جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انتشار نهج البلاغه مترجم که نسخه خطی آن اهدایی شاه عباس صفوی به آستان قدس رضوی بوده است، از افتخارات دانشگاه تهران محسوب می شود اما نظر مصحح محترم این نسخه در انتساب این ترجمه به قرن پنجم و ششم نارواست و دلایل و شواهد علمی، این تاریخ گذاری را تایید نمی کند. به عقیده نگارنده، این ترجمه پس از تحریر نهج البلاغه یاد شده، در سال 973ق به صورت حاشیه نویسی بر متن انجام پذیرفته است.

تاریخ شناسی یا گاه شماری(chronology)  آثار متفکران و دانشمندان فواید بسیاری در پی دارد. از جمله فوایـد این کـار آن است که می تواند در بررسی و تحلیل و ریشه یابی دیدگاه های آنان، پژوهندگان را یاری رساند. چه، دانشمندان معمولا در ادوار مختلف حیات علمی خود با طی مراحل پختگی و کمال، در باب یک مساله علمی گاه نظریاتی متفاوت و بعضا متهافت ابراز می کنند. این نکته با تتبع در آثار ایشان و یافتن قرینه های تعیین کننده تاریخ تالیف کتب و یا تقدم و تاخر هر یک بر دیگری آشکار می گردد.در این جهت بررسی آثار شیخ طوسی و تاریخگذاری آنها تلاشی است که می تواند در فهم دقیق آرا و نظریات شیخ و رفع تعارض های احتمالی موثر واقع شده و تحولات و تعمیق مبانی فکری وی را در بستر زمان و مکان بر ما آشکار سازد. آنچه در این میان توجه محقق را جلب می نماید آن است که بیشتر آثار شیخ در زمان زندگانی وی در بغداد به ویژه در فاصله سالهای 436 تا 448 ق. نگاشته شده و این امر بیانگر کوشش عظیم شیخ طوسی در تبیین مبانی تشیع، در فضای آشوبها و اختلافات میان جامعه شیعه و اهل سنت بغداد می باشد.مقاله حاضر با هدف تعیین تقدم و تاخر کتب شیخ و گاه شماری آثار وی به رشته تحریر در آمده است تا مقدمه ای برای تحلیل عمیق تر آثار وی فراهم آید.

رامین جهانبگلو (زادهٔ ۱۳۳۵ در تهران) فیلسوف ایرانی و ساکن تورنتو کانادا است. جهانبگلو فارغ‌التحصیل دکترا فلسفه از دانشگاه سوربن فرانسه بوده و در حال حاضر در دانشگاه تورنتو، علوم سیاسی تدریس می‌کند.