جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله اي است در اعتقتدات كه در پاسخ نامه دو نفر از مخالفان كه در آن پرسش ها با عنوان «فصل» و سپس پاسخ خا با عنوان «الجواب» بيان و در آن از ضمير تثنيه استفاده شده است در برگ 53 عبارت «اخبرني احد مشايخكما و اجل رواتكما ابو سعيد احمد بن محمد بن احمد المعروف بالماليني الهروي في جملة ما سمعته منه بمدينة الرملة في دويرة الصوفية في شوال سنه 410 قال ... » ديده مي شود گويا كراجكي ماليني را در بغداد ملاقات نموده است چنانچه خطيب بغدادي در تاريخ بغداد آورده كه ماليني واپسين باري كه وارد بغداد شده سال 409 ه بوده است. مرعشي نجفي، محمود [مرعشي 35/208؛ الذريعة: 5/180؛ معالم العلما: 118؛ طبقات أعلام الشيعة (قرن 5): 177؛ رياض العلماء و حياض الفضلا: 5/139؛ تاريخ بغداد: 4/371؛ ]

«التعجب» كتابى است كه در دفاع از موضوع امامت در مقابل اهل سنت نگاشته شده است. در اين كتاب مؤلف تناقضات و اغلاط عجيب و غريبى را كه در عقايد اهل سنت درباره اين مسأله رخ داده يادآور شده و به ابطال و رد آنان پرداخته است. يكى از مؤمنين در «امالى» شيخ مفيد به كتابى به نام «اطراف الدلائل و اوائل المسائل» برخورده بود كه بطور اختصار و كوتاه به برخى از اين نوع مناقضات و اغلاط پرداخته است. از اين رو از مؤلف درخواست كرد كه در اين باب به صورت وسيع و مبسوط وارد شده و در اين زمينه كتابى بنويسد. مؤلف در پى اجابت اين درخواست، كتاب«التعجب» را به رشته تحرير درآورد.

همان کتاب التفضيل است که از روي همين نسخه به کوشش سيد جلال الدين محدث درتهران به چاپ رسيده است. براي توضيح بيشتر در اين زمينه به مقاله « در جستجوي كتاب المعتمد كراجكي» منتشر شده در مجله علوم حديث (ش 18، 1379ش، ص 225) مراجعه كنيد. [الذريعة 21/213 که همين نسخه رامعرفي نموده است. ]

رساله مفصلي است و درباره اثبات آن است كه مسئله امامت از مسائل فرعي نبوده و در رديف اصول عقايد مذهبي است و با مسئله نبوت همدوش و از لحاظ دليل نزديك بيكديگرند مؤلف پس از بحث و استدلالي كه در اين باره ميكند براي تشريح موضوع. نمايشي از يك جلسه بحث ميان يك يهودي و يك مسلمان معتزلي و يك شيعي ترتيب داده است. (عبدالحسين حائري) دراثبات امامت ونبوت ومتساوي بودن طريق اثبات هر دو، ودرهر مجلس شخصي امامي ومعتزلي ويهودي را فرض کرده وبا يکديگر دراين دو مسأله احتجاج نموده اند. نامبوب، با عنوان قال الشيعي و قال اليهودي و قال المعتزلي هر يك از آغاز ميشود . كه گفتگوايست ميان سه تن : يكي يهودي ديگري معتزلي سومي شيعي امامي كه در روايت از شاگردان شيخ فقيه ابو الحسن محمد بن احمد بن علي بن شاذان قمي مولف ايضاح دقائق النواصب است در اينكه راه در اثبات نبوت و امامت يكي است و بهمان دليلهاييكه معتزلي در برابر يهودي نبوت محمد را ثابت مي كندشيعي امامت علي را در برابر معتزلي ثابت مي دارد . اين شيعي كه مولف رساله است همان ابي الفتح محمد كراجكي است و در نسخه ما ديباچه آن نيست . (محمد تقي دانش پژوه) آغاز كتاب: «الحمدلله علي ما منحه من ارشاده وهدايته والصلاة علي من بعثه ببرهانه وآيته سيدنا محمد صاحب شريعته ودلالته». انجام كتاب: «فقد أثبت يا أخي في هذا الکتاب من الابانة عن المماثلة في الاستدلال بين طريقي النبوة والامامة و ما فيه کفاية أولاً وآخراً ». ]الذريعة 1/57 و58 رقم 289 و 2/501؛ امام صادق قزوين 1/343؛ مجلس شورا 4/120 ؛ ادبيات تهران 2/41 ؛ حضرت شاهچراغ ص 130 ؛ دانشگاه تهران 16/473 ؛ ايضاح المكنون 1/8 و 2/352؛ تاسيس الشيعه 391؛ مرآة الكتب 2/5؛ هدية العارفين 2/70؛ مجله تراثنا، قم، 1416، س 11، ع 4-3 (43- 44) ص 396؛ معجم التراث الكلامي 1/98 ؛ دانشگاه تهران 11/2161 ؛ ذريعه 1/57 و 501 ؛ مستدرك 3/499 ؛ روضات 552 ؛‌ مجلس شورا 15/176 ؛ مكتبة اميرالمومنين 4/225[

مجموعه مباحثى ارزشمند درباره موضوعات گوناگون اسلامى مانند: حديث، فقه، اخلاق، فلسفه، كلام، موعظه، عقايد، تاريخ اسلام و بررسى مذاهب گوناگون. كتاب كنزالفوائد از زمان نگارش تا حال پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار داشته و براى آگاهى از بسيارى از مباحث مهم اسلامى كتابى ارزشمند و قابل توجه است. اين كتاب گرفته شده از برخى كتاب هايى است كه قبلاً مؤلف نگاشته و برخى ديگر از كتاب هاى دانشمندان اسلامى. مؤلف بر بسيارى از منابع معتبر دسترسى داشته و اين خود بر ارزش كتاب مى افزايد. اين كتاب شامل موضوعات فراوانى است، مانند: قِدَم و حدوث و ديدگاه سيد مرتضى حب دنيا فرق ميان اسم و صفت فرق ميان صفت ذات و صفت فعل اشكال بر جبريون اعجاز قرآن مسائل فقهى سخنان اميرمؤمنان على عليه السلام اصول فقه و موضوعات متنوع و فراوان ديگر.

مجموعه مباحثى ارزشمند درباره موضوعات گوناگون اسلامى مانند: حديث، فقه، اخلاق، فلسفه، كلام، موعظه، عقايد، تاريخ اسلام و بررسى مذاهب گوناگون. كتاب كنزالفوائد از زمان نگارش تا حال پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار داشته و براى آگاهى از بسيارى از مباحث مهم اسلامى كتابى ارزشمند و قابل توجه است. اين كتاب گرفته شده از برخى كتاب هايى است كه قبلاً مؤلف نگاشته و برخى ديگر از كتاب هاى دانشمندان اسلامى. مؤلف بر بسيارى از منابع معتبر دسترسى داشته و اين خود بر ارزش كتاب مى افزايد. اين كتاب شامل موضوعات فراوانى است، مانند: قِدَم و حدوث و ديدگاه سيد مرتضى حب دنيا فرق ميان اسم و صفت فرق ميان صفت ذات و صفت فعل اشكال بر جبريون اعجاز قرآن مسائل فقهى سخنان اميرمؤمنان على عليه السلام اصول فقه و موضوعات متنوع و فراوان ديگر.

کتاب حاضر درمورد غدیر خم و امامت امام علی علیه اسلام و منابع این حدیث شریف می باشد.

دليل النص بخبر الغدير علی امامة أميرالمؤمنين عليه‌السلام اثر ابوالفتح محمد بن علی کراجکی (متوفی 449ق)، با تحقیق علاء آل جعفر، رساله‌ای است مختصر پیرامون حدیث شریف غدیر که به زبان عربی نوشته شده است. کتاب با دو مقدمه از ناشر و محقق آغاز گردیده و مطالب بدون تبویب و فصل‌بندی عرضه شده است. نویسنده ابتدا به‌صورت مختصر، به تعریف واقعه غدیر پرداخته و سپس ضمن پاسخ به چهار سؤال، دلایل اثبات امامت حضرت علی(ع) و وجوب اطاعت از ایشان را مطرح نموده است.

گنجینه معارف شیعه امامیه، از آقای حاج میرزا محمدباقر کمره‌ای که ترجمه فارسی بر کتاب کنز الفوائد علامه کراجکی متوفای ۴۴۹ ق است، می‌باشد. / آقای کمره‌ای علاوه بر ترجمه، تعلیقات و پاورقی‌هایی نیز در سال ۱۴۰۲ ق بر این کتاب ارزشمند دارند. اصل کتاب کنز الفوائد دارای دو جلد می‌باشد؛ اما آقای کمره‌ای این دو جلد را در یک مجلد، که نام آن را هم گنجینه گذاشته‌اند، تنظیم و ترجمه نموده‌اند و در پایان کتاب خود، کتاب دیگری از علامه را افزوده‌اند که در کتاب کنز الفوائد موجود نمی‌باشد، تحت عنوان «التعجب»، که کتابی است در دفاع از موضوع امامت در مقابل اهل سنت نگاشته شده است. در این کتاب مؤلف تناقضات و اغلاط عجیب و غریبی را که در عقاید اهل سنت درباره این مساله رخ داده یادآور شده و به ابطال و رد آنان پرداخته است. / مترجم در جای دیگری در مقدمه می‌گوید: این کتاب به زبان عربی که در آن تاریخ زبان علمی جامعه اسلامی بوده است، تالیف شده و برای پارسی زبان‌هایی که با زبان علمی عربی آشنائی ندارند، سودی نداشت و توفیقی به دست آمد که آن را به زبان پارسی ساده ترجمه کردم و کوشیدم برای همه قابل فهم باشد و بهره ده برای همه افراد اندیشمند./ این کتاب از روی تنها نسخه‌ای که ده‌ها سال پیش به دست ناشری رسیده، چاپ سنگی شده و در کاغذ و نوشتن بسیار صرفه جویی گردیده و صورت خوبی نداشته است./ نسخه کتاب مخلوط بوده و مصحح کوشای آن تا هر چه تلاش کرده، باز هم تعهد صحت آن را نکرده، بلکه اعتراف دارد موارد شبهه‌ای در کتاب باقیمانده که در آینده به توان تصحیح کرد، این کتاب برای بار دوم چاپ افست شده و همان نسخه یکم بی کم و زیاد تکثیر شده، برای تصحیح جلد اول کتاب به نسخه نوشته، در دهه هفتم تاریخ اسلامی که نشانه آن در کتابخانه آستانه حضرت رضا علیه‌السّلام به دست آمد مراجعه کردم، البته با زحمت بسیار و فرصت اندک و مقابله‌ای شد و آن نسخه هم خود مغلوط بود و با این که صدها سال در کتابخانه مبارکه بوده است به یک تصحیح علمی عرضه نشده بود و در جزء یکم مقداری هم افتاده داشت و استفاده اندکی به دست آمد. با این همه کوشیدم ترجمه پارسی کامل و رسا باشد. / کتاب حاضر با دو مقدمه در حدود ۶۰ صفحه، از مترجم محترم آغاز گردیده است که در به دوران زندگانی علامه کراجکی و اهمیت عصر وی اشاره نموده، همچنین از دوران زندگانی ائمه و پیامبر عظیم الشان اسلام مطالبی را عنوان نموده است. سپس به ترجمه و تعلیقه بر کتاب کنز الفوائد پرداخته و سعی نموده تا ترجمه ساده و روان داشته باشد. / این کتاب اصول اسلامی را از اثبات مبدا و توحید و صفات ثبوتیه و سلبیه و نبوت و امامت را مورد بحث نموده و در هر فصلی شرحی وافی و استدلالی کافی در بر دارد و بحق یکی از وسائل مؤثر جهاد سازندگی است و شایسته است در مراکز تحصیلی از دبیرستان و دانشگاه به حساب یک کتاب درسی یا مطالعه به کار گرفته شود. به گفته مترجم، کتاب ارزشمند کنز الفوائد تالیف شیخ بزرگوار ابو الفتح محمد بن علی کراچکی دانشمند اسلامی قرن چهارم تا حدود نیمه قرن پنجم اسلامی و از شاگردان شیخ بزرگوار مفید، یگانه مبارز دینی دوران حکومت عباسیان و نویسندگان متکلم و موشکاف عقیده و ایمانست، عصری که سید رضی و سید مرتضی پرچمدار علم و دانش اسلامی بودند و وحدت اسلامی را در نظر داشته و به تصحیح عقائد ایمانی پرداختند. این کتاب هم به مانند این گنجینه علمی است که در داستان قرآن مجید یادآوری شده و کان تحته کنز لهما و کان ابوهما صالحا فاراد ربک ان یبلغا اشدهما و یستخرجا کنزهما رحمة من رب و تا کنون زیر دیوار تاریخ گذشته، زیرا دیوار کتابخانه‌ها و زیر دیوار بلند زبان تازی در پس انداز گذاشته بود. برای یتیمان خاندان پاک پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که سایه پدر بزرگوار خود پیغمبر و علی علیه‌السّلام را بالای سر ندارند و از دست مبارک سرپرست و امام زمان خود حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف هم به طور محسوس بهره مند نیستند. نسخه‌های دست نویس و خوانای این کتاب بسیار اندک و کمیاب است، برای بیان اهمیت مطالب این کتاب باید به وضع اجتماعی دوران مصنف و تالیف این کتاب توجه داشت و در دوران زندگی او از نیمه قرن چهارم تا نیمه قرن پنجم اسلامی یا کم و بیش بوده است و باید توجه داشت در این دوره وضع علمی و دینی اسلام در چه حالی بوده است. در پایان کتاب فهرستی از مطالب کتاب عنوان گشته است.