جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

اسلام و مقتضیات زمان از دیدگاه سیدجمال، سید قطب و شهید مطهری

نویسنده:

محمد زکی کریمی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

مرتضی مطهری , قطب , علوم انسانی , سید , کلام , زمان , کمال انسانی , مرتضی , سید , نگرش دینی , مقتضیات , کلام , زمان , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , Islam , 1299-1358 , 1906-1966م. , جمال الدین اسد آبادی , 1254؟ 1314ق. , time , 1299-1358 , 1299-1358 , 1906-1966م. , جمال الدین اسد آبادی , 1254؟ 1314ق. , time , 1299-1358 , جمال‌الدین اسد‌آبادی , 1906-1966م. , 1254؟ 1314ق. , درباره مرتضی مطهری

چکیده :

در این رساله بررسی دیدگاههای سید جمال، سید قطب و مرتضی مطهری در موضوع اسلام و مقتضیات زمان در قالب مقدمه، پنج فصل و خاتمه نگارش شده است و هدف اصلی تحقیق، سازگار نشان دادن اسلام با نیازها و اقتضائات زمان است.اسلام به معنا و مفهوم دینی که خداوند بر پیامبر خاتم نازل نموده و مقتضیات زمان هم به معنا و مفهوم مسایل و نیازهای برآمده از تحولات و رخدادها در شرایط گوناگون زمان و مکان در نظر گرفته شده است. در ضمن مباحث روشن خواهد شد که شخصیت‌های مزبور در پذیرش اصل فرضیه مبنی بر سازگاری اسلام با نیازهای زمان توافق و اجماع نظر دارند و به جامعیت، جاودانگی و نسخ‌ناپذیری اسلام نیز معتقدند، اما روشها و راههای رسیدنشان به فرضیه مذکور متفاوت است. سید جمال با اعتقادات و خصال دینی به دنبال آزادسازی قصر سعادت است و از طریق اعتقادات و خصال مذکور به چاره‌جویی و حل مشکلات و چالش‌های فرهنگی (داروینسم اجتماعی و علم‌زدگی و جبرگرایی) و سیاسی (استبداد، استعمار و تفرقه و نفاق) عصر خویش روی آورد و اسلام را از این جهت سازگار با زمانهای مختلف می‌دانست که عنصر عقل در آن برجسته است و توحید و پذیرش آن‌را که اساس اسلام است تنها بر اساس عقل قابل پذیرش تلقی کرد. روش دوم برجسته‌سازی امور نصی با الگوپذیری از اصحاب سلف و پرهیز از اسلام تاریخی و فلسفی است که با تکیه بر ویژگی ربانیت اسلام صورت می‌گیرد و چگونگی مواجهه با جاهلیت و حاکمیت طاغوت را تبیین می‌نماید و این در دیدگاه سید قطب متجلی شده است. روش سوم مربوط به دیدگاه شهید مطهری است که با تفکیک مباحث فلسفی، کلامی و فقهی همراه است، در این روش عقل و نقل هر کدام جایگاه ویژه خود را داشته و مطهری با تقسیم احکام به ثابت و متغیر و تأکید بر عناصر عقل و اجتهاد در اسلام در نهایت مسیر و روش عقلی را پیموده است. بنابراین در این تحقیق فرضیه‌های زیر به اثبات رسیده است: -اسلام با نیازهای زمان سازگار است و توان پاسخگویی به مقتضیات هر عصری را دارد. -سید جمال سازگاری اسلام با چالش‌ها و نیازهای زمان را از طریق عقل و اهمیت آن در اسلام می‌داند. -سید قطب سازگاری اسلام با نیازهای زمان را از طریق نصوص اسلامی و الگوپذیری از اصحاب سلف می‌داند. -شهید مطهری سازگاری اسلام با مقتضیات زمان را از طریق احکام ثابت و متغیر و تأکید بر اهمیت عقل در اسلام و از طریق اجتهاد می‌داند.

مشخصات اثر

عنوان :

استاد و نقش آن در سیر و سلوک با نگاه آسیب شناسی

نویسنده:

ابوالفضل هاشمی سجزه یی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تفسیر عرفانی آموزه امامت در اندیشه شیعی

نویسنده:

محمد مهدی افضلی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مجتمع آموزش عالی امام خمینی,

کلیدواژه‌های اصلی :

امامت , تفسیر عرفانی , آموزه امامت , اندیشه شیعه , 17. فرق کلامی , امامت , نبوت , تعلیم آموزه های دینی

کلیدواژه‌های فرعی :

علامه طباطبایی , تشیع , تصوف (صوفیگری) , ولایت , نبوت , کون جامع , قیصری , سید حیدر آملی , اعیان ثابته , حضرات خمس , عدد ائمه , قطب , رابطه تصوف و تشیع , نظام هستی , اسم , رابطه انسان و خدا , رابطه انسان و عالم , محمد رضا قمشه ای , ابن عربی , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) , پیامبر , تفسیر المیزان (کتاب) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

با پیدایش نظامهای فکری در میان مسلمان، تفسیر های مختلف از اعتقادات، از جمله آموزه ی امامت صورت پذیرفته که در چند دسته عمده فلسفی، عرفانی، کلامی و حدیثی قابل طبقه بندی است. برخی از دیدگاهها نیز از دو یا چند دستگاه مفهومی بهره جسته و نظرگاه خویش را سامان داده اند، به عنوان مثال؛ تلفیق نگاه کلامی و فلسفی، یا عرفانی و حدیثی و یا عرفانی و فلسفی، نقش مهمی در آشکار شدن زوایای مختلف آموزه امامت داشته است. سید حیدر آملی با جاری ساختن عرفان نظری در بستر شیعی، نظام پایه مفهومی عرفان نظری را برای تفسیر امامت به کار گرفته و کوشیده است آن را طبق مبانی عرفانی تبیین و در مواردی که تفسیرهای موجود را در تنافی با مبانی شیعی یافته مردود اعلام کند، چنان که در بحث ختم ولایت شاهد چنین رفتاری هستیم. به لحاظ تاریخی، ولایت در عرفان برگرفته از امامت شیعی و تفسیر عرفانی امامت، وامدار عرفان نظری است. نگاه ویژه و جدید این نوشتار آغازی است برای یک تحول اساسی در بهره گرفتن از نظامهای مفهومی متنوع برای تبیین و تحلیل دقیق تر مسئله. چنان که ملاحظه خواهد شد، بسیاری از احادیث در این قالب معنای دقیق تری یافته است.

صفحات :

از صفحه 111 تا 136

مشخصات اثر

عنوان :

آیا در تاریخ می‌توان از یک درویش، قطب، مرشد، صوفی و... نام برد که باری از دوش مردم یک جامعه برداشته باشند؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

قبل از پاسخ به اين سؤال لازم است قطب و درويش به صورت اجمال تعريف شوند. قطب در لغت به معناي مدار و ملاك چيزي و بزرگ و شيخ قوم مي‌باشد.[1] و در اصطلاح صوفيه به كسي گفته مي‌شود كه در تمام زمان‌ها موضوع نظر خدا باشد و طلسم اعظم به او داده شده باشد. و او بیشتر ...

مشخصات اثر

عنوان :

قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

مشخصات اثر

عنوان :

نادرنگری- نقد مقاله خاتمیت دکتر عبدالکریم سروش

نویسنده:

قادر فاضلی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

کلیدواژه‌های اصلی :

قطب , ولی , دین خاتم , ولایت , نبوت , خاتمیت

چکیده :

این‌ مقاله، در نقد چند مقاله‌ از کتاب‌ بسط‌ تجربة‌ نبوی، تألیف‌ آقای‌ دکتر عبدالکریم‌ سروش‌ است. وی‌ در آن‌ کتاب‌ با پرداختن‌ به‌ مسألة‌ «ختم‌ نبوت» سر از ختم‌ ولایت‌ در آورده‌ و ولایت‌ را نیز به‌ همراه‌ نبوت‌ پایان‌ یافته‌ تلقی‌ کرده‌ است. از آن‌ جا که‌ مسألة‌ ولایت‌ فقیه، از توابع‌ مسألة‌ ولایت‌ ائمة‌ اطهار است‌ و آقای‌ سروش‌ و همفکران‌ او به‌ مسأله‌ ولایت‌ فقیه‌ اعتقادی‌ نداشته‌ و بارها آن‌ را به‌ باد انتقاد و انکار گرفته‌اند، این‌ بار سراغ‌ خشکاندن‌ ریشة‌ اصلی‌ درخت‌ ولایت‌ فقیه‌ رفته‌ و با قطع‌ کردن‌ آن‌ شاخ‌ و برگ‌ آن‌ را خشکانده‌ است. محور بحث‌ وی‌ چنین‌ است: ولایتی‌ که‌ به‌ طور کامل‌ مورد پذیرش‌ هر مسلمان‌ است‌ فقط‌ ولایتی‌ است‌ که‌ خداوند به‌ حضرت‌ محمد9 داده، و جز رسول‌ اکرم، کسی‌ چنین‌ ولایتی‌ ندارد. با خاتمیت‌ نبوت‌ پیامبر اسلام، ولایتش‌ نیز خاتمه‌ یافته‌ است‌ و کسی‌ ولایت‌ او را ندارد؛ همان‌طور که‌ هیچ‌ کس، نبوت‌ او را ندارد. نتیجة‌ کلام‌ وی‌ این‌ است‌ که‌ با مرگ‌ پیامبر، کسی‌ جانشین‌ مقام‌ ولایی‌ او نیست‌ تا چه‌ رسد به‌ این‌ که‌ امروزه‌ پس‌ از گذشت‌ 1400 سال‌ از آن‌ زمان، عده‌ای‌ اد‌عای‌ جانشینی‌ او را کرده، بخواهند خود را در ولایت‌ او سهیم‌ بدانند. ما در این‌ مقاله، علل‌ روانی‌ و اجتماعی‌ و سیاسی‌ کلام‌ وی‌ را بررسی‌ و ادلة‌ دینی‌ و فلسفی‌ و عرفانی‌ موجود در ابطال‌ نظر وی‌ را به‌ اختصار بیان‌ کرده‌ایم.

مشخصات اثر

عنوان :

منابع و موانع فکر و عمل بنیادگرایانه در اندیشه سید حسین نصر و سید قطب

نویسنده:

مهدی خضریان

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

قطب , سنت گرایی , امام حسین (ع) , علوم انسانی , سید , 10. شریعت/ Šarīʿa , کنش (عمل - فعل) , نصر , بنیادگرایی (مسائل جدید کلامی) , تفکر , traditionalism

چکیده :

پژوهش حاضر در جستجوی منابع و موانع فکر و عمل بنیاد گرایانه در اندیشه سید حسین نصر و سید قطب است. پرسش اصلی پژوهش این است که منابع و موانع فکر و عمل بنیاد گرایانهدر اندیشه سید قطب به عنوان نماینده تفکر اسلام سیاسی و سید حسین نصر به عنوان نماینده تفکر اسلام سنتی کدام اند؟ ضرورت و اهمیت پرداختن به چنین پرسشی از آن است که با نگاهی دقیق به مقوله بنیاد گرایی بررسی منابع و موانع فکر و عمل بنیاد گرایانه از در منظر اسلام سنتی و اسلام سیاسی امری مهم جلوه می کند . چرا که هر دو حوزه کلان گزاره های مختلفی را در ساحت فکر اندیشهو عمل با توجه به نظم موجود جهانی و با عنایت به گستردگی و هم چنین پراکنش جمعیت مسلمانان در نقاط مختلف جهان به خود اختصاص داده اند.برای یافتن پاسخ به پرسش فوق دو فرضیه زیر را به آزمون گذاشتیم:1-منابع فکر و عمل بنیاد گرایانه در تفکر هر دو اندیشه دارای وجوهی مشخص است که مخرج مشترک آن ستیز با مدرنیته و بنیادهای اومانیستی تمدن غربی است. اما این ستیز و تقابل با مدرینته در اندیشه قطب عمل گراتر و در اندیشه سید حسین نصرتیوریک متعادل و با استفاده از ستایش سنت می باشد.2-پایبندی عملی و التزام نظری نصر به وحدت متعالی ادیانو احتناب وی ایدیولوژیک یک ساختن دین مهم ترین مانع اقدام و اندیشه بنیادگرایانه در تفکر وی محسوب می شود. این در حالی است که اقدام بنیاد گرایانه در اندیشه سید قطب مانع مهمی در پیش ندارد .یگانه مانع ادقام بینادگرایانه در اندیشه سید قطب عبارتست از: حرمت خون غیر محاربآنچه که در این تحلیل ها موردتوجه قرار گرفتند اینکه اولا در دو حوزه اسلام سنتی و اسلام سیاسی رگه هایی از یکسان انگاری اسلامی قابل ملاحظه است. هر چند نقش شریعت در انسان شناسی هر کدام متفکرین تحقیقا دارای مبانی متفاوتی است اما اینکه اصولا شریعت در انگاره هر دو لازم است (سنت گرایان) و واجب (بنیاد گرایان) تلفی می شود نشانه ای از ایجاد برخی وجود اشتراکی است.به تعبیر دیگر هر دو طیف اسلام سنتی و اسلام سیاسی قران سنت و حدیث را منابعی ارزشمند و مشروعیت بخش تفسیر می کند دوما هر دو مشرب فکری به شدت با مدرنیسم به مقابله بر می خیزند و کلیت آن را جز تباهی نمی دانند ثالثا هر دو گروه اسلام سنتی و اسلام سیاسی به نوعی گذشته نگرند وعمیقا دارای نوعی حس نوستالژیک در تقابل با وجوه مدرن اند. رجعت به بنیادهای اسلامی هر چند با روش های مختلف اما در نهایت و با توجه به احترام آنها به ذات شریعت می توانند خطر اصلی گام نهادن آنها در مسیر بنیاد گرایی باشد.

مشخصات اثر

عنوان :

کاوش معرفت شناسانه سیاوخش (بررسی عرفانی داستان سیاوش)

نویسنده:

حاجی علیلو حسین

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

قطب , ابلیس , ابلیس , رستم , نفس لوامه , سیاوش , افراسیاب , گرسیوز , اماره و مطمئنه

چکیده :

گنجینه باستانی زبان و ادبیات پارسی همچو دیگر ادبیات های کهن و غنی، سرشار از روایات و افسانه هایی در خصوص دل باختگی مردان و زنان به همدیگر می باشد که هر کس از ظن خود یار راوی آنها شده و لکن نتوانسته اسرار نهانی را از کنه شان بکاود و البته این بر می گردد به گنجایش اندرونی آن داستان ها در پذیرش نگرش های مختلف ناظران. یکی از این افسانه ها که به شکل زیبایی توانسته این مضمون را در خود بپروراند، اسطوره مشهور دل باختگی سودابه به سیاوش ایرانی در شاهنامه حکیم توس می باشد. این داستان جامع عشق رنگی و نتیجتا ننگی سودابه به سیاوش است.در این جستار بر آنیم تا به اختصار این داستان را نه از دید حماسی و پهلوانی (که خصیصه ذاتی شاهنامه و بالطبع این داستان است) بل از منظر معرفتی و عرفانی مورد کنکاش قرار دهیم و برخی از ویژگی های منحصر به فرد آن را برشماریم. البته بودند کسانی که این داستان را به لحاظ دینی مورد بررسی قرار داده و به طریق مقایسه آن با داستان یوسف پیامبر (ع) به وجوه مشابهی دست یازیده اند. «آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید».

مشخصات اثر

عنوان :

امامت در اندیشه اهل نظر با مروری بر روایات

نویسنده:

احمد بهشتی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

قطب , صاحب الزمان , عصمت , امام , پیامبر , غیبت

چکیده :

هرچند فرقه‌های اسلامی در اصل مسئله نبوّت، چندان اختلافی با یکدیگر ندارند، در موضوع امامت، اختلاف آن‌ها گسترده است. برخی به‌طور کلی امامت را انکار کرده‌اند، ولی بیشترشان نیز ضرورت آن را پذیرفته‌اند. اینان بر دو دسته‌اند: گروهی نصب امام را بر خدا واجب ندانسته‌اند از همین رو، ضرورتی نمی‌بینند که او معصوم و از هر جهت کامل باشد. شیعیان معتقدند امام باید معصوم و منصوب از طرف خدا باشد. در این نوشتار، با آرای فرهیختگانی همچون ابن سینا، سهروردی، صدرالمتالهین، ابن عربی، مولوی، سید حیدر آملی و امام فخر رازی آشنا می‌شویم. وی می‌گوید شیعة امامیّه، قطب عالم امکان را ـ [که] صوفیّه ضرورت وجود او را در هر عصری لازم شمرده‌اند ـ امام معصوم و صاحب الزمان و غایب و منشأ معجزه‌ها و خارق عادت‌ها می‌شمارند و حق با آن‌هاست. پایان بخش این نوشتار، مروری است بر روایت‌هایی که الهام بخش این فرهیختگان در اعتقادشان در مسئله امامت بوده است.

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید