زمینهء روان درمانی، استفاده از عشق در درمان، ارائه خواهد شد. به عنوان مقدمه برای ورود به این بحث به موضوعاتی مانند بیماری روانی، روان درمانگر و نمونه‌ای از روان درمانی در مثنوی اشاره می‌شود و در نهایت به دو نوع از تغییرات ناشی از عشق یعنی افسردگی و شیدایی با تعاریف روانشناختی آنها می‌پردازیم که در طی این بحث نوعی خاص از افسردگی و شیدایی که صورت عاشقانه و عارفانه آنهاست نمایانده خواهد شد. پس از این مقدمات عشق به طور ویژه مطرح می‌گردد و با استفاده از نظرگاه مولوی دربارهء قابلیت درمانگری عشق، موضوع با دیدی روانشناسانه دنبال می‌شود.
مشخصات اثر
شیوه های نمادپردازی در داستانی از مثنوی
نویسنده:
خسروی حسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در این مقاله روش نمادپردازی مولوی با بررسی یکی از داستان های مثنوی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. شیوه نمادپردازی شاعر در این داستان به دو صورت نشان داده شده: ابتدا تحلیل نمادشناسانه داستان ارایه می شود، سپس نموداری که سیر معنا یا اوج و فرود آن را نمایش می دهد.نماد یا سمبل یکی از انواع صورخیال شاعرانه است که به جهت تعدد مفاهیم و ظرفیت معنایی گسترده ای که دارد در مرتبه ای فراتر از استعاره قرار می گیرد. در این مقاله برای نشان دادن تفاوت های نماد و استعاره، بحثی در چگونگی ساخته شدن نماد (تشبیه ¬ استعاره ¬ سمبل) و با محوریت دو واژه «ماه» و «خورشید» مطرح شده است.عنوان داستان مورد نظر در مثنوی «رفتن گرگ و روباه در خدمت شیر به شکار» است و در بررسی آن، معانی سمبلیک واژه «شیر» - که از نمادهای مورد علاقه مولاناست - شرح داده شده است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 53
مشخصات اثر
رویکرد مولانا نسبت به استدلال
نویسنده:
سعادتی افسانه, شجری رضا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مولانا اهل استدلال بوده و در مثنوی از انواع استدلال بهره برده است. البته استدلال مورد نظر مولانا، بیشتر استدلالی است که در جهت فهم مطلب به مخاطب است تا اثبات ادعا. استدلال های تفهیمی که بیشتر در موضوع های اخلاقی خودنمایی می کنند، شامل انواعی چون عقلی، نقلی، عقلی و نقلی است. مولانا در استدلال های عقلی –آنچنان که روش معهود واعظان منبری است- بیشتر به تمثیل و تشبیه، و در استدلال های نقلی به قرآن و حدیث تکیه داشته است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 150
مشخصات اثر
مقایسه ساختار حکایت «نظر کردن پیغامبر اسیران را» در مثنوی و فیه م افیه
نویسنده:
رضایی جمکرانی احمد, صدرهاشمی لیلی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
مثنوی , فیه ما فیه , حکایت اسیران
چکیده :
لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 93 تا 112
مشخصات اثر
رنج تنهایی در مثنوی معنوی
نویسنده:
قنبری بخشعلی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مولوی (604-672 ق) عارف و شاعر بی نظیر ادبیات عرفانی فارسی که معرفت، تجربه و آفرینندگی را یک جا جمع کرده است و در عصر خود و پس از مرگش جدی گرفته شده آثاری به یادگار گذاشت که گرد کهنگی به خود ندیده اند و همچنان محل رجوع و بحث و تامل اند. این دفتر حیات بخش مشحون از تعالیم و نظریات است.مولوی عارف و شاعر انسان است از این رو درد و رنج بشری را خوب می فهمد و البته راه حل های مفید و رهایی بخشی ارائه می کند. تنهایی که از بحران های انسان معاصر است در مثنوی او بازتاب قابل توجهی یافته است. این که آدمی تصور کند که در دنیا نه کسی در اندیشه اوست، نه در دلی جایی دارد و نه کسی می خواهد به او کمکی کند و یا از مشکلاتش بکاهد در یک کلام تنهایی را فراهم می آورد. اما مولوی ذاتا انسان را تنها نمی داند در عین این که بر نیاز ذاتی انسان به همراه (درونی بیرونی) صحه می گذارد. از این جهت درصدد بر می آید تا رنج تنهایی را مورد توجه قرار دهد و برای درمان آن نسخه ای بپیچد. نویسنده در این مقاله کوشیده است تنهایی در مثنوی را با عنایت به مفاهیمی چون معنا، مبانی، علل، انواع و راه های رهایی بکاود و طبقه بندی و تحلیل کند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی آموزه های همگون و ناهمگون مولانا در مثنوی و اشو در آثارش در زمینه ی عشق و شادی
نویسنده:
مژده وسینه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بررسی مبانی مشترک ادب عرفانی هند و ایران و واکاوی عشق و شادی و بازتاب آن در مثنوی مولانا و آثار اشو، موضوع اصلی این پژوهش بوده است. این پایان‌نامه در چهار فصل به سامان رسیده است. در فصل نخست مقدمه، کلیات، پیشینه، ارزش و اهداف پژوهش آمده است.در فصل دوم به معرفی ادبیات و عرفان تطبیقی و برخی عوامل موثر در اثرگذاری و اثرپذیری متقابل دو تمدن ایران و هند و همچنین بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های عرفان این دو کشور در برخی مفاهیم چون معرفت، ریاضت، وحدت وجود و تناسخ پرداخته شده است. در فصل سوم نیز مباحث انسان، خودشناسی، ضرورت نیاز به پیر و فنا در عرفان و تصوف ایران و هند و سپس در بینش عرفانی مولانا و اشو مورد توجه قرار گرفته و در فصل چهارم پایان‌نامه هم به پیشینه‌ی عشق، تعاریف، انواع، درجات و مراحل آن در ادب عرفانی ایران و ادب صوفیانه و نیز در عرفان هند و به‌دنبال آن نگرش عرفانی مولانا و اشو به عشق توجه شده است، همچنین در ادامه موضوعاتی در پیوند با عشق از جمله قدرت عشق، عشق و طلب، عشق و کمال، عشق و دیوانگی، عشق و عقل و عشق و فنا آمده و سپس شادی از منظر روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، دین و مباحثی در ارتباط با آن از جمله شادی و فنا، شادی و غم و شادی عشق و معشوق به‌صورت مقایسه‌ای تطبیقی میان دیدگاه‌های مولانا و اشو مورد بررسی قرار گرفته است.
مشخصات اثر
عرفان عملی و سلوک الی‌الله در نهج‌البلاغه و مثنوی
نویسنده:
مجتبی برفه ای
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آنجا که مولانا به شریعت اعتقادی استوار دارد و همواره طریق اعتدال را پیش می گیرد، اشتراکات عرفانی بسیاری را در انچه که در مثنوی مطرح می کند با آنجه که علی (ع) در نهج البلاغه بیان فرموده است، می توان یافت و سرانجام اینکه، اگرجه عرفان با دین یکی نیست اما ریشه در دین دارد با این تفاوت که آنچه دین مطرح می کند،با توسع و تأویل، در عرفان شاخ و برگ بیشتری پیدا می کند و الا عارفان بزرگ همواره به آیات و احادیث و سنت پیامبر و صحابه تأسی می جویند و به خصوص عارفی چون مولانا که مثنوی اش چیزی جز تفسیر قران و حدیث نیست.
مشخصات اثر
عقل و عشق در مثنوی معنوی
نویسنده:
محمدرضا خوشبوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله نگاهی مبسوط و فراگیر به موضوع عقل و عشق در مثنوی معنوی مولوی است. مثنوی مولوی گنجینه ای انباشته از مرواریدهای گرانبهای ادب فارسی و عرفان اسلامی و گوهرهای نایاب از حکمت و فلسفه است. به طوریکه موضوعات و مفاهیم عالی ادب، فرهنگ، اندیشه و عرفان به طرزی بدیع ، زیبا و در عین حال ساده، آمیخته با حکایات و تمثیلات ظریف بیان گردیده است . موضوع عقل و عشق از موضوعات بسیار مهم انسانی ، هم در بعد نظری و هم در بعد عملی ، به شمار می آید. مثنوی معنوی هرگز ازاین دو موضوع خالی نبوده است. بلکه ظریف ترین و ناب ترین مفاهیم و توصیفات را می توان در آن مشاهده کرد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 160