جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف این تحقیق بررسی رابطه دین داری با میزان شادمانی در بین دانشجویان است. برای انجام تحقیق حاضر، تعداد 756 دانشجو به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای از بین دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه دو انتخاب شدند. سپس مقیاس عمل به باورهای دینی (معبد) و پرسش نامه شادمانی آکسفورد درباره آنها اجرا شد. پس از جمع آوری داده ها، فرضیه های تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t آزموده شدند. نتیجه نشان داد که بین دین داری و میزان شادمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (P

گروهی از مخاطبان پروپاقرص تولیدات رسانه، نوجوانان هستند که با توجه به مقطع سنی حساسشان، دیدی نقادانه و موشکافانه به مفاهیم دینی دارند. از همین رهگذر، نباید از نقش تولیدات تلویزیون به مثابه ابزاری برای اطلاع رسانی با هدف تاثیر و تقویت رفتار و نگرش مذهبی نوجوانان، غافل شد؛ لذا با بهره گیری از محیط مستعد مدارس در گردهم آوردن مخاطبان متجانس، امکان تاثیرگذاری انیمیشن های مذهبی ایرانی بر رفتار دینی مخاطبان نوجوان، به منظور امکان سنجی استفاده از این تولیدات رسانه به مثابه ابزاری برای تبلیغ دین، بررسی شده است.این پژوهش بر روی جامعه ای از دانش آموزان دوازده تا هجده ساله هشت مدرسه غیرانتفاعی منطقه دو آموزش و پروش شهر تهران، به شیوه «آزمایشی» بوده و بررسی آزمون شوندگان در چهار گروه کنترل و چهار گروه آزمایش، انجام گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر انیمیشن های مذهبی ایرانی بر تغییر رفتار دینی دانش آموزان است و با استفاده از آزمون t زوجی،t  تک نمونه ای و تحلیل واریانس، تاثیر مولفه های سن و جنس و پیشینه دینی (دین داری) آزمون شوندگان در میزان تغییر رفتارشان را سنجیده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که به طورکلی، تماشای انیمیشن های مذهبی، رفتار دینی گروه مخاطب را تقویت کرده است و همچنین، جنسیت و پیشینه دین داری نوجوانان، در این تاثیر نقش دارد.

نقش خانواده در شکل دهی به گرایش های دینی فرزندان همواره مورد توجه نظریه پردازان و محققان حوزه دین بوده است. از این گذشته، هردو نهاد دین و خانواده در جامعه ایران دست خوش تغییرات محسوس و قابل اعتنایی شده اند، این دو امر تحقیق حاضر را بر آن داشت تا با هدف شناخت نقش خانواده در ممانعت یا تعدیل گرایش جوانان به اشکال جدید دینداری از یک سو و نیز کمک به فهم رابطه بین تغییرات دین و خانواده از سوی دیگر این پرسش را مطرح کند که آیا بین میزان و نوع دین داری جوانان با سرمایه اجتماعی خانواده آنها رابطه هست؟ یافته های تحقیق حاضر که با روش پیمایشی بین نمونه 380 نفری از جوانان سه منطقه شهر تهران به دست آمده است نشان می دهد که پاسخ به این سوال مثبت است. بدین ترتیب، در حالی که بین سرمایه ساختاری خانواده با میزان دینداری رابطه ای برقرار نیست، بعد فرآیندی سرمایه خانوادگی و چهار مولفه اصلی آن با میزان و انواع دینداری رابطه دارند، در بین ابعاد اصلی دینداری، صرفا دینداری مناسک گرا با سرمایه اجتماعی خانواده و ابعاد آن رابطه دارد. در بین ابعاد سرمایه خانوادگی، مشارکت و ارتباط خانوادگی بیشترین همبستگی را با میزان دینداری دارد. این تحقیق به طور کلی بر اهمیت تعاملات و انسجام روابط خانوادگی بر افزایش دینداری جوانان و کاهش گرایش آنها به اشکال غیر سنتی دینداری تاکید دارد و آن را به منزله فرصتی می داند که بدین منظور در اختیار سیاست گذاران و مجریان امور فرهنگی کشور قرار دارد.

نشاط و شادمانی، پدیده ای اجتماعی است که نظریه پردازان مختلف با دیدگاه های متفاوتی به آن نگریسته اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان نشاط و عوامل اجتماعی موثر بر آن انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان استان خوزستان در تابستان 1390 است که 15 تا 65 سال سن دارند. با توجه به تنوع جامعه آماری و گستردگی استان، نمونه گیری به صورت چند مرحله ای انجام شد و بر این اساس حجم نمونه 987 نفر انتخاب گردید. برای سنجش میزان نشاط از پرسشنامه جامع آکسفورد پس از انجام آزمون پایایی استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که میزان نشاط در بین 1.9 درصد از پاسخگویان در حد کم و در مقابل 19.5 درصد از میزان نشاط بالایی برخوردارند؛ همچنین 78.6 درصد از پاسخگویان نیز دارای میزان نشاط متوسط هستند. بنابراین به طور کلی می توان گفت که پاسخگویان از میزان نشاط متوسط رو به بالایی برخوردار هستند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیری نیز نشان می دهد که احساس آنومی، احساس امنیت، اعتماد اجتماعی، دینداری، احساس محرومیت و سن تاثیر معنی داری بر میزان نشاط اجتماعی داشته اند، به نحوی که این 6 متغیر با توجه به ضرایب b به ترتیب بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشته اند.

در این مقاله، بر اساس رویکردهای نظری، برخی از بازدارنده ها و تسهیل کننده های اقتصادی- اجتماعی موثر بر کاهش یا افزایش احتمال وقوع طلاق مطالعه شده اند. در این نوشتار به نقش برخی عوامل زمینه ای همچون شهرنشینی، سن زوجین در هنگام ازدواج و زمینه قومی به عنوان عوامل اجتماعی اشاره شده است. از میان عوامل اقتصادی موثر بر طلاق نیز به نقش حمایت اقتصادی والدین، استقلال مالی زن و به تاثیر اشتغال از منظر دیدگاه اقتصادی بکر و از میان عوامل اجتماعی به نقش الگوگیری از دیگران و در بحث بازدارنده های طلاق به تعلقات دینی، تعلقات خانوادگی (تعداد فرزندان) و الزام به نقش های سنتی پرداخته شده است.

مقاله حاضر به بررسی طلاق عاطفی و عوامل جامعه شناختی موثر در آن در شهر تهران می پردازد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه خانواده های ساکن در شهر تهران و حجم نمونه برابر با 500 نفر می باشد. روش نمونه گیری به صورت دو مرحله ای خوشه ای و تصادفی انجام شده و چارچوب نظری تحقیق، نظریه کارکردگرایی / ساختی است. فرض نظری این است که برهم خوردن تعادل ساختار خانواده و تغییر در کارکردهای قوام بخش آن، زمینه ساز طلاق عاطفی می باشد. روش تحقیق، پیمایش و داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته، احصا شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای نظم درون خانواده، ساختار قدرت خانواده و سرمایه اجتماعی درون خانواده بیشترین رابطه معنادار با میزان طلاق عاطفی را دارند. همچنین نتایج رگرسیونی بیانگر آن است که متغیرهای مستقل تحقیق، حدود 0.665 از واریانس ها و تغییرات طلاق عاطفی را تبیین می کنند. از یافته های تحقیق استنباط می شود که هر گاه تعادل ساختار خانواده تحت تاثیر شرایط درونی و بیرونی بر هم می خورد، کارکردهای قوام دهنده تاثیرگذار آن مانند سرمایه اجتماعی درون خانواده، نظم درون خانواده، ساختار قدرت و ... با چالش مواجه می شود که می تواند زمینه ساز طلاق عاطفی باشد.

ایده ها و اندیشه ها در فرایند شکل گیری لزوما ترتیب درست و مراحل منطقی خود را طی نمی کنند. آنها بیشتر، وقوع و ظهوری «طبیعی» دارند تا «منطقی». از همین روست که مطالعات دین داری، پیش از مدل سازی و مدلسازی ها پیش از تامل در مبانی ساخت مدل های دین داری به ظهور رسیده اند.مدل سازی برای دین داری، از پی مطالعات بسیط اولیه در اطراف دین داری ضرورت پیدا کرد و کنکاش در منطق و مبانی ساخت مدلها نیز متعاقب چند دهه تلاش دین پژوهان در ساخت و عرضه مدل های مختلف دین داری، موضوعیت یافته است.این مقاله خود را در مرحله اخیر از این فرایند، یعنی بررسی منطق و مبانی ساخت مدل های دین داری تعریف می کند و مدعی است که در واقع ما با «دین داری ها» و نه «دین داری» مواجهیم و مدل معتبر و مقبول هر دین داری را نیز تنها باید از همان دین خاص اخذ کرد. از این مدعا که در برابر دو رویکرد «عامگرا» و «خاص گرا» در کار مدلسازی دین داری مطرح گردیده، در هفت فراز دفاع شده است.

از آغاز تاکنون، «نظریه محرومیت» متداول ترین و مسلط ترین نظریه در میان دانشمندان علوم اجتماعی برای تبیین سطوح مختلف دین داری مردم بوده است. با وجود این، نتایج متعارض تحقیقات تجربی، از یک سو، اعتبار این نظریه را به مقوله ای جدلی تبدیل کرده است و از سویی دیگر، این پژوهش ها صرفا در درون سنت های دینی غیراسلامی انجام گرفته اند. از این رو، مقاله پژوهشی حاضر تلاشی است برای ارزیابی تجربی ادعاهای عام نظریه محرومیت در میان جمعیت مسلمان ایرانی. ابتدا، مدعاهای نظری نظریه محرومیت به صورت فرضیاتی مبنی بر ارتباط مثبت محرومیت عینی و محرومیت ذهنی با دین داری فرموله گردید. سپس، جهت وارسی اعتبار تجربی این نظریه، فرضیه های مذکور با داده های پیمایشی مربوط به بیش از چهار هزار نفر مسلمان ایرانی مقابله شد تا میزان انطباق و تناظر پیش بینی های نظری رویکرد محرومیت با شواهد تجربی مورد ارزیابی قرار گیرد. در مجموع، یافته های این تحقیق نتوانست حمایت جدی و قابل اعتمادی برای نظریه محرومیت در تبیین سطوح تدین اسلامی ایرانیان فراهم آورد.

مقدمه: دین و دینداری تاثیر مهمی بر جنبه های جسمانی و روانی انسان دارد، یکی از جنبه های مهمی که ارتباط قابل توجهی با دینداری دارد هویتی است که افراد در دوره نوجوانی و جوانی کسب می کنند. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین میزان دینداری در بخشی از جامعه دانشجویان و بررسی ارتباط میان ابعاد مختلف دینداری با سبک های هویتی جوانان است.روش: نمونه پژوهش حاضر از 436 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور تهران که به مقیاس گسترش یافته سنجش هویت من و پرسشنامه دینداری پاسخ دادند، تشکیل شد.یافته ها: نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که میزان دینداری در نمونه حاضر در حد بالایی است، هر چند که میانگین دو بعد اعتقادی و تجربی از دو بعد مناسکی و پیامدی بالاتر بود. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که سبک های هویتی موفق و زود شکل گرفته با تمامی ابعاد دینداری ارتباط مثبت دارند و سبک هویتی به تعویق افتاده نیز با تمامی ابعاد دینداری ارتباط منفی داشت.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که دینداری با سبک های هویتی افراد و نحوه پردازش شناختی آنان ارتباط تنگاتنگی دارد و افرادی با سبک های هویتی موفق و زود شکل گرفته تعهد بیشتری به باورهای مذهبی دارند که یا خود بر اساس کاوش های شخصی به آنها دست پیدا کرده اند و یا از دیگران مهم خود کسب کرده اند.