جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفهوم موسیقایی یا محتوای «موسیقی متعالی»، همان نفس‌الامر محتوای موسیقی است. درک این محتوا ادراکی حضوری و مطابق با واقع است. از این رو اتصاف آن به صدق و کذب، بی معنا بوده است و مطابقت آن با نفس الامر، بدیهی شمرده می‌شود. این محتوا که متأثر از مبانی معرفت‌شناختی حکمت متعالیه است، با حاکمیت عقل متعالی بر دیگر قوای ادراکی نفس و در پی اتصال عقل مستفاد به عقل فعال حاصل می‌شود. از این رو به تمامه شکوفایی و فعلیت در عقلانیت را به نمایش می‌گذارد. ادراک حضوری مفهوم موسیقایی در زمره ادراکات بدیهی است و از آن جا که «ادراک» در این مکتب، معادل با وجود است، به تبع قاعده تشکیک وجود، به تناسب مراتب نفوس، محتوای موسیقی نیز از دیدگاه حکمت متعالیه دارای مراتب و متصف به وصف «دانی» و «عالی» خواهد بود. قطعا محتوای «موسیقی متعالی» از اعلی درجه غنا و عقلانیت برخوردار خواهد بود.نفس الامر در مورد فرم موسیقی متعالی نیز همان «زیبایی» در ساختار و فرم آن است. این فرم که به تبع حاکمیت عقل متعالی بر دیگر قوای ادراکی نفس از جمله وهم، حاصل می‌آید، فرمی در نهایتِ اعتدال و لطافت خواهد بود. «زیبایی» در حکمت متعالیه، معادل با «وجود» است و امری اصیل قلمداد می‌شود. پس درک آن نیز همچون درک «وجود»، درکی حضوری و دارای بداهت است. بنابراین تطابق با واقع در این جا نیز محرز می‌باشد. به دلیل حضوری بدیهی و بودن این ادراک، نمی‌توان درک زیبایی فرم موسیقی را متصف به صدق و کذب دانست. ولیکن می‌توان با توجه به ادراک مراتب زیبایی، فرم موسیقی را نیز متصف به وصف «عالی» و «دانی» کرد. قطعا فرم «موسیقی متعالی» با وجود ویژگی «اعتدال»، در اعلی درجه زیبایی خواهد بود.

فلسفه‌ی نوافلاطونی، یکی از فلسفه‌ها و ایدئولوژی‌‌های، مهم غربی بوده که تأثیرگذار به عقاید فیلسوفان بعد از خود شده است. بنیانگذار این فلسفه فلوطین به سال (270-330) که در تاریخ فلسفه و زیبایی‌شناسی نقش بسیار مهمی دارد، مفاهیم زیبایی‌شناختی او از وجهه نظر تفسیری غالباً شخصی از فلسفه افلاطون که تمایزی دقیق بین این عالم و عالم بالا قایل می‌شود، بست یافت. امروزه زندگی ما بی‌تاثیر از نوع نگاه افلاطونی نیست، و در واقع یک نگاه ژرف و عمیقی به زندگی دارد که ریشه و اساس تمام تفکرات است تأثیر این فلسفه در مکتب فلسفه هنر اسلامی و تطبیق، تتبع و نوع نگاه این دو فلسفه به زیبایی و هستی و عرفان و چگونگی تاثیر فلسفه‌ی نوافلاطونی بر آثار نقاشان رنسانس که جمله‌ همگی نشان از نوعی شیوه نوین اندیشیدن و استدلال از زندگی دو عالم صغیر و کبیر می‌باشد، پژوهش حاضر به تاریخچه فلسفه‌ی نوافلاطونی و تمام مطالب ذکر شده در فوق می‌پردازد که به صورت کتابخانه‌ای و اینترنتی جمع‌آوری شده است.

چکیدهبررسی فلسفه هنر بر اساس دیدگاه سیدحسین نصر : جایگاه و دلالت‌های تربیتی آنبه کوشش:

نوشتار حاضر با عنوان «جایگاه علم و عالم در دستگاه فکری ناصر خسرو قبادیانی» در سه فصل تدوین شده است. در نخستین فصل کلیاتی در معرفی شخصیت، زندگی، دین و آیین، آثار و اقوال ناصر خسرو ارائه شده؛ و فصل دوم به تعریف «علم» و بیان حدود آن از دیدگاه ناصر اختصاص یافته است. سپس انواع علم از منظر وی در دو بخش علم آفرینش (علوم منقول) و علم دین حق (علوم معقول) به نگارش درآمده؛ و شواهدی از علوم: بیان، پزشکی، جغرافیا، جانور شناسی، حساب و هندسه، زبان شناسی، فلسفه، فیزیک، موسیقی و نجوم از آثار ناصر خسرو استخراج شده و در ذیل عنوان علم آفرینش جای گرفته است. در بیان علم دین حق نیز در ذیل عناوین علم تأویل و مبانی دین حق (قرآن و حدیث) شواهدی از آثار ناصر خسرو برگزیده شده است. در فصل پایانی، نیز ابتدا تعریفی از «عالم» از زبان ناصر ارائه و سپس صفات و ویژگی‌های دانایان از منظر وی بیان شده است. در ادامه بر اساس نگاه و نگرش ناصر به مسئله‌ی دانایان و عالمان، این مقوله را در سه بخش: الف- پیشروان علم آفرینشب- روسای علم الهی ج- علمای علم دین، ارائه و ضمن تعریف هر یک از این بخش‌های سه گانه، تنها به معرفی دانایانی پرداخته شده است که به گونه‌ای نام آنان در آثار ناصر بیان شده است.

نظر به اینکه از دیرباز برخی از شاعران درباره افلاک و تأثیر آن بر سرنوشت افراد بشر اشعاری سروده و از جور و ستم فلک و طبیعت شکوه سرداده اند در این مقاله سعی شده است نخست از دیدگاه منتقدان ادبی یونان باستان مانند سقراط و افلاطون به موضوع نگریسته شود و سپس نمونه هایی از طرز تفکر برخی از شاعران گذشته و معاصر ارائه گردد. نتیجه حاصل از بررسی آراء و افکار مختلف نشان می دهد که برخی از شاعران معتقد به تأثیر فلک در سرنوشت انسان هستند و برخی دیگر افلاک را از هرگونه تأثیر مثبت و منفی مبرا می دانند.

زیبایی و هنر در نظام فلسفی افلوطین (203-273 م.) جایگاه مهمی دارد. او در سه رساله از «نه گانه ها»ی خود به طور مستقل به مساله زیبایی و هنر پرداخته است: رساله ششم از نه گانه اول، رساله هشتم از نه گانه پنجم و رساله هفتم از نه گانه ششم. به دو گونه می توان نشان داد که هنر و معرفت در فلسفه افلوطین یکی هستند؛ آنجا که هنرمند برای نظاره زیبایی معقول، خود را باید زیبا کند و برای زیبا شدن همانند پیکرتراشان، پلیدی را از خود دور سازد. با دور ساختن پلیدی از خود، هنرمند به خود خویشتن باز می گردد و بدین ترتیب، زیبا می شود و به نظاره زیبایی عقل می پردازد.دیگر اینکه فعل هنرمندانه همانند فعل طبیعت، نفس و عقل است؛ همان گونه که آن ها با نظاره، زیبایی تولید می کنند، هنرمند هم با نظاره صورت های عقلی، زیبایی را خلق می کند. در این صورت، آنچه رهبر تمام تولیدات است، معرفت خواهد بود. پس در نظر افلوطین، زیبایی شناسی همان معرفت شناسی و هستی شناسی خواهد بود. در این تفکر، راه درک هستی، زیبا شدن و راه زیبا شدن، نیک شدن است.

چکیدهاین تحقیق به منظور تحلیل آرای سید حسین نصر و هم اندیشان وی در مورد هنر انجام پذیرفته است. از آنجایی که آنها با مکتب سنت گرا شناخته می شوند، توضیحات مختصری درباره ی سنت و مکتب سنت گرایی نیز ارائه شده است. همچنین، به بیان تقسیمات و توضیحاتی که نصر از هنر ارائه می دهد، اعم از هنر سنتی و قدسی نیز پرداخته و سعی شده است تا با نگرشی متکی بر نظریات و تقسیم بندی وی از هنر، به تحلیل نگاره های ارزشمند شاهنامه ی بایسنقری که مربوط به قرن نهم هجری قمری است، پرداخته شود. در این تحقیق، مبنای تحلیل نگاره ها، درک معنایی، یعنی رمزی که هر کدام از عناصر تصاویر با خود به همراه داشته اند، بوده است. همچنین، نگاره های شاهنامه بایسنقری از لحاظ رنگ، ترکیب بندی، و نقشی که عناصر تصویر دارند بررسی شده وبین آنها و نگاره های معراج نامه مقایسه هایی نیز صورت گرفته است.در نهایت چنین نتیجه گیری شده است که هدف هنر سنتی که نصر از آن سخن به میان می آورد، تجلی صفات الهی در زندگی روزمره ی بشر است؛ این هنر باعث پیوند میان انسان و پروردگار می شود، بنابراین، نگارگری نیز با دریچه ای که بر چشم و دل مخاطب به عالم معنا می گشاید، هنری سنتی است. شواهدی از نگاره های شاهنامه ی بایسنقری ارائه شده که به زیبایی این واقعیت را بیان می کنند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.