جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
گلجانی امیرخیز , ایرج (استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قزوین), 1340-
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18
قرآن کریم و معیارهای جواز اِعمال خشونت در اجتماع
نویسنده:
کوثر حلال خور ، ایرج گلجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
مفهوم خشونت همواره یکی از مسائل چالش­برانگیز در پژوهش­های اجتماعی بوده است. در جهان اسلام نیز این مسئله از دیرباز مورد توجه اندیشمندان، به‌‌ویژه جامعه­شناسان دینی بوده و البته دستاویز بسیاری از افراط‌‌گرایان نیز قرار گرفته است. زاویه نگاه و دیدگاه‌‌های مختلف درباره خشونت، می­تواند گونه­های متفاوتی از آن را به نمایش بگذارد، مانند: خشونت فردی، خشونت اجتماعی، خشونت پنهان یا آشکار و ... . این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی معیارهای روایی و ناروایی اِعمال خشونت در اجتماع را در آیات قرآن بررسی کرده است. نخست «عدالت» معیار تمایز روایی و ناروایی خشونت و در ادامه، دو مؤلفه «اخلاق» و «قانون» به عنوان ملاک اِعمال خشونت در قرآن تحلیل شده است؛ به این معنا که هر رفتار، گفتار و عملکرد ضد خاطیان اجتماعی که در چارچوب مفهوم اخلاق و قانون بگنجد، خشونت جایز شمرده می‌‌شود؛ هرچند با شدت عمل و رنج همراه باشد. مصادیق خشونت جایز و غیرجایز در اجتماع نیز با الهام از آیات کریمه قرآن استخراج و تبیین گردیده­ است.
صفحات :
از صفحه 163 تا 190
مشخصات اثر
چیستی فهم آینده پژوهانه از متن وحیانی؛ نگاهی به پیش فرض ها در مورد مفهوم آینده
نویسنده:
مجید بزرگمهری ، عین الله کشاورز ترک ، ایرج گلجانی امیر خیز ، آرش پیامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در حوزه آینده پژوهی در متون وحیانی تاکنون کارهای پژوهشی متنوعی در مراکز دانشگاهی به انجام رسیده است. آنچه در این پژوهش ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است، پرداختن به پیش فرض هایی می باشد که در آن می باید مدّ نظر قرار گیرد. فهم آینده پژوهانه از متن وحیانی، همانطور که از نام آن پیداست، مبتنی بر سه پایة چیستیِ فهم، چیستیِ آینده و چیستی متن وحیانی می باشد. به عبارت دیگر، بسته به آنکه چه درک و برداشتی از خودِ پدیدة فهم داشته باشیم، چه برداشت و تصوری از آینده داشته باشیم و متن وحیانی را چگونه متنی بدانیم و چه انتظاری از آن داشته باشیم، فهم آینده پژوهانه ایی که از آن می شود، متفاوت خواهد بود. در این راستا، در بخش نخست مقاله سعی می شود تا به این نکته پرداخته شود که پژوهش هایی که در حوزه آینده پژوهشی انجام شده اند بر پایه چه برداشت و انتظاری از قرآن مجید انجام شده اند و چگونگی این برداشت و انتظاری، چطور می تواند مطالعات آینده پژوهانه را تحت تاثیر قرار دهد. در بخش بعدی بر روی مفهوم آینده متمرکز شده ایم و اینکه که چگونه فهمی که از آینده، در پارادایم های مختلف پدید می آید، فهم آینده پژوهانه از متن وحیانی را تحت تاثیر قرار می گیرد. این بررسی نشان می دهد که مفهوم آینده از امری عینی، صلب و بیرونی به سمت امری ذهنی و ریشه دار در باورهای امروز آدمی در حال حرکت بوده است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 46
مشخصات اثر
وجوه معنایی خشونت در قرآن کریم
نویسنده:
کوثر حلال خور ، ایرج گلجانی
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
خشونت از مفاهیم پیچیده و چالش‌برانگیز در همه فرهنگ‌ها و به ویژه متون دینی تلقی می‌شود، تا آنجا که کمتر می‌توان به معنای مورد وفاقی از آن در میان اندیشمندان دست یافت. در کنار رویکردهای مختلفی که برای تبیین و تعریف این‌گونه مفاهیم وجود دارد، به نظر می‌رسد می‌توان از رویکردی قرآنی نیز برای رسیدن به یک تعریف مناسب بهره گرفت. در قرآن کریم هرگونه اقدامی که به پایمال کردن حقوق انسان و از بین بردن کرامت ذاتی او مانند حق انتخاب، حق آزادی بیان، تساوی در برابر قانون، نفی تبعیض و به‌کارگیری قدرت نامشروع برای تحمیل اراده گروهی بر گروه دیگر می‌انجامد، خشونت تلقی شده و البته می‌تواند این اقدام گاهی در جهت دفاع از این حقوق و به صورت منطقی و مشروع صورت پذیرد، لذا خشونت به عنوان آخرین راه حل و فقط در جهت دفاع در برابر تجاوز و برقراری عدالت مورد توجه قرار گرفته است و اگر راه‌های پیشگیرانه و بخشش و رأفت بتواند مقاصد عادلانه و اخلاقی را تحقق بخشد نیازی به اعمال خشونت نخواهد بود. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی به واکاوی معناشناسانه واژگان قرآنی حوزه خشونت می‌پردازد. یاقته‌های تحقیق دلالت دارد که هفت واژه «شدة، دعّ، غلظت، غضب، مقت، غیظ و فظّ» از جمله واژگانی هستند که در شبکه معنایی واژگان قرآنی حوزه خشونت قرار می‌گیرند، که در مواردی اشتراک معنایی و در مواقعی تفاوت مفهومی دارند.
مشخصات اثر
تحلیل گروه‌های مختلف شخصیتی انسان‌ها در مواجهه با حیات اُخروی (معاد) از منظر قرآن و حدیث
نویسنده:
پدیدآور: عمران مرنگی ؛ استاد راهنما: ایرج گلجانی امیرخیز ؛ استاد مشاور: محمدرضا پیرچراغ
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
دید آدمیان نسبت به آینده (پدیده ی معاد) ،در سه طیف باور، اِ نکارو شک بررسی می‌شود. این سه طیف ،سه گونه شخصیت انسانی را به چالش می‌کشند. هرکدام از پدیده‌های خداوندی (مجموع خلقت) ،پدیدارهای (ظهورات) متفاوتی در بین انسان‌ها دارند. پدیده معاد نیز در طول تاریخ ،پدیدار متفاوتی در نسل آدمی از خود برجا گذاشته است. بیشتر انسان ها به اسم، پدیده معاد را پذیرا هستند ،اما به رسم معاد ناباوری ،زندگی را میگذرانند و در اندیشه، سخن و رفتارشان تجلی باور به این پدیده آمدنی (معاد) دیده نمی شود. اکثر آدم‌ها در مواجهه با پدیده ی معاد ،به جای باور داشتن ،به ستیز و گریز با چنین پدیده حتمی الوقوعی رو می آورند. اینگونه نگرش آدمی به پدیده ها (خاصه معاد) ،در شکل گیری شخصیت آنها نقش اساسی ایفا می‌کند. پس لازم است به صورت علمی این پدیده (معاد) در محافل دانشگاهی و حوزوی مطالعه شود، تا بازتابی از آن در زندگانی این جهانی مشهود گردد.
مشخصات اثر
مبانی تاریخی جریان سلفی معاصردر حجیت و اعتبار روایات پیامبر و نقد آن‌ها با تأکید بر دیدگاه‌های عبدالماجد الغوری در کتاب المدخل الی دراسه علوم الحدیث
نویسنده:
فاطمه خامدا، مجید معارف، ایرج گلجانی امیرخیز
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
سلفیه (فرق اسلامی)
چکیده :
قرآن و سنّت در زمان پیامبر2 همدوش با یکدیگر بودند. با وفات پیامبر2، سوزاندن مجموعه‌های حدیثی و یک قرن تاریخ شفاهی، حدیث ظنّی الصدور گشت و برابری آن با قرآن از بین رفت. مبانی فکری سلفیان در حجیت قرآن و سنّت بدون اجتهاد عقلی، اعتقاد به ظاهرگرایی و مقابله با نوآوری، پذیرفتن نقل الفاظ حدیث و حفظ کامل سنّت پیامبر2 در میان صحابه و تابعین، انکار جعل حدیث در آن دوره و اعتقاد به حجیت حدیث مرسل، راه استدلال و اجتهاد عقلی را بر پیروان خود مسدود نمود و با غفلت از اقتضای زمانه، در پیِ همسانی کامل با صدر اسلام است. و با تکفیر دیگران ایمان و حقیقت را منحصر به خود می‌دانند. عبدالماجد الغوری پژوهشگر مطالعات حدیثی به پیروی از عقاید سلفیه، در یکی از تألیفات خود با عنوان المدخل الی دراسه علوم الحدیث به علوم مرتبط با حدیث می‌پردازد. این پژوهش به بررسی رویکرد سلفی در حجیت روایات با تأکید بر دیدگاه‌های وی در کتاب مذکور می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 285 تا 316
مشخصات اثر
هر سوره بسان مجموعه‌ای منظم
نویسنده:
گلجانی امیرخیز ایرج
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره , مجموعه منظم , غرض نهایی
چکیده :
از آن جا که موضوعات متنوّع و فراوانی در اغلب سور قرآنی مطرح می‌شوند که گاه در نگاه نخستین، پراکنده و بی‌ارتباط و گسسته می‌نمایند، ضروری است از زوایای گوناگون؛ بی گمان باطل" پریشان گویی" از ساخت کلام الهی زودوده شود؛ زیرا اگر هر سوره حاوی پیام و محوری مشخص نباشد و موضوعات آن بر حول غرض و مقصدی نهایی استقرار نیابند؛ در چنین وضعیتی، دسته‌بندی مجموعه‌ای از آیات در هر سوره به صورت توفیقی چه دلیل قاطع و صریحی خواهد یافت؟ لذا کشف وحدت در کثرتی این چنین، اقدام بایسته‌ای است تا از رهگذر آن، مخاطب قرآن، در هر سوره با یک مجموعة منسجم، منظّم و هدف‌دار مواجه شود.نوشتار حاضر از طریق: 1- ارائه ویژگیهای نظام‌مند در سوره‌های قرآنی2- دلایل عقلی3- شواهد قرآنی و روایی، و ... 4- ارائه چند نمونه برای تأیید نظریه عهده‌دار این امر می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 467 تا 510
مشخصات اثر
مبانی انسان‌شناسی احکام روابط غیرمالی زوجین در قرآن کریم
نویسنده:
محمد بهداری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله ی پیش رو ، در مقام پاسخ به شائبه ی برابری و تساوی زن و مرد از نظر استعدادهای فطری ، امکانات وجودی ، توانایی های جسمی و نیازهای روحی و روانی آن دو که زمینه ی توهّم تبعیض و ترجیح جنسی برخی احکام قرآنی را فراهم آورده ، بنیانگذاری شده است .بنابراین از مَدخل تفاوت های عمومیِ جسمی و روانیِ زن و مرد ، به تشریح و توضیح احکام روابط غیرمالی زوجین از منظر قرآن کریم پرداختیم تا فلسفه و ماهیت دوگانگی برخی از این احکام را روشن کنیم.از آنجا که شارع قرآن کریم ، بر تمامی ابعاد وجودی زن و مرد اشراف کامل داشته ، استعدادها و توانایی های فطری هریک از دو جنس را به گونه ای قرار داده که تأمین کننده ی اهداف حیات فردی ، خانوادگی و اجتماعی آنان باشد و با تشریع احکام ویژه ی هریک از دو جنس ، خط سیری را جهت نیل به اهداف وجودی آنان ترسیم نموده است و به این ترتیب ، تعاضد تکوین و تشریع ، حرکت انسان به سوی کمال نهایی خویش را سرعت می بخشند .
مشخصات اثر
علم مناسبت، بحثی در ترتیب آیات و سور
نویسنده:
ایرج گلجانی امیرخیز
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
در این پژوهش مناسبت و ترتیب آیات و سور موردبررسی قرار گرفته و از این موضوعات بحث شده است:ضرورت بحث تناسب در قرآن کریم، مفهوم و سابقه علم مناسبت و کوششهای به عمل آمده در آن، دلالت قرآن بر وجود تألیف الهی آن، دلایل قرآن برای تأییدسنت پیامبر صلی الله علیه وآله در تعیین جایگاه آیات قرآن کریم،روایتهای تاریخی درباره ترتیب آیات قرآن، جایگاه علم مناسبت در میان انواع دیگر علوم تفسیری، وارتباط آیات و اسباب نزول.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مباحث اخلاقی دو شرح معاصر نهج البلاغه: «ترجمه و شرح نهج البلاغه» علامه محمدتقی جعفری و «پيام امام اميرالمؤمنين» آیه الله مکارم شیرازی
نویسنده:
فرشته محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ناصر مکارم شیرازی , علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
علامه محمدتقی جعفری و آیت‌الله مکارم شیرازی با نگاهی هوشمندانه به جایگاه دین اسلام و تشیع در جهان معاصر، به شرح نهج‌البلاغه پرداخته‌اند؛ تأکید بر ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی در این دو شرح، به همراه ویژگی‌های عام آن دو،مدنظر پژوهش پیش‌رو است.بر این اساس می‌توان گفت شرح علامه بر نهج‌البلاغه دارای مباحث استطرادی و موضوعی متنوع است و صبغه فلسفی دارد. علاوه بر این مولف آراء و اندیشه‌های دانشمندان معاصر را در خدمت معارف نهج‌البلاغه درآورده و با نگرشی نقادانه از این آراء برای تقویت بنیان اندیشه دینی بکار برده است و مخاطبان این اثر، بیشتر فرهیختگان فرهنگی جامعه هستند تا مخاطبان عام.شرح آیه الله مکارم شیرازی مختصر و موجز است و اطلاعات اجمالی از طریق پرداختن به سیاق کلام و جغرافیای متن به خواننده عرضه می‌نمایدو این اثر برای عموم مردم به نگارش درآمده است.همچنین دو شارح ضمن توجه به اخلاق فردی و اجتماعی در نهج‌البلاغه، از علوم انسانی و نوآوری و نواندیشی در شرح مباحث استفاده نموده‌اند؛ علامه با عنایت به مباحث حقوق بشر و نیز اصول روان‌شناسی و فلسفی به تبیین معارف اخلاقی پرداخته و آیه الله مکارم شیرازی با تکیه بر اخلاق روایی و توجه به بعد تاریخی و جامعه‌شناسی به بازگشایی مطالب می‌پردازد.
مشخصات اثر
مورد صدور و نقش آن در تبیین دلالت حدیث
نویسنده:
صغری طاهرپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهبدون شکمهم ترین راه دستیابی به احکام و سایر معارف الهی، پس از قرآن، سنت پیامبر9 و امامان معصوم: است، که در قالب هزاران حدیث در کتب متعدد روایی به ما رسیده است. بنابراین حدیث به عنوان دوّمین منبع تشریع، محل رجوعمسلمانان قرار گرفته و از حجیّت و اعتبار خاصی برخوردار است. آنچه در قرار گرفتن حدیث در این جایگاه و اعتبار بخشی به آن نقش اساسی ایفا می کند، فهم درست حدیث است؛ چرا که فهم نادرست از حدیث نه تنها جایگاه آن را زیر سوال می برد، بلکه چهر? دین را مشوش ساخته و از اعتبار آن می کاهد. در همین راستا و به منظور دستیابی به این هدف دانشمندان اسلام اصول و قواعد و انواع مختلف علوم حدیث را بنیان گذاری کرده تا با بکارگیری آنهابتوان به فهم درست احادیث نایل آمد. یکی از علومی که به درک معانی و مقصود واقعی احادیث کمک می کند، علم مورد صدور یا اسباب ورود حدیث است. این علم از آن جهت بر فهم احادیث موثر است که پاره ای از احادیث بر اثر وقایع، شرایط و زمینه های خاصی از معصوم7 صادر شده اند، و بی توجهی به آنها موجب سوء فهم احادیث و یا فهم ناقص بسیاری از روایات شده است. مورد صدور احادیث گاه در متن آنها وجود دارد و گاه در متن آن دیده نمی شود و یا تنها در برخی از طریق آن آمده است، علاوه بر آن سبب صدور پاره ای از روایات به وسیل? روایات دیگر بیان شده است. علم اسباب ورود حدیث به دلیل اهمیّت و نقشی که در فهم و درک معانی احادیث دارد، از صدر اسلام تا کنون کم و بیش مورد توجّه محدّثان و محقّقان علوم اسلامی بوده است. هر چند در مقایسه با اسباب نزول قرآن و یا حتی بسیاری از علوم حدیث، اهتمام اندکی به آن شده است. در این پژوهش ضمن اصطلاح شناسی و تعریف مورد صدور حدیث به بیان پیشینه آن و نیز تأثیری که سبب صدور بر فهم احادیث می گذارد و همچنین شیوه یافتن مورد صدور احادیث و کاربردهای آن می پردازیم
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 18