جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 79
جایگاه ریاضت و تهذیب نفس در عرفان اسلامی و در دیدگاه امام خمینی (س)
نویسنده:
احمد مافی بالانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نیل به سعادت که در دین اسلام مورد توجه زیادی قرار گرفته است با تهذیب نفس و تزکیه روح که همان ریاضت است،صورت می گیرد.پیامبر اکرم (ص) نیز پیروان خود را به جهاد اکبر که مبارزه با نفس است دعوت فرموده و آن را برتر از جهاد اصغر دانسته اند. از اینرو بررسیاینکه چه ریاضتهایی و با چه معیار و ملاکی می تواند باعث وصول آدمی به سعادت گردد لازم و ضروری است، به ویژه با توجّه به رشد و گسترش عرفانهای نو ظهور که از ویژگی های آنان، عدم توجّه به آموزه های اصیل اسلام است، ضرورت تحقیق و پژوهش در این زمینه افزون می گردد. این پژوهش بر آن است تا جایگاه ریاضت و تهذیب نفس را از دیدگاه عرفان اسلامی و امام خمینی (ره) تبیین نموده، و سپس مراتب، ارکان، اهداف و ثمرات ریاضت را ارئه دهد و مشخص سازد که ریاضت تنها در محدوده اسلام ناب ودر بستر دستورات الهی، منجر به تهذیب نفس و از پلیدی گشته و می تواند سالک را به مقامات و درجات بلند عرفانی که همان فنای فی الله و بقای بالله است، برساند.کلید واژه: ریاضت، تهذیب نفس، عرفان،جهاد با نفس.
مرگ اختیاری از دیدگاه ابن‌سینا و سید حیدر آملی
نویسنده:
محمدباقر عباسی، محسن مردانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله‌ی مرگ اختیاری و قیامت انفسی و کیفیت تحقق آن از جمله مسائلی است که مورد توجه عرفا و حکما بوده است. مرگ اختیاری، که به معنای قطع علاقه و تعلق از ماسوی‌الله و توجه تام به خداوند متعال است، دارای مراتب و درجات و نیز نتایج و ثمراتی است که در این نوشته تحلیل می‌شود. رویکرد ابن‌سینا و سید حیدر آملی، که به دو مکتب مختلف فکری تعلق دارند، از این جهت دارای اهمیت است که با مقایسه‌ی دو رویکرد مذکور و بیان وجوه اشتراک و افتراق آن‌ها، تفسیر روشن‌تری از مرگ اختیاری به دست می‌آید. ابن‌سینا با تجزیه و تحلیل قوای نفس ناطقه و اتحاد با عقل فعال، مراتبی از تجرید یا مرگ اختیاری را مستدل کرده است. اما سید حیدر آملی با طرح مسأله‌ی فنا و اقسام و درجات آن، درجات مختلف مرگ اختیاری را تببین کرده است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 162
مراقبه در چشم‌انداز ملاصدرا و اِولین آندرهیل
نویسنده:
هنگامه بیادار، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسائل مشترکی که در حوزه‌ی عرفان غربی و اسلامی ‌وجود دارد، سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفان‌پژوه انگلیسی‌تبار، خانم اولین آندر هیل نیز به‌طور‌ تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که به‌طور خاص به مسأله‌ی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه می‌توان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه است. آندرهیل و ملاصدرا هر دو به شیوه‌ی خاص خودشان به این مهم پرداخته‌اند. هر دو با رویکرد مشترک به سه‌ساحتی بودن نفس انسان، به تقدم و تفوق یکی بر دیگری توجه داشته‌اند. آندر هیل با مقدم‌ دانستن احساس بر عقل و اراده، مراقبه را مبتنی بر پرورش حس عمیقی می‌داند که عارف را دم‌به‌دم به مراحل عمیق‌تر آگاهی سوق داده تا به مرحله‌ی نهایی آن که «نگریستن در ابدیت» و «اتحاد با حقیقت متعالی» است، نایل شود. ملاصدرا نیز با مقدم‌داشتن معرفت و بینش بر دو ساحت دیگر، به ذومرتبه‌بودن و تدریجی ‌بودن مراقبه تأکید داشته و غایت مراقبه را تجمیع قوای نفس برای اتحاد با عقل فعال می‌پندارد. وجه شباهت‌هایی میان این دو متفکر وجود دارد؛ ازجمله اهمیت به کشف مخلوقات در طبیعت، تمرکز نفس، تدریجی‌بودن مراقبه، ذکر در مراقبه. همچنین اختلاف دو رأی، در ساحات نفس، توجه به جایگاه عقل نظری نزد ملاصدرا و بی‌اعتبار‌دانستن آن نزد آندر هیل و نحوه‌ی ورود به مراقبه را نیز جزء وجه اختلاف‌ها می‌توان عنوان کرد.
صفحات :
از صفحه 17 تا 34
انسان شناسی واحد در فلسفه و عرفان ابن سینا
نویسنده:
یوسف حیدری چناری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
«انسان»، محور اصلی بسیاری از مسایل فلسفی، کلامی و عرفانی است. وجود نظریات مختلف و حتی ضد و نقیض راجع به انسان، پرداختن و بازشناسی انسان شناسی اندیشمندان عالم اسلام مثل ابن سینا را جهت پاسخ به سوالات و ابهامات این مساله ضرورت می بخشد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به تبیین و بررسی اندیشه های ابن سینا در باب انسان می پردازد. انسان شناسی ابن سینا در دو مرتبه و مرحله قابل طبقه بندی است؛ مرحله اول، فلسفی و نظری محض است که در آن به انسان و ابعاد وجودی او با نگاه و کنکاشی عقلی و فلسفی نگریسته شده است. عمده مباحث او در علم النفس کتب فلسفی اش همچون شفا و نجات و اشارات در این مرتبه انسان شناسی است. مرحله دوم که نقطه اوج انسان شناسی او هم محسوب می شود، مرحله اشراقی و شهودی است. ابن سینا در رسائل عرفانی خود همچون رساله حی ابن یقظان، رسالة الطیر و رساله سلامان و ابسال و در نمط های آخر اشارات و تنبیهات و جاهائی از کتاب مباحثات و کتاب شفا با نگرشی اشراقی و عرفانی به بحث از انسان پرداخته است. مساله عمده این تحقیق این است که آیا این دو مرحله انسان شناسی ابن سینا با هم سازگاری و پیوند دارند یا نه بلکه با هم اختلاف و تضاد دارند؟ که اثبات و مشخص گردید میان این دو مرتبه انسان شناسی ابن سینا ارتباط و پیوند وجود دارد. صرف نظر از اختلاف در نحوه و روش بیان و ساختار کلمات و اصطلاحات در این دو مرحله، یک سخن و پیام درباره انسان ارائه داده است؛ هم در علم النفس آثار او و هم در آثار و رسائل عرفانی او انسان شناسی واحدی را شاهدیم که در آن اشراق و معرفت و کمال نفس آدمی با اتصال به عقل فعال میسر می شود.
صفحات :
از صفحه 53 تا 75
نقد اجتماعی و آسیب شناسی تصوف دربوستان سعدی
نویسنده:
عقدایی تورج
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
مقاله حاضر كه بخش كوچكی از يك پژوهش دانشگاهی با عنوان «جامعه شناسـی ادبيـات در بوستان» است، نگاه دو سويه سعدی را به مساله تصوف بررسی می كند. اين مقاله به لحاظ ساختار از سه بخش تـشكيل مـی یابـد: ابتـدا در بـاب تـصوف و دلايـل اجتماعی و چه گونگی انحراف اين جريان فرهنگی تأثيرگذار، به اختصار سخن گفته، سپس بـا استناد به سخنان سعدی در بوستان، نشان داده ام كه او نيز مثل بسياری از شاعران و نويسندگان، زير نفوذ تصوف قرار داشته، و تصوف راستين و صوفيان بزرگ را می ستايد، بـه ايـشان ارادت می ورزد و آنان را به مثابه اسطوره های پرهيز، فضايل اخلاقـی و انـسان دوسـتی بـه مخاطبـان خويش معرفی می كند. سرانجام در بخش نهايی به آسيب شناسی تصوف در بوستان پرداختـه و برخی از رفتارهای ضد اخلاقی صوفی نمايان و مريدان ناآگاه و نااهل مشايخ را كه نه در شرع جايز است و نه در عرف پسنديده، در اين كتاب بررسی كرده ام.
صفحات :
از صفحه 51 تا 73
سرچشمه‌های بودایی عرفان اسلامی تا قرن ششم هجری (فنا، ریاضت و ذکر)
نویسنده:
سودابه خواجه علی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به نظر می‌رسد عرفان اسلامی به ویژه در حوزه خراسان (مکتب خراسان) شباهتهایی با آیین و عرفان بودایی داشته است، در این پژوهش علاوه بر بسترهای شکل‌گیری عرفان اسلامی، تشابه میان سه عنصر زهد، ذکر و فنا در عرفان اسلامی با سه عنصر ریاضت، ذکر و نیروانه در آیین بودابه طور اجمال مورد بررسی قرار گرفته است. سالکان هر دو مکتب به نفس، آفات و مراتب کمالی آن توجهی ویژه داشته‌اند، و در این راستا در عرفان عملی، زهد و ریاضت و ذکر و مراقبه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. در عرفان نظری نیز هر دو مکتب قائل به وحدت وجود می‌باشند، وجود این شباهت‌ها چنین می‌نماید که گویی آموزه‌های هردو مکتب آبشخور واحدی داشته‌ و از بستر فرهنگی یکسانی برآمده و بالنده شده‌اند. حاصل پژوهش این است که عرفان مکتب خراسان، ضمن داشتن شباهت، به علت نوع نگاه، نظرگاه و خاستگاه‌ متفاوت، با این آیین اختلافاتی نیز دارد. هردو برای رسیدن به معرفت باید تلاش کنند، این معرفت یک شهود تمام عیار، یعنی مواجهه‌ی نفس با حقیقت است که حقیقت را بدون هیچ واسطه‌ی جسمانی مشاهده می‌کند.
روش‌شناسی امام علی (علیه السلام) در تربیت زاهدانه
نویسنده:
شهناز عزیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زهد از مفاهیم پرکاربردی است که در مباحث عرفانی و اخلاقی جایگاهی ویژه دارد. در کتاب نهج البلاغه، واژه و مفهوم زهد ورزی در دنیا، در خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها فراوان دیده می‌شود. عصمت و حکمت امیر مومنان در کنار بلاغت بی‌نظیر امام، هر پژوهشگری را ترغیب می‌کند تا راز تکرار یک مفهوم، در کتابی که مفهوم نامش «سخن به جا گفتن» است را دریابد.اندیشمندان دینی، با اشاره به تکرار فراوان این مفهوم، آن را از عناصر موعظه‌ای نهج البلاغه دانسته‌اند و در نتیجه تکرار آن را توجیه می‌کنند. زیرا تأثیر موعظه با تکرار افزون می‌شود.اما آن گاه که مفاهیم زاهدان? نهج البلاغه و سخنان امیر مومنان علی × را در ظرف زمانی صدور خطبه‌ها و نامه‌ها قرار می‌دهیم و سیر? رفتاری امام و شاگردانش را با رویکردی روش شناختی تحلیل و بررسی می‌کنیم؛ به نظام تربیتی جامعی بر اساس پرورش استعدادهای فطری، به نام «تربیت زاهدانه» دست می‌یابیم که به نظر می‌رسد رمز تکرار این مفهوم در نهج البلاغه، اقبال انبیاء عظام ^ و عرفا به وارستگی و زهد باشد. و به دیگر سخن، زهد رهاورد زمانی خاصی نیست. بلکه زهدورزی در دنیا ارزش اساسی و ذاتی دارد.برای برقراری نظام تربیت زاهدانه، راهکارهای نظری و عملی در سخنان امیر بیان ارائه شده است. شیوه‌ها و روش‌هایی که آن حضرت در پرورش وارستگان به کار گرفته‌اند، برای اجرایی کردن نظام تربیتی زاهدانه کارگشا هستند.اهمیت برقراری این نظام تربیتی پرورش استعدادهای فطری، آزادی انسان‌ها و رهایی جوامع از انواع بحران‌های فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که با آن دست به گریبانند.آشنایی با حقیقت زهد، راهکارهای نظری و عملی برای رسیدن به وارستگی، به کارگیری روش‌های مناسب در تربیت زاهدانه و درک جایگاه این نظام تربیتی؛ از مهم‌ترین اهداف پژوهش پیش روست.
اخلاق حرفه معلمی و رویکردهای تربیتی از منظر ابن‌سینا
نویسنده:
محمدحسین حیدری، کمال نصرتی‌هشی، زهره متقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف از نگارش این مقاله بیان دیدگاه ابن سینا در باب اخلاق حرفه معلمی و رویکردهای تربیتی است. پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد کیفی و با روش توصیفی تحلیلی انجام شده و با استفاده از منابع موجود به تحلیل و استنباط دیدگاه ابن سینا درباره پیش بایستهای حرفه معلمی و رویکردهای تربیتی پرداخته است. نتایج به دست آمده از آراء ایشان نشان می دهد که هر مربی کاردان لازم است دارای صفات و اخلاق پسندیده در بعد فردی و اجتماعی باشد و قبل از تربیت دیگران باید با رعایت نکاتی، ابتدا به تربیت نفس خویش بپردازد و در زندگی خود برای تمام امورش حسن تدبیر داشته باشد. مربی می بایست زمانی در پی تربیت کسی برآید که ابتدا طرف مقابل را شناخته و رفتارش در همه حال بر اساس دین و مروت باشد. در نهایت از چنین معلمی انتظار می رود در ارشاد و نصیحت فراگیران به درجه والایی از مهارت نائل شود. همچنین در مکتب سینوی از مربی انتظار می رود از طریق آموزش به صورت گروهی، تشویق و تنبیه، تکرار و تمرین، بازی، تهذیب نفس و در نهایت ابراز محبت به فراگیران، به تعلیم و تربیت بپردازد.
صفحات :
از صفحه 39 تا 69
بهترین راه برای توبه و استغفار و جبران گذشته چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
کلیدواژه‌های اصلی :
کلیدواژه‌های فرعی :
بررسی و مقایسه‌ی جایگاه ریاضت و بلاکشی در شریعت و عرفان اسلامی
نویسنده:
سعیده ملااحمدی دستجردی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مسایل مشترک و برجسته‌ی عرفان اسلامی و شریعت، بحث ریاضت نفس است که صحیح‌ترین شیوه‌ی کسب توانایی‌ها و پرورش استعداد‌های روحی است. بحث ریاضت، از بحث‌های دامنه‌دار و مهم عرفان عملی است. ریاضت، نقطه‌ی آغازین سلوک و حرکت عرفانی است و در همه‌ی مراحل و مقامات نیز نقشی جدّی و سرنوشت‌ساز دارد، بنابراین باید با جدیّت مورد توجّه قرار گیرد. شریعت و عرفان اسلامی بر ریاضت شرعی مهر تأیید زده و انسان‌‌ها را به مجاهدت با هوا و هوس و تعدیل قوای جسمی تشویق کرده‌‌اند و از آنجایی که عرفان اسلامی زاییده‌ی تعالیم قرآنی و آموزه‌‌های دینی است، پس عرفان و شریعت در بسیاری از مباحث و اصطلاحات مشترک هستند. ابتلا نیز یکی دیگر از مباحث مشترک و از کلیدی‌‌ترین مفاهیم در اسلام است که از سنّت‌های لایتغیّر الهی است، تا استعدادهای باطنی و لیاقت‌های ذاتی انسان‌‌ها به فعلیت درآید؛ زیرا صفات و سجایا‌ی اخلاقی انسان‌ها تنها در میدان امتحان و آزمایش و فراز و نشیب‌های زندگی تکامل می‌یابد. بلایا، هوشیار کننده و بیدار سازنده‌ی انسان‌‌های خفته و تحریک کننده‌ی عزم و اراده‌ی انسان‌هاست. پایان‌نامه‌ی حاضر، در پنج فصل تهیه گردیده و ضمن نگرش اجمالی به عقاید ادیان و مکاتب مختلف بشری در رابطه با ریاضت و بلاکشی، موضوعاتی چون عزلت، خلوت، رهبانیّت، زهد، تقوا، امتحانات الهی و نقش شداید در حیات بشری را از دیدگاه شریعت و عرفان اسلامی مورد بحث و بررسی قرار داده است.
  • تعداد رکورد ها : 79