جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب نقد و ردیه‏ای است بر کتاب قراءة فی نهج‏البلاغه دلیمی که در آن تعدادی از مطالب نهج‏البلاغه را مخالف اندیشه و شخصیت حضرت علی (ع) و فرهنگ شیعه دانسته و آنها را رد کرده است. در کتاب حاضر به آن شبهات پاسخ داده شده و درباره عصمت امام، وحی و الهام و رابطه امامت و نبوت و سیره و شخصیت حضرت علی (ع) بحث شده و از همه محتوای نهج‏البلاغه دفاع شده است.

"کتاب «معرفة الله»" برای پی بردن به وجود خداوندی که ما و همه هستی را آفریده و ما نیاز به برقراری ارتباط با او، ستایش ، پرستش و کمک گرفتن از او داریم هیچ دلیلی به اندازه فطرت به ما اطمینان نمی دهد هر انسانی در قلب و روح خود خدا را شناخته و به او عشق می ورزد همان خدایی که تمام هستی را خلق نموده تا ما در آسایش بوجود آماده ،زندگی کنیم. بر این اساس، هدف اثر حاضر با دو جز خود، نائل شدن به بالاترین مراتب کمال در معرفت خداوند و خداشناسی می باشد. این کتاب در بردارندۀ یک مقدمه و شش فصل به شرح ذیل می باشد: فصل اول: محبت خداوند فصل دوم: شناخت خدا فصل سوم: مراتب شناخت خدا فصل چهارم: راه های شناخت خداوند فصل پنجم: آثار شناخت خدا فصل ششم: نتایج و دستاوردها

این كتاب مجلد دوم از مجموعه‌ «الرسائل الاعتقادیة» به قلم اسماعیل بن محمد خواجوئی است كه به زبان عربی نوشته شده و محتوای آن شامل این مباحث و رسائل مي باشد: 1- رسالة فی شرح حدیث (ما من احد یدخله عمله الجنة و ینجیه من النار) 2- رسالة فی شرح حدیث (لو علم ابوذر ما فی قلب سلمان لقتله) 3- رسالة فی حدیث (أعلمکم بنفسه أعلمکم بربه) 4- رسالة شرح حدیث (لایموت لمؤمن ثلاثه من الاولاد فتمسه النار الا تحله القسم) 5- رسالة شرح حدیث (انهم یأنسون بکم فاذا غبتم عنهم استوحشوا) 6- رسالة شرح حدیث (النظر الی وجه العالم عبادة) 7- رسالة فی تفسیر آیة «فاخلع نعلیک انک بالواد المقدس» 8- رسالة فی تعیین لیلة القدر 9- حاشیة علی أجوبة المسائل المهنائیة 10- رسالة عدلیة 11- رسالة فی نوم الملائکة 12- هدایة الفواد الی نبذ من احوال المعاد 13- رسالة فی بیان شجرة الخبیثة 14- رسالة فی الجبر و التفويض 15- رسالة فی شرح حديث من احبنا اهل البيت فليعد للفقر جلبابا 16- المسائل الخمس 17- رسالة فی تفسير آية (و كان عرشه علي الماء) 18- رسالة فی ذم سوال غير الله

«الفوائد البهيّة في شرح عقائد الإماميّه» تأليف علامه شيخ محمد جميل حمّود، يكى از بهترين كتب كلامى شيعه است، كه پيرامون مباحث اعتقادى شيعه سخن به ميان آورده است و گره از بسيارى مشكلات و شبهاتى كه بر مذهب شيعه وارد شده، برداشته است. زبان اين كتاب عربى است. «الفوائد البهيّه» شرحى است بر كتاب «العقائد الاماميّه» نوشتۀ مرحوم مظفر، كه به تفصيل مطالب آن كتاب پرداخته است. اين كتاب كه در دو مجلد مى‌ باشد داراى 40 باب است، هجده باب آن در جلد اوّل كتاب است كه با بحث اجتهاد و تقليد شروع شده و اعتقاد شيعه در تقليد در فروع دين و در اجتهاد و مجتهد در آن بيان گرديده و شارح آن را با عناوين ديگر شرح نموده است. فصل اول كتاب درباره الهيات است از ابوابى چون «عقيدتنا فى الله تعالى، عقيدتنا فى التوحيد»، كه شامل اقسام توحيد و فرق بين توحيد واحدى است مى‌ باشد. فصل دوم كتاب درباره نبوت است كه از 10 باب تشكيل يافته‌ باب اول از فصل دوم درباره «عقيدتنا فى النبوة»، باب دوم در اينكه نبوت لطف است و از اقسام و معانى لطف سخن به ميان آمده است. جلد دوم كتاب كه مى‌ توان گفت از اهم مباحث اين كتاب مى‌ باشد و بيشتر به مباحث ويژه و اعتقادى شيعه پرداخته است كه شامل بحث مفصلّى از امامت و رجعت مى‌ باشد. اين جلد از كتاب از سه فصل امامت، دعا و معاد تشكيل يافته است. فصل امامت آن از 11 باب مى‌ باشد.

کتاب حاضر درباره امامت و اهل بیت علیهم السلام می باشد. توضیحاتی درباره امام و جایگاه آن در دین و ذکر چهارده معصوم شیعه و توضیحات درباره هر معصوم خواننده را به تفکر درباره حقیقت امام در نزد شیعیان می اندازد.

کتاب حاضر فضائل اهل بیت علیهم السلام را در قرآن و روایات بررسی کرده است . در بخش اول با عنوان اهل بیت کیان اند؟ روایات مختلفی را حضرت علی و حضرت زهرا سلام الله علیهما و جمعی از صحابه آورده است در اثبات اینکه اهل بیت مختص حضرت علی و حضرت زهرا و حسنین علیهم السلام می باشند. بخش دوم بررسی فضائل اهل بیت در آیات قرآن کریم می باشد. بخش سوم بررسی فضائل اهل بیت علیهم السلام در سنت طاهره ، در بخش چهارم عنایات به محبت و محبین اهل بیت و بخش پنجم بررسی دو دیدگاه متفاوت درباره اهل بیت که هر دو باطل اند اول غالیون و دومی دشمنان و بغض داران نسبت به اهل بیت علیهم السلام می باشد.

ساده و بسيط بودن انديشه اسلامى و آسانى تكاليف در اين دين. در اين فصل مؤلف اين اصل را يكى از علل و اسباب انتشار سريع و گسترده دين اسلام در ميان اقوام مختلف معرفى مى‌كند. همچنين به آيات و رواياتى كه روح اسلام در آنها متجلى است، استناد مى‌نمايد. سپس اركان اسلام را كه عبارت است از ايمان به خدا، اظهار شهادتين، به پاداشتن نماز و پرداخت زكات يادآور شده و به استناد برخى از روايات، تكفير مسلمان را ناروا مى‌شمارد. تاكيد اسلام بر وحدت امت اسلامى و بيان موضع عالمان مسلمان درباره ناروا بودن تكفير مسلمان و... از ديگر مباحث اين فصل است. اصاله الاباحه نه اصاله الحرمه. در اين فصل مؤلف با استناد به اين كه در اديان گذشته نيز اصل اولى در امور روايى و اباحه بوده، جز در مواردى كه انبياء از چيزى منع نمايند، به ديدگاه قرآن كريم در تاييد اين اصل اشاره مى‌كند و معتقد است وظيفه پيامبران بيان محرمات است نه محللات. البته در خصوص اين اصل اين نكته را هم يادآور مى‌شود كه اين اصل فقط در مورد امور عادى زندگى صادق است، نه در مورد امورد عبادى كه نيازمند قصد قربت است. پس از آن نتايجى را بر اين اصل بار مى‌كند. بدعت؛ تعريف و اقسام آن. در اين فصل به تعريف لغوى و اصطلاحى بدعت پرداخته شده و حكم بدعت از ديدگاه قرآن كريم و سنت شريف نبوى بيان مى‌گردد. چنانچه چيزى كه جزء دين نيست، جزء آن به شمار آيد، در دين بدعت ايجاد شده است. در ادامه، موارد و مصاديق بدعت يادآورى مى‌شود. مؤلف معتقد است، تشخيص مصاديق بدعت نيازمند تفاوت نهادن ميان آداب و رسوم عرفى و امور تقليدى از اعمال دينى است كه در هر دو نوع بدعت و نوآورى امكان پذير است؛ اما تنها آن نوع بدعت كه در امور دينى صورت مى‌پذيرد، محكوم به حرمت خواهد بود. سپس ملاك و معيار شرعى بودن عمل بدعت آميز نبودن آن را يادآور مى‌شود. در پايان با استفاده از اين اصل، برخى از امورى را كه وهابيان به استناد آنها شیعیان و برخى ديگر از مسلمانان را بدعت‌گذار در دين معرفى مى‌كنند، نقد و بررسى مى‌كند. دوستى پيامبر و اهل‌بيت(ع) در كتاب و سنت و آثار فردى و اجتماعى آن. در اين فصل لزوم دوستدارى پيامبر(ص) از ديدگاه قرآن يادآورى شده و عوامل فرمان خداوند به محبت ورزيدن نسبت به پيامبر(ص) ذكر مى‌گردد. پس از آن برخى احاديث كه از پيامبر(ص) روايت شده و در آنها به دوستى حضرت و اهل‌بيت وى و نيز اصحاب ايشان ترغيب و سفارش شده، نقل مى‌گردد. همچنين به آثار و فوائدى كه دوستى با ايشان در بردارد، اشاره مى‌شود. با توجه به اين اصل، مؤلف بر اين باور است كه اين محبت و دوستى بايد به صورتى شايسته در حيات فردى و اجتماعى مسلمانان بروز و ظهور يابد، كما اين كه اين گونه بوده است. بر همين اساس مؤلف حفظ و نگهدارى آثار ارزشمند اسلامى، همچون مشاهد و بناهايى كه بر قبور انبياء و اولياء بنا نهاده شده، را لازم و ضرورى دانسته و ديدگاه وهابيان را درباره لزوم تخريب اين آثار، به جهت شرك آميز بودن آنها، با استناد به قرآن كريم و سنت نبوى، نقد مى‌كند. توحيد و شرك در عبادت. در اين فصل مراحل هشتگانه توحيد(توحيد در ذات، صفات، خالقيت، عبادت و...) ذكر گرديده و حقيقت عبادت بيان مى‌شود. سپس ديدگاه رايج بين وهابيان در تقسيم توحيد به دو قسم: توحيد در ربوبيت؛ يعنى اعتقاد به يك خالق براى جهان و توحيد در الوهيت؛ يعنى توحيد در عبادت يادآورى شده و ديدگاه ايشان در مورد توحيد در عبادت كه بر اساس آن بوسيدن ضريح انبياء و اولياء، اقامه نماز در كنار مشاهد مشرفه، توسل و...شرك تلقى مى‌شود، به نقد كشيده مى‌شود. اعتبار به نيات نه به ظواهر. در اين فصل تفاوت اسلام از ساير روش‌هاى بشرى درباره عمل و كردار يادآورى مى‌شود. اسلام، بر خلاف روش‌هاى بشرى، براى عمل تنها از آن جهت كه نيك است، ارزشى قائل نيست؛ بلكه عمل را در صورتى ارزشمند مى‌داند كه برخاسته از نيتى خالص و انگيزه‌اى پاک باشد. بنابراین توسل به انبياء و طلب شفاعت از ايشان، كه وهابيان با استناد بدان‌ها شیعیان را مشرك مى‌خوانند، امرى روا شمرده مى‌شود و شواهد قرآنى و روايى فراوانى دارد. قدرت غيبى انبياء و اولياء الهى. در اين فصل با استناد به آيات قرآنى و روايات نبوى، برخوردارى انبياء و اولياء الهى از قدرت غيبى كه توسط خداوند به ايشان عنايت شده، به اثبات مى‌رسد. سپس امورى كه بر اين اصل مترتب مى‌شود، بيان مى‌گردد. مثلاًاعتقاد به اين كه خداوند با دعاى پيامبر ضررى را از انسان دفع يا نفعى را عائد وى مى‌سازد، يا درخواست شفاى مريض و يا رد گمشده به دعاى پيامبر و...جائز شمرده مى‌شود. تبرک جستن به ميراث پيامبر. در اين فصل مؤلف با يادآورى معناى توحيد در خالقيت، اين نكته را متذكر مى‌شود كه اين مرتبه از توحيد منافاتى با اين امر ندارد كه خداوند برخى از افعال خويش را از طريق اسباب، به صورت غير مباشر محقق سازد. بنابراین جريان فيض الهى از راه‌هاى غير عادى امرى پذيرفتنى است. با اين مقدمه مؤلف به موضوع جواز تبرک جستن مسلمانان به آثار نبوى در زمان حيات ايشان و نيز بعد از وفات حضرت مى‌پردازد. توسل به اسباب و وسائل. مؤلف با اشاره به نظام على و معلولى حاكم بر جهان ماده و اين كه اين نظام در وجود و بقاء و تاثير گذارى و عملكرد خود نيازمند به خداوند جهان آفرين است، تفاوت ديدگاه مادى و الهى را در اعتقاد به استقلال اسباب و علل مادى و عدم استقلال آنها در تاثيرگذارى مى‌داند. به گفته مؤلف توسل به اسباب با التفات به عدم استقلال آنها، شرك محسوب نمى‌شود و برخى مسببات در عالم داراى اسباب ناشناخته فراوانى هستند كه انبياء و اولياء الهى از آنها آگاهند. از اين رو توسل جستن به ايشان براى رسيدن به مطلوب شرك به شمار نمى‌آيد. حيات انبياء و اولياء بعد از مرگ. مؤلف در اين فصل با اشاره به حقانيت مرگ، به حقيقت آن كه همان منتقل شدن از سرايى به سراى ديگر است، اشاره مى‌كند و ارواح انسان‌ها را در سراى ديگر داراى حيات معرفى كرده، امكان برقرارى ارتباط با ارواح ايشان را با استناد به آيات قرآن و احاديث نبوى اثبات مى‌كند. بهره بردن مردگان از اعمال زندگان. در اين فصل مؤلف با استناد به آيات قرآنى و احاديث نبوى به اثبات اين مطلب مى‌پردازد كه ميت از عملى كه غير او براى او انجام مى‌دهد، منتفع مى‌گردد. سپس ديدگاه مذاهب اسلامى را در تاييد اين موضوع يادآور شده و شبهات مطرح شده را پاسخ مى‌گويد. زيارت قبور در سنت نبوى و سفر براى زيارت نبى مكرم اسلام(ص). در اين فصل مؤلف به آثار اخلاقى و تربيتى زيارت قبور انبياء، اولياء و صالحان اشاره كرده و به شبهات ابن تيميه در اين باره پاسخ مى‌گويد. خاتمه در خاتمه مؤلف به بيان ديدگاه عالمان اهل سنت درباره ابن تيميه پرداخته و شرح حالى از محمد بن عبدالوهاب، مروج عقائد ابن تيميه ارائه مى‌كند.

جلد ششم، «مقالات»: دربردارنده پانزده مقاله است. از اين‌رو اين جلد با عنوان «مقالات» چاپ شده است. برخى از اين مقالات و نامه‌ها بيشتر در مجله «العرفان» و بعضى به‌گونه مستقل چاپ شده است. عناوين اين مقالات به ترتيب عبارتند از: «تأليف الأمة»: بحثى درباره برخى مسائل اختلافى بين شيعه و سنى در اصول و فروع دين و حقايق تاريخى است، با استناد به عقل و نقل و استنتاج و تحليل. مقاله در نخستين سال انتشار «العرفان» چاپ شده، بعدا به اثر ارزشمند «الفصول المهمه فى تأليف الامه» تبديل شد. در تحقيق اين اثر، ضمن اشاره به پيشينه عنوان، بحث‌هايى با عنوان اسلام، دين اجتماعى و همگرايى و نشان دين آورده شده است[۱۷] «مودة اهل‌البيت(ع) فريضة»: در بحث مودت اهل‌بيت(ع) به عنوان يك فريضه و واجب دينى، نصوصى از سنى و شيعى آورده شده، اشكالاتى كه به آيه 23 سوره شورا وارد شده، پاسخ داده شده است. اين آيه درباره اهل‌بيت(ع) است. تفصيل اين مطلب، در معرفى «الكلمة الغرّاء في تفضيل الزهرا(س)» آمده است[۱۸] «عصمة اهل‌البيت(ع) بنص الكتاب»، «الصلاة على اهل‌بيت(ع) فريضة»، «ثبوت الإمامة لعلى(ع) بنص الكتاب»، «بينة الوحى و شهادتها بأنّ علياً(ع) و شيعته خير البرية»، «فريضة ما أدّاها الاّ على(ع) او آية لم يعمل بها غيره»، «عقيلة الوحي زينب(س) بنت اميرالمؤمنين علي بن ابى‌طالب(ع)»، «صلح الحسن(ع)»، «زكاة الأخلاق»، «بغية الفائز في جواز نقل الجنائز»، «ثبت الإثبات في سلسلة الرواة»، «تحفة المحدثين فيما أخرج عنه الستة من المضعّفين»، «الفضائل الملفقه و الأحاديث المختلفة» و «مختصر الكلام في مؤلّفي الشيعة من صدر الإسلام»، عنوان ساير مقالات اين اثر مى‌باشد