جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 84
رابطه بین دین و مدرنیته، تعارض یا سازگاری؟
نویسنده:
عباس یزدانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
مدرنیته فرایند و پروسه تحول فکری، فلسفی، علمی، صنعتی، سیاسی و اجتماعی است که بعد از رنسانس در غرب رخ داد. این پدیده دارای مولفه های خاصی است. پرسش اصلی این است که چه نسبتی بین این پدیده خاص دنیای غرب و دین وجود دارد؟ آیا دین اسلام در تعارض با مدرنیته است، یا با آن سازگار است؟ آیا چالش های بین دین و مدرنیته حل شدنی است؟ هدف این نوشتار بررسی فرایند مدرنیته و مولفه های آن و تعیین نسبت آن با دین است. در این مقاله نظریات مختلف درباره نسبت بین دین و مدرنیته بررسی خواهد شد. گروهی معتقد به سازگاری بوده، بر این باورند که برای پیشرفت و توسعه کشور باید از مدرنیته غربی الگو برداری کامل نمود. در مقابل، گروهی قایل به تعارض جدی بین دین و مدرنیته هستند. اما گروه دیگری نیز هستند که قایل به ناسازگاری دین با مدرنیته بوده، معتقدند چالش هایی بین آنها وجود دارد، اما بر این باورند که این چالش ها قابل حل است که در ارایه راه حل برای رفع چالش های موجود به چند دسته تقسیم می شوند. در این مقاله، از این نظریه دفاع خواهد شد که نه تنـها بیـن دیـن و مدرنیتـه تعـارض ذاتـی وجـود نـدارد، بلکه امـروزه حتـی در بسیـاری از کلان شهرهای مدرن دنیا هنوز دین از پویایی و رونق قابل توجهی برخوردار است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 120
مشخصات اثر
تأمّلات فلسفى ارسطو در باب سیاست
نویسنده:
علی فلاح رفیع
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
فلسفه هيچ گاه از بررسى مقولات اجتماعى و ساحت هاى گوناگون زندگى جمعى انسان غفلت نورزيده و با روش خاص خود، يعنى استدلال و تعقل در صدد پاسخ گويى به پرسش هاى اساسى انسان در اين زمينه برآمده است. پرسش هايى از اين قبيل: آيا بشر موجودى اجتماعى است؟ اگر اجتماعى است، بالاضطرار اجتماع را مى پذيرد يا بالاختيار؟ عدالت چيست؟ آزادى كدام است؟ محدوده آزادى فرد در برابر جامعه تا كجاست؟ حكومت ها چگونه شكل مى گيرند؟ حكومت مطلوب كدام است؟ اهداف حكومت ها چه بايد باشد؟ كار فلسفه لزوما يافتن پاسخ صحيح و دست يابى به حقيقت نيست، بلكه تلاش عقلانى در اين مسير مى باشد. همچنين سياست مسئله اى است مربوط به جامعه ها و اجتماعات. پس كسانى كه بر مبناى اصول مشخص و با روشى عقلانى پيرامون اين گونه مباحث مى انديشند كارى فلسفى درباره سياست كرده اند. از اين رو، به آن ها «فيلسوف سياسى» و به رشته كارى آن ها «فلسفه سياسى» اطلاق مى شود. سقراط، افلاطون و ارسطو از زمره نخستين فيلسوفان سرآمدى هستند كه در اين باره تأملاتى داشته و نظريه پردازى سياسى كرده اند، هرچند پيش از اينان نيز كار سياسى و تفكرات اجتماعى بوده است، اما اولين تأليفات به يادگار مانده از دوران باستان متعلق به اين فيلسوفان است. البته از سقراط حكيم نوشته اى باقى نيست، اما افلاطون (شاگرد با وفاى او)، از زبان سقراط سخنان نغزى پيرامون فلسفه سياست ابراز كرده است. از آثار افلاطون كه بگذريم، به كتاب سياست ارسطو مى رسيم; كتابى كه نه تنها در بردارنده نظريات سياسى و فلسفه سياست است، بلكه در بردارنده گزارش هايى از حكومت هاى زمان وى و حتى جوامع پيش از او مى باشد. در این مقاله به بررسی آراء ارسطو در مورد سیاست پرداخته می شود.
مشخصات اثر
فلسفه سیاسى فارابى
نویسنده:
سید مهدی سیدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
فارابى آغاز يك راه است در فلسفه اسلامى. فارابى يك شروع در حوزه مباحث بنيادين اسلامى است. فارابى يك مؤسس است. فارابى معلم ثانى است. فارابى راهى را ادامه داد كه تقريبا 1200 سال پيش از او توسط افلاطون و ارسطو آغاز شده بود. در حوزه اسلامى هيچ كس پيش از فارابى پاى در اين راه ننهاده بود. فلسفه يونان را شناخت، با منطق آشنا شد و سپس با مبانى اسلامى، در بغداد پايه گذار فلسفه اسلامى گرديد. فارابى چشم حيرت همگان را به سبكى جديد در حوزه مباحث اسلامى خيره كرد؛ فلسفيدن و با فلسفه انديشيدن را تجسم بخشيد. اين مهم، طرحى نو بود. مباحث او در حوزه فلسفه سياسى هم، پخته و فيلسوفانه است. چرا كه در ادامه بحث وجود كه از هستى آغاز مى كند و سپس به هستى اعلى مى رسد، نمى تواند بحث از اجتماع بشرى، حاكم و حكومت، هدف و غايت جامعه و نظام حاكم بر آن را به ميان نياورد. بحث از حيات سياسى و وجود سياسى، خود جزئى از بحث از وجود كلى است. فارابى خمير مايه فلسفه سياسى را از يونان و از فيلسوفانى همچون افلاطون و ارسطو گرفت و سپس روح اسلامى را در كالبد آن دميد و مطابق با ارزش هاى اسلامى و اصول دينى، به ارائه اصول سياسى و قواعد فلسفه سياسى اقدام كرد. اين مقاله كه در صدد است تا اصول فلسفه سياسى فارابى را به صورت توصيفى بر شمارد، در ابتدا به ارائه زندگى نامه كوتاهى از فارابى، و بيان تعاريف در زمينه فلسفه سياسى مى پردازد و در ادامه، بحث را با جمع بندى و نتيجه گيرى به پايان مى رساند.
مشخصات اثر
آزادى از دیدگاه امام على (علیه السلام)
نویسنده:
سید محمدعلی داعی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , امام خمینی
چکیده :
در اين نوشتار، به مقايسه ميان آزادى سكولار با آزادى دينى يا آزادى دنياطلبانه با آزادى علوى پرداخته شده و نشان داده شده است كه محتوا و مفهوم اين دو نوع آزادى تفاوت هاى اساسى با يكديگر دارند. آزادى سكولار از فلسفه مادى گرايانه و الحادى تغذيه مى كند و در سودطلبى دنيوى شكل مى گيرد، در حالى كه آزادى دينى يا علوى در فلسفه الهى ريشه دارد و با عاقبت انديشى انسان شكل مى گيرد. براى روشن شدن اين تفاوت ها، پس از تبيين و نقد مفهوم آزادى در فرهنگ و تفكر غربى، مفهوم آزادى در بينش امام على (عليه السلام) و نيز نسبت سنجى آزادى با مفاهيمى از قبيل حقوق انسان، ايمان و دين، عقل و عقل گرايى، و عدل و عدالت ورزى پرداخته شده است. «آزادى» از بزرگ ترين موهبت هاى خداوند و از متعالى ترين ارزش هاى انسانى است. از اصولى كه هر انسانى در نهاد خود با آن مأنوس است و پس از حيات از برترين نعمت هاى خداوند به شمار مى رود. آزادى به عنوان يك كمال و ارزش انسانى، يك وسيله و گذرگاه است، نه هدف و توقفگاه. آزادى در طول تاريخ، همواره از مقوله اى بحث برانگيز بوده و دغدغه خاطر بسيارى از انديشمندان را فراهم آورده است. در دوره معاصر، در ميان تمامى ملل، آزادى ازارزش و جايگاه ويژه اى برخوردار مى باشد و هر ملتى خود را آزاد و طرفدار آن مى داند و بدان افتخار مى كند. امروزه عده اى با شعار آزادى، درصددند چنين القا كنند كه حكومت دينى و حتى دين، مخالف آزادى است و سرگذشت غرب را پيش روى مسلمانان مى نهند و اسلام را با مسيحيت و جامعه اسلامى و رهبران مسلمان را با جامعه قرون وسطاى غرب و رهبران مسيحى آن مقايسه مى كنند. اينان تفاوت هاى روشن ميان اسلام و مسيحيت و جامعه ايران و غرب را ناديده مى گيرند. برخى از خودباختگان و شيفتگان فرهنگ غرب بر اين پندارند كه غرب خاستگاه آزادى است و حال آن كه دين اسلام در چهارده قرن پيش، گوهر آزادى را براى جامعه بشرى به ارمغان آورده است. بدين روى، امروزه مسأله آزادى، كه مهم ترين مطلوب عصر جديد است، بايد بيش از گذشته مورد تحليل قرار گيرد و جايگاه و حدود آن در متون اسلامى مشخص گردد. يكى از بهترين راه ها براى اين منظور، بررسى سيره و سخنان امام على (عليه السلام) است كه مى تواند معنا و جايگاه «آزادى» را در اسلام روشن سازد.
مشخصات اثر
اسلام و دموکراسى
نویسنده:
سید عباس نبوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در دو قسمت قبل ميزگرد اسلام و دموكراسى، به دليل اينكه سؤالات زيادى در اين زمينه مطرح بود امكان پاسخگويى به همه آنها نبود، در اين شماره مجله معرفت، پاسخ برخى از سؤالات مذكور را از فاضل ارجمند جناب حجت الاسلام آقاى سيد عباس نبوى جويا شديم و آنچه در پى مى آيد، پاسخهاى ايشان به سؤالات مذكور است. این پرسش ها عبارتند از: چیستی مبانی فلسفی اندیشه دموکراسی؛ تاریخچه اندیشه دموکراسی؛ نقاط قوت و ضعف دموکراسی؛ مشخصات اصلی دموکراسی؛ نمونه عینی فعلی دموکراسی؛ تمایز دموکراسی و لیبرالیسم؛ قانون گذاری در دموکراسی؛ دموکراسی در اسلام؛ دموکراسی و توسعه سیاسی و اقتصادی.
مشخصات اثر
مردم‌سالاری دینی در اندیشه آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
منصور میراحمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
از واژه مردم‌سالاری دینی، برداشت‌های متعددی ارائه شده است. در برخی از این برداشت‌ها، مردم‌سالاری دینی امری ترکیبی در قالب دموکراسی روشی تبیین شده و در برخی دیگر، به مثابه امری بسیط تلقی شده است. برداشت آیت‌الله جوادی آملی از این اصطلاح در دسته دوم قرار می‌گیرد که آن را ترکیبی از دموکراسی و دین نمی‌دانند؛ بلکه دارای سرشتی واحد و برگرفته از دین می‌شمارند. مقاله حاضر با مطالعه آثار آیت‌الله جوادی آملی تلاش می‌کند به گونه ای روشمند، برداشت وی از مردم‌سالاری دینی را استخراج نموده، مفهوم آن را در کنار مفاهیم هستی، وحی، عقل، انسان و جامعه که مهم‌ترین مفاهیم در منظومه فکری و مفهومی ایشان است، بازسازی و ارائه نماید. مردم‌سالاری دینی الگویی از نظام سیاسی است که بر پایه اصل خضوع مردم در ساحت قدس الهی، در چارچوب هدایت دین و نهاد دینی، تدبیر عقلانی مردم و حاکمیت آنها به رسمیت شناخته می‌شود.
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
مشخصات اثر
نگاهى گذرا بر فلسفه سیاسى اسلام
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
برای اينكه بتوانيم مقايسه ای سنجيده بين ديدگاه اسلام و ساير ديدگاه ها در زمينه حكومت انجام دهيم بايد مروری بر مهمترين مسائل فلسفه سياست داشته باشيم و در هر مساله و نظر اسلام را بدست آوريم و آنگاه با ساير نظريات مقايسه كنيم و تفاوتهای اساسی بين آنها را مورد توجه و دقت قرار دهيم. اينك با كمال اختصار به چند مساله، اشاره كرده به توضيح ديدگاههای اسلام در باره آنها می پردازيم تا امكان يك مقايسه اجمالی فراهم شود. این مسائل عبارتند از: اهمیت زندگی اجتماعی، ضرورت وجود قانون، واضع قانون، مجری قانون.
مشخصات اثر
فقاهت و حکومت
نویسنده:
علی ربانی گلپایگانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , امام خمینی
چکیده :
برخی از مسائلی که در باب ولايت فقيه قابل تحقيق است عبارتست از بررسی ادله عقلی و نقلی ولايت فقيه و سنجش اعتبار آنها ، بررسی آراء سه گانه مبنای مشروعيت ولايت فقيه و بررسی ميزان مشارکت مردم در امر حکومت بر اساس هر يک از اين آراء تعيين دامنه اختيارات ولی فقيه و ارزيابی کار آمدی ولايت فقيه به عنوان نوعی حکومت دينی اما از ميان مباحث مذکور آنچه که در اين مکتوب طرح شده است ، عبارتست از تبيين ولايت فقيه و اطلاق آن ، دلايل عقلی و نقلی ولايت فقيه ، نقد و بررسی دو نظريه انتصابی و انتخابی بودن ولی فقيه و نسبت حکومت دينی با دموکراسی.
صفحات :
از صفحه 91 تا 114
مشخصات اثر
بررسی و نقد نظریه انقلاب در فلسفه سیاسی افلاطون
نویسنده:
مهدی قربانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
اینکه نظام های سیاسی چرا تغییر می کنند، برای فلسفه سیاسی اهمیت اساسی دارد. این مسئله موضوع نظریه پردازی بسیاری از فیلسوفان سیاسی قرار گرفته است. یکی از این فیلسوفان، افلاطون، حکیم برجسته یونان باستان است که معتقد است نظام های سیاسی گوناگون در فرایند انقلاب و دگرگونی از علل خاص و منحصر به فردی پیروی می کنند. همچنین انقلاب در هر نظام سیاسی پیامدهای خاص خود را به دنبال دارد. از نظر افلاطون، انقلاب ها در مسیر انحطاط شکل می گیرند، به گونه ای که شرایط حاکم بر اجتماع در مقایسه با گذشته، نامناسب تر خواهد شد. نظریه انقلاب افلاطون خالی از نقد نیست. از جمله مهم ترین اشکال های آن، می توان به نگاه منفی وی نسبت به مقوله انقلاب اشاره کرد. در این مقاله، از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 60
مشخصات اثر
تحلیل مفهوم دموکراسی غربی و مردم سالاری دینی
نویسنده:
مهدی قربانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
مردم سالاری یکی از مهم ترین بحث های فلسفه سیاسی بوده و برداشت های متعددی از آن صورت گرفته است. بر اساس تحلیل فهم تاریخی از واژه دموکراسی و تبیین عناصر اصلی آن، می توان چنین تعریفی از آن ارائه داد: حکومتی است که در آن مشارکت مردم در مسائل سیاسی، و آزادی و تساوی همه در برابر قانون و رضایت مردم نسبت به نظام سیاسی حاکم به رسمیت شناخته شده است. با بررسی آموزه های اسلامی، به این نتیجه می رسیم که تحقق عناصر موجود در مفهوم مردم سالاری مورد اهتمام اسلام نیز بوده است. همین نکته، زمینه مناسبی را برای ارائه الگویی جدید از مردم سالاری، پیش روی ما قرار می دهد؛ زیرا در طول تاریخ دموکراسی ناب و خالص وجود نداشته است، بلکه تمام دموکراسی ها در چارچوب باورهای مختلفی محدودیت هایی را پذیرفته اند. بر این اساس، راهکارها و سازوکارهای تحقق آن تعریف شده است. بنابراین، می توان دموکراسی ناب را بر اساس آموزه های اسلامی، که مورد اعتقاد و باور مسلمانان است، تحدید کرده و سازوکارهای تحقق آن را مشخص نمود. به این ترتیب، الگوی جدیدی از مردم سالاری را تحت عنوان مردم سالاری دینی ارائه داد. این مقاله با رویکرد نظری به این موضوع می پردازد. روش این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی می باشد.
صفحات :
از صفحه 103 تا 122
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 84