جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 54
معرفت کشفی در نهج البلاغه
نویسنده:
بخشعلی قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
معرفت مجموعه آگاهی های آدمی است که همواره متعلق به امری غیر از خود است، جز در یک مورد، یعنی معرفت های عرفانی که ورای حیث التفاتی اند، معرفت های آدمی یا حسی اند و یا مفهومی، اما دسته ای از معارف وجود دارند که از آنها می توان با عنوان معرفت های کشفی یاد کرد که بدون توجه به حیث التفاتی و بدون داشتن مصداقی در درون و بیرون، تحقق می یابند که همان معرفت های عرفانی اند. در این مقاله سعی شده است کم و کیف معرفت کشفی، اعم از معرفت التفاتی و غیرالتفاتی (هو هویت) در نهج البلاغه بررسی شود. بر اساس نهج البلاغه معرفت کشفی از راه های معمول عقلانی و حسی به دست نمی آید، بلکه از راه عروض احوال عرفانی و تامل حاصل از نیایش به دست می آید و معروض این احوال واجد نوع خاصی از آگاهی می شود که پیش از آن سابقه نداشته است، برای مثال شخص در این فرایند آگاهی خاصی به امور غیبی پیدا می کند که قبلا هیچ سابقه ای از آن نداشته است، مانند آگاهی خاص به احوال آدمیان.
صفحات :
از صفحه 207 تا 235
مشخصات اثر
تاثیرات بی واسطه ذهن بر خارج از منظر ابن سینا، گذار به رویکرد شناختی سینوی
نویسنده:
فهیمه شریعتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ذهن به معنی قوای ادراکی انسان که مرتبط با مغز و اندام حسی است به شیوه های گوناگون عالم خارج را تحت تأثیر قرار می دهد. این مقاله در پی بررسی تأثیرات بی واسطه ذهن بر عالم خارج شامل جهان طبیعت، بدن انسان و اذهان دیگران در آثار ابن سینا است. بر اساس بررسی و تحلیل آثار ابن سینا در این خصوص حیطه ادراکی نفس با قوای حس، خیال، متخیله و واهمه در اموری چون دعا، سحر، عشق، حالات بدن و ... تأثیر می گذارد. تحلیل آرای ابن سینا درباره ذهن و تأتیرات مستقیم و بی واسطه آن بر خارج از خود، القاکننده نوعی گرایش شناختی (مبتنی بر تأثیرات ذهن و ادراکات ذهنی) در علم النفس ابن سینا می باشد که بر تأثیر نگرش و اندیشه بر رفتار تأکید می کند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 20
مشخصات اثر
معانی و کاربردهای عقل در رساله فی العقل فارابی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
عقل از مسائل بنیادی و کلیدی فلسفه است که در سایر علـوم و حتـی در عـرف عـام در معـانی وکاربردهای مختلف حضور دارد. فارابی در رسالۀ ارزنده فی العقل به بررسی معانی متعدد واژه عقل و کاربردهای مختلف و متنوع آن می پردازد. این رسالۀ قابل توجه، دومین اثر مهم معرفت شناسی فارابی است. صـاحب نظـران این حوزه وقوف به معرفت شناسی فارابی را مستلزم بررسی نظریـۀ پیچیـده فـارابی در بـاره عقـل می دانند. فارابی با دقت و تبحر خاص و ابتکـاری، معـانی و کابردهـای متعـدد و متنـوع واژه عقـل را در شش تعریف مهم و کاربردی مطرح کرده است:1 .تبیین معنای عقل در نزد عموم مردم. (عقـل به معنای زیرکی) 2 .معنای جدلی عقل در نزد متکلمان. 3 .عقل برهانی در فلسفه. 4 .عقل عملی دراخلاق. 5 .عقل (در رسالۀ نفس ارسطو) یا حقیقتی واجد سه مرتبه: هیولانی، بالفعل و مسـتفاد 6 .توجه به عقل فعال یا عقل فلکی مفارق و دخیل در فعلیت عقول انسانی است. اینگونه تنظـیم سلسله مراتب عقل(نفس) انسانی، برای نخستین بار توسط فارابی انجام شده است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 60
مشخصات اثر
بررسی مکاشفات عرفانی عطار در غزلیات، براساس نظریه ویلیام جیمز
نویسنده:
همایون جمشیدیان ,لیلا نوروزپور ,مطهره چوبینه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
ویلیام جیمز تجربه‌های عرفانی را دارای چهار ویژگی می‌داند: توصیف‌ناپذیری، کیفیت معرفتی، زودگذری و حالت انفعالی و معتقد است آثاری که مبتنی بر تجربه‌های عرفانی هستند کمابیش این ویژگی‌ها در آنها مشاهده می‌شود. در این پژوهش، آن دسته از غزلیات عطار که حاکی از تجربه عرفانی بودند، استخراج و با توجه به این چهار ویژگی دسته‌بندی و تحلیل شدند.نگارندگان به اقتضای شعرهای عرفانی عطار، تقسیم‌بندی‌های دیگری، از جمله تصورات ناهمگون از مشهود و گم شدن صاحب مکاشفه نیز یافته‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نشانه‌هایی از چهار ویژگی مدعای جیمز و تقسیم‌بندی‌های نگارندگان، در شعر عطار دیده می‌شود؛ امر قدسی که راویِ تجربۀ عرفانی در مکاشفه با آن مواجه می‌شود، قابل وصف نیست؛ هرکس او را به گونه‌ای درک می‌کند؛ صاحب مکاشفه در جریان کشف و شهود و حتی پس از آن، خود را گم می‌کند؛ صاحب مکاشفه پس از مواجهه با امر قدسی مدعی می‌شود خود را بیش از پیش می‌شناسد؛ گاه مدعی می‌شود که به ادراک و معرفتی از جهان پیرامون دست یافته است؛ گزارش‌هایی که از این معرفت ارائه شده است، مانند ارتباط جزء با کل و اینکه جزء حاوی تمام کل است، با موضوعات مطرح در هولوگرافی شباهت‌های بسیاری دارد. صاحب مکاشفه به شیوه‌های مختلف از زودگذری مواجهه با امر قدسی نالان است. عارف در رویارویی با امر قدسی منفعل است و گاه بی‌چون و چرا خود را در برابر آن وامی‌نهد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 41
مشخصات اثر
بایسته های انسان شناختی دینی پیشرفت
نویسنده:
محمدتقی سهرابی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
انسان دارای ابزار، منابع و بسترهای معرفتی متعددی است. استفاده درسـت از همه آنهـا و توجه به محدوده و مقدار واقع نمـایی هركـدام، از بايسـته هـای دسـت يازيـدن بـه پيشـرفت اسلامی است. تعبد نابجا به برخی از منابع معرفت و بی اعتنايی به ديگر منابع، مانعی بزرگ در راه پيشرفت خواهد بود. همچنين انسان دارای ساحت جسم و روح ـ حيوانی و متعالی ـ است. روح انسانی سرشتمند بوده، انبوهی از خصوصيات همگون و نـاهمگون و عـالی و دانی را در خود جمع كرده اسـت. در كنـار سرشـت هـای اوليـه ثابـت كـه همگـان در آن مشترك اند، می توان از يك سلسله سرشت هـای ثانويـه سـراغ گرفـت كـه همگـان در آن يكسان نيستند. ضمن التفات به مقصد اصلی (فطـرت الهی انسـان)، توجـه بـه تشـكيك و يكسان نبودن فطريات در آحاد انسان و فروننهادن و غفلت نكردن از ديگر امـور سرشـته در ذات انسان، ضرورتی ديگـر در راه رسـيدن بـه پيشـرفت اسـت. فراخی پيشـرفت از منظـر اسلام، هردو دنيای بيرون و درون انسان را فرامی گيرد و «كرامت» نمونه ای از افق پيشرفت درون انسان، در نگاه دينی است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 88
مشخصات اثر
عقل و عشق در گاهان
نویسنده:
مهدی ازهری راد ,محمود طاووسی ,رضا افهمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
با وجود پژوهش های گوناگون صورت گرفته در حیطه فرهنگ ایران باستان، تاکنون ارتباط میان عقل و عشق و نسبت میان معرفت های ناشی از این دو، یعنی معرفت حصولی یا عقلی و معرفت حضوری یا شهودی در ایران پیش از اسلام کمتر مورد توجه قرار گرفته است. درحالی که این موضوع در فلسفه، عرفان و ادبیات و به طور کلی، فرهنگ ایران دوران اسلامی بسیار مهم و مورد توجه بوده و میان آن ها در متون گوناگون جلوه های مختلفی یافته است. این مقاله سعی دارد با کنکاش در گاهان، کهن ترین بخش اوستا، چگونگی ارتباط میان عقل و عشق را در پایه های فکری ایرانیان باستان بررسی کند و با نگاهی ساختارگرایانه به ارتباط میان متون گوناگون، بن مایه این ارتباط را در این متن، ریگ ودا و اندیشه های سهروردی جست وجو نماید. این مقاله آشکار می سازد که به رغم نقش مرکزی خرد در گاهان و کل اوستا، عشق بدون هیچ تزاحمی در کنار آن حضوری محسوس دارد و رابطه مکمل میان آن دو برقرار است.
صفحات :
از صفحه 11 تا 34
مشخصات اثر
کرامت از دیدگاه عرفان اسلامی و نظریه روان شناختی یونگ
نویسنده:
علی محمد پشت دار ,محمدرضا عباس پور خرمالو
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
این که آدمی نیروهای فراحسی دارد، از گذشته های دور در نزد نحله ها و ادیان گوناگون امری پذیرفته، اما راه رسیدن به این نیروها و دستیابی به آن عوالم نیز متعدد و متفرق بوده است. به طور کلی، صوفیه و به طور خاص لاهیجی، شارح گلشن راز، راهی کوتاه اما دشوار برای رسیدن به عالم فراحس پیشنهاد کرده اند که آن تصفیه باطن از غیرحق است؛ چون زمینه آماده شد، حقایق برای فرد کشف می شود. از میان متاخرین، گوستاو یونگ ـ که روان شناسی مسیحی است ـ نیز با مطالعه ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه در انسان، کوشیده با زبان خود امکان رسیدن به این عرصه را برای روح و روان آدمی تشریح کند؛ پس از آن که سالک (فرد) به این جهان رسید، در آنجا مقام می کند و در ظاهر و باطن رفتارش (ظاهری ـ معنوی) تحولاتی رخ می دهد که صوفیه از آن با عنوان «کرامت» یاد می کنند. کرامت نزد عرفا به فنای فی اله ختم می شود، به گونه ای که فرد در ظاهر و باطن خدایی می شود.موضوع این پژوهش راه رسیدن به این مرحله از نگاه عرفا و روان شناسان است.
صفحات :
از صفحه 59 تا 84
مشخصات اثر
بن مایه های مشترک قصه الغربة الغربیه سهروردی و آیین گنوسی
نویسنده:
محمود عباسی ,عبدالعلی اویسی کهخا,کمال الدین آرخی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
گنوسیسم یا مذهب گنوسی، کلمه ای یونانی به معنای معرفت و شناخت، عنوان مجموعه ای از ادیان و مذاهب و نحله های دینی است که در قرون اول و دوم میلادی در فلسطین، سوریه، بین النهرین و مصر وجود داشته است. دین و آیین گنوسی از جمله عقایدی است که بر عرفان اسلامی تاثیر نهاده است و تشابهات بسیاری بین آن دو، وجود دارد. سهروردی از عرفایی است که در آثار او اندیشه گنوسی بسیار مشهود است. این مقاله اندیشه ای گنوسی سهروردی را در قصه الغربه الغربیه، بررسی می کند. این قصه، از بسیاری جهات، کاملا با اندیشه های گنوسی مطابقت دارد. از جمله می توان به دوگانگی روح و جسم، غربت و اسارت در دنیا، نجات و رهایی اشاره کرد. نگارندگان در این پژوهش، به منظور دست یابی به نتایج، از شیوه توصیفی_تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای بهره برده اند.
صفحات :
از صفحه 183 تا 204
مشخصات اثر
بررسی کارآمدی عقل مستقل در گستره احکام
نویسنده:
ابوالقاسم رحیمی بالویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , عبدالله جوادی آملی
چکیده :
از مهمترين موهبت های الهی در نهاد آدمی، عقل است كه به وسيله آن می تواند به شناخت حقايق نائل گردد. از جمله آن حقايق، معارف و احكام دينی است و بر همين اساس است كه عقل در كنار ساير منابع دينی به عنوان حجت و منبعی برای دريافت احكام الهی قرار داده شده است. در اين نوشتار در ابتدا به طور گذرا و اجمالی، مبانی كارآمدی استقلالی عقل در عرصه احكام الهی ارائه می شود و بعد از آن چالش هايی كه به سبب ناديده گرفتن آن مبانی پيش می آيد، مطرح و سپس مورد نقد و بررسی قرار می گيرند. لازم است ذكر شود كه بررسی كارآمدی عقل، اعم از مقام فهم و ادراك است و شامل مقام عمل و بعث و زجر و ... نيز می شود كه در لابلای بررسی و نقد چالش ها به آن پرداخته می شود. هدف نگارنده نشان دادن چشم اندازی از كاربرد و تأثير فی الجمله عقل مستقل در عرصه احكام شرعی از راه نقد و بررسی شبهات و چالشهای مطرح شده در اين عرصه می باشد. در نوشتار حاضر تلاش شده است در بررسی چالش ها از مبانی بعيد شروع و به مبانی قريب ختم شود و نيز از چالش های مربوط به مقام فهم و ادراك عقل تا مقام عمل بر اساس اين ادراك و نيز مقام توانايی اين فهم و حكم عقلی در تأثير بر بعث يا زجر مكلف نسبت به عمل بر اساس آن و ... اقدام شود و مهمتر آنكه اين چالش ها به صورت زنجيره ای و پلكانی و مرتبط با هم مطرح شده اند؛ به نحوی كه بدون پاسخگويی به يكی از آنها نمی توان قدم در مرحله بعد گذاشت.
صفحات :
از صفحه 157 تا 190
مشخصات اثر
معرفت از دیدگاه عین القضات
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
عین القضات معرفت را دانشی می داند که از سوی خداوند بر دل عارفان تقوی پیشه و در طوری ورای عقل افاضه می شود. با وجود این، عقل و علوم مکتسب توسط آن، برای آدمی و به عنوان مقدمه ای در قابلیت یافتن برای دریافت معرفت ضرورت دارند. از نظر وی ارتباط عقل با طور ورای عقل مانند ارتباط نفس و بدن است و از این رو عقلِ غیرعارفان که به طور ورای عقل متصل نیست، با خودبینی و خودرایی رو به فساد می رود، همچنان که بدن بدون نفس، فاسد می شود. با عقل است که علوم ظاهری کسب می شود، علومی که تنها در این دنیا مفید است. اما چشم باطنی موجب حصول معرفت می شود، معرفتی که خود، موجب سعادت اخروی انسان است. از نظر عین القضات معرفت به نفس، موجب سعادت می شود. معرفت نفس با حس و عقل، به دست نمی آید، بلکه به بصیرت احتیاج دارد، زیرا بصیرت وسیله کسب معرفت حقیقی، یعنی معرفت به خداوند است، که آن هم از طریقِ معرفت نفس به دست می آید. البته مقصود از معرفت نفس، معرفت دل است که حقیقت آدمی است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 112
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 54