جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شرح حکم نهج البلاغه نوشته شیخ عباس قمی ، (متوفی به سال ۱۳۵۹ ه. ق) است که به زبان عربی است که شرحی است، بر حکمت‌های نهج البلاغه امیرالمومنین علیه‌السّلام . مؤلف محترم ضمن ترتیب حکمت‌های نهج البلاغه براساس حروف الفباء بر هر کدام از آن‌ها، شرحی کوتاه نگاشته است. تبیین لغات مشکل، توضیح مراد از حکمت و آوردن نمونه‌هایی از اشعار برای تبیین مفهوم حکمت از جمله کارهایی است که مؤلف محترم در این کتاب انجام داده است. وی در این کتاب حکمت‌های نهج البلاغه را به ترتیب حروف الفبا ذکر کرده و آن‌ها را به گونه‌ای موجز و مفید بیان کرده است. گه گاه نیز در ضمن شرح به مسائل مهم تاریخی، ادبی و دینی اشاراتی دارد. او در مواضع بسیار، از کتاب‌های شرح ابن ابی الحدید و ابن میثم بحرانی بهره جسته، که مصحح در جای خود به آن‌ها اشاره کرده است. روش تصحیح کتاب- آن گونه که مصحح ذکر کرده است- استخراج منقولات و مقابله آن‌ها با منابع اصلی از کتاب‌های زبان، ادبیات، تاریخ ، حدیث و دواوین شعرا است. علاوه بر این ضبط اعلام و ضبط صحیح متون لغوی و شعری و اضافه نمودن تعلیقات لازم در حواشی کتاب، از جمله کارهای دیگر مصحح است. در پایان کتاب نیز فهرست جامعی از آیات کریمه، ابیات به ترتیب قوافی، امثال فارسی، اعلام اشخاص و اماکن و منابع و مآخذ ذکر شده است.

تفسیر نمونه از تفاسیر ترتیبی قرآن به زبان فارسی، اثر آیت الله ناصر مکارم شیرازی و گروهی از نویسندگان حوزه علمیه قم. تألیف این کتاب ۱۵ سال طول کشیده و نویسندگان کوشیده‌اند آیات قرآن را با زبانی ساده و روان ترجمه و شرح کنند. مؤلف در پیشگفتار این اثر، هدف از تألیف آن را ارائه تفسیری برای استفاده عموم مردم بیان کرده است. تفسیر نمونه به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است. مهمترین ویژگی این تفسیر، اختصاص آن به عموم مردم است. نوع تفسیر و بیان مطالب، برای افراد و اقشار غیرمتخصص قابل فهم است. برخی دیگر ویژگی‌های تفسیر نمونه بنابر آنچه در مقدمۀ جلد اول آمده است: از آنجا که قرآن کتاب زندگی و حیات است، در تفسیر آیات به جای پرداختن به مسائل ادبی و عرفانی و مانند آن، توجه خاصی به مسائل سازنده زندگی مادی و معنوی و به ویژه مسائل اجتماعی شده و به اندازه کافی روی مسائلی که تماس نزدیک با حیات فرد و اجتماع دارد تکیه گردیده است. به تناسب عناوینی که در آیات مطرح می‌شود، در ذیل هر آیه بحث فشرده و مستقلی درباره موضوعاتی مانند: ربا، بردگی، حقوق زن، فلسفه حج، اسرار تحریم قمار، شراب، گوشت خوک و ارکان و اهداف جهاد اسلامی و مانند آن آمده است تا خوانندگان در یک مطالعه اجمالی از مراجعه به کتاب‌های دیگر بی‌نیاز گردند. به جای پرداختن به بحث‌های کم حاصل، توجه مخصوصی به ریشه لغات و‌ شان نزول آیات که هر دو در فهم دقیق معانی قرآن مؤثر هستند شده است. اشکالات، ایرادات و سؤالات مختلفی که گاهی در پیرامون اصول و فروع اسلام مطرح می‌گردد، به تناسب هر آیه طرح شده و پاسخ فشرده آن ذکر گردیده است، مانند: شبهه آکل و مأکول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن ومرد، تفاوت دیه زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احکام، جنگ‌ها و غزوات اسلامی، آزمایش‌های گوناگون الهی و ده‌ها مسأله دیگر به طوری که هنگام مطالعه آیات، علامت استفهامی در ذهن خواننده عزیز باقی نماند. از اصطلاحاتِ پیچیده علمی که نتیجه آن اختصاص کتاب به صنف خاصی است در متن کتاب دوری و به هنگام ضرورت در پاورقی آمده تا برای دانشمندان و صاحب نظران نیز مفید باشد

این اثر مستدرکی برای کتاب الغدیر در بخش شعر و ادب می‌باشد.

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود.) در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی از عناوین و موضوعاتی که در این جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: تتمة کتاب الایمان و الکفر، تتمة الابواب مکارم الاخلاق (باب 39 الي 59) مشتمل علي: ما به کمال الانسان و معنی المروءة و الفتوة، المنجیات و المهلکات، اصناف الناس و مدح حسان الوجوة و مدح البله، حب الله تعالی، ترک الشهوات و الاهواء، الاخلاص، الورع، الزهد، الخوف و الرجاء و حسن الظن بالله تعالي.

تفسیر نمونه از تفاسیر ترتیبی قرآن به زبان فارسی، اثر آیت الله ناصر مکارم شیرازی و گروهی از نویسندگان حوزه علمیه قم. تألیف این کتاب ۱۵ سال طول کشیده و نویسندگان کوشیده‌اند آیات قرآن را با زبانی ساده و روان ترجمه و شرح کنند. مؤلف در پیشگفتار این اثر، هدف از تألیف آن را ارائه تفسیری برای استفاده عموم مردم بیان کرده است. تفسیر نمونه به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است. مهمترین ویژگی این تفسیر، اختصاص آن به عموم مردم است. نوع تفسیر و بیان مطالب، برای افراد و اقشار غیرمتخصص قابل فهم است. برخی دیگر ویژگی‌های تفسیر نمونه بنابر آنچه در مقدمۀ جلد اول آمده است: از آنجا که قرآن کتاب زندگی و حیات است، در تفسیر آیات به جای پرداختن به مسائل ادبی و عرفانی و مانند آن، توجه خاصی به مسائل سازنده زندگی مادی و معنوی و به ویژه مسائل اجتماعی شده و به اندازه کافی روی مسائلی که تماس نزدیک با حیات فرد و اجتماع دارد تکیه گردیده است. به تناسب عناوینی که در آیات مطرح می‌شود، در ذیل هر آیه بحث فشرده و مستقلی درباره موضوعاتی مانند: ربا، بردگی، حقوق زن، فلسفه حج، اسرار تحریم قمار، شراب، گوشت خوک و ارکان و اهداف جهاد اسلامی و مانند آن آمده است تا خوانندگان در یک مطالعه اجمالی از مراجعه به کتاب‌های دیگر بی‌نیاز گردند. به جای پرداختن به بحث‌های کم حاصل، توجه مخصوصی به ریشه لغات و‌ شان نزول آیات که هر دو در فهم دقیق معانی قرآن مؤثر هستند شده است. اشکالات، ایرادات و سؤالات مختلفی که گاهی در پیرامون اصول و فروع اسلام مطرح می‌گردد، به تناسب هر آیه طرح شده و پاسخ فشرده آن ذکر گردیده است، مانند: شبهه آکل و مأکول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن ومرد، تفاوت دیه زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احکام، جنگ‌ها و غزوات اسلامی، آزمایش‌های گوناگون الهی و ده‌ها مسأله دیگر به طوری که هنگام مطالعه آیات، علامت استفهامی در ذهن خواننده عزیز باقی نماند. از اصطلاحاتِ پیچیده علمی که نتیجه آن اختصاص کتاب به صنف خاصی است در متن کتاب دوری و به هنگام ضرورت در پاورقی آمده تا برای دانشمندان و صاحب نظران نیز مفید باشد

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود. در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام ص و حضرت زهرا س و امامان شیعه ع اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه ع، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. آنچه در این جلد به آن پرداخت شده است: - الجزء الرابع و الستون من الصفحه: 1- إلی: 11 - الجزء الخامس و الستون من الصفحه: 12- إلی: 25 - الجزء السادس و الستون من الصفحه: 26- إلی: 38 - الجزء السابع و الستون من الصفحه: 39- إلی: 52 - الجزء الثامن و الستون من الصفحه: 53- إلی: 70 - الجزء التاسع و الستون من الصفحه: 71- إلی: 82 - الجزء السبعون من الصفحه: 83- إلی: 93 - الجزء الحادی و السبعون من الصفحه: 94- إلی: 106 - الجزء الثانی و السبعون من الصفحه: 107- إلی: 127 - الجزء الثالث و السبعون من الصفحه: 128- إلی: 150 - الجزء الرابع و السبعون من الصفحه: 150- إلی: 156 - الجزء الخامس و السبعون من الصفحه: 157- إلی: 164 - الجزء السادس و السبعون من الصفحه: 164- إلی: 177 - الجزء السابع و السبعون من الصفحه: 178- إلی: 188 - الجزء الثامن و السبعون من الصفحه: 188- إلی: 194 - الجزء التاسع و السبعون من الصفحه: 195- إلی: 203 - الجزء الثمانون من الصفحه: 203- إلی: 212 - الجزء الحادی و الثمانون من الصفحه: 212- إلی: 217 - الجزء الثانی و الثمانون من الصفحه: 218- إلی: 223 - الجزء الثالث و الثمانون من الصفحه: 224- إلی: 227 - الجزء الرابع و الثمانون من الصفحه: 227- إلی: 237 - الجزء الخامس و الثمانون من صفحه: 232- إلی: 237 - الجزء السادس و الثمانون من الصفحه: 237- إلی: 241 - الجزء السابع و الثمانون من الصفحه: 242- إلی: 246 - الجزء الثامن و الثمانون من الصفحه: 247- إلی: 253 - الجزء التاسع و الثمانون من الصفحه: 254- إلی: 276 - الجزء التسعون من الصفحه: 277- إلی: 285 - الجزء الحادی و التسعون من الصفحه: 286- إلی: 294 - الجزء الثانی و التسعون من الصفحه: 294- إلی: 311 - الجزء الثالث و التسعون من الصفحه: 311- إلی: 325 - الجزء الرابع و التسعون من الصفحه: 326- إلی: 330 - الجزء الخامس و التسعون من الصفحه: 331- إلی: 341 - الجزء السادس و التسعون من الصفحه: 342- إلی: 358 - الجزء السابع و التسعون من الصفحه: 358- إلی: 369 - الجزء الثامن و التسعون من الصفحه: 370- إلی: 377 - الجزء التاسع و التسعون من الصفحه: 377- إلی: 384 - الجزء المائه من الصفحه: 384- إلی: 398 - الجزء الحادی و المائه من الصفحه: 399- إلی: 416 - الجزء الثانی و المائه من الصفحه: 417- إلی: ... - الجزء الثانی بعد المائه من الصفحه: 417- إلی: ... - الجزء الثالث بعد المائه من الصفحه: 417- إلی: ... - الجزء الرابع بعد المائه من الصفحه: 418- إلی: 419 - الجزء الخامس بعد المائه من الصفحه: 419- إلی: 421 - الجزء السادس بعد المائه من الصفحه: 421- إلی: 423 - الجزء السابع بعد المائه من الصفحه: 423- إلی: 425 - الجزء الثامن بعد المائه فهارس البحار - الجزء التاسع بعد المائه فهارس البحار - الجزء العاشر بعد المائه فهارس البحار

المنار (تفسیر القرآن العظیم) تفسیری است جامع ولی ناتمام در ۱۲ جلد که به آیه ۵۳ سوره یوسف پایان می‌یابد. از اول قرآن تا آیه ۱۲۶ سوره نساء به انشای شیخ محمد عبده (متوفای ۱۳۲۳) و املای سیدرشیدرضا (متوفای ۱۳۵۴) است و بعد از آن، رشید رضا به پیروی از سبک شیخ محمد عبده، آن را تا سوره یوسف ادامه داده است. تفسیر المنار یکی از تفسیرهای اجتماعی و تربیتی است که تفسیرهای زیادی از آن متاثرند. توجه کردن به مشکلات کنونی مسلمانان، بررسی علل عقب ماندگی جامعه اسلامی، امکان ساخت جامعه‌ای قوی، برانگیختن امت به یک انقلاب قرآنی علیه اوضاع عقب مانده خویش، برخورد درست علمی با زندگی، عنایت کامل به (ضرورت) تامین اسباب و علل تمدن اسلامی، برخورد با دشمنان، پاسخگویی به تهاجمات فکری استعمارگران که بر اعتقادات و تاریخ و تمدن و بزرگان اسلامی شبیخون زده‌اند (با ادله‌ای علمی و حقایق تاریخی) و بطلان تفکر آنان از ریشه، از ویژگی‌های این تفسیر است. این تفسیر در میان تفسیرهای قرآن کریم دارای رویکردی سیاسی، اجتماعی و تربیتی است که مؤلّف آن به مفسّری مجدّد با روش تفسیری نوینی شهرت دارد و یکی از پیشگامان و متفکران حرکت اسلامی معاصر است.