جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 269
تبیینی از الهیات قرآنی با نگاهی بر ابداعات فلسفی، کلامی
نویسنده:
محمد کاوه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
این مقاله به نقش قرآن در عرصه الهیات و علم در دو بخش به هم مرتبط تنظیم گردیده است. بخش اول آن مربوط به نوآوری ها در علم کلام اسلامی و بخش دوم آن مربوط به نوآوری در فلسفه اسلامی است. نوآوری در علم کلام خود نیز دارای دو زیر مجموعه است. نوآوری در خود اصل قرآن به عنوان یک کتاب آسمانی در کنار سایر کتب شرایع آسمانی دیگر مانند اوستا، تورات و انجیل، که حول شش موضوع میان کتاب های ذکر شده با قرآن مقایسه شده است. در این قسمت بحث هایی مانند: معجزه قولی، جامعیت محتوا، نو ماندن و عدم کهنگی قرآن، انتساب به پیامبران، تاریخ تالیف، و نوع نزول آن بررسی شده است. در قسمت دیگر این بخش مباحث مربوط به محتوای قرآن طرح گردیده است. محتوای قرآن موجب نوآوری موضوعاتی در علم کلام شده است، که به برخی از موارد آن پرداخته شده و به صورت مقایسه ای همین موضوعات در سایر شرایع الهی اهل کتاب به صورت مختصر مطرح شده است. در بخش دوم به پنج موضوع مهم و اساسی در فلسفه (تاسیس فلسفه اسلامی، امکان معرفت و یقین، وحدت حق تعالی، برهان وجوب و امکان و تجربه به عنوان یکی از راه های کسب یقین) اشاره شده است. موضوعاتی که بعضا در حقیقت از موضوعات عام فلسفه است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
شیعة فی الإسلام
نویسنده:
محمدحسین طباطبائی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بيروت: بیت الکاتب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«الشيعة في الإسلام»، ترجمه عربى كتاب «شيعه در اسلام» علامه محمدحسين طباطبايى؛ صاحب تفسير «الميزان» است كه به تحقيق و پژوهشى ژرف در معرفى شيعه با در نظر گرفتن تمام جوانب موضوع مى‏ پردازد و تفكر شيعى را به كسانى كه نسبت به آن ناآگاهند مى ‏شناساند. در اين كتاب مؤلف به سؤالات مطرح در مورد شيعه و عقايد ايشان پاسخ گفته و شبهاتى را كه از جانب دشمنان شيعه متوجه ايشان گشته رد و ابطال مى‏ نمايد. نويسنده به هيچ وجه متعرض عقايد اهل سنت درباره موضوعات مطرح در كتاب نگرديده و فقط به دفاع از اصالت مذهب تشيع اثناعشرى پرداخته و خاستگاه آن را معرفى نموده است. كتاب داراى سه فصل است كه ضمن آنها تاريخ و پيشينه شيعه، اعتقادات و ديدگاه‏ هاى ايشان و نيز علوم آنها بيان مى‏ گردد.
انسان و العقیدة 
نویسنده:
محمدحسین طباطبايی؛ محققان: صباح ربيعي، علي اسدي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: باقيات,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«الإنسان و العقيدة»، در واقع مجموعه چند رساله به زبان عربى، نوشته علامه سيد محمدحسين طباطبايى است كه در يك كتاب جمع شده و با نامى جديد منتشر شده است. عنوان «الإنسان و العقيدة» براى اثر حاضر، انتخاب علامه طباطبايى نيست بلكه محققان برگزيده‌ اند. محققان رساله‌ هاى مذكور را تصحيح و تحقيق كرده‌ اند و مقدمه‌ اى برايش نوشته‌ اند و در آن ويژگى‌ هاى اين رساله‌ ها را بيان كرده اند. محققان تصريح كرده‌ اند كه اين اثر دو ويژگى دارد: يك - موضوعش: اين پنج رساله، منظومه‌ اى علمى و معرفتى كاملى فراهم كرده است براى پاسخ به همه پرسش هايى كه ممكن است در مورد انسان در جميع مراحل زندگيش مطرح شود: مرحله قبل از اين دنيا، مرحله اين دنيا و مرحله بعد از اين دنيا و كمالاتى كه در دو جهان تحصيل مي كند و شناخت اين مراحل براى عده بسيارى از فرزندان جامعه ما مورد هتمام و نياز است. دو - نويسنده‌ اش: نويسنده اثر شخصيتى ممتاز است با ويژگى‌ هاى فرديش كه او را مورد توجه جويندگان دانش و عاشقان حقيقت قرار داده است. زندگى او ابعاد متعدد درخشانى دارد كه هر يك شايسته تحقيقى مستقل است. عناوين رساله‌ هاى موجود در اين اثر به ترتيب ذيل است: 1- الإنسان قبل الدنيا، 2- الإنسان في الدنيا، 3- الإنسان بعد الدنيا، 4- رسالة الولاية، 5- على (ع) و الفلسفة الالهية.
معناشناسی استکبار در قرآن کریم
نویسنده:
اصغر افتخاری، مجتبی باباخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از حوزه‌های نسبتا جدید در عرصه مطالعات زبان‌شناسی، روش معناشناسی است که بیشترین کاربرد را در تحلیل متون و فهم ساختار آن دارد. در این میان، قرآن کریم با توجه به آسمانی بودن متن آن و منزه بودنش از سهو و اشتباه‌های رایج بشری، از اتقان و اعتبار بسیار بالاتری نسبت به سایر متون برخوردار است. لذا بررسی ساختار متن و نحوه استعمال واژگان در این کتاب آسمانی می‌تواند روش مناسبی در فهم هرچه دقیق‌تر معانی آن باشد. این جستار با استفاده از روش معناشناسی توصیفی به تبیین دقیق معنای «استکبار» در قرآن کریم پرداخته است. این مفهوم در مجاورت با واژگانی تحلیل شده است که «هم‌نشینِ» آن، در آیات و سوره‌های مختلف قرآن کریم آمده‌اند. بر این اساس، ضمن ارائه تعریفی مختار از استکبار با بهره‌گیری از هم‌نشین‌های آن، مفاهیمی همچون «عُتُوّ»، «غرور» و «بی‌باوری به معاد» به عنوان علل و ریشه‌های استکبار، و نیز مفاهیمی چون «عُلوّ»، «استنکاف»، «کفر» و «ظلم» به عنوان آثار و نتایج استکبار، بر اساس نحوه استعمال در قرآن کریم شناخته شده‌اند. بررسی زبان‌شناسانه واژه‌های هم‌نشین مزبور، حکایت از آن دارد که استکبار در قرآن کریم از محل تلاقی سه جریان اعتقادی (نفی معاد)، روحی (خودبرتربینی) و بالاخره اجتماعی (اتراف و نفی حقایق) حاصل می‌آید.
صفحات :
از صفحه 27 تا 53
نقد تفکیکی انگاری ملاصدرا
نویسنده:
جنان ایزدی، احدفرامرزقراملکی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
بر اساس یکی از دیدگاه های طرح شده، روش شناسی ملاصدرا در حکمت متعالیه تفکیکی است. مدعای این نظرگاه این است که ملاصدرا در سیر تحول روشی خود از رویکرد فلسفی- عرفانی و تاویلی نخستین خویش به رهیافتی وحیانی دست می یابد. مستند تفکیک انگاری مطالعه ای موردپژوهانه بر رویکرد ملاصدرا در مساله معاد جسمانی است. اگر چه نگاه تحولی به حکمت متعالیه و سنجش عینی تفکر صدرایی از مزایای این طرح پژوهشی است، ضعف هایی چون: نگاه حصرگرایانه به تحول، ایهام ملازمت تلفیق و تاویل، عدم کفایت ادله، و خلط ایستار فلسفی و ایستار وحیانی این نظریه را با چالش جدی مواجه می سازد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 77
بررسی انتقادی تلاش‌‌‌‌‌های عقلی متکلمان و فیلسوفان اسلامی در مسأله حشر حیوانات
نویسنده:
طوبی کرمانی، کرامت ورزدار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در این نوشتار، تلاش متکلمان و فیلسوفان اسلامی در باب حشر حیوانات، از دو جنبه امکان عقلی حشر و علت آن، بررسی شده است. پاسخ‌‌‌‌‌های متکلمان به سؤال اول، مختلف است. برخی با توجه به این‌‌‌‌‌که اساساً هیچ مجردی غیر از خداوند را قبول ندارند، حشر حیوانات را نیز همچون حشر انسان، به صورت جمع کردن مجدد اجزای پراکنده شده، می‌‌‌‌‌دانند؛ برخی دیگر، به دلیل تساوی رتبی حیوان و انسان، منکر نفس مجرد در حیوانات شده و حشر آن‌‌‌‌‌ها را انکار می‌‌‌‌‌کنند؛ و گروهی نیز با دلیلی مبتنی بر استقرا، در صدد اثبات نفس مجرد در حیوانات برآمده‌‌‌‌‌اند. اما از منظر فیلسوفان، نفس حیوانی در مرتبه ادراکی خیالی سکنا دارد؛ به همین دلیل، فارابی نفوس حیوانی را به دلیل عدم ادراک عقلی، غیرمجرد می‌‌‌‌‌انگارد. در آثار بوعلی و شیخ اشراق در باب تجرد خیال، دوگانگی به چشم می‌‌‌‌‌خورد که مدعای قوی‌‌‌‌‌تر، انکار تجرد خیال و بالتبع، منکر تجرد نفوس حیوانی و حشر آن‌‌‌‌‌ها هستند. صدرالمتألهین با اثبات تجرد خیال، گامی نوین در توجیه امکان عقلی حشر نفوس حیوانی برداشته است. متکلمان درباره سؤال دوم، بر مسألۀ عوض تأکید کرده است که به دلیل عدم جامعیت، مورد نقد است. علامه طباطبایی با بحث اختیار و شعور در حیوانات، به نوعی تکلیف در حیوانات، قائل شده است. صدرا در این مسأله، از طریق برهان علت غایی، اثبات می‌‌‌‌‌کند که تمام موجودات به سمت مبدأ بازخواهند گشت؛ وگرنه دچار تناقض و خلف خواهیم شد. این پژوهش با نگاهی متفاوت، و با طرح دیدگاهی نو، نشان می‌‌‌‌‌دهد که می‌‌‌‌‌توان حشر حیوانات را حشر برخی از انسان‌‌‌‌‌ها به صورت حیوانات مختلف در روز قیامت به شمار آورد که در واقع، همان عدم صعود از مرتبه حیوانی به مرتبه انسانی است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
برانگیختگی موجودات از نگاه ابن‌سینا
نویسنده:
هادی واسعی، فهیمه مرادی زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
گرچه‌ وجود جهان‌ پس‌ از مرگ‌ و زندگی‌ اخروی‌، ازجمله‌ اصول‌ اعتقادی‌ تمامی‌ مسلمانان‌ است‌، اما در مورد این‌که این‌ نوع‌ زندگی‌ به ‌چه‌ گروهی‌ از موجودات‌ اختصاص‌ دارد، دیدگاه‌های‌ مختلفی‌ توسط‌ اندیشمندان‌ مسلمان‌ مطرح‌ شده‌ است‌. با عنایت به این امر، جریان‌شناختی برانگیختگی موجودات و زندگی پس از مرگ آن‌چنان موضوعی پیچیده و دشوار می‌باشد که بررسی و تحلیل آراء متفکران می‌تواند به رفع ابهامات، نابسامانی‌های موجود دراین‌باره کمک نماید. لذا در این نوشتار برآنیم تا برانگیختگی موجودات از نگاه ابن‌سینا را با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی موردبررسی قرار دهیم. چراکه ابن‌سینا ازجمله مهم‌ترین اندیشمندانی است که در این عرصه قلم‌زده و بر اساس مشرب فلسفی خویش به تبیین و تحلیل برانگیختگی موجودات پرداخته‌است. یافته‌های حاصل از بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد در هندسه معرفتی ابن‌سینا مباحث «معاد» و «برانگیختگی موجودات‌» پیوند عمیق و نزدیک با بحث «نفس» دارد؛ به همین منظور در پژوهش حاضر ابتدا به بررسی و بیان چارچوب مفهومی نفس، مراتب نفس و قوای آن از دیدگاه ابن‌سینا پرداخته شده و سرانجام چگونگی برانگیختگی موجودات از منظر ایشان، مورد تحلیل قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 57
هدف زندگی در قرآن و انجیل
نویسنده:
وجیهه مظاهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحث از هدف خلقت انسان و زندگی از دیدگاههای گوناگون مورد بررسی و تدقیق قرار گرفته است و هر کس از نقطه نظر خود به نظریه پردازی در این باب روی آورده است.پایان نامه پیش رو این موضوع را از منظر قرآن و انجیل بررسی نموده تا از خلال آیات حیات بخش این دو کتاب، اهداف زندگی بشر را استخراج وتبیین نماید. به همین منظور به تفاسیر موجود از قرآن کریم، ونیز شروح نگاشته شده از کتاب مقدس مسیحیان مراجعه شده است. پس از مشخص شدن اهداف از منظر این دو کتاب مقدس حقیقت آن ها تبیین شده و در نهایت تفاوت وتشابه ایناهدافمورد کنکاش قرار گرفته است. نتیجه ای که خلالمباحثاین رساله حاصل شده ، این است که زندگی در نگره قرآن کریم وانجیل فرآیندی هدف دار بودهوبا تعیین هدف های واسطه ای یا بین راهی، انسان برای رسیدن به هدف نهایی آماده می شود.
بررسی، تحلیل و نقد اندیشه‌های کلامی در متون کهن عرفانی با تکیه بر امهات متون نثر فارسی تا قرن ششم هجری
نویسنده:
فرامرز یاوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر، نخست، به بررسی، استخراج و طبقه‌بندی مباحث مهم کلامی در متون کهن عرفانی نثر فارسی می‌پردازد، سپس، دیدگاه‌ نحله‌های رایج کلامی را درباره این مباحث بیان می‌کند و در ادامه، ضمن شرح و تفسیر اندیشه‌های کلامی در متون مورد بحث، به نقد و تحلیل آن‌ها از طریق تطبیق با منابع اصیل و معتبر کلامی و احیاناً، تشریح دیدگاه عرفانی نویسندگان در این خصوص می‌پردازد. دیدگاه کلامی مولفان مورد بحث، بر مبنای اصول اعتقادی اهل سنت و جماعت اعم از اشعریه، ماتریدیه و حنابله شکل گرفته است. نویسندگان، از نحله های کلامی و گروه های فکری مجسمه، مشبهه، حشویه، کرامیه، اباحیه، حلولیه، معتزله، فلاسفه، یهود و نصاری برائت جسته و عقاید آنان را درباره مسائل مختلف اعتقادی انکار کرده اند. آنها، به تبعیت از متکلمان، برای اثبات عقاید خویش و رد عقاید مخالفان، از روش های متداول کلامی از قبیل استدلال، قیاس و تمثیل بهره جسته اند.این تحقیق در شش فصل ترتیب یافته است: فصل اول، مشتمل بر مباحثی درباره علم کلام، رابطه کلام و عرفان، اهداف و دلایل روی آوردن صوفیه به مباحث کلامی، عوامل پیوند میان عرفان و کلام اشعری و جایگاه کلامی متون مورد بحث. فصل دوم درباره توحید و مسائلی چون اسما و صفات خداوند، معرفت خداوند، کلام خداوند، رویت خداوند و مسئله ایمان. فصل سوم درباره عدل خداوند، شامل مباحثی مانند حسن و قبح افعال، فعل اصلح، فعل قبیح، تکلیف، ثواب و عقاب، وعد و وعید، سعادت و شقاوت و جبر و اختیار. فصل چهارم درباره نبوت و مباحث مربوط به آن مانند تفاضل انبیا و فرشتگان، عصمت انبیا، شفاعت انبیا و معراج پیامبر (ص). فصل پنجم درباره مسئله امامت و مباحثی چون ویژگی‌ها و شرایط و وظایف امام، کرامت اولیا و امر به معروف و نهی از منکر و فصل ششم درباره معاد و مسائلی مانند اجل، روح، معاد جسمانی و روحانی، اعاده معدوم و خلق بهشت و دوزخ.
نقش فطرت در تعالی انسان از دیدگاه حکمای متعالیه معاصر (شهید مطهری و آیت‌الله جوادی آملی)
نویسنده:
زینب یوسفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مباحث بسیار مهم و ارزشمند کلامی و فلسفی، بحث فطرت است. انسان این اعجوبه ی خلقت، بر فطرت آفریده شده و سرشتی روحانی و معنوی دارد. ارتباط این دو مقوله ی عظیم آفرینش، رابطه ی معناداری است که ما را به تأمّل و تعمّق فراوانی وا می دارد.در این پژوهش، بر تبیین ویژگی ها، متعلّقات و مصادیق امور فطری و بررسی مجموعه ی معارف دین و سرانجام تأثیر عمیق آن در تعالی انسان پافشاری شده است.عمده ی بحث های این رساله مبتنی بر نظریه های حکمت متعالیه است که دارای آراء برتر تئوریک در خصوص فطرت و نیز ارتباط آن با تعالی روحی انسان می باشد. به ویژه در سراسر این پژوهش، استناد ما- بیشتر- به نظرات دو اندیشمند وارسته ی معاصر(شهید مطهری و آیت الله جوادی آملی)در تبیین موضوعات مورد بحث می باشد، از آن جهت که آثار آنان در موضوع این تحقیق، در دسترس تر و آرای ایشان به روزتر و قابل فهم تر برای دانش پژوهان بوده است.هدف اصلی این رساله، پس از بررسی مباحث مربوط به اثبات مبدأ و معاد در موضوع فطرت، با استناد به آیات قرآن وروایات اسلامی، نقش آن در تعالی انسان، از دیدگاه اندیشمندان یاد شده می باشد.برای انجام آن، تحقیق جامعی در معنای لغوی و اصطلاحی فطرت صورت گرفته و از منظر قرآن و روایات به نتایج قابل قبولی دست یافته است. در قسمتی از مقاله به تفاوت ها و شباهت های معنای واژه فطرت با وا ژه هایی چون غریزه، طبع، صبغه و حنیف پرداخته و ویژگی های امور فطری و نقش فطرت را در تربیت و هدایت انسان روشن ساخته است.این تحقیق بر اساس روش کتابخانه ای و مراجعه به منابع و گردآوری اطلاعات و فیش برداری، همراه تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده انجام شده و آنگاه با روش توصیفی تدوین و نگارش یافته است
  • تعداد رکورد ها : 269