جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 115
 مراد از لاجبر و لاتفویض بل امر بین امرین چیست؟ آیا مراد مخلوطى از جبر و تفویض است یا نه؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : جمله‌ى "لاجبر و لاتفويض بل امر بين امرين" مضمون احاديث متعددى است كه از اهل بيت عصمت و طهارت ‌(ع) در نقد دو نظريه‌ى نادرست جبر و تفويض بيان شده است و در حقيقت آموزه‌اى مستقل و دقيقى است كه افعال اختيارى انسان ها را به درستى تبيين مى‌كند. سه نظ بیشتر ...
بررسی دیدگاه اشاعره درباره «افعال انسان» بر اساس نظریه صدرالدین شیرازی
نویسنده:
کاظم محسنی، حسن بطحایی، یدالله دادجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
چکیده :
از مسایل مهم کلامی‌ و فلسفی افعال اختیاری انسان است. پرسش این است که با توجه به توحید افعالی و اینکه جهان هستی تنها یک فاعل حقیقی دارد و تأثیر استقلالی منحصر در خداست، انتساب افعال به انسان چگونه قابل توجیه است؟ متکلمین اشاعره با اذعان به توحید افعالی، بر این باورند که همه افعال بندگان، مخلوق خداوند است و انسان تنها کسب کننده فعلی است که خداوند آن را به دست انسان ایجاد می‌کند. معتزله به انگیزه نفی بدی‌ها از خداوند، منکر صدور فعل عبد از خدا شده‌اند و منشاء افعال اختیاری را عبد می‌دانند. برخی فلاسفه نسبت افعال اختیاری انسان را به خدا به صورت فاعلیت طولی دانسته اند، ولی صدرالمتألهین با استفاده از دلایل عقلی و مبانی وحیانی، در صدد جمع بین اختیار انسان و توحید افعالی برآمده است. در این پژوهش ضمن بیان مبانی اشاعره درباره افعال اختیاری انسان و تحلیل و نقد آن، مبانی ملاصدرا درباره افعال اختیاری انسان تبیین می‌شود و رابطه آن با توحید افعالی با توجه به دلایل عقلی و نقلی مورد تحلیل و پژوهش قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 43 تا 66
اختیار انسان از منظر صدرا و یاسپرس
نویسنده:
فرح رامین
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
مساله اختیار آدمی از جمله موضوعات مهمی است که در آراء صدرالمتالهین به عنوان موسس حکمت متعالیه و یاسپرس به عنوان یکی از فلاسفه خدامدار بی دین اگزیستانسیالیست، مطرح است. در تطبیق آراء این دو فیلسوف، با توجه به افق و مبانی فکری متفاوت این دو تفکر، همواره باید جانب احتیاط را رعایت کرد. توجه یاسپرس به انسان و تاکید بر وجود ساحتی اصلی به نام نفس یا اگزیستانس که اختیار و گزینش های آدمی، مرحله ای از مراتب آن است، تعریف اختیار، اراده، آزادی، دیدگاه او در باب انسان مختار و رابطه اختیار با متعالی از جمله مواردی است که صدرا و یاسپرس را در فلسفه ورزی به یکدیگر نزدیک می کند. این مقاله، با توصیف و تبیین بنیادی ترین دیدگاه های این دو متفکر در باب مساله پیچیده اختیار انسان، سعی در یافتن شباهت ها و تفاوت ها و نقادی این دو سنت فلسفی دارد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 31
تعیین سرنوشت در حیات پیشین و رابطه آن با اختیار انسان از دیدگاه علامه طباطبایی و مکتب تفکیک
نویسنده:
فروغ رحیم پور، نجیمه منصوری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
سرنوشت از‌ پیش تعیین‌شده و سعادت و شقاوت ذاتی همواره از سوی معتقدین به مختار بودن انسان رد شده است؛ اما به‌نظر می‌رسد نص یا مدلول برخی روایات (و حتی آیات) به‌نوعی به‌ تعیین سرنوشت و سعادت و شقاوت انسان‌ها در عوالمی قبل از دنیا اشاره دارند. چگونگی رفع تضاد میان جبر ناشی از قبول این منقولات با اختیار دنیوی انسان، هدف نوشتار حاضر است. این مقاله از میان نظرات موجود در این باب، به مقایسه رأی علامه طباطبایی و مکتب تفکیک (با محوریت نظرات مجتبی قزوینی، حسنعلی مروارید و محمدباقر ملکی میانجی) پرداخته است. این افراد از سویی به قاعده شیعی «لا جبر و لا تفویض بل امر بین امرین» معتقدند و از سوی دیگر، حیات انسان در عوالمی قبل از دنیا و صحت برخی نصوص و مضامین نقلی مذکور را پذیرفته‌ و توضیحاتی درخصوص تعیین طینت و سرشت در حیات پیشین دارند. مقابله این دو دیدگاه، نحوه‌ استفاده ایشان از سایر آموزه‌های دینی برای حل این تضاد (ظاهری) را روشن می‌کند.
صفحات :
از صفحه 113 تا 138
بررسی سیر اندیشه مفسران در تفسیر آیه «و ما تشاؤون إلا أن یشاء الله»
نویسنده:
احد ترابی، علی نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
یکی از آیات قرآن کریم که در ادوار مختلف تفسیری و کلامی مورد بحث و بررسی قرار داشته، آیه «و ما تشاؤون إلا أن یشاء الله» است. برخی از مفسران و متکلمان، این آیه را ناظر بر «جبر» و برخی آن را شاهدی بر «اختیار انسان در پرتو اراده الهی» دانسته اند. بررسی معنایی آیه با تکیه بر تفاسیر نشان می دهد که فهم و برداشت مفسران از این آیه، در ادوار مختلف تفاوت داشته و متاثر از مباحثات کلامی و فلسفی مطرح در محافل دینی بوده است. در قرون نخست، به دلیل محدودیت مباحث کلامی و پرسش های اعتقادی مفسران به تکرار مضمون ظاهر آیه بسنده کرده اند و در ادوار میانی مفسران عامه تحت تاثیر جریان کلامی غالب، با گرایش جبری به آیه نگریسته اند، هرچند تلاش داشته اند منطقی برای مکلف شمرده شدن انسان جستجو کنند. شفاف ترین نگاه تفسیری به آیه که اوج بلوغ اندیشه تفسیری در آیه به حساب می آید در تفاسیر قرن چهاردهم به ظهور رسیده که با الهام از مکتب اهل بیت علیهم السلام به بیان روشنی از «امر بین امرین» نایل آمده اند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
لب الأثر فی الجبر و القدر
نویسنده:
جعفر سبحانی تبریزی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«لبّ الأثر في الجبر و القدر» تقرير بخشى از مباحث اصول حضرت امام خمينى (ره) مى‏ باشد كه توسط آيت اللّه سبحانى به رشته تحرير درآمده است استاد سبحانى گرچه همه مباحث اصولى حضرت امام را نوشته و در مجموعه ‏اى تحت عنوان «تهذيب الاصول» به چاپ رسانده ‏اند ولى بخاطر اهميت اين مساله، اين بخش از مباحث را به صورت جداگانه براى طالبان معارف عقلى و اسلامى عرضه نموده است.
رسائل توحیدی
نویسنده:
محمد حسین طباطبایی؛ مترجم: علی شیروانی؛ گردآورنده: هادی خسرو شاهی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار ترجمه کتاب «رسائل توحیدی» تالیف محمد حسین علامه طباطبایی است. این مجموعه مشتمل است بر هفت رساله او در این رسائل توحید را در ذات، اسماء، افعال اثبات نموده و ظهور توحید در وسایط بین حق و موجودات و ظهور توحید در مرآت اتم که انسان است، تبیین می‌ نماید. عناوین این رسالات عبارتست از: رسالة فی التوحید؛ رسالة فی الاسماء؛ رسالة فی افعال الله؛ رسالة الوسائط؛ رسالة الانسان قبل الدنیا، الانسان فی الدنیا، الانسان بعد الدنیا.
نقد و بررسی دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی دربارۀ ایمان و اسلام
نویسنده:
عین اله خادمی، عبداله علی زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
قاضی عبدالجبار معتقد است ایمان، انجام طاعات و واجبات و نوافل و دوری از زشتی ها و محرمات است. او ایمان را از اسماء شرعی دانسته و بر آن است که جزو اسما مدح به شمار می آید و صاحب آن مستحق پاداش می باشد. از نگاه او ایمان دارای سه رکن قول، معرفت و عمل است و عمل جزو لاینفک ایمان بوده و مشتمل بر سه بخش انجام طاعات و واجبات، انجام نوافل و دوری از زشتی ها و محرمات می گردد. عبدالجبار معتقد است اسلام نیز همانند ایمان از اسما شرعی و جزو اسم های مدح بوده و فرد مسلمان نیز همانند فرد مومن، مستحق پاداش است؛ بنابراین اسلام و ایمان بنابر رای قاضی عبدالجبار متشابهند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
ابن‌ابی‌جمهور، مؤسس کلام شیعی اشراقی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده؛ رضا کوهکن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ابن‌ابی‌جمهور احسایی از علمای متضلّع شیعی است که تا اوایل تشکیل دولت صفوی در ایران، در قید حیات بوده است. او را از این حیث که هم در قالب و روش و هم در تلقّی کلامی، تحوّلی بنیادی در کلام شیعه پدید آورد، می‌توان مؤسّس خواند و از آن‌جا که این تحوّل با تکیه بر حکمت اشراق و به مدد آن محقق می‌شود و صبغۀ آن را می‌گیرد، وی را باید «مؤسس کلام شیعی اشراقی» دانست. مقاله نشان می دهد که تحول مذکور، از حیث قالب، اساساً از طریق «روش جمع و تطبیق» صورت می‌گیرد و از حیث تلقّی، با تغییر خویشکاری، سطح وجودی و سطح خطاب علم کلام محقق می‌شود و در نتیجۀ آن، دیدگاه‌های متعارف کلامی در خصوص توحید، نبوت، امامت و معاد، بر اساس مضامین بلند و معانی عمیق اعتقادات شیعی ارتقا می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 239 تا 255
تفسیر صدرالمتألهین از آموزۀ امر بین امرین بر مبنای مسئلۀ وحدت و کثرت
نویسنده:
مرتضی طباطبائیان نیم آورد؛ نفیسه اهل سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
صدرالمتألهین مطابق با مبانی خود در بحث وحدت و کثرت، و طرح وحدت تشکیکی وجود، به ارائۀ تفسیری عمیق از حدیث شریف «لاجبر و لاتفویض بل امر بین امرین» می‌پردازد. در این نظر که تقریر آن با عنایت به معنای «مرتبه» در حکمت صدرایی شکل می‌گیرد فعل انسان در انتسابی حقیقی هم به خود او و هم به خدا منسوب است. شاهکار صدرا در این بحث این است که او اختیار عین جبر و جبر عین اختیار را برای انسان به تصویر می‌کشد. در دیدگاه صدرا انسان در افعال اختیاری خویش نیز مجبور است؛ ولی این جبر، موکّد اختیار است و نه منافی آن. در نظر او بر خلاف نظر حکما اولاً خداوند علت بی‌واسطۀ افعال است نه علت بعید. ثانیاً جبر و اختیار و به عبارتی تشبیه و تنزیه در منتها درجۀ خود با یکدیگر قابل جمع‌اند. تشبیه صدرا از قول حکما به آب ولرم و از قول خودش به جسم فلک، روشنگر این طرح است.
صفحات :
از صفحه 221 تا 238
  • تعداد رکورد ها : 115