جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 853
کتاب استقصاء النظر فی القضاء و القدر
نویسنده:
علامه حلی
نوع منبع :
مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
ویکی شیعه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
مشخصات اثر
مقایسه اندیشه های کلامی نوبختیان و شیخ مفید در بستر میراث کلامی امامیه و معتزله
نویسنده:
علی حسینی زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
مقایسه اندیشه های کلامی نوبختیان و شیخ مفید در بستر میراث کلامی امامیه و معتزله ، علاوه بر تبیین نقاط اختلاف آرای نوبختیان و شیخ مفید، نقش هر یک از آنان در این تطور اندیشه ای را نمایان می کند. این پژوهش نشان می دهد نمی توان میزان هم نوایی و نزدیکی نوبختیان با معتزله را بیش از قرابت اندیشه های شیخ مفید با معتزلیان دانست، بلکه هر یک از آنان در موضوعات مختلف کلامی به فراخور مبانی و پیش فرض های کلامی خود دیدگاهی را ارائه کرده اند که گاه با معتزله وگاه با متکلمان امامی کوفه همسان است. از این رو، همان گونه که در آرایی مانند برخی فروعات وعده و وعید نوبختیان هم رای معتزله اند، شیخ مفید در مباحثی مانند معرفت و استطاعت، آرایی نزدیک به اندیشه معتزله را برگزیده است. هم چنین بنا بر این تحقیق، اگر چه در برخی اندیشه ها نوعی هم رایی بین نوبختیان و شیخ مفید با معتزلیان مشاهده می شود، اما ریشه این اندیشه ها در آرای منقول از متکلمان امامی در مدرسه کوفه یافت می شود؛ از این رو این هم رایی با معتزله الزاما به معنای تاثیر پذیری و وام گیری از معتزله و جدایی از پیشینه کلام امامیه نیست.
صفحات :
از صفحه 87 تا 116
مشخصات اثر
تطور نظریه اشاعره درباره رویت خدا
نویسنده:
محمدجواد نجفی , نرگس بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
بحث از رویت خدا و چگونگی آن از مهمترین بحث های کلامی در میان فرق اسلامی از جمله اشاعره است. متقدمان اشعری بنا بر دلایل نقلی اعتقاد دارند که خداوند، قابل رویت است و مومنان در آخرت می توانند خدا را با چشم سر ببینند. این نظر اشاعره در روند تاریخی با تغییراتی رو به رو شد؛ به طوری که در دوره ای استدلال های عقلی و در زمانی رویکرد عرفانی در میان آنها قوت گرفت. فخر رازی از جمله اندیشمندان اشعری است که در این باره سخن گفته و نظریه او به جهت شرایط روحی و تاریخی اش با اشاعره پیش از خود متفاوت است. ایشان پس از بررسی نظرهای مختلف معتقد شد که رویت خدا با دلایل عقلی قابل اثبات نیست و مقوله ای است که جز با نقل و سمع نمی توان به آن دست یافت. او در پایان، رویت خدا در آخرت را نوعی کشف دانست و به این ترتیب دیدگاهی را پذیرفت که قرن ها قبل امامیه در پرتو تعالیم اهل بیت علیهم السلام به آن دست یافته بود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 100
مشخصات اثر
جايگاه نص در مبانی امامت با رويکرد تطبيقی به آراء معتزله ، اشاعره ، اهل حد يث و اماميه
نویسنده:
حامد مقدم
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن
چکیده :
تعیین امام از سوی خدای متعال، و صدور نص بر آن توسط رسول اکرم صلی الله علیه و آله، از مسائل چالشی و بحث برانگیز میان مسلمانان است. مقاله حاضر پس از تبیین معنای نص در لغت و اصطلاح، در پی تبیین و تشریح منزلت و جایگاه نص در تعیین امام و اعتبار یا عدم اعتبار راه های دیگر در این مسأله نزد فرق اسلامی است. معتزله نظر اهل حل و عقد را در تعیین و نصب امام پذیرفته و اعتبار تنصیص در تعیین امام را توسط امام پیشین در غیر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله قبول کرده اند. علاوه بر راه های مورد قبول نزد معتزله، اهل حدیث و اشاعره قهر و غلبه را هم در تعیین امام ذکر کرده اند. امامیه تعیین امام را تنها به نص مشروع دانسته و برای اثبات نظر و عقیده خود به برهان ها و دلیل های عقلی و نقلی تمسک نمودند.
مشخصات اثر
امامت علی (ع) و توجیه های مخالفان
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
این نوشتار به این پرسش پاسخ می‌گوید که چرا اهل سنت با وجود نصوص فراوان بر امامت حضرت علی، آن حضرت را از مقام امامت و خلافت حذف کردند؟ نویسنده با استقراء در آثار اهل سنت و نیز در آثار برخی معاصران، به ده توجیه دست یازیده و در ذیل آن‌ها به بررسی این توجیه‌ها پرداخته است
صفحات :
از صفحه 79 تا 106
مشخصات اثر
مواضع فکری و سیاسی امام حسن عسکری (ع) در برابر خلافت عباسی
نویسنده:
محمود کاتبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بنا بر باور شیعه امامیه ائمه معصومین(ع) نور واحد بوده و یک هدف و مقصود که همانا هدایت مردم است را دنبال می-نموده‌اند. اما هر یک از امامان دوازدهگانه، در شرایط زمانی و مکانی خاص می‌زیستند، از جهات مختلف سیاسی، فکری، فرهنگی با یک دیگر متفاوت بوده‌اند. مهمترین هدف از این نوشتار، تبیین جریان‌های غالب فکری در عصر زندگانی امام حسن عسکری(ع) خصوصا در دوره امامت ایشان است. مبارزات و مواضع سیاسی ائمه(ع) در برابر جریان-های بنی امیه و بنی عباس منطبق با شرایط حاکم بر جامعه بود. امام حسن عسکری(ع) نیز در دوران امامت خویش با توجه به اعمال محدودیت‌های سیاسی و خفقان از طرف حکومت عباسی از راه‌های مختلف به اتخاذ مواضع سیاسی منطقی پرداخته‌اند، در پژوهش حاضر به شرایط سیاسی حاکم بر دستگاه خلافت عباسی و سیاست خلفای عباسی نسبت به امام (ع) و شیعیان آن حضرت پرداخته می‌شود .
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مسأله بداء در مدرسه کوفه و بغداد
نویسنده:
یوسف مکتوبیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بداء یکی از مهمترین آموزه‌‌های اعتقادی دین اسلام است تا جائی که در برخی از روایات، به عنوان شرط بعثت انبیاء معرفی شده است. اختلاف فراوانی که در باره ماهیت این مسأله بین متکلمان است، تعریف آن را بسیار دشوار می‌سازد. متکلمان مدرسه کوفه که مستقیماً از نعمت مصاحبت با منبع وحی برخوردار بوده، دیدگاهی متناسب با دیدگاه معصومین? داشته اند و برآن بودند که نسخ همان بداء است. اما متفکرین مدرسه بغداد به علت فاصله زمانی با عصر حضور و نیز به واسطه حاکمیت تفکرات معتزله، با تأویل آیات و روایات به باور‌ بداء به معنی ظهور و اظهار از طرف خداوند و همسانی بداء با نسخ گرویدند به‌ طوری که در مورد تساوی بداء با نسخ میان اندیشمندان امامیه در بغداد و معتزله تفاوتی به چشم نمی‌خورد و هر دو برای وقوع نسخ و بداء شروط چهارگانه‌ای را بیان می‌نمایند. پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکردی تاریخی به بررسی تطبیقی بین این دو دیدگاه پرداخته و با استفاده از کتب آنان و روایاتی که نقل نموده‌اند به بیان اندیشه آنان بپردازد. نویسنده بر آن است تا بدین طریق، ماهیت بداء را از دیدگاه معصومین معرفی کند و با مقایسه نظرات متکلمان شیعه با متکلمان معتزلی به میزان تأثیر حرکت اعتزال بر کلام شیعه پی ببرد.
مشخصات اثر
بررسی جریانات موثر در شکل‌گیری مناهج مختلف تفسیری در عهد صادقین (ع)
نویسنده:
علی صفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دوره صادقین (ع) از جمله دورانی است که عوامل زیادی، چون غلو، جعلحدیث، برخورد مسلمانان با آرا وافکار مختلف، نشر اسراییلیات، نهضت تألیف وترجمه معارف یونان باستان و نقل وانتقال حکومت ها به همراه کشمکش‌های درونی آنها واهداف سیاسی حکومتها، جریاناتی را در جامعه دینی واسلامی‌آن زمان درخارج از تفکرشیعی مانند: خوارج، مرجئه، معتزله، ودر درون تفکر شیعی مانند: غلات وزیدیه، ایجاد کرد،که هر یک از جریانات فوق برای اثبات خویش و خروج از بن‌بست‌های فکری و عقیدتی، به قرآن که سرچشمه معارف الهی و مرز مشترک اعتقادی همه جریانات بود، رجوع می‌کردند، و منهج تفسیری خاصی را در پیش می‌گرفتند.در پژوهش حاضر آنچه مورد اهتمام است، جریانهای‌ موثر برمناهج تفسیر قرآن در عهد صادقین (ع) می‌باشد. تلاش، بر آن است، با کنار هم قرار دادن گوشه‌هایی از تاریخ این تحولات و سیر جریانها و بیان مصادیق و مستنداتی از تفسیر و تأویل هر یک از جریانهای مذکور منهج تفسیری در عهد صادقین (ع) مورد بررسی قرار گیرد.
مشخصات اثر
اراده الهی از دیدگاه سه شخصیت شیعی، اشعری و معتزلی(شیخ طوسی، فخررازی و قاضی عبدالجبار)
نویسنده:
فوزیه اسکندرزاده افشار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
چکیدهبحث از اسماء و صفات حق تعالی از مباحث پردامنه است. از میان صفات حق تعالی، "اراده الهی" یکی از پرسش‏های اساسی است. این تحقیق علاوه بر بیان مطالب کلی پیرامون اراده، به بررسی معنا و ماهیت اراده الهی و مسائل پیرامون آن از دیدگاه سه متفکر شیعی، اشعری و معتزلی (شیخ طوسی، فخررازی و قاضی عبدالجبار) می‏پردازد و سپس نظرات این سه متفکر را با هم مقایسه می‏کند و وجوه تفاوت‏ها تشابهات آن‏ها را بیان می‏کند.روش تحقیق بکار گرفته شده در این پژوهش، روش کتابخانه‏ای و تحلیل محتواست. در این روش، پژوهشگر ارتباط مطالب مندرج در متن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏دهد و نتایج زیر بدست می‏آید.اراده از نظر شیخ طوسی عبارت است از صفتی که مصحح و مجوز احداث فعل است و اراده الهی را امری حادث می‏داند و می‏گوید: اراده خدا از صفات فعل می‏باشد. از منظر او اراده صفتی مستقل و با صفات دیگر از جمله علم و قدرت مغایر است. اما فخر رازی در تعریف اراده چنین می‏گوید: اراده صفتی است که در آن اقتضای ترجیح یکی از دو طرف ممکن بر طرف دیگرش وجود داشته باشد، نه از روی اجبار و اکره بلکه از روی اختیار. او هم‏چون بقیه اشاعره اراده را امری قدیم می‏داند و از منظر او اراده الهی صفت فعل است و در رابطه اراده با سایر صفات از جمله (علم و قدرت) می‏گوید: مصادیق اراده خداوند یعنی مرادهای او همان مصادیق قدرت او یعنی مقدورات او می‏باشند و هر دوی اینها مصداق علم او نیز هستند، پس این سه صفت در مصداق تلاقی دارند.واژگان کلیدی: شیخ طوسی، فخرالدین رازی، قاضی عبدالجبار، شیعه، معتزله، اشاعره، اراده، مرید
مشخصات اثر
رابطه خداوندباجهان ازدیدگاه اشاعره ومعتزله (باتاکیدبرآرای فخررازی وقاضی عبدالجبارمعتزلی)
نویسنده:
سمیه رجایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله کوشش شده است تا با توجه به دریچه‌های ورودی بهبحث رابطه خداوند با جهان (علیت، توحید افعالی، آفرینش، مشیّت و تقدیر الهی) از دیدگاه اشاعره، خاصهفخررازی و نیز دیدگاه معتزله، خاصه قاضی عبدالجبار در این خصوص مورد کاوش و تدقیق قرار گیرد. اشاعره ، برای حفظ تعظیم و عمومیت قدرت خداوند، قاعده لا موثر فی الوجود الاالله را چنان وسیع و فراگیر تفسیر کردند، که دیگر جایی برای انسان و خواص اشیاء در طبیعت باقی نماند. و خداوند را تنها فاعل مستقل جهان می‌دانند که جهان با همه گستردگی و عظمتش، متبلور حاکمیت یک اراده واحد است. و برای این‌که انسان مسلوب الاختیار نشود، کسب را مطرح می-کنند. هم‌چنین آن‌ها برای نیازمند نبودن خداوند، معتقدند که خداوند در افعالش غرض و هدفی ندارد. در حالی که معتزله به واسطه تنزیه خداوند و حفظ عدالت وی، عالم را جدا از آفریدگار می‌دانستند، و معتقد بودند که خدا پس از آفرینش جهان، در کنار نشسته و نظاره‌‌گر وقایع و حوادث عالم است. آن‌ها برای عبث نبودن تعالیم انبیا و ثواب و عقاب و تنزیه خداوند از افعال ناقص انسان، به تفویض قائل بودند. و رابطه خدا و عالم و انسان را بسیار تنگ و محدود ساختند. آن‌ها بر خلاف اشاعره معتقد بودند که خداوند در افعال خویش دارای غرض و هدف می‌باشد، و این غرض را به انسان برمی‌گردانند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 853