جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 96
آیا عرفان شیعی ریشه در عرفان هندی دارد که می‌گوید عرفان همان تصوّف است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
در پاسخ اين سؤال لازم است ابتدا، عرفان شيعي و عرفان هندي مورد بحث قرار گيرد و سپس وجه تمايز اين دو بيان گردد، آن گاه از ارتباط و عدم ارتباط عرفان شيعه با تصوّف سخن به ميان آيد. عرفان شيعه: در مذهب شيعه گروه خاصي به نام «عرفا» كه داراي فرهنگ و آداب بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
اگر تصوف و عرفان شیعی یکی است چرا هیچ کدام از فقهاء و متکلمین شیعه صوفی نبوده‌اند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
درباره تصوف و تشيع بايد روي سه محور عنايت و تدبر گردد: 1 . موقف امامان معصوم در قبال صوفيگري. 2 . موضع فقها و دانشمندان بزرگ شيعي در برابر تصوف. 3 . انديشه و افكار تصوف نسبت به اسلام و شيعه. 1. با دقت روي اين محورها بدست مي‌آيد كه نمي‌‌توان تصوف را، بیشتر ...
کلیدواژه‌های فرعی :
جایگاه حقیقت محمدی و حقیقت علوی در عرفان امام خمینی
نویسنده:
علی شیخ الاسلامی، نفیسه مصطفوی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شناخت جایگاه حقیقت محمدی و حقیقت علوی در مراتب ظهور، یکی از بنیان های معرفتی عرفان امام در مبحث انسان کامل است. شناخت نسبت این دو و توجیه معنای ظهور تبعی اسم اعظم در حقیقت علوی و اختصاص اسم مستاثر به حقیقت محمدی مباحث جدیدی را پیش روی انسان می گشاید. اعتقاد به مقام علوی، در عرفان امام خمینی، نقطه عطفی است که آن را از عرفان ابن عربی و قیصری متمایز نموده و صبغه شیعی به آن داده است. ایشان در مساله ولایت و خلافت ظاهری رسول ختمی مرتبت متلزم به دو اصل ثقلین بوده و با آنکه احترام زیادی برای ابن عربی قائل است و او را شیخ کبیر می خواند؛ در مساله خلافت رسول اکرم (ص) موضع می گیرد و با مبانی عرفانی پاسخ ایشان را می دهد. ایشان حقیقت علوی را در بحث ولایت مطلقه گنجانده و خلافت ظاهری را منتسب به آن بزگوار می داند.
صفحات :
از صفحه 43 تا 58
شیوه های سلوک در عرفان شیعی
نویسنده:
الیاس عارف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
چکیده :
سلوک عرفانی در مذهب شیعه به دو روش انجام می پذیرد. سلوک درختی و سلوک پلکانی. در سلوک درختی، بر مراتب درونی سیروسلوک تأکید شده است؛ همچنین، کدام منزل اصل است و کدام فرع. در سلوکِ پلکانی، مراحل سیروسلوک مورد نظر است. ازاینرو، سالک باید بداند اول در کدام مرحله باید سلوک کند و بعد باید کدام فعل و مرحله را سلوک کند. به دیگر سخن، دراین سلوک، وظایف به صورت پلکانی و پشت سرهم بیان شده است.
صفحات :
از صفحه 110 تا 132
امام صادق(ع) و تأویل و تفسیر عرفانی قرآن
نویسنده:
محمد راستگو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
چکیده :
گفتار زیر پژوهشی درباره تفسیر و تأویل های بازخوانده به امام صادق(ع) از پاره ای آیات قرآن. این تفسیرها بخشی از گفتارهای تفسیری امام صادق است که عبدالرحمن سلمی به گونه ای پراکنده همراه با گفتارهای تفسیری دیگران در حقایق التفسیر خویش آورده و پل نویا آنها را بیرون آورده و جداگانه چاپ کرده است. در این پژوهش نخست درباره پیوند امام با تصوف و عرفان به کوتاهی سخن گفته ایم و سپس گفتارهای تفسیری آن بزرگ را هم از دیدگاه سندی و هم از دیدگاه معنایی بررسیده ایم و به اینجا رسیده ایم که هرچند این گفتارها از نگاه سندی استوار نیستند، و هرچند پاره ای از آنها از نگاه معنایی نیز نمی توانند پذیرفته آیند، با این همه بسیاری از آنها پذیرفتنی می نمایند.
صفحات :
از صفحه 90 تا 113
تجلّی نظریۀ وحدت وجود در اشعار عمان سامانی با نگاهی به آرای شمس تبریزی و مولوی
نویسنده:
محمد خدادادی ، محمدکاظم کهدویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
نظریۀ وحدت وجود را می‌توان محوری‌ترین مفهوم در عرفان اسلامی نامید و به درستی می‌توان گفت که سایر مفاهیم حول این محور اصلی در گردش‌اند و برای اعتلای این مفهوم به کار می‌روند. در این پژوهش، نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، در قالبی طبقه‌بندی شده و منظم به تصویر کشیده شده و در هر بخش با نظریات سایر عرفا به‌خصوص آرای شمس‌الدین محمد تبریزی و مولانا جلال‌الدین محمد مولوی مقایسه شده است. همچنین در این مقاله، در یک طبقه‌بندی منظم، آرای عمان سامانی در باب وحدت وجود در چهار بخش مورد بررسی قرار گرفته و به تفصیل در مورد هر باب بحث شده است: نخست یگانگی عاشق و معشوق؛ دوم، یگانگی جان اولیا؛ سوم، یگانگی اولیا و خداوند(مقام فنا) و چهارم، وحدت جان اولیا در طول زمان. علاوه بر طبقه‌بندی و سنجش نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، به بررسی آبشخور و سرچشمۀ این نظریات در احادیث و روایات مأثوره از ائمه نیز پرداخته و نمونه‌هایی از این تأثیر ارائه شده است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 138
تاویل به مثابه تطبیق قرآن با عالم و آدم در تفسیر سید حیدر آملی
نویسنده:
عبدالله صلواتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
علامه سیدحیدر آملی، از علمای شیعی و ایرانی سده هشتم است. تفسیرالمحیط الاعظم از آثار اوست. در تفسیر او سخنان ائمه معصومین (ع) در جای جای کتاب المحیط الاعظم، مشهود است. تفسیر او توام با تاویل است. ولایت، نگرش جامع (مشتمل بر شریعت، طریقت و حقیقت) و توحید صمدی، از مبانی و رهیافت های تفسیری این مفسر به شمار می رود. در این جستار، رهیافت وحدت انگار محبوبی و توحید صمدی، به مثابه روح حاکم بر تفسیر سیدحیدر دانسته شده و ضمن بیان مبانی و منابع تفسیری سیدحیدر آملی، تاویل نزد سیدحیدر آملی را بر اساس رهیافت یاد شده، معرفی گردیده است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 118
نخستین تبیین احوال و مقامات عرفانی در مناجات «خَمسَ عَشَرَه»
نویسنده:
محمد مشهدی نوش‌آبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
«احوال» و «مقامات» از مفاهیم اساسی در عرفان اسلامی است. این دو اصطلاح کم و بیش در آثار صوفیه قرن سوم به بعد مطرح شده است. سؤال اساسی این است که مفهوم مقامات و احوال سلوک را چه کسی برای اولین بار مطرح کرد؟ برخی از محققان بر آنند که این مبحث، اولین بار در تعالیم امام صادق(ع) مطرح شده است. ادعای ما در این مقاله آن است که مناجات «خَمسَ عَشَرَه» که از امام علی بن حسین(ع) بر جای مانده است، اولین طرح مقامات و احوال در جهان اسلام است. بنابراین، پس از مقدمه ­ای درباره مفهوم حال و مقام، در سه محور به اثبات این مدعا می‌پردازیم. بخش اول به سابقه انتساب مبحث مقامات به ائمه شیعه- امام علی «ع» و امام جعفر صادق(ع)، اختصاص دارد؛ بخش دوم و اصلی نوشتار، به معرفی و تبیین مناجات خَمسَ عشره به عنوان مناجاتی واجد ساختار مقامات عرفانی پرداخته است و در سومین بخش، مقایسه بسامد واژگانی این مناجات با دیگر ادعیه عرفانی امامان شیعه و همچنین مقایسه اجمالی این واژگان با اصطلاحات به کار رفته توسط زهاد و صوفیه سده اول و دوم، مطرح شده است. ماحصل بررسی نگارنده این است که هم صحت انتساب مناجات «خَمسَ عَشَرَه» به امام، اطمینان‌بخش است و هم ساختار این مناجات، مبتنی بر ترقی روحی عارف و طی مقامات عرفانی است؛ در نتیجه امام علی بن حسین(ع) مقامات سلوک را برای نخستین بار در جهان اسلام تبیین نموده اند.
صفحات :
از صفحه 215 تا 240
سیمای منتظر و حکمت انتظار در اشعار عرفانی امام خمینی (ره)
نویسنده:
محمود قیوم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شخصیت منتظر و فرهنگ انتظار از جمله مسائل بسیار مهم و اساسی در منظومه معرفتی دینی خصوصا اسلام است؛ شناخت این شخصیت و ویژگی های آن با نگاه خاص عرفانی که در نزد عرفای مسلمان مطرح شده است، فرهنگ خاصی را به همراه خود دارد و کارایی انتظار را دارای نقش فوق العاده می کند. در آثار امام خمینی (ره) که خود شخصیتی جامع در حوزه اسلامی و اجتماعی است، شخصیت منتظر که به عنوان خلاصه اوصیاء و خاتم آنان مطرح بوده و انسان کامل می باشد، به شکل بدیع و با ویژگی های منحصر بفرد مطرح شده است، خصوصا در آثار منظوم ایشان؛ در نوشتار پیش رو و با نگاهی عرفانی و با رویکردی کارکردگرایی به مساله مهدویت و انسان کامل در اشعار عرفانی امام خمینی (ره) پرداخته و با شیوه توصیفی تحلیلی و روش کتابخانه ای به صورت جامع این بحث واکاوی شده است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 153
مطالعه تطبیقی حضرات خمس از دیدگاه قیصری و امام خمینی
نویسنده:
سید محمود یوسف‌ثانی، حسین زحمتکش زنجانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حضرات خمس، حقیقتی جامع در عرفان اسلامی است که نخستین بار در مکتب ابن‌عربی و توسط خود او به شکل مصطلح آن مطرح شد. حضرات خمس ناظر بر درجات و مقامات وجود مطلق و مراتب کلّی هستی است که موطن ظهورات و تجلیات حق تعالی می‌باشد. قیصری و امام خمینی که هر دو متأثر از آموزه‌های مکتب ابن‌عربی هستند، تمایز آرای آشکاری با یکدیگر و با سایر عرفا در این زمینه دارند و در برخی موارد، ابداعاتی را نیز می‌توان در آنها سراغ گرفت. به اعتقاد ایشان مراتب وجود، منحصر در پنج حضرت است که عبارتند از: لاهوت، جبروت، ملکوت، ملک و انسان کامل. از میان این حضرات، لاهوت، جزء مراتب ذات بوده و بر مرتبه ذات واحدیت اطلاق می‌شود. سه مرتبه دیگر نیز از جمله مراتب خارج محسوب می‌گردند. همچنین انسان کامل، جامع حضرات پیشین است و از آن تحت عنوان کون جامع یاد می‌شود. گونه رویکرد قیصری و امام خمینی به موضوعات عرفانی و از جمله حضرات خمس، تحت تأثیر سنتی است که از آن برخاسته‌اند؛ بدین لحاظ عرفان امام خمینی، رنگ و بوی عرفان شیعی دارد. تطبیق آرای قیصری و امام در مواردی؛ نظیر مفهوم وجود، اسماء و صفات الهی، مفاتیح غیب، عماء، مراتب ذات حق، مراتب خارج، انسان کامل و نظایر آنها که همگی داخل در مقوله حضرات خمس هستند، اختلافات مبنایی ایشان را در این زمینه به خوبی تبیین می‌کند. تضارب تأملات عرفانی این دو عارف برجسته، به‌ویژه در مسئله حقیقت محمدیه و اضافه شدن حقیقت علویه در عرفان امام، جلوه بیشتری می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 125 تا 142
  • تعداد رکورد ها : 96