جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
مثنوی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 160
تبیین ابعاد انسان عرفانی در مثنوی مولوی
نویسنده:
قدرت اله قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
انسان شناسی عرفانی از مهم ترین ویژگی های اندیشه مولوی در مثنوی معنوی است. از این رو یکی از تلاش های او بررسی دو بعد اساسی مادی و معنوی انسان، بالاخص بعد روحی و معنوی و تاثیر آن در آینده و سرنوشت وی است. به همین دلیل مولوی انسان را بواسطه داشتن صفاتی چون عقل، اختیار، آزادی و عشق از دیگر موجودات امتیاز می دهد و این را نشانه عظمت وی در جهان هستی دانسته و او را اشرف مخلوقات و خلیفه خدا می داند که یکی از ویژگی های اساسی وی کمال جویی است. در انسان شناسی عرفانی مولوی، انسان کامل، بالاخص با نظر به ویژگی های کمال جویی انسان، مرکزیت می یابد. از این رو او ابعاد گوناگون وجودی، معرفتی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی انسان کامل را بررسی می کند. از جهت وجودی، انسان کامل کسی است که به کمال حقیقی نائل شده، فانی در حق، باقی به حق، بی نیاز مطلق از غیر، دارای قدرت تصرف در جهان، صاحب مرتبه وساطت و شناخت، و دارای حق و وظیفه دستگیری و نجات بشر است؛ چرا که به امر حق می تواند در سرنوشت آدمی دخالت کند. از جهت معرفتی قوای شناسائی او به تکامل رسیده، از حکمت و عقل بحثی گذشته و به عقل شهودی و کلی رسیده، به اسرار الهی رسیده است. و نیز در چهارچوب معیارهای شریعت گام در طریقت الهی نهاده تا به حقیقت نهایی رسیده است. از این رو موفق به رهبری و هدایت آشکار و نهان در قالب نبوت، ولایت و امامت در هر زمانی است تا واسطه فیض حق با خلق باشد و آنها را به سعادت حقیقی برساند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
مشخصات اثر
انسان و تولد معنوی
نویسنده:
مجید صادقی حسن آبادی، راضیه عروجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
ولادت معنوی، حیات دوباره ای است که انسان می تواند در همین نشئه دنیایی به آن دست یابد. این تولد منوط به ایجاد تحولاتی در حوزه معنویت و به تعبیری، ولادت طفل جان از دامن ایمان است که ولایت او را پیامبر اکرم (ص) و به تبع او پیر راهدان، بر عهده دارد. ولادت ثانی مراتب تکامل نفس است که از امارگی به مقام اطمینان می رسد و یکایک صورت ها و پوشش های ناراست را از خود می زداید و سرانجام به صورت الهی و ملکوتی خود دست می یابد. ولادت معنوی محصول مرگ ارادی است؛ این مرگ نوعی فنای اختیاری و میراندن نفسانیات و شهوات است که در پرتو آن، روح به زندگی دیگر دست می یابد. در این ولادت، نفس انواع مرگ را که رهایی از بندها و تعلقات گوناگون است، تجربه می کند تا به حیات معنوی و طیبه دست پیدا کند. در مرگ اختیاری انسان به نحوی به قیامت راه می یابد و آنچه را که آدمی با مرگ اجباری در می یابد، در همین نشئه، بالعیان مشاهده می کند. آنچه عارف را وا می دارد به مرگ اختیاری تن دهد، جوشش و فوران عشق و میل به اتحاد با مبدا خود است. شوق به اتصال، عارف را به وصال پیش از وصال و مرگ پیش از مرگ، دعوت می کند.
صفحات :
از صفحه 59 تا 88
مشخصات اثر
تولد آسمانی با مرگ نفسانی (مرگ اختیاری) به روایت مثنوی معنوی
نویسنده:
محمد محمدپور , محمدنوید بازرگان, امیرحسین ماحوزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
صاحبان معرفت برای انسان دو نوع تولد قائلند: یکی تولد صوری و دیگری تولد معنوی یا تولد ثانی که از آن به عنوان «عروسی ابد» یا «تولد آسمانی» یاد می کنند. مرگ نفسانی از مبانی عمیق عرفان و ادب تعلیمی مولانا است. مولانا همچون سایر عرفای اهل بسط و سکر پدیده مرگ دوستی در آثارش تجلی خاصی دارد و مرگ و مرگ نفسانی را در مسیر چرخه تکامل می داند و از آن به عنوان انتقال از عالم کثرت و طبیعت به عالم وحدت و ماوراءالطبیعه تعبیر می کند. این بررسی نشان می دهد مولانا تولد آسمانی را در مرگ نفسانی تحت تاثیر عوامل موثری همچون ایمان، ابوت معنوی و عشق می داند، بنابراین با استناد به حکایات مثنوی، در یک مقدمه و هفت محور انواع ولادت، عوامل موثر در تولد آسمانی، مرگ ها و زایش ها، چگونگی مرگ ارادی و انواع آن، راه های رسیدن به مرگ نفسانی، ویژگی راه یافتگان به مرگ نفسانی (ارادی) و فواید مرگ نفسانی (مرگ اختیاری) بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 263 تا 301
مشخصات اثر
رابطه شناخت و بینش با عین و ذهن در مثنوی
نویسنده:
سیدناصر جابری اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در این مقاله به رابطه مقوله های شناخت و بینش با عین و ذهن در مثنوی پرداخته شده است. انگیزه انتخاب این موضوع تشکیک مولانا در تطابق عین و ذهن است و این خود یکی از اشتراکات او با فیلسوفان است؛ به همین دلیل، در بخشی از مقاله دیدگاه برخی از فیلسوفان درباره توانایی انسان در شناخت حقیقت به اختصار بررسی شده است. از دید مولانا امکان شناخت حقیقت به وسیله چشم حس، غیرممکن است. او عوامل گوناگونی را بر بینش و شناخت انسان موثر می داند؛ عواملی چون تقدیر، نفس و انواع تمایلات درونی، شیطان، تغییر ناشی از زمان، تقلید و...؛ اما از تاثیر ذهنیات بیش از دیگر موارد سخن گفته است. پرداختن به عوامل مخل دید در مثنوی لزوما برای رسیدن به تطابق میان عین و ذهن نیست، بلکه برای رسیدن به بینشی از گونه ای دیگر است؛ بینشی که خود طریقی بکر و فراتر از دریافت عقلی است که تنها معتقدان آن را درک می کنند. در این بینش فرد باید بتواند به مقام آخر بینی برسد و هستی حقیقی را در ورای جهان نمودها مشاهده کند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 99
مشخصات اثر
نظریه خودشناسی رازی در طب روحانی و جایگاه آن در نظام اخلاقی وی
نویسنده:
احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
خودشناسی از عناصر بنیادی هر نظام اخلاقی است. جهت گیری روان شناختی در نظام اخلاقی رازی و سلامت محور بودن آن، خودشناسی را در مفهوم «شناخت عیوب نفس» به کار برده است. شناخت عیوب نفس گام نخست در پیشگیری و درمان بیماری های دل است. رازی در این مقام، «خود نقدی» را توصیه نمی کند، بلکه رویت عیوب نفس در آینه دیگران را مورد بحث قرار می دهد. چنین رهیافتی محتاج بیان مهارت های نقدپذیری است. مقاله حاضر با تحلیل منابع رازی و مقایسه آن با میراث روایی به نقد و سنجش ره آورد وی در خودشناسی می پردازد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 20
مشخصات اثر
وحدت ادیان از دیدگاه مولانا
نویسنده:
عبدالرضا مظاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی , علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
از نظر عرفا رابطه جهان با خدا، در حکم رابطه اشعه نسبت به خورشید است و انبیا نیز از نوری واحد سرچشمه می گیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و به سبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی می آورد و متناسب با ذهن خود در آن می اندیشد و با دیگری به نزاع برمی خیزد. مولانا نیز انبیا الهی را نایبان خداوند بر زمین می داند و با بیان تمثیل هایی از وحدت طریق انبیا سخن می گوید. از نظر وی، رمز وحدت ادیان با گذر کردن از قشر ظاهری دین و رسیدن به مغز آن آشکار می شود. به باور مولانا، دین فطری، یا همان توحید راستین، و نیایش عاشقانه مغز و جوهره ادیان است که توجه به آن انسان ها را از تفرقه و نزاع نجات می دهد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 95
مشخصات اثر
تبیینی از هماوردی فلسفه و عرفان در حقیقت طلبی و کمال مداری انسان
نویسنده:
محمود قیوم زاده، محمد رضا مسعودزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
هماهنگی و هماوردی فلسفه و عرفان برای انسان و چگونگی تعامل این دو از جمله مباحث اساسی و لازم در حوزه مسائل فلسفی، عرفانی و دینی است؛ چه آنکه شناخت دقیق فلسفه و چگونگی همسویی آن با عرفان در تکامل و کمال خواهی انسان و نیل او به حقیقت، حائز اهمیت است. در این میان، نگاه ها و برداشت های مختلفی به فلسفه و فلسفیدن شده است. برخی نگاه ها جانبدارانه و برخی نفی انگارانه است، به همین سبب عده ای فلسفه را کاملا رد و غیر قابل جمع با عرفان می دانند؛ کمال خواهی و عشق را حقیقتی که با فلسفه سازش ندارد، می دانند. برخی دیگر فلسفه را همخوان و همراه با عشق و عرفان دانسته و تجلی حقیقت فلسفه را در عرفان جستجو می کنند، بنابراین پرسشها و مجهولاتی در ترابط و چگونگی تعامل فلسفه و عرفان در دستیابی انسان به حقیقت و رسیدن به سعادت و کمال مطرح می شود. در پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و تحلیل و توصیف داده های مطالعاتی به بررسی و تبیین این موضوع پرداخته و به سوالات مطروحه در این بحث پاسخ داده است به گونه ای که از مجموع مباحث می توان به دست آورد که نوع نگاه به فلسفه و تفکر بسیار مهم بوده و همچنین برداشت از عرفان هم اهمیت دارد و نهایتا می توان اذعان کرد که هر دو باید حقیقتی را بیابد و بچشد تا فلسفه حقیقی و حقیقت عرفان باشد و در این صورت همراهی و همسویی این دو و نقش آن در رسیدن انسان به حقیقت و کمال مطلوب، مبرهن خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 96
مشخصات اثر
سیمای انسان کامل در گلشن راز شیخ محمود شبستری
نویسنده:
سیما خلیق زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان کامل، ستون فقرات عرفان اسلامی و یکی از بنیادهای استوار در ادب عرفانی است که در گذر زمان به دلایل مختلف و با نام های گوناگون ، مورد توجّه و تمجید همه ی ادیان و آیین ها بوده است. انسان کامل از نگاه عارف بزرگ، شیخ محمود شبستری انسانی است که از تعلقات مادی و جسمانی رهیده و دیو منیّت و ریا را زندانی کرده است. انسان کامل برای رسیدن به این نام نیکو باید به عنایت الهی و مجاهده بشری در سلوک طریقت گام نهاده و با جذبه الهی و ریاضت سلوک به منزل مقصود نائل آید. ریشه گرایش انسان به کمال او را به پیروی انسان کامل وا می دارد و برای اصلاح و بهبود ضعف‌های درونی به پیروی پیری راه شناس فرا می خواند. این پایان نامه با عنوان «سیمای انسان کامل در گلشن راز شیخ محمود شبستری» بر آن است تا سیمای انسان کامل را از نگاه شیخ محمود شبستری معرفی کند و به ضرورت پیروی سالک طریقت از انسان کامل بپردازد. بر این پایه در شش فصل تنظیم شده که فصل اول: در بیان مسأله، فرضیات، تاریخچه ی تحقیق، هدف و پیشینه ی آن، فصل دوم: سابقه ی انسان کامل در آیین ها و ادیان پیش از اسلام، فصل سوم: انسان کامل در عرفان اسلامی و بیان دیدگاه های برخی عرفای اسلامی درباره ی او، فصل چهارم: سالک و سلوک طریقت، ولایت از نگاه اسلام، ولی و نبی، فرق ولی و نبی و تفضیل نبی بر ولی، فصل پنجم: وجوه برجسته فکری و عرفانی شیخ محمود شبستری و فصل ششم: انسان کامل از نگاه شیخ محمود شبستری، ضرورت پیروی سالک از انسان کامل و راههای کمال گرایی را بررسی کرده است.
مشخصات اثر
نقد و بررسی پلورالیسم دینی نجات‌بخش در دیدگاه عرفانیِ ابن‌عربی و مولوی
نویسنده:
قاسم کاکایی، هاجر آویش
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
چکیده :
نظریه‌ی پلورالیسم دینی رویکرد جدیدی در عرصه‌ی دین‌پژوهی است و با این عنوان، در زمان ابن‌عربی و مولوی مطرح نبوده است. باوجودِ این، طرفداران پلورالیسم دینی، به‌ویژه جان هیک، مدعی‌اند که عارفان مسلمانی چون ابن‌عربی و مولوی نظراتی شبیه به آرای آنان ارائه داده‌اند و در این خصوص، به برخی از سخنان این دو عارف تمسک می‌جویند. جان هیک مدعی است که ادیان گوناگون، حتی اگر پاسخ‌ها و واکنش­های گوناگون به واقعیت الوهی باشند، همگی می­توانند مایه‌ی رستگاری، کمال نفس یا رهایی پیروان خود شوند. با بررسی و تدقیق در آرای ابن‌عربی و مولوی، مشخص می­گردد که نظریات این دو عارف مسلمان به‌رغم داشتن مضامین کثرت‌گرایانه، تفاوت اساسی با پلورالیسم دینی مورد ادعای هیک دارد، چراکه از منظر ایشان، در حقیقت، یک دین نجات‌‌بخش وجود دارد که دارای تمامی حقایق است و همه‌ی راه‌های محتمل را برای نجات بشر داراست. این دین همان اسلام است که خود را تسلیم حق بودن معرفی می‏کند. اما آنها عقیده دارند که دیگر ادیان نیز دارای حقایقی بوده، به اندازه‌ی حقیقتی که دارند معتقدان خویش را به نجات و رستگاری‏ می‌رسانند. اما پیروان دیگر ادیان اگر از سنت اسلامی آگاهی یابند و به آن پایبند گردند، به درجات عالی‏تری از رستگاری نایل می‏شوند.
صفحات :
از صفحه 51 تا 76
مشخصات اثر
تصوف علوی: گفتاری در باب انتساب سلاسل صوفیه به حضرت علی (ع)
نویسنده:
شهرام پازوکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در تاریخ اسلام تقریبا همه سلاسل صوفیه بجز یکی که نقشبندیه باشد خود را به مقام ولایت کلیه حضرت علی (ع) منتسب می‌دانند و معتقدند که این رشته ها به واسطه ائمه اطهار به مصدر ولایت علی (ع) می‌رسد. با توجه به اینکه اصرار در این انتساب به خصوص در ایامی که تشیع قدرت و ظهور ظاهری نداشته، مثل دوره سلجوقیان، جهتی جز اظهارات ارادت معنوی و اخذ طریقت از آن حضرت ندارد. این مطلب حتی اگر مورد انکار یا چون و چرای بعضی مورخان هم باشد از نظر ماهوی قابل تامین و توجه است و مقدمه ای است اولا برای بحث در معنای حقیقی تصوف و ارتباط و بلکه اتحاد آن با حقیقت تشیع. ارتباطی که پس از اواخر دوره صفویه به فراموشی سپرده شد. با اینکه خود ظهور سلسله صفویه که در واقع از سلاسل صوفیه است شاهد صدقی است براینکه به محض آنکه تصوف قدرت یافته تشیع را نیز ترویح کرده است. و ثانیا یافتن معنای حقیقی تشیع که در طی تاریخ مغلوب جهات فقهی و کلامی خود گردیده است. در این گفتار هم تصوف علوی توصیف ماهوی می‌شود و هم از جهت تاریخی شواهد صدق این نظر ذکر می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 74
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 160