جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف مقاله پیش رو، آن است که نشان دهد چرا در قلمرو عرفان، همواره این گونه یاد شده است که نخست بار، زنی از عشق و محبت الهی دم زده است. در این مقاله، با نگاهی ساختارشکنانه، نخست، تردد روانی رابعه در دو قلمرو عشق و عرفان کاویده و آسیب گاههای نگره عرفانی رابعه با تامل بر خصیصه های وابستگی، مازوخیستی و از خود بیگانگی او گزارده می شود. سپس در بخشی با عنوان رابعه به مثابه زن نارسیسیست، چرایی گرایش او به عرفان از منظری نوین تحلیل می گردد. نتیجه به دست آمده از این مقاله آن است که گرایش به عرفان، گاه می تواند پیامد نوعی واپس خوردگی در قلمرو زیست جهان دنیوی فرد باشد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 81 تا 103

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیری در مضامین عرفانی اشعار صائب

نویسنده:

خدابخش اسدالهی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

زهد و تصوف , توحید عرفانی , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , آداب سلوک , صائب تبریزی , هفت وادی , عرفان اسلامی , ادبیات عرفانی , مقامات (عام) (عرفان نظری) , منازل سلوک , احوال (عرفان) , طلب , اصطلاحنامه تصوف , صوفیان (صوفیه) , غنیمت شمردن دم , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) , مقام محبت , مرگ در عرفان , ملامتی گری , اشعار صائب تبریزی

کلیدواژه‌های فرعی :

مقام مشاهده , جذبه حق , وحدت ادیان , عزلت نشینی , خاموشی در عرفان , آیه 115 بقره , آیه 22 قیامت , تصوف صفوی , استغنا , توحید(منازل سلوک) , حیرت , طلب , فنا , صوفیان صفویه , مقام توبه , مقام ریاضت , مقام خوف , مقام زهد , مقام ورع , مقام رجاء , مقام مراقبت , مقام توکل , مقام صبر , مقام رضا , مقام یقین , مقام فقر , مقام شوق , مقام قرب , آیه 94 بقره ,

چکیده :

صائب از شاعران نامدارِ دوره صفوی است که با وجودِ نابسامانی اوضاعِ عرفان اسلامی، شعرِ وی افزون بر درون مایه های ادبی، اخلاقی، اجتماعی و حکمی، مضامین بلند عرفانی دارد و به دلیل کمبود تحقیق در این زمینه، هنوز سزاوار بررسی است.هدف از تحقیق حاضر، ارایه مضامینِ عرفانی در شعر صائب است. به همین منظور، ابتدا به ذکر مقامات، احوال و هفت وادی معرفت در شعر او پرداخته و گفته ایم که وی، بیشتر در حالِ «محبت» سیر می کند و با دو بال جذبه و کوشش، به فنا در معشوق ازل می رسد. در مبحث وحدت وجود، بیان کرده ایم که وی اعتقاد به هر نوع حقیقتی مستقل از حقیقت مطلق را در حکم شرک می داند. سپس در زمینه وحدت ادیان یادآور شده ایم که بر تعصب نداشتن نسبت به مذهبی خاص تاکید می کند. درباره حقیقت عالم و مرگ نیز گفته ایم که وی از فرصت های دنیوی برای عبرت و اندوختن توشه اخروی بهره می برد و از یاد مرگ، بدان سبب که مشتاق دیدارِ خداست، همچون کبک سرمست می گردد و بر این باور است که بیشترین خلوت عارف راستین باید در انجمن صورت گیرد. همچنین وی، ملامت و زخم زبان را برای حفظ اخلاص و توفیق در سلوک، کارساز می داند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 25 تا 57

مشخصات اثر

ثبت نظر