جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر به بررسی روند تشکیل سازمان وکالت در عصر ائمه و مهمترین علل شکل گیری این سازمان، محدوده فعالیت این نهاد، از بعد زمانی و مکانی و فراز و فرودهای آن پرداخته است. عوامل موثر بر تشکیل سازمان وکالت از امام صادق(ع) تا حضرت مهدی(عج) عبارتند از: 1-شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ائمه مقارن با حکومت عباسیان که جوی توام با خفقان و ظلم ایجاد نموده بودند.2-در سایه سخت گیریها و محدودیت های عباسیان، ارتباط ائمه با شیعیان، به جهت حفظ جان ائمه و شیعیان و ممانعت از حساسیت بیشتر حکومت، توسط وکلا صورت می گرفت. 3-وظیفه جمع آوری وجوهات شرعی چون خمس و زکات و درآمد موقوفات بر عهده ی وکلای امانتدار و معتمد ائمه بود. 4-برای ورود به عصر غیبت امام زمان(عج) و عدم حضور رهبر شیعیان در بین مردم زمینه سازی قبلی لازم بود که این وظیفه ی خطیر را ابتدا ائمه پیش از ایشان و در رتبه های پایین تر و به دستور و امر ائمه، وکلا انجام می دادند. این سازمان فعالیت خود را از زمان امام صادق(ع) آغاز کرد و تا پایان عصر غیبت صغری فعال بود. در این زمان بود که با مرگ نایب چهارم، علی بن محمد سمری عمر این سازمان نیز به پایان رسیده و جای خود را به نهاد ولایت فقیه داد. برای حصول به اهداف پژوهش، تحقیق به روش توصیفی – تحلیلی با تکیه بر تحقیق کتابخانه ای و منابع اصلی مربوطبه مهدویت و این سازمان صورت گرفته است که جمع آوری و تکمیل داده ها، تدوین، تجزیه و تطبیق اطلاعات سپس دسته بندی و طبقه بندی آنها و سرانجام استنتاج مطالب، روش تحقیق در این پژوهش بوده است.

تأسیس و پایه گذاری حکومت اسلامی، توسط پیامبر اسلام (ص) که به هجرت آن حضرت از مکه به {یثرب سال جهاردهم بعثت} مدینه انجامید. در اولین روزهایی استقرار آن حضرت در مدینه، سازمان دهی جامعه اسلامی بر اساس فلسفه سیاسی و ارزشهای حاکم بر حکومت اسلامی یعنی تقوی، برادری، برابری و عدالت اجتماعی ایجاد شد. بعد از رحلت رسول خدا (ص) متاسفانه سرنوشت جامعه اسلامی و حکومت پیامبر (ص) بدست کسانی افتاد که نیاکانش به ضربات شمشیر اسلام نابود شده بود و خود آنها نیز که جانش را در خطر دیدن از روی اکراه و اجبار تسلیم شدن. اما به مرور زمان به فرموده حضرت علی (ع) اسلام را تسلیم خود کردند.نوشتاری که در پیش رو دارید، ابتدا مفهوم سیره و حکومت را از نظر لغت و اصطلاح مورد بررسی قرار داده و سپس بخش دوم به شرائط حاکم اسلامی، و بخش سوم به صفات و شایستگیهای اخلاقی حاکم اسلامی، بخش چهارم وظائف حاکم اسلامی را از نظر آیات و روایات و سیره پیامبر اسلام (ص) مورد بررسی قرار گرفته است.در فصل دوم، در بخش اول، به پیدایش حکومت اموی {شاخه سفیانی و مروانی} و تعریف اجمالی خلفای مروانی پرداخته شده است. در بخش دوم، مناسبات میان بنی امیه و بنی هاشم در دو مورد قبل از اسلام و بعد از اسلام مورد بررسی قرار گرفته، در فصل سوم، عملکرد جریانات فرهنگی و اجتماعی خلفای مروانی با توجه به سیره پیامبر اسلام (ص) در زمینه هایی مختلف آغاز بحران فرهنگی، بعد از رحلت رسول خدا (ص) مهمترین دلیل خلفاء بر منع احادیث پیامبر اسلام (ص) تدوین احادیث نبوی در نزد شیعیان، نقد این دلیل فرهنگ سازی جدید، بازگشایی درهای اسرائیلیات سنت قرار دادن سبحضرت علی (ع)، فضائل تراشی برای خلفاء، ساخت کعبه جدید، عقائد جدید، حرمت شکنی رسالت، برتری مقام خلافت، نقد و بررسی این عملکردها، در سیره پیامبر اسلام (ص) شخصیت حضرت علی (ع) در آیات و روایات و.. پرداخته شده است.چهارمین فصل، در زمینه عملکرد سیاسی و اقتصادی، حاکمان مروانی، در رابطه با سیاست به انزوا کشاندن اهلبیت پیامبر اسلام (ص)، برخورد با زائران امام حسین، قتل عام پیروان اهلبیت، جلوگیری از فضائل اهلبیت، اهانت به قرآن، تعصبات نژادی، بذل و بخشش بیت المال، برای دستیابی به اهداف سیاسی، عبدالملک بن مروان هنگامیکه ابن زبیر را به حرم امن الهی پناه برده بود به قتل رسانید، سرآن را همراه کیسه های زر در میان پیروانش پرتاب کرد، مصرف بیت المال برای ترویج فساد در حالیکه توده مردم به فقر شدید اقتصادی بسر می بردند برپایی جشن های بزرگ ابتذال، سرازیر شدن بیت المال در جیب شعرا، و آواز خان های فاسق، خلفاء و عاملان اموی برای دستیابی به پول و ثروت به ابتکارات جدید دست زدند و تا آنجا بر مردم فشار آوردند که تعداد زیاد از مردم از این اسلام برگشتن، سخن گفته شده است. در آخرین فصل درباره پیامدهایی مخرب این عملکردها، در سرنوشت مسلمانان اشاره شده است در پایان به نتایج بدست آمده از کل بحث اشاره شده است. والسلام

این پایان نامه با عنوان ترجمه کتاب التفسیر الاسلامی للتاریخ، از دو بخش مقدمه مترجم و ترجمه کتاب التفسیر الاسلامی (الفصل الثالث و الفصل الرابع) تشکیل شده است. هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه اسلامی درباره تفسیر تاریخ یا فلسفه تاریخ، با تکیه بر قرآن کریم است. فلسفه تاریخ دانشی است که از علل و عوامل حوادث تاریخ بحث می‌کند و به دنبال کشف قوانین حاکم بر تاریخ و جامعه است. از دیدگاه قرآن، سنت‌های تاریخ در واقع همان قوانین حاکم بر تاریخ هستند. قرآن کریم قصه‌ها و داستانهای تاریخی را با هدف عبرت و پند آموزی آیندگان بیان می‌کند، و در عین حال هر گونه اسطوره و افسانه سرایی که باعث غفلت ودور شدن از حق شود، را سخنی لهو وبیهوده می‌داند، و با آن مخالفت می‌کند.دکتر عماد الدین خلیل از جمله اندیشمندان مسلمانی است که به مسئله تفسیر تاریخ از دیدگاه اسلام پرداخته است. وی کتاب حاضر با نام «التفسیر الاسلامی للتاریخ» را با نگاهی به فلسفه تاریخ از دیدگاه اسلام، وبا استناد به قرآن کریم، به رشته تحریر درآورده است. مهم ترین عناوینی که می‌توان از متن کتاب حاضر، به عنوان شاخص‌های دیدگاه اسلامی در تفسیر تاریخ استخراج کرد، عبارتند از: قانونمندی تاریخ، عبادت هدف فعالیتهای انسان، جهاد، مداوله: استبدال،اراده و اختیار انسان و... واژه‌های کلیدی: فلسفه تاریخ، سنتهای تاریخ، قانونمندی، محرک تاریخ، ایده آلیسم، ماتریالیسم، تمدن، سقوط دولت ها.

قیس بن سعد بن عباده انصاری یکی از اصحاب پیامبر (ص) و از یاران امام علی (ع) و امام حسن (ع) است. تاریخی برای تولد وی ذکر نشده است ولی با توجه به قرائن و پژوهشهای موجود هنگام ورود پیامبر (ص) به مدینه در سن نوجوانی بوده است. این شخصیت در دوران پیامبر (ص) دارای افتخاراتی از جمله: خادم پیامبر (ص) رئیس انتظامات پیامبر (ص)و حامل پرچم انصار در بعضی از غزوه ها بوده است. این مناصب نشان از نزدیکی و همراهی او با پیامبر (ص) دارد. از زندگی او در دوران خلفای سه گانه اطلاعات مختصری وجود دارد.زمانی که امام علی (ع) به خلافت رسید قیس جزء اولین کسانی است که با ایشان بیعت کرد و در فراهم سازی مقدمات جنگ جمل همراه امام علی(ع) بود. امام علی (ع) ابتدا وی را به ولایت مصر برگزید و بنا به دلائلی از ولایت مصر عزل گردید. وقتی قیس به نزد علی (ع) برگشت، نخست به ریاست نگهبانان منصوب و سپس به ولایت آذربایجان گمارده شد. در جنگ صفین و نهروان به عنوان یکی از فرماندهان اصلی حضور داشت . قیس بن سعد اولین کسی بود که با امام حسن (ع) بیعت کرد. وی از راویان حدیث و جزء غدیره سرایان قرن اول هجری است، و در نهایت بعد از صلح امام حسن (ع) در مدینه اقامت گزید و در آخر حکومت معاویه درگذشت.

در تحقیق حاضر سعی شده است توضیحاتی درباره ی شخصیت مالک اشتر نخعی و چگونگی اسلام آوردن ، رابطه و تأثیرگذاری مالک اشتر در تاریخ اسلام در دوره ی پیامبر(ص) در سال هشتم هجرت و نقش او در گرایش قبایل بزرگ یمنی ( مِذحَج و هَمدان ) به اسلام ، نقش و جایگاه مالک اشتر در عصر سه خلیفه ی اول ؛ عصر خلافت ابوبکر بن ابی قُحافه از سال 11-13 هجری قمری ، عصر خلافت عُمر بن خَطاب از سال 13-23 هجری قمری ، عصر خلافت عُثمان بن عَفان از سال 23-35 هجری قمری و نقش و جایگاه مالک اشتر در عصر حکومت حضرت علی(ع) از سال 35-40 هجری قمری ؛ بیان و میزان تأثیر مالک اشتر در رخدادهای تاریخی این دوران مورد بررسی قرار گیرد .اهداف : بررسی شخصیت و عملکرد مالک اشتر در حوادث تاریخی دوران پیامبر(ص) ، سه خلیفه ی اول و حکومت حضرت علی(ع) و شناخت و آگاهی از میزان نقش مالک اشتر از جنبه های دینی ، سیاسی –نظامی ، اجتماعی و فرهنگی در حوادث تاریخی صدر اسلام از سال هشتم هجرت تا سال 37 هجری قمری .روش پژوهش : توصیفی ، تشریحی و تحلیلی است .نتیجه کلی : مالک اشتر در دوران پیامبر(ص) و در زمان دعوت مردم یمن به اسلام توسط حضرت علی(ع) ، با حضرت آشنا و مسلمان شده و با توجه به اینکه او از بزرگان قبیله ی نَخع محسوب می شد ، به نظر می رسد حضرت علی(ع) قبایل یمنی را با واسطه و کمک مالک اشتر با اسلام آشنا و به اسلام گراییدند . نقش مالک اشتر در حوادث تاریخی دوران خلافت ابوبکر و عمر ، بیشتر نقش نظامی و جنگاورانه بود ولی در عصر خلافت عثمان با توجه به شرایط حاکم ، مالک اشتر بیشتر نقش سیاسی و فرهنگی را در آن دوره ایفا کرد و در دوره ی حکومت حضرت علی(ع) ، در رخدادهای آن دوره مالک اشتر به عنوان یکی از کارگزاران مهم حضرت در اجرای دستورات اسلام ، هم نقش نظامی داشت و هم نقش سیاسی و اجتماعی .

طی تمام دوره اسلامی تا کنون ریشه‌اى‌ترین بحث در مسأله امامت، «انتصابى و الهى» یا «انتخابى و عادى» بودن آن است. شیعیان معتقد به انتصابى بودن و دیگر مذاهب پیرو انتخابى بودن امر امامت و جانشینی رسول اکرم (ص) هستند .از جمله کسانی که معتقداست که پیامبر برای خویش جانشینی تعیین نکرده و در مورد امامت و خلافت هیچگونه نصی از ایشان برجا نمانده است ،ابن تیمیه حرانی است .از نظر او جانشین پیامبر(ص)را می توان مصداقی از «ولی امر »مورد اشاره در کتاب و نصدر نظر گرفت.«ولی امر »از دید او کسی است که عهده دار «امر»حکومت شده است . و این بدان معنی است که او مقام امامت را تا حد ولی امر و پیشوا پایین آورده و بر مقام ولی امر بجای مقام امام تاکید داشته است. او تمام روایاتی که از پیامبر اسلام (ص)در مورد جانشینی حضرت علی (ع) در کتابهای شیعه و سنی برجای مانده است، را کذ ب دانسته و تنها شرط برای تعین امامت را اجماع و بیعت حل و عقد می داند نه نص بجای مانده از پیامبر (ص) . او اعتقاد دارد که تمام بزرگان صحابه که جز اهل حل و عقد بودند به امامت و خلافت با ابوبکر اجماع داشته و با او بیعت کرده اندو عدم بیعت بزرگانی چون امام علی،حضرت فاطمه زهرا (س)،و.....را نادیده گرفته است . او در جای دیگری شرکت حضرت علی (ع) را در شورایی که عمر برای جانشینی خود ترتیب داده بود را دلیل عدم اعتقاد آن حضرت بر الهی بودن امر امامت خویش دانسته است و سخنرانی آن حضرت را در جمع اعضای شورا که حضرت علی بر حق خویش اذعان کرده و امامت را امری الهی دانسته وفرموده است این منصب تنها حق او بوده و هست را نادیده گرفته است .البته ابن تیمیه تنها به این بسنده نکرده است و با طرح شبهاتی ،وقایعی چون غدیر و یوم الدارکه از دلایل شیعیان بر الهی بودن امر امامت هستندرا از اساس تکذیب کرده و این وقایع را از دروغ های ساخته ی رافضه دانسته و عنوان کرده که اگر بپذیریم واقعه تاریخی یوم الداراتفاق افتاده این خود دلیلی بر انتخابی بودن امر امامت است، چون پیامبر اکرم (ص)در آن روز خطاب به تمام نزدیکانش فرموده که هرکس دعوت من را قبول نماید، خلیفه وزیر و جانشین من خواهد بود .و حتی اگر ابو لهب این دعوت را می پذیرفت پیامبر (ص)او را به جانشینی خود می گمارد.رساله حاضر بصورت توصیفی و تحلیلی و با فیش برداری از منابع دست اول ،اعتقادات او را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد . و در پایان ادله شیعیان را برانتصابی بودن امر امامتهمراه با دلایل انتصاب حضرت علی (ع) بعنوان جانشین و امام بلافصل پیامبر (ص) راآورده است .واژه های کلیدی: امامت ،ابن تیمیه ،انتصاب ،اجماع،اهل حل و عقد

چکیده ندارد.

علامه میرحامدحسین هندی از علمای بسیار بزرگ شیعه و مولف کتاب‌های کلامی مهمی در زمینه دفاع از حریم تشیع در مقابل هجمه های مخالفین علی‌الخصوص ردیه شاه عبدالعزیز دهلوی بر شیعه با نام تحفه اثنی عشریه است که توانست با نگارش این کتاب‌ها مخصوصاً کتاب عبقات الانوار فی مناقب ائمه الاطهار اثری ماندگار از خود در تاریخ تشیع برجای بگذارد. لکهنو که مرکز حکومت نواب اوده بود، در زمان علامه میر حامد حسین از نابسامانی سیاسی، اجتماعی و حتی مذهبی بسیاری رنج می‌برد. چراکه ضعف حکومت نواب و به‌تبع آن افزایش نفوذ استعمار از یک‌سو و تبلیغات دینی ادیان و مذاهب دیگر و ردیه نویسی های آنان علیه تشیع از سویی دیگر، شرایطی دشوار را برای شیعیان هند ایجاد کرده بود. علامه میر حامد حسین در چنین شرایطی کمر به دفاع از حریم اهل‌بیت بست و به‌رغم اینکه کتاب‌های دیگری از سوی علمای شیعه و حتی علمای خاندان میر حامد حسین در رد بر تحفه شاه عبدالعزیز نگاشته شد،‌ اما هیچ‌کدام نتوانست تأثیری این‌چنین شگرف در جامعه شیعی هند و سایر بلاد اسلامی داشته باشد. همین حمایت علمی و فکری علامه از شیعیان هند موجب شد که از ایشان نقشی ماندگار در تاریخ تمدن شیعی بر جای بماند. خاندان میرحامدحسین هندی نیز خدمات زیادی در جهت نشر معارف شیعی انجام دادند که کتاب عبقات الانوار یکی از آن‌ها محسوب می‌شود. بررسی سیره علمی و عملی این عالم بزرگ شیعی و تبیین خدمات خاندان عبقات می‌تواند ضمن تکریم مجاهدت‌های ایشان در جهت دفاع از فکر شیعی، نقش مهمی در جهت الگوسازی علمی اخلاقی برای محققین ایفا کند.

یکی از موضوعات قابل توجه علم تاریخ، ورود روان شناسی مخصوصا روان شناسی شخصیت به عرصه مطالعات تاریخی است که می تواند به بررسی شخصیت رهبران بزرگ و موثر هر انقلاب در رخدادهای آن بپردازد. بدون مطالعه شخصیت رهبران انقلاب، نمی توان به عمق و گستره هر انقلاب دست یابید. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، به اهمیت نقش رهبر انقلاب اسلامی امام خمینی(س) به عنوان شخصیت تاثیر گذار پی خواهید برد. همچنین زمانی می توان به نتایج بهتری رسید که شخصیت این رهبران انقلاب های جهان با شخصیت رهبر انقلاب اسلامی ایران مورد مقایسه قرار گیرد. موضوعاتی نظیر شخصیت و چهارچوب مفهومی آن و توضیح مؤلفه های اصلی شخصیت مثل دانسته ها، خواسته ها، داشته ها، اندیشه ها، اراده، هیجانات، شایسته ها، موقعیت ها، انتظارات، نگرش ها موجب می شود به یک درک بهتری از شخصیت دست یافته و در کنار آن به مطالعه زندگی و شخصیت رهبرانِ مهمترین این انقلاب ها در روسیه، چین، کوبا و انقلاب اسلامی ایران پرداخته و جریانات و حوادث مرتبط با این رهبران را مشخص نموده و در پایان به مقایسه این شخصیت ها و مؤلفه های آن با امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران می پردازد. نتیجه این که امام خمینی(س) با شخصیت ممتاز خود توانست با نقش و جایگاه بالاتر در مبارزه قبل از انقلاب و رهبری بعد از آن، و در عمل، مؤلفه های شخصیتی بهتر و مناسب تری را با توجه به دین مبین اسلام و اخلاق و عرفان اسلامی و همراهی مردم به خود اختصاص دهد.

بررسی برخی از روش‌های تهذیب نفس از دیدگاه امام خمینی(ره) هدف اصلی این تحقیق است ولی از منابع دیگر مانند قرآن و روایات نیز در تبیین کامل مباحث استفاده می‌شود. اولین روش مطرح در این زمینه تفکر است؛ تفکر در عظمت خلقت، نعمت‌های الهی و وظیفه انسان در قبال خدا جایگاه والایی در تعالیم اسلامی داشته و آیات و روایات متعددی بر آثار تربیتی آن تصریح نموده است. این مسأله در دیدگاه امام خمینی(ره) هم مورد توجه بسیاری قرار گرفته و شرط اول برای مجاهده با نفس و حرکت به جانب حق تعالی دانسته شده است. خود ایشان نیز از تفکر در مسائل اخلاقی، سیاسی و اجتماعی بسیار بهره برده است. موعظه، که موجب آثاری چون تحول فرد و جامعه می‌گردد روش مهم دیگری است که روایات و آیات متعددی بر تأثیر تربیتی آن صحه گذارده، و از منظر امام خمینی(ره) هم آثاری مانند زدودن غفلت و تحول روحی فرد و جامعه به همراه دارد؛ خصوصاً در ایام محرم، صفر و رمضان، که زمینه تفکر و تدبر در مسائل سیاسی و تهذیب نفس برای مومنین را فراهم می‌کند. روش مشارطه، مراقبه و محاسبه هم نقش مهمی در تهذیب نفس داشته و متون دینی بر اهمیت و آثار مثبت آن در تربیت انسان گواهی می‌دهند. این شیوه که در سیره فردی امام(ره) نیز مشاهده می‌شود از منظر ایشان دارای آثاری چون شکوفایی فطرت می‌باشد. همچنین دعا و نیایش با خداوند از روش‌های مورد تأکید آیات و روایات بوده و آثار فراوانی همچون دفع قضای حتمی و شفای دردها برای آن بیان شده است. از طرف دیگر، روان‌شناسان نیز بر تأثیرات مهم آن تأکید نموده‌اند. نقش دعا از منظر حضرت امام در تهذیب نفس بسیار مورد توجه بوده و می‌توان گفت یکی از رموز موفقیت امام در مراحل مختلف زندگی، مانند مبارزه با استکبار، بهره‌گیری از دعا و انس دایم با آن بوده است.